Orgaan ter verspreiding der
eginselen in Zeeuwseh-Vlaanderen.
Mm MPl %i*:' ï*3
No. 182.
Woensdag 8 October 1919
2e Jaargang.
MÊmMi
De Invaliditeitswet.
F E i: 1 L L E TO N.
Uit het Buitenland.
Uit het Binnenland.
JAN WAANDERS.
T ÏWlrï È'J
Uitgave van de Christelijke Persverceniging „Zecuwsch-Vlaanderen" te Ter Neuzen.
Alle stukken, de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten worden ge
zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswjjkstraat 62, Ier Neuzen.
ABONNEMENT: Bij bezorging 1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland f 1.2o.
ADVERTENTIËNVan 1-4 regels fOAO. Elke regel meer 0.10. Handelsadvertentiën
over twee kolom 8 cent per regel. Abonnementen per contract. - Crisistoeslag lo /0.
Inzending van advertentiëu tot 12 uur 's middags op de verschijndagen bij den drukker
U. II. 1JTTOOIJ Az. te Ter Neuzen. lelefoon Nr. 20.
Door den voorzitter van den Raad
van Arbeid te Middelburg werd ons
onderstaande toegezonden, wat we gaarne
in ons blad plaatsen. Ieder lezen en
beware deze artikelen.
Nu de datum van 3 December 1919
begint te naderen en dus de uitvoering
van de Invaliditeitswet baar beslag zal
krijgen, is liet noodzakelijk, dat zoowel
arbeiders als werkgevers op de boogie
zijn van de bepalingen omtrent allerlei
details dier wet. In liet volgende zal
getracht worden de belangrijkste bepa
lingen vast te leggen.
Alvorens biertoe óver te gaan, lijkt
het mij met ondienstig nog oven te
memoreeren, in welk stadium van voor
bereiding do uitvoering der Invaliditeits
wet verkeert.
De aanmeldingsformulieren, ingevuld
en onderteekend door den arbeider en
werkgever komen nog steeds dagelijks
binnen en liet aantal aanmeldingen bij
den Raad van Arbeid te Middelburg
beeft reeds de overschreden. Na
verschillende bewerkingen op het kantoor
van den Raad wordt, vastgesteld op
grond van dat formulier ofeenarbei
der al of niet onder de wet valt. Valt
hij onder de wet dan zal dus na
December a.s. voor dezen arbeider premie
betaald moeten worden.
Wat gebeurt nu vóór 3 December a.s.
Aan ieder arbeider, die wider de wet
valt, wordt per aangeteekende brief
toegezonden een rentekaart en een rente
boekje, zoodanig dat deze exemplaren
omstreeks (doch niet vóór) 3 December
in zijn bezit zijn. De rentekaart verdient
de meeste aandacht, omdat daarvan elke
week bijna gebruik moet worden ge
maakt, terwijl het renteboekje altijd in
het bezit van den arbeider blijft en meer
liet karakter draagt van spaarbankboekje,
waarin dus de arbeider steeds kan zien
hoeveel zegels en tot welk bedrag aan
premie voor hem is betaald.
We bepalen ons dus voorloopig tot de
rentekaart.
De routekaart dan vermeldt ten eerste
bet nummer (rentenummer) waarondei
de bezitter van die kaart bij den Raad
te boek staat, en ten 2e de geldigheids
duur der kaart, die 1 jaar bedraagt (voor
den overgangstijd van 3 December 1919
1 Januari 1921) is deze geldigheidsduur
afwijkend van een jaar.
Verder zijn op de binnenzijde der kaart
52 vakjes aangegeven, zoodat voor elke
week 1 vakje bestemd is. Op die vakjes
moeten nu do zegels geplakt worden ter
voldoening van de premie, b.v.
a. wordt per week loon uitbetaald
dan plakt de werkgever voor of gelijk
tijdig met deze betaling een zegel voor-
die week overeenkomstig de loonklasse
waartoe de arbeider behoort.
b. wordt per maand uitbetaald, dan
worden door den werkgever evenvei1
zegels geplakt als ir weken (of deelen
van weken) in die maand zijn. Zoo zal
dus de eene maand 5 en de volgende
maand 4 zegels geplakt moeten vvoiden,
zoodanig dat in een heel jaar 52 geplakt
zijn.
c.. wordt over korter dan een week
loon betaald, dan. plakt de werkgever
over de week, waarin het loon wordt
betaald een zegel, wanneer er tenminste
al niet een zegel is geplakt in een
gelijkwaardige of iioogere loonklasse.
Deze kwestie verdient nadere beschou
wing.
Bij de eerste loonsuitbetaling moet
premie betaald en dus zegel ge|ilakt
worden de werkgever die dus dat eerste
loon betaalt, is verplicht de zegel te
plakken, zoodat andere wergevers in die
week 11a die eerste loonsuitbetaling geen
zegels meer behoeven te plakken. Hel
kan echter voorkomen, dat een arbeider
de le dag of dagen der week werk beeft
verricht dat bijv. in de 3e loonklasse is
gerangschikt en dat in die loonklasse
zegel is geplakt. Daarop volgende dagen
kan die arbeider werken in een vak dal
in de 4e of 5e loonklasse is gerangschikt
en waardoor hij dus recht heeft op een
hoogere premie. Die latere werkgever
moet dan nog een zegel plakken over
eenkomstig die hoogere loonklasse, waarin
arbeid is verricht.
De zegels zijn te verkrijgen op kan
toren der posterijen en hij den Raad van
Arbeid.
Omtrent liet renteboekje dient nog
vermeld, dat alle aanteekeningen in dat
boekje door den Raad van Arbeid ge
schieden.
Alhoewel in een volgend artikel de
kwestie nader zal worden besproken,
stip ik vast aan, dat volgens artikel 232
der Invaliditeitswet op de rentekaart en
de daarop geplakte zegels absoluut niet
mag worden geschreven of een teeken
mag worden gezet. Alleen bet dagteeke-
ncn is verplicht en in sommige gevallen
liet parafeeren der zegels toegelaten.
In vervolgartikelen stel ik mij voor,
indien de redactie daartoe haar kolommen
wil beschikbaar stollen, de verschillende
rechten en plichten zoowel der werk
gevers als der arbeiders te behandelen.
38)
Z ELAN DIA.
Zóó bedoel ik het niet", weerlegde
Jan„ofschoon daar ook tamelijk veel
overdrijving in zit, maar
„Overdrijving? Zou Gods Woord over
drijven
,',In elk gevaldaar gaat hot met over.
Ik moet schuld belijden, zegt domino, en
wederkeer en. Dus dan moet ik^toch wel
bij uitstek een zondaar wezen 1"
'„Je ziet niet in....", begon domme.
„Nee dominé", viel Jan reeds weer in
de rede, „dat zie ik zeker niet in. Ik
ben volstrekt niet ongodsdienstig, dat
hoeft u van mij niet te denken. Dat ik
het anders ben dan u, dat zal ik niet
ontkennen".
„Het is maar naar, wat je ouder gods
dienst verstaat. Voor mij is dat liet die
nen van God naar Zijn wil, zooals 11 yj
ons dien in Zijn Woord heeft geopenbaard'
merkte dominé aan.
„Daar bestaat nog al eemg verschil
over", zei Jan, schamper.
„We houden ons aan Gods V\ oord en
aan de belijdenis, die door onze vaderen
In Frankrijk.
De dag der Kamerverkiezingen in
Frankrijk is nog niet met zekerheid vast
gesteld. Ze zullen waarschijnlijk in No
vember plaats hebben.
Een ander punt, dat in d« politieke
kringen de aandaclu bezig houdt, is de
vraag, of Clemenceau candidaat voor het
presidentschap van de republiek zal zijn.
Men is nog slechts drie maanden van de
verkiezing van een nieuw staatshoofd
verwijderd. De indruk wordt steeds ster
ker, dat Clemenceau zelf wel degelijk er
aan denkt naar het presidentschap van
dc republiek te dingen. Hij zou zich
daarvoor den steun verzekerd hebben
van Viviani, die hij wel schrikkelijk ge
hekeld had, maar 'met vvien hij weer ge
heel verzoend is. Viviani zou dan presi
dent-minister worden. Men ziet op liet
oogenblik algemeen Viviani als opvolger
van Clemenceau, voor het geval lemeu-
ceau vrijwillig heengaat of president van
de Republiek wordt.
Briand- cu Barthou beide zijn er intus-
schen op uit liet kabinet-Clemeuceau
onvrijwillig te doen heengaan,
"met hun bloed is bezegeld", zei dominé
ernstig.
„Belijdenis, belijdenis! Dogmas en
leerstellingen nee, daar kan ik me niet
in vinden. Laat 'n ieder vrij, hoe bij God
wil dienen. Als ik een mooi muziekstuk
hoor en ik geniet daarvan, dan dien ik
God ook. En als ik wandel in de vrije
natuur en ik bewonder al dat schoone
rond ine, dan dien ik God ook. Want
al dat goede en schoone komt van God.
En daar van te genieten, is veel liooger
godsdienst, dan wat oude leerstellingen
uit te pluizen en elkaar te verketteren".
„Is het zoover met je gekomen?'
vroeg dominé Van Waarden, met iets
medelijdends in zijn stem.
Het ontging Jan niet.
En het maakte zijn ergernis grooter.
„Ziet u wel, als men met u van mee-
ning verschilt, wordt men voor een diep
gezonken schepsel gehouden. Nu, ik zal
me daar niet veel van aantrekken, maar
het lijkt me toch wel een beetje Fari-
zeesch, zoo hoog te staan en zoo laag op
een ander neer te zien", zei hij driftig.
„Jan 1" waarschuwde mama.
„o Nee, 't hindert niet", kwam dominé,
„ik kan er wel tegen. Het doet me zeer,
voor Jan zelf, dat-ie zóó spreekt. Kijk,
Waanders, je moet me goed begrijpen,
er is heelemaal geen sprake van laag op
je neer tc zien. lieden we dat, dan waren
Vriendelijke lui.
Het lekt nil uit, dat het in do Itali-
aansche Kamer bij de jongste debatten
gekomen is tot een verwoed v uistgevecht
lusschen nationalisten en socialisten,
waaraan ook de wederzijdsehe journalis
ten deelnamen en dal tot na de schorsing
werd voortgezet. Er zal zelfs nog een
duel uit voortkomen tusschen con jour
nalist en een afgevaardigde.
Dat de regeering nadien besloot de
Kamer te ontbinden, valt te begrijpen,
terwijl uit het gebeurde kafi worden af
geleid, dat de verkiezingsstrijd zeer fel
gevoerd zal worden.
Op reis.
De koning en koningin van België en
prins Leopold zijn bij hun aankomst tc
New York door een duizendvoudige me
nigte met groote geestdrift verwelkomd.
De booten in de havens lieten hun
stoomfluiten gillen en de forten vuurden
saluutschoten af. Minister Lansing heette
de gasten namens president Wilson wel
kom. De vorige week is het gezelschap
een rondreis begonuen door het land.
Encjelsche landhanger.
Een bericht uit Cuxhaven aan de
Vossische Ztg. behelst, dat er op Helgo
land een krachtige beweging gaande is
voor afscheiding van Duitscliland en aan
sluiting bij Engeland. Men is voornemens
een volksstemming ever de kwestie te
houden.
Wederwaardigheden van een trein.
Engelsche bladen geven een levendig
verhaal van de wederwaardigheden van
een trein, die Vrijdagavond uit Edinburg
naar Londen verirok en dertig unroyer
tijd tenslotte zijn bestemming bereikt
heeft.
Do trein was tweemaal zoolang als
een gewone en moest, grootendeels zon
der behulp van seinen, die niet bediend
werden, den langen weg, menigmaal in
slakkengang afleggen. Het ergste was,
dat er vele vrouwen met kleine kinde
ren in den trein waren. Voor de laat
stee was aan de stations geen melk te
krijgen en op liet laatste gedeelte van
de reis was liet gehuil van de hongerige
kleineu hardverscheurend en oorverdoo-
vend. De mcnschen stonden dicht op
eengepakt in de coupè's cn de gangen,
en telkens moest de trein wachten, tot
zich een machinist, die op een volgend
station thuis hoorde, bereid verklaarde
om den trein weer een eind verder te
brengen. Ouder de reizigers waren er
met veel bagage op weg naar stooinscbe
pen, die ben naar Zuid-Afrika, Amerika
enz. moesten brengen.
Toen men aan bet eind van de reis
was, was de verbittering tegen de sla
kers, vooral om wat de vrouwen en kin
deren hadden moeten uitstaan, ten top
punt gestegen.
Wel zoo gemakkelijk.
Een eigenaardige oplossing heeft men
te Melz gevonden voor een staking der
straatvegers
Het was natuurlijk weer 't gewone ge
val dure tijden dus meer loon en der
halve weer duurdere tijden.
Maar men herinnerde zich in de ge
meentera-ad plotseling de lessen van den
oorlog. Toen hebben we geleerd dat
allerlei dingen, waaraan we gewoon zijn
geraakt on die we als noodzakelijkheid
beschouwen, tocli eigenlijk teuslolte ge
mist kunnen worden.
Hoevele lantaarns bijvoorbeeld zijfi
ten slotte onnoodig gebleken en hoeveel
luxe in voedsel kunnen we ons besparen!
Welnu nadat de gemeenteraad van
Metz do zaak long en breed bekeken
had eu overwogen, hoe men die straat
vegers weer aan 't werk zou krijgen, zon
der dat het al (e veel moest kosten,
kwam men plotseling tot het besluit, dat
ze.... konden heengaan.
Geen straatvegers meer.
Inplaats daarvan een verordening,
waarbij ieder verplicht wordt, do straat
voor zijn deur schoon te houden, cn de
zaak is uit.
Oec. toenadering tusschen Frankrijk
en Duitschland.
Wij hebben in den laatsten tiid meer
malen do aandacht gevestigd op Fransclie
persstemmen, die in verband met den
lagen koersstand van de franc in Enge
land en Amerika, op de dringende nood
zakelijkheid wezen alle bedenkingen ten
spijt, in Duitschland de noodige aankon-
peii te doen, daar het belang van Frank
rijk zelf dit eischte, wilde het niet door
do betaling van buitensporige prijzen en
den ongunstigen invloed daarvan op den
frankenkoers, financieel in een bopeloozen
toestand komen.
De Parijsche correspondent van „De
Telegr." meldt nu, dat tot de Fransclie
industrieelen een schrijven is gericht
vanwege bet ministerie voor het herstel
der Fransclie industrie, waarin o.m. de
volgende merkwaardige passage voor
komt
„Den industrieelen, die hun fabrieken
niet in de noodlijdende cn verwoeste
streken hebben liggen en die derhalve
de artikelen en producten, wamaan zij
behoefte hebben, in geld moeten betalen,
wordt in verband met den stand van den
Fransclien wisselkoers, verzocht hunne
aankoopen in Engeland of de Vereenigde
Staten tot liet uiterste te beperken en
in verband met dezelfde overweging de
zeer natuurlijke bedenkingen, die ben
zouden wei rliouden in Duitschaiid de
benoodigde machines, werktuigen en in
stallatie te koopen, die zij in Frankrijk
slechts tegen buitensporige prijzen en na
lengen tijd zouden geleverd krijgen, te
laten varen. Van heden al kan vrij met
de in aanmerking komende Duitscbe of
Oostenrijksche leveranciers worden ge
correspondeerd".
Het financieele blad „Banque et
Bourse", die deze passage publiceert,
commentarieert als volgt
„Aldus manifesteert zich nu op de
meest tastbare wijze de politiek, welke
Engeland en de Vereenigde Staten in dit
opzicht jegens ons hebben gevolgd. In
den vervolge kan men de Duitscbe waren
niet meer boycotten, want het is voor
ons een kwestie van leven of dood, dat
wij onzen wisselkoers niet tot in bet on
eindige laten afbrokkelen en aanlanden
op een niveau, dat liet Fransclie crediet
onherstelbaar zou aantasten. Wij gaan
we toch zeker je niet komen opzoeken,
dat zul je toch wel moeten toestemmen.
Maar hi t is onze plicht, als herder, de
afdwalcndcn met Gods hulp weer terug
te brengen. Want Jan, je dwaalt! Je
hart is niet recht voor God! Je....'
„Maarbruiste Jan op.
„Nee. laat mij nu ook eens praten, je
bouwt je een stelsel op van eigemvilligen
godsdienst. En dan verbeeld je je, dat
jc toch eigenlijk wel een godsdienstig
menscli bent, feitelijk veel godsdienstiger
dan die anderen, de mensclien van de
dogma's en de leerstellingen, niet waar
Je godsdienst is er een zonder grond
Gods Woord zegt b.v
„Ochbegon Jan opnieuw.
„Ik was nog niet uitgesproken. Gods
Woord zegt b.v., dat we do onderlinge
bijeenkomsten niet zullen nalatenjij
zégt. och kom, als ik wandel in bosch
of wei, dan dien ik God ook; en je laat
de kerk de kerk Goés Woord waar
schuwt, dat we dc wereld niet zullen
liefhebben jij zegt, och kom, wat kwaad
zou er in steken eens naar opera of
komedie te gaan
„Zoo, hebben ze me al aangebracht
siste Jan, kwaadaardig.
Dominé schudde het hoofd.
„Van aanbrengen alweer geen sprake.
Je hebt dat trouwens toch ook niet stie-
kum gedaan, wel Ik baal het aan, om
nog verder. Wij wensclien de regeering
geluk, dat zij heeft ingezien, dat niet
langer halve maatregelen konden worden
genomen en dat het niet mogelijk was,
die eenheid onder de geallieerden, die
tijdens den ganschen oorlog van kracht
is geweest, in dit opzicht voort te doen
duren. Wij hebben niet het recht een
zeker gevoel van sentimentaliteit te voe
den en hoe sterk ook nog de verachting
in ons leeft voor den vijand van gisteren,
om de wijze, waarop hij den oorlog heelt
gevoerd, toch dient ons belang ons over
deze gevoelens been te helpen M ant
onze vrienden zelf hebben ons den weg
getoond. Immers wordt reeds van ver
schillende zijden opgemerkt, dat zij in
dezelfde lijn handelende, een groot aan
tal producten, die wij van hen betrokken,
in Duitschland hadden gekocht. Deze
artikelen werden aan ons doorgezonden
en de stand van den wisselkoers ver
zekerde den Engelschen en Amerikanen
daarbij groote winsten". N. R. Ct.
Ter opvoering van het geboortecijfer.
Indertijd is gemeld, dat de K. v. K.,
met m devverking van verschillende voor
aanstaande personen in Frankrijk, te
Nancy een congres hadden georganiseerd
om middelen te bespreken en te beramen
ter opvoering van liet geboortecijfer. Dit
congres is thans geopend. In zijnopenings-
rede beeft de voorzitter, Augnste Isaac,
erop gewezen, dat essentieel doel van
de debatten moet zijn, bet publiek de
oogen to openen voor zijn plichtbegrijpt
en gevoelt de natie niet waarom bet
gaat, dan helpen alle wettelijke maat
regelen niets.
In gelijken geest sprak Paul Deschanel,
de voorzitter der Kamer van afgevaar
digden, die betoogde, dat degene die zegt
„Èr is toch niets aan te doen", een de
serteur is in vollen vredestijd. Hij leidt
Frankrijk naar den afgrond hij bereidt
voor de komende geslachten de slavernij
voor. Een ieder ifioet zijn aandeel in de
taak tot inoreele verheffing aanvaarden.
Een krachtig beroep werd tenslotte ge
daan op de litteratuur, de kunst en de
mode, die „geweldig machtige krachten",
om niet langer „vijandig te staan tegen
over liet groote gezin, maar dit te steu
nen".
Of het helpen zal, en van nu voortaan
het aantal wiegen dat der doodkisten
zal overtreffen?
De spoorwegstaking geëindigd.
LONDEN, 5 Oct. De spoorwegstaking
is bijgelegd.
De conferentie tusschen het bemidde-
.ingscomité uit de vakverceniging, waar
toe het uitvoerend comité van het spoor
wegpersoneel behoort, en de regeering
begon om half twaalf en eindigde om
kwart over vier. Naar gemeld wordt
zullen de voorwaarden van liet vergelijk
hedenavond oji een massameeting van
spoorwegmannen worden bekend ge
maakt. De arbeiders hebben last go-
kregen liet werk onmiddellijk te her
vatten.'
MET GROOT VERLOF.
Officieel. Behoudens onvoorziene om-
je te bewijzen, dat je er een eigenwilli
gen godsdienst op na houdt, die eigenlijk
geep godsdienst is".
„Dus al die lui, die er zoo over denken
als ik, zouden ongodsdienstig zijn? Ik
verzeker u, dat er echt i eligieuze mcn
schen onder zijn!" verdedigde Jan, met
vuur.
„Juist; religieus. Zóó noemen ze zich
graag. Maar dat woord zegt nu net niets,
niets positiefs. Een mohammedaan, een
Boeddist is ook religieus. Hier komt het
op aan, en daarover loopt het nu, of
men wil buigen voor het gezag van de
Heilige Schrift; God wil dienen naar
Zijn geopenbaarden wil, en niet maar
naar eigen lust en believen. Hoe sta je
daar nu onder?"
Jan antwoordde niet dadelijk.
't Kookte bij hem. Tegen zulke ouder-
wetsclie praat iu te gaan, 't was hem
te min. Het lustte hem niet er verder
over te redekavelen.
„Ik wil God dienen naar mijn eigen
overtuiging. Ik boef daar een ander geen
^rekenschap van te geven".
„Ik moet nog eens herhalen, Jan, dat
je hierin dwaalt. Je bent lid der ge
meente cn als zoodanig dienen we jete
waarschuwen en te vermanen
„Het zal weinig baten", schamperde
Jan. „Ik heb een vrijere opvatting en ik
zog nog eens, dat ik niet voornemens
ben, langer in 't gareel te loopen
Dominé zuchtte.
„Dan verbreek je moedwillig den band
aan do gemeente; het verbond, dat God
ook met" jou heeft opgericht?"
Jan antwoordde niet meer. Hij had
nu immers het zijne er van gezegd. Wat
zoü hij ook kunnen antwoorden op zulke
dweperige taal
Het gesprek moest nu wel slokken.
Onvoldaan, met droefheid in 't hart
trokken dominé Van Waarden en de
ouderling af.
Ze hadden nog even met mevrouw ge
sproken. Maar.... het was een pijnlijke
ervaring tc meer geworden voor de be
zoekers, toen ze bemerkten, hoe weinig
broeder cn zuster Waanders zicli aan
het geestelijk heil van hun cenig kind
hadden laten gelegen liggen. Hoe de
zielszorg voor hun zoon zich niet verder
had uitgestrekt dan het onderwijs op de
christelijke school en een zachten aan
drang, om toch de kerk niet te verzui
men
„Och, dominé", verzuchtte de broeder
ouderling, toen ze huiswaarts stapten,
„'t is bij ons ook alles geen goud, dat
er blikt
Goud....", zei dominé, peinzend,na
(Wordt vervolgd).
zsf&mmsKsstis
vuil viv». Cl
DOOR