Oraaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwseh-Vlaander en.
No. 184.
Woensdag 15 October 1919.
2e Jaargang.
Uit het Binnenland.
Uit de Pers.
Uit het Buitenland.
Uit de Provincie.
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
ABONNEMENT Bii bezorging f 1.15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland ƒ1.25.
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwsch-Vlaanderen' te Ter Neuzen.
Alle stukken, de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten wordun ge
zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswijkstraat 62, Ter Neuzen.
ABONNEMENT: Bij bezorging f\
ADVERTENTIËNVan 1 4 regels ƒ0.40. Elke regel meer 0.10. Handelsadvertentiën
over twee kolom 8 cent per regel. Abonnementen per contract. Crisistoeslag 15 0-
Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen bij den drukker
D. H. LITTOOI.J Az. te Ter Neuzen. Telefoon Nr. 20.
V De vrouw in 't gezin.
De Raad van Zaamslag nam o. i. een
gelukkig besluit, door te bepalen, dat
aan een onderwijzeres bij haar huwelijk
ontslag wordt verleend binnen 6 maan
den.
Dit besluit is geheel in overeenstem
ming met ons Antirevolutionaire be
ginsel.
De getrouwde vrouw hoort in t gezin.
Daar heeft ze haar taak. Een schoone,
maar ook moeilijke taak.
Een rechtgeaarde moeder zal niet uan
wanneer de nood dringt, de opvoeding
van haar kleinen aan anderen overlaten,
en zelf in school zich bezig houden met
anderer kroost.
Op het gezonde gezinsleven steunt
heel onze maatschappelijke orde. Valt
het gezin uiteen, dan ondervindt de
maatschappij daarvan de wrange vruch
ten. Ontneem aan 't gezin de moeder,
laat ze den heelen dag in school of
thuis voor de school werken, en tien
tegen een, dat van zoo'n gezin niets
terecht komt.
't Is geen hardheid tegenover de
vrouw, maar sympathieke belangstelling
in haar lot, wanneer we er voor ijveren,
dat de schooldeur zich voor haar sluit,
als 't huwelijksgenot, straks de moeder
weelde haar te beurt valt.
Ook voor de gemeente als werkgeefster
is de beslissing een goede. De statistieken
bewijzen, dat de gehuwde vrouw veel
en veel meer verzuimt dan de man en
het meisje.
Kau 't anders Zou moeder naar
school gaan, als een van haar kleinen
ziek is? Zal er van voorbereiding dan
iets komen
Immers neen
En zoo ja, dan is zoo'n hartelooze
vrouw de laatst geschikte voor opvoed
ster onzer kinderen.
En dit is maar één reden van verzuim.
Er zijn er zoovele andere.
Ook de meening, dat een moeder-
onderwijzeres beter les zou geven dan
de ongehuwde vrouw, is een dwaling.
Wat ze meer heeft aan ervaring, verliest
ze meer dan dubbel aan verstrooidheid,
omdat haar gedachten telkens afdwalen
naar kleine broer die pas loopt, en
daarom zoo gevaarlijk is, naar zusje, die
vanmorgen wat lusteloos was en haar
boterham liet staan.
De bewering als zou het hard zijn de
ouderwijzers bij huwelijk onverzorgd aan
den dijk te zetten, houdt geen steek.
Ze krijgt in haar man toch een verzor
ger Trouwen is toch heel iets anders
dan weduwe worden
Bovendien is het van sociaal standpunt
af te keuren, dat do gehuwde onder
wijzeres de onderwijzers bemoeilijkt in
het vinden van een plaats.
Neen, de man moet werken voor 't
gezinde vrouw hoort in 't gezin.
Hém de wereld, haar het huis
Y De gehuwde vrouw in de
Lagere School.
Men weet, dat een groot deel van de
voorstanders der Openbare School ook
verdedigers zijn van het stelsel, dat de
gehuwde vrouw toelaat als onderwijzeres
der jeugd.
De vrouw moet immers door den
arbeid, door ieder terrein des levens voor
haar op te eischen, „vrij'' worden en
gelijkberechtigd met den man.
Zij is dan financieel niet meer afhan
kelijk van den man. Deze is niet meer
de verzorger van het gezin de vrouw
kan het ook zonder hem stellen.
De practijk bewijst echter dat dit
uitloopt op schade voor het gezin en
het onderwijs.
Uit het verslag van het onderwijs te
Amsterdam over 1907 en 1908 blijkt,
dat de gemiddelde verzuimde schooltijden
bedroegen, voor
gehuwde onderwijzers 23
ongehuwde onderwijzers 31
ongehuwde onderwijzeressen 36 en
gehuwde onderwijzeressen 69
Zulke cijfers spreken toch genoeg
De gehuwde vrouw moet volgens Gods
ordinantie in het gezin haar plaats
vinden. En niet in de school.
Zooals schier altijd verkondigt de
practijk des levens ook hier de wijsheid
van die ordinantie Gods.
lois heeft zich daar in een verhuurkan
toor van dienstboden het volgende af
gespeeld. Een mevrouw had een keu
kenmeid gehuurdmen was het eens
geworden.
Ik moet zooveel loon hebben.
Dat kunt u krijgen.
Plus zooveel frank voor wijn.
Afgesproken.
Plus zooveel frank wasehgeld.
Ook goed.
Maar een ding vergat ik mevrouw
toch nog te zeggen ik wil geen vaten
wasschen en geen groente schoonma
ken
Mevrouw Ik heb van mijn kant ook
nog iets vergeten Speelt u viool
Keukenmeid stom verbaasd.
Mevrouw: Ik zal 'tu uitleggen. Nu
u weigert te doen wat uw werk is, zal
ik dat moeten doen. Welnu ik wensch
dan, dat u in dien tijd wat viool speelt
om mij wat op te vroolijken bij
mijn bezigheid. De lachers waren m
het verhuurkantoor niet aan den kant
van de keukenmeid en mevrouw zag van
het meisje af. R-
DE VERGOEDING VOOR KAMER
LEDEN.
Volgens de Tel. zal in de Tweede
Kamer een voorstel naar voren worden
gebracht, om bij de wet vastgestelde
vergoeding van f 3000 per jaar, welke
de leden thans ontvangen, te verhoogen
met een z.g. vergoeding voor «adinini-
stratiekosten" ten bedrage van f2000.
Het voorstel is naar voren gebracht
door den heer Nolens.
ONZE WEST VERKOOPEN
Volgens geruchten zou Amerika gene
gen zijn onze West tegen f milliard
van ons over te nemen.
Het is natuurlijk een gerucht, waar
van men de waarde vooral niet te hoog
moet schatten.
De „Controleur" en de „Financieele
Revue" zijn hiervoor te vinden, omdat
we toch weinig vreugd van deze bezit
tingen beleven.
De chr. hist. „Zuid-Hollander is er
eveneens voor te vinden, en schrijft o.n*
„Grooter knoeirommel, grooter bende
(dan in {de West, Suriname inbegrepen)
is werkelijk niet te bedenken.
Wat móet Nederland daartegen doen
Geen man en geen cent er heen! Wij
moeten zeggenSuriname voor de Suri-
namers, of de heele boel verkoo-
pen."
Verder is liet blad van meening, dat
we Suriname, Curasao, Aruba, etc. toch
niet behoorlijk kunnen besturen.
VERLEDEN JAAR
Op een goeden dag gelastte Minister
Posthuma om alle voertuigen te inspec-
teeren, of er ook verboden waar in werd
vervoerd, en zie in een gemeente in
Overijssel werd een haan in beslag ge
nomen.
Ziezoo, nu had de burgemeester de
haan, maar wat moest er nu mee ge
beuren 't Beste maar, om 't aan de hooge
heeren in Den Haag te vragen.
Zulks geschiedde en na enkele dagen
kwam het volgende telegrafische ant
woord
„De burgemeester wordt gemachtigd
om taxateurs te .benoemen om de waarde
van den haan te schatten. Vleescli van
den haan moet onder de gemeentenaren
gedistribueerd worden, maar tevens moet
liet gewicht van het vleesch aan Den
Haag worden opgegeven, opdat dit in
mindering kan worden gebracht van tiet
aan de gemeente te verstrekken vleesch-
rantsoen".
We kunnen niet nalaten de jarige harte
lijk te feliciteeren Ze heeft ons uitne
mend gediend. Ze zag het levenslicht
te Wiener Neustadt, bjj Weenen. Reeds
in 1869, haar geboortejaar, reisde ze naar
Duitschland, Engeland, Zwitserland en
Luxemburg, in 18/1, nog maar 2 jaar
oud, werd ze ejuich verwelkomd
in Nederland, lieigi en Deremarkenen
in 1873, slechts 3 jaar oud, reisde ze
naar Zweden, Noorwegen en Rusland.
Vader Dr. (Hermann heeft veel pleizier
van dit dochtertje gehad en nog steeds
is ze de handige welwillende Correspon
dente.
Een voorspelde breuk
Zooals uit het opgenomen bericht bleek
was men dezer dagen in de Belgische
Kamer uitermate verheugd over liet wel
slagen van Minister Hijmans' buitenland-
sclie politiek en lachte men er, na het
succes in Luxemburg, niet als boeren,
die kiespijn hebben, maar als boeren die
al hun tanden en kiezen kwijt zijn.
Thans begint er iets los te komen
over dat succes. Althans de „Libre Bel-
gique" wist uit Parijs te vernemen, dat
er overeenstemming is verkregen. De
heer De Marees vart Swinderen bleef
n.l. stokstijf op zijn standpunt staan en
wilde van niet de minste inbreuk op
Neerlands souverein recht op de Schel
de weten. Dies bleef alles in dit op
zicht bij het oude. Hij deed echter drie
belangrijke' concessies
le, beloofde hij, dat Nederland met
België een contract wilde sluiten
over alle economische aangelegenheden,
waarbij een accoord mogelijk is. Top,
zeggen we hier in Nederland
2e. wilde Nederland wel verklaren,
dat het elke overweldiging van Neder
landse!) Limburg als een casus belli zal
beschouwen. Top, zeggen we. ij wil
len zelfs elke schending van ons grond
gebied als een oorlogsdaad beschouwen.
Wij hebben er vijf jaar een half millioen
man voor onder do wapenen gehad.
Top, top 1
3e. Nederland verbindt zich onmid
dellijk toetreding te vragen lot den vol
kerenbond. Top, top, top
Geen wonder dat men in de Belgische
Kamer bljj was met zoo'n overwinning
van Minister Hijmaps.
Maar de „Libre Bëlgique" voegt erbij
dat niemand gelooft, dat een breuk kan
voorkomen worden.
Dat gelooven wij ook niet. Maar wat
zal er breken „He '1 ijd
Dienstbodennood
heerscht er, wij hebben het nog pas
verteld, ook te'Parijs. Volgens de Gau-
VROUWELIJKE SCHOOLHOOFDEN.
Naar de „Tel", verneemt, zal binnen
kort aan een gemengde Openbare Lagere
School te Amsterdam een vrouwelijk
Schoolhoofd worden benoemd.
Tot nu toe werden vrouwelijke School
hoofden alleen benoemd aan Meisjes
scholen, terwijl in een enkel geval be
kend is, dat ten plattelande een vrouw
benoemd werd aau een gemengde school,
bij gebrek aan mannelijke sollicitanten.
'Thans zal voor deze benoemingen in
's lands hoofdstad de vrouw geheel ge
lijkgesteld worden met den man.
DE BRIEFKAART.
Men schrijft aan de Standaard
De briefkaart, het bij de lezers zoo
bekende correspondentiemiddel, vierde
1 October haar vijftigsten geboortedag.
TER NEUZEN, 14 October 1919.
Met klem dringen we er bij onze le
zers in Ter Neuzen op aan, tocli vooral
de vergadering op Donderdagavond te
bezoeken. Om 7 uur in de kerk. I)s.
Groeneveld zal er spreken over de „Or
ganisatie der rijpere jeugd"
Een zeer belangrijk onderwerp.
Laten vooral onze jongelingen en meis
jes allen aanwezig zijn.
En ook de ouders en ouderen voor
zoover ze maar even kunnen.
Vrijdagavond trad voor Rom.l3:l
op de heer H. S. v. Houten met een
bespreking over het Werkloozenbesluit
1917. Een geheel technisch onderwerp
dus. De vergadering was flink bezocht
en een aangename discussie volgde op
het referaat.
Zaterdag werd alhier, vau den trein"
komende uit Antwerpen, waar hij werk
zaam is, gearresteerd C. M., van Ier-
Neuzen, verdacht tijdens den oorlog als
commissionair werkzaam, gelden die
h?m waren toevertrouwd, te hebben
verduisterd.
Op 6 November November hoopt
alhier namens het Comité voor Winter
lezingen op te treden Us. Crousaz van
Vlaardingen.
Met. ingang van gisteren zijn een
tal van wijzigingen iirde spoorwegdienst
regeling aangebracht. De dienst op de
lijn VlissingenRoosendaal blijft onver
anderd.
Naar de Midd. Crt. verneemt is op
de Schelde een kist met granaatkartet
sen, drijvende aangetroffen.
De volgende ambtenaren bij den
dienst der directe belastingen zijn ver
plaatst H. Velleman van Rucphen naar
Ter Neuzen, II. H. Cox van St, Jansteen
naar Ter Neuzen, W. A. Moggré en J.
Seigers van Sas van Gent naar Ier Neu
zen, F. Velliuga van Westdorpe naar
Ter Neuzen, J. C. van Dalen van ter
Neuzen naar Amsterdam,
Axel. Door den kerkeraad van de
Gereformeerde gemeente werden allen,
die gemoedsbezwaren hebben tegen ue
invaliditeits-verzekering, uitgenoodigd tot
het teekenen van een protest, hetwelk
ter inzage lag in de consistoriekamer der
kerk. Op dit protest, hetwelk aan den
Minister is verzonden, hebben ruim 200
personen geteekend.
Zaterdagmiddag werd alhier in het
Beursgebouw eene vergadering gehouden,
welke alleen toegankelijk was voor werk
gevers. De heer J. Iluizinga. burgemees
ter van Ter Neuzen, gaf in deze verga
dering eene uiteenzetting van den acht-
urigen werkdag in de verschillende
bedrijven. Door eenige personen werden
vragen gesteld welke door den spreker
werden beantwoord.
Hulst. Ten overstaan van Notaris
Dregmans te Axel werden Maandag al
hier in het hotel van den heer Brand
bij instel geveild goederen onder Sint
Jansteen, gelegen nabij liet station Hulst
Deze werden ingesteld als volgt
Koop 1, f775, door den pachter A.
Koop 2, f 1800, door denzelfde.
Koop 3, f850, door denzelfde.
Koop 4, f1500, door Johannes de Smet
te Hulst.
Koop 5, f1450, door den heer J. J. A.
Rottier te Ter Neuzen.
Koop 6, f710, door den heer Petrus
Stop te St. Jansteen.
Koop 7, f 800, door genoemden de Smet.
Ue toewijzing zal plaats hebben op
Maandag 20 Oct. a.s. te Hulst bij den
heer Brand aan de Groote Markt.
Sluis. Een meisje van een in de ha
ven liggend schip viel deze week tus
de kaai en het schip.
Op het angstgeschrei kwam een man
toesnellen, wien het mocht gelukken het
kind van een wissen dood te redden
Een Belg, die gedurende den oorlog
alhier op een schip verblijf hield, stal
Woensdag in Oostburg een fietslantrarn.
De eigenaar die dit eenigen tijd later
merkte verdacht den Belg onmiddellijk en
fietste naar hier, waar hij informeerde
of niemand „het heerschap" gezien had.
Een kommies wien dit ook gevraagd
werd, zag den dief eenigen tijd later in
de richting van de grens wegrijden. Hij
waarschuwde een collega den heet Groen-
leer, die den dief per fiets achterna
reed.
Vlak bij de grens haalde hij den dief
in, die toen bleek ook een smokkelaar
te zijn, want hij had een bolletje kaas
bij zich.
Naar hier teruggekomen wachtte hem
een nieuwe verrassing, want in het kan
toor kwamen een brigadier en de eige
naar van den lantaarn, die hem ook van
dit vrachtje ontlastten.
Spoedig zat de „langvinger" nu achter
slot en grendel.
De villa te Breskens van den'heer
J. Meijer welke was ingesteld op f 14.000,
is toegewezen aan den heer I. van Mel-
le, dropsfabrikant aldaar, voor de som
van f 22.000.
Toen Vrijdag de heer P. Th. te
Wolfaartsdijk met zijn auto een korten
gevaarlijken draai moest nemen in den
Sehengepolder had hij het ongeluk ach
teruit van den dijk te rijden en in de
sloot terecht te komen. De auto bekwam
slechts geringe schade doch kon niet
met eigen kracht worden vervoerd, zoo
dat dit geschiedde met de hulp van een
span paarden.
Teeken des tijds.
Uit een adverteytie „Kantoorbedien
de. Op een gevestigd kassiers kan
toor in der grootste steden van Zeeland
wordt gevraagd een bediende van goe
de moraliteit, niet arbeidsschuw" enz.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Zitting van Donderdag 9 October 1919.
(Vervolg).
Voorzitter, de heer J- Huizinga, Burge
meester.
Tegenwoordig alle leden.
d. Adres de Brnijne e.abewoners van
het Tuinpad, om betere verlichting.
De Voorzitter stelt voor ook dit adres te
zenden naar B. en W.
De heer Hamelink verklaart zich weer voor
directe behandeling. Door de rantsoeneering
van licht is deze lantaarn uitgeschakeld.
Rantsoeneering is nu niet meer r.oodig. De
gemeente moet toch het volle bedrag betalen
voor de straatverlichting. De rantsoeneering
bezorgt de Industrieele Maatschappij een voor
deel van 2500 gulden Dat moet uit zijn.
Laten we de heele avondverlichting op straat
weer invoeren.
De heer de Jager merkt op, dat er meer
dere zaken de Industrieele Maatschappij be
treffende aan de orde zijn geweest ol zullen
komen, laten we al die zaken naar B. en W.
zenden om bericht en raad. B. en W. moeten
dan met bekwamen spoed de zaken onder
zoeken en er advies over uit brengen. De
voorstelling die de heer Hamelink van de
gevolgen der rantsoeneering geeft, zijn niet
geheel juist. Het geldelijk voordeel komt
niet aan de Industrieele Maatschappij, maar
is verdisconteerd in de prijs voor 't licht der
burgers. De 2500 gulden komt dus n iet in
de zak der Mij maar is een voordeeltje ge-
.weest voor allen die electrisch licht hebben.
Ze hebben zich niet behoeven te beperken.
Nu is 't wel waar, dat dit voordeel slechts
een deel der burgerij ten goede is gekomen.
Dat is jammer, maar er is niets aan te doen.
leder had aangesloten kunnen wezen. De
zaak wordt door den heer Hamelink opge
blazen tot een grootte, die ze niet verdient.
De heer D. Scheele kan er zich mee ver
eenigen dat het voorstel naar B. en W. gaat
om bericht en raad. Als aan dit adres wordt
voldaan en spreker is er niet tegen
dan moet de heele avondverlichting weer
ingevoerd worden. Allen hebben gelijke
rechten. Spreker meent ook, dat uit de hou
ding van den heer Hamelink en uit diens
woorden blijkt, dat hij groote antipathie tegen
den heer v. d. Lubbe koestert. Dat mag
echter in den Raad niet de doorslag geven.
De heer Nolson stelt voor dat B. en W.
en de Commissie van Bijstand de zaak ten
spoedigste onderzoeken en als 't kan tot
een oplossing brengen.
De heer van Cadsand is het hiermee eens.
't Maakt verschil wat voor straat het geldt,
dit is een zeer kronkelig pad en bij avond
heel duister. Spr. is er voor, dat althans het
Tuinpad licht krijgt.
Mevr. Duiker komt met vuur (luide
woorden, drukke gesticulatie,
waarbij de tafel zich soms kon verbeelden v.
d. Lubbe te zijn, en vuur stralende
o o g e n) op tegen de veronderstelling van
den heer Scheele. Antipathie? Niet in 't minst.
Liefst zouden de socialisten zich stil hebben
gehouden over deze zaak. Dat ging niet,
want het program der S. D. A. P. eischt,
dat bedrijven voor licht, water, vuur enz.,
aan de gemeenschap komen. We moesten
dus spreken, 't Lijkt er veel meer op, dat
de heeren uit sympathie voor v. d. Lubbe de
buitenwerkingstelling van art. 4 en 5 er nog
gauw hals over kop hebben doorgejaagd,
voordat de nieuwe raad bijeenkwam. Spreek
ster is het absoluut niet met Scheele eens.
De Voorzitter merkt op, dat mevr. Duiker
niet aldus moet doorgaan. Dat is niet behoor-
lijk.
De heer Hamelink Tegen ons mag t we l
De Voorzitter: U zult op voet van gelijk
heid worden behandeld, mijnheer Hamelink.
Als de menschen zich met alles tot den Raad
wenden, dan moeten ze zich getroosten, dat
het langer duurt, want dan moet het langs
den gewonen weg worden behandeld.
De heer de Jager heeft al terecht gezegd,
dat wat de gemeente méér betaalde dan
verbruikt werd, dit den lichtverbruikers te
stade kwam en niet de Maatschappij. Tegen
deze en de vorige Raad past dan ook geen
verwijt. Wel draagt de Raad die de con
cessievoorwaarden heeft vastgesteld, de schuld
van de moeilijkheden, waarmee wij nu
hebben te worstelen. Uit die moeilijkheden
moeten we zien uit te komen. Daarvoor is
echter voorzichtig handelen noodig. En
rechtskundig advies- We staan tegenover
een kapitaalkrachtig Mnnfaniinrn
Ue heer de Jager merkt op, dat hij adres
santen heeft gezegd wendt u tot B. en W.
Ze waren dan misschien al geholpen. Ze
wilden het echter niet. Misschien zagen ze
in den Raad liever een boom opzetten over
hun adres. Hoe dit zij, t is niet in t belang
van adressanten zich om kleinigheden tot den
Raad te wenden.
De heer Hamelink beweert, dat een verzoek
aan B. en W. dikwijls een wassen neus is.
Niets beteekent en toch niet helpt.
Spreker wijst op de tegenstelling, dat
groote financieele voordeelen verkregen zijn
door de verbruikers van stroom, doordat de
Raad bewilligde in rantsoeneering van stroom.
Daartegenover staat de schrielheid van den
Raad tegenover de petroleum-verbruikers.
Die kregen maar toeslag tot een maximum
van 700 gld.
Wat het door den heer Scheele beweerde
betreft, verklaart spreker dat hij niet wordt
beheerscht door antipathie tegenVan derLubbe.
De heer Van der Lubbe is tegen spreker,
juist omdat hij raadslid is geworden, want
Van der Lubbe weet, dat wij zouden wijzen
op misstanden aan de Centrale. Wij offeren
steeds ons eigen belang op voor dat der
gemeenschap. Als spreker zijn eigen belang
had willen dienen, dan moest hij geen raads
lid geworden zijn. Hij had dan aan de
Centrale kunnen blijven. „Neen, al is de
schijn tegen ons, 't is niet uit antipathie, dat
we tegen de handelingen der Industriëele
Maatschappij optreden," aldus spreker.
De heer Nolson meent dat de straatver-
