Oroaan ter verspreiding der Ghristelijke Beginselen in Zeeuwseh-Vlaanderen.
No. 180.
Woensdag 1 October 1919.
2e Jaargang.
Uit het Buitenland.
Biiitenlandsch Overzicht.
Uit het Binnenland.
Uit de Pers.
Uit de Provincie.
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwseh-Vlaanderen" te Tor Neuzen.
Alle stukken, de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten worden ge
zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswpstraat 02, Ter Neuzen.
ABONNEMENT: Bij bezorging 1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland f 1.25.
ADVERTENTIËNVan 1-4 regels ƒ0.40. Elke regel meer ƒ010. Handelsadvertentiën
over twee kolom 8 cent per regel. Abonnementen per contract. - Crisistoeslag lo 0.
Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijn dagen bij den drukker
D. H. LÏTTOOI.T Az. te Ter Neuzen. Telefoon Nr. 20.
De Catechisatie.
De zomervacanties zijn voorbij.
De catechisaties zijn reeds weer of
worden spoedig hervat.
Bij die catechisaties zijn in elk geval
deze drie betrokken de domiué, de ca
techisant en de ouders van de catechisant.
Ook de ouders.
Zij allereerst hebben te zorgen, dat
hun kinderen ter catechisatie komen.
En er op tijd komen. Eu geregeld
komen.
Werken en uitgaan behoort zoo gere
geld, dat de catechisatie niet behoeft
verzuimd te worden. Dat ééue uurtje
moet vrij blijven. Er blijven er genoeg
over voor werken envoor uitgaan.
Voorts bobben de ouders ook tc zorgen,
dat hun kinderen goed voorbereid ter
catechisatie komen Het opgegeven werk
moet afgedaan zijn. De vragen er prompt
in. Het schriftelijk werk goed af.
Bovendien mogen do ouders wel eens
vragen of hun kind op do catechisatie
goed oplet en zijn best doet.
Ze kunnen dat weten van hun kinde
ren en van den predikant.
Eén bezoek aan de pastorie kan geen
kwaad.
Goed catechetisch onderwijs is voor de
opgroeiende jeugd in dezen zoo beginsel-
loozen tijd van 't, hoogste belang.
Natuurlijk kunnen de ouders niet alles
doen.
Toch wel veel.
En wat zo kunnen doen, moeten ze
goed doen.
Hun eerste daad.
In den Baad van Neuzen zitten nu ook
ecu drietal socialisten.
In de jongste vergadering hebben ze
hun mond al danig geroerd.
Heel wat is er gesproken, Zijusyniot
de menschen, die wat krom is in onze
goede stad recht zullen maken
Zijn zij niet de arbeidersvrienden
Wie al 't gepraat der heeren boorde,
moest haast wel denken, dat 't zoo en
niet anders is.
En nu hun eerste daad.
Een voorstel om het presentiegeld voor
de raadsleden te verhoogen tot f3,—en
ingeval van schorsing der zitting dit be
drag tweemaal uit te betalen.
Bovendien willen de heeren avond-
vergaderingen houden.
We vinden deze eerste daad niet ge
lukkig gekozen.
Of f 3,— ons te veel lijkt
Och neen, wie daar een tijd moet zit
ten luisteren naar al dat gezwam mag
wel drie pop vergoeding hebben.
Maar dat de heeren allereerst, zoo
gauw als 't kan, voor zichzelf zorgen,
dat vinden we nu minder aardig, 't Heeft
zoo den schijn, als worden de kiezers
gebruikt om de leiders der S. D. A. P.
vooruit te helpen.
Waarom nu juist dit voorstel voorop
Omdat 't hemd nader is dan de rok
Of omdat de raadsleden de slechtst be
taalde „gemeentewerklieden" zijn Om
dat de oude Raad royaler geweest is
tegenover de gemeentearbeiders dan
tegenover zichzelve
En zal de nieuwe Raad nu voortaan
eerst op zichzelf passen
Ook het voorstel om avondvergaderin
gen te houden lijkt ons een zeer eigen
aardig voorstel.
De socialisten zijn toch vóór den acht-
urendag Tegen nachtarbeid
En nu dwingen ze de journalisten
daartoe.
Waarom
We gelooven, dat 't, om dezelfde reden
gaat als het voorstel tot verhooging van
het presentiegeld.
Omdat 't hemd nader is dan de rok.
Of met andere woorden tot. meerdere
glorie der soci's.
's A vonds immers kan er meer publiek
zijn, dat met gerekten halze luistert naar
de orakeltaal der „kameraden".
's Avonds komt de propaganda voor
de publieke tribune beter tot z'n recht.
Dan hebben de heeren meer eer van d'r
werk.
De eerste daad der heeren lijkt ons
niet gelukkig gekozen.
Het egoïsme komt er al te veel in tot
uiting.
Hoe de Raad er over zal denken
1917 is, dat de vakvereenigiugen een
werkloozenkas oprichten Alleen leden
der vereeniging kunnen tot die kas toe
treden. Daartoe is uoodig dat ze contri
butie betalen. Naast deze inkomsten
kunnen Rijk en Gemeente de kas een
subsidie geven gelijk aan de contributie's
der leden. In sommige gevallen iets
meer.
De minister heeft liet recht om het
kasreglement te wijzigen, d. w. z. in dit
geval bepalen, dat'de lcdch een hoogere
contributie moeten betalen, liet is dus
gewenscht, dat de kas eenige gelden als
reserve bezit. Dat kan, doordat de ge
meenten aan de vakvereenigiugen één
jaarcontributie cadeau geven. B. v. een
rijksdaalder per lid.
Voorts moeten de werklieden hun on
derlinge ziekenfondsen opheffen. De
patroons moeten hun arbeiders toch tegen
ongevallen on ziekten verzekeren. Het
geld van die fondsen en de contributies
daarvoor kunnen dan de werkloozenkas
ten goede komen. Bovendien voorkomt
men zoo dubbele uitkeering bij ziekte,
wat met 't oog op verkeerde praetijken
af te keuren is.
Alleen leden der vakvereenigingen
kunnen van de werkloozenkas profitoeren.
Niet-ledcn moeten naar diaconie of Bur
gerlijk Armbestuur. Practisch dus liet
verplichte lidmaatschap.
De werklooze is verplicht voor hem
passenden arbeid aan te nemen zoo dit
hem aangeboden wordt. Weigering doet
de uitkeering direct, ophouden,
Ieder kan slechts lid zijn van één kas.
Er wordt 70 van het loon uitge
keerd als regel. Dit kan in sommige
gevallen meer of minder zijn.
Voor de administratiekosten er is
veel werk aan verbonden mag ver
goeding worden gegeven. Deze vergoe
ding wordt door het Rijk betaald.
Het bestuur van de vereeniging regelt
de uitkeeringen en oefent de controle
op de leden.
Het gemeentebestuur beeft liet recht
van inzage in de boeken der kas.
Vermoedelijk zal echter een en ander
nog wel worden gewijzigd, alvorens bet
besluit in de practijk wordt uitgevoerd.
te Fitirac:
Werkloozenkassen.
De regeling zal nog nader worden uit
gewerkt. We kunnen er dus nog niet
alles van zeggen.
De bedoeling van liet werkloozenbesluit
Duitschland, de achterbuurt van Europa.
In een hoofdartikel over de valuta-
kwestie wijst de „Frankfurter Zeitung"
er op, dat Duitscliland ten gevolge van
den 'slechten stand zijner valuta goed-
kooper op de wereldmarkt kan leveren
dau de landen met een gezonde valuta
en dat liet derhalve tegen zijn zin een
zeer lastige concurrent, althans op alle
neutrale markten zal worden.
„Aangezien echter de Pnitselie staal
ouishouding daardoor op den duur niet
iu stand kan worden gehouden, zou de
sociale et> economische achteruitgang
van ons volk onvermijdelijk zijn. Men
kan zicli moeilijk voorstellen, hoe wij
dan het afdalen op het peil van de lom-
penproletariaat zoudeu kunnen ontgaan.
Wat dit op zijn beurt voor de overige
wereld zou bcteekenen, is moeilijk te
voorspellen. Duitscliland zou in de we
reld de plaats innemen van de „slums"
(achterbuurten) in een Engelsche wereld
stad. Even als uit een achterbuurt zou
den de ziektekiemen van ons uitstroo-
men en de zoogenaamde hetere wijken
besmetten En de iu het verkleinde
Duitsche rijk tezamen gepersten zouden
over de grenzen sluipen en den geest
van oproer steeds weer in de proletan-
ërskringen der andere landen overbren-
gen.
„Hoe men dergelijke gevaren bestrijdt,
moest langzamerhand iedereen weten.
De hygiënische en politieke gevaren van
eon achterbuurt worden bestreden door
zulk een buurt met doeltreffende midde
len te verbeteren. Slechts op die wijze
kan de gemeenschap uit de daar wonen-
den nuttige leden der maatschappij ma
ken. Wat doet echter de entente vol
gens het recept van' Clemenceau Men
ontneemt, om in het beeld te blijven,
den bewoners der achterbuurt ook hun
slroozakkoii en breekt huu do daken
open. Waartoe dit leiden moet, dienen
langzamerhand toc.li ook Clemenceau en
consorten in te zien. Maar liet is niet
voldoende, om deze waanzinnige metho
den na te laten aan het dei wanhoop
nabije land, moeten zoo spoedig mógelijk
groote credieten in den vorm van grond
stoffen worden verstrekt. En liet is
buitengewoon kortzichtig en gevaarlijk,
als de Amerikaanscbe regeering daar
mede wachten wil, lot het vredesver
drag allerwegen is geratificeerd.
Sneeuw in Engelaud.
In Engeland in de laatste dagen op
verschillende plaatsen sneeuw gevallen.
Dat is de vroegste sneeuw, die men zich
sedert een lange reeks van jaren kan
herinneren. Over het algemeen werd
anders de 28e Oct. als de vroegste dag
beschouwd, waarop sneeuw gevallen is.
Wederkeerige merkwaardigheden.
Een Amerikaansch blad had onder de
Amerikaansche soldaten, die uit Frank
rijk teruggekeerd waren, een rondvraag
uitgeschreven. Wat, zoo vroeg het Ame
rikaansche orgaan, heeft u in Frankrijk
het meest getroffen? De Moniteur Medi
cal brengt het resultaat van deze rond
vraag. De meesle Amerikaansche sol
daten hebben geantwoord„dat er geen
drank geschonken wordt in de apothe
kers- en drogistenwinkels.
Een Franscli blad maakt hier deze op
merking hij
Als ooit de Franscho soldaten een be
zoek bij de Amerikanen gaan brengen,
dan zal hen in de Vereenigde Staten liet
meest treffen, dat er geen drank geschon
ken wordt in de.... cal'é's.
Drienursschooltijd.
Een Rijnlands (D.) blad van de onaf
hankelijke socialisten bepleit onverwijl
de invoering van een drieuurs schooltijd
voor onderwijzers en kinderen.
DE HUURCOMMISS 1EWET.
Naar wij vernemen, is, iu verband met
de omstandigheid, dat de voorschriften
der thans geldende Huurcommissiewet
geleid hebben tot sterke afneming van
liet aantal te huur aangeboden woningen,
eerlang de indiening te verwachten van
een wetsontwerp tot wijziging van be
doelde wet, waar iu meer dan in de
geldende wet rekening wordt gehouden
met de economische factoren, welke ver
liooging van den huurprijs kunnen mo-
tiveeren.
Aan den anderen kant wordt tevens
sinds eenigen tijd tusschen de departe
menten van justitie en arbeid overleg
gepleegd over maatregelen om aan liet
euvel van liet opzettelijk met speculatieve
doeleinden laten leegstaan van woningen,
welke do eigenaars weigeren te verhuren,
paal en perk te stellen.
REVOLUTIONAIRE STUDENTEN.
Aan de Noderlandsche studenten is
een oproep gezonden tot een vergadering
op Zondag 19 October te Utrecht, om
een revolutionair-socialistische studenten
organisatie te vormen. Eenige studenten
hebben een voorloopig comité gevormd
en een dame is als secretaresse opge
treden.
In de oproeping wordt de revolutie
voor liet proletariaat „naast noodzakelijk
ook wensclielijk" genoemd. Daarbij heb
ben de studenten, zoo beet liet, ecu
tweeledige taak. Vooreerst moeten zij
zicli ontwikkelen om in en na hun stil
dietijd de revolutionaire arbeideisbewe
ging te steunen, vervolgens „moeten zij
er naar streven Zicli klaar voor oögcn
te stellen op welke wijze de aanpassing
der Hoogescholen aan de socialistische
maatschappij tot stapd moet komen".
DOOR DE HITTE?
Waarschijnlijk tengevolge van de felle
hitte zijn te Gossel verschillende perso
nen aangetast door een ziekte, die veel
overeenkomst heeft met cholerine. Bij
eenige lijders deden zicli verschijnselen
van krankzinnigheid voor.
STAKERS GETROEFD.
Te Ter Apcl en omgeving duurt de
staking voort zeer enkele hoeren hebben
de eischen der s!akers ingewilligd.
Thans zullen 50 rooimachines in wer
king worden gesteld, waardoor de aard
appelen in zeer korten tijd gerooid kunnen
worden, zoodat de diensten van het
grootste deel der arbeiders overbodig
worden.
Voor velen hunner een groote schade.
LOTGEVALLEN VAN OOM DANIE
EN OOM PA.
Aau „een brief van Pa" in de „N. R.
Ct." ontleenen wij liet volgende over een
bezoek van oom Danie en oom Pa aan
Pretoria, waar Danie met zijn notaris
het moeten praat
Nadat ons klaar geëet het is ons di
notaris gaan bezoek.
Di dag is machtig warm en kom een
onweer, di heele lucht is zwart.
Daar di onweer losbreek, loop ons
gauw naar di kantoor van di notaris.
Als ons in di kantoor koui, is alleen
di klerk in di kamer.
Ons vraag voor di klerk of di notaris
er niet is, begin di klerk te lach en wijs
hij op een groote kast.
Een stem uit di kast„Onweer liet
nog
Di klerk „Machtig".
Uit di kast„Moet ni vloek ni".
Di klerk „.Jij liet mij di vorige maand
2 opslag beloof, als jij mij dit nil niet
geef, ga ik vloek".
Uit di kast: „Jij is een schelmik zal
jou 2 opslag geef".
Een banjo harde slag.
Uit di kast„lk is een slechte man"
Oom Danie: „Hoef jij niet te vertel
ons weet, jij is een groot schelm
Weer een harde slag.
Uit di kast: „lk weet het is banjo
slecht di vriendschap met di andere
vrouwmens".
Oom Danie „Jij is wel een Mohamme
daan als di zon schijn en een goed christen
als di weer slecht is
Di onweer gaat voorhij en zeg ik voor
di notaris, di weer mooi geworden is,
en hij nit di kas kan kom.
Di notaris kom langzaam uit di kast,
kijk eerst uit di venster naar di lucht
en vlieg dan op zijn klerk aan en zeg:
„you rascal, ik zal j iu een beetje opslag
met mijn vuist geef'.
Daar hij een groot, sterk kerel is, gaat
zijn klerk avanti (in di oorlog heb ons
een beetje talen geleerd) naaf di deur.
Net op dizelfde ongenblik gaat dj deur
open en kom een mijnheer binnen wat
voor di notaris vraag, of hij zijn zaak nu
nog niet in orde gemaak het.
Rood van kwaaiheid, slaat di notaris
mot zijn vuisten op di tafel en zeg voor
zijn klerk: „Heb jij di werk voormr.D.
klaar gemaak, hoe kom niet? Ik liet jou
gezegd dit eerst klaar te maak, jou lui
schelm, op di eind van di maand kan
jij gaan loop" en zeg hij voor di mijn
heer, dat hij zelf nu direct di werk zal
klaap. maak, op di personeel kan je op
di dag van vandaag niet meer vertrouw,
waarop mr. D. wegga. Als di deur achter
hem dicht is, gaat di notaris naar zijn
klerk en zeg „Shake hands, jij is een
prachtkh-rk, ik zal jou opslag geef, di
heele mijnheer D. het ik vergeet
Op de vlucht.
In de Nieuwe Courant leest men liet
volgende
In Amsterdam heeft de Gemeente
raad o.a. den sociaal-democratischen
wethouder den heer Wibaut herkozen.
Deze was tot nu toe wethouder van
sociulo aangelegenheden.
Eu wat ziet men nu
Dat deze Wibaut, die nu enkele ja
ren die afdeeling heeft beheerd, wel
ke speciaal een sociaal-democraat zou
moeten hegeeren, de vlucht neemt en
naar financieën overwipt.
Is liet wethouderschap van Wibaut
niet het beste bewijs van de onmacht
der S. D. A. P. Te inogen zorgen
voor de positie van het gemeenteper-
soueel, zoo zou men zeggen, dat is nu
nog een kolfje naar de hand van een
socialist. Juist door hun voortdurend
hooger bieden bij de salarisregelingen,
juist door het zoogenaamd opkomen
voor het gemeentepersoneel, hebben
zij liun positie voor een goed deel ver
overd.
Doch zie zoqdra een man als Wibaut
toch waarlijk niet de minste onder de
broederen, zelf aan het hoofd der af
deeling Arbeidszaken komt te staan,
loopt het mis. Geen tevredenheid,
geen voldoening. Niets dan klachten
en ontevredenheid.
J;t, het eindigt ten slotte in een sta
king van een deel van liet personeel.
Kon de innerlijke zwakheid van liet
socialisme ooit beter aan liet licht tre
den, dan door do vlucht van Wibaut?
Nii moet een Roomsch Katholiek liet
werk opknappen.
De S. A. P. be«taat nog maar
25 jaar. Reeds nu is zij topzwaar.
Zicnderoogen gaat zij aan de coinmn
nisten verliezen.
Maar hoe kan liet ook anders? Zij
hebben een verkeerden geest gezaaid.
Eu het zaad is nu aan 't opkomen.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
is bij den lieer D'liert in de Feijterstraat
ingebroken. Een fiets, een horloge, ta
bak, sigaren, een stuk spek, koperen
gewichten enz. zijn ontvreemd. De dader
werd door de politie achtervolgd, maar
wist te ontsnappen, met achterlating
van <-en deel van den buit.
't Wordt er in onze gemeente niet
veiliger op. In Januari van dit jaar is
bij den heer D'liert ook ingebroken.
Toen was echter de schade minder groot.
Aan de Christelijke school voor
M. U. L. O Jozinastraat alhier, begint
dezen winter het herhalings-en handels
onderwijs weer. Het wordt ditmaal
gegeven in twee cursussen, voor begin
ners en voor meergevorderden. Do
vakken zijn boekhouden, handelsrekenen.
handelskennis, lezen, rekenen, Ned. taal
en aardrijkskunde. Het boekhouden is
in den eersten cursus het enkel boek
houden, in den tweeden het dubbel
boekhouden, volgens liet bekende leer
boek van Kreukniet. Het onderwijs
wordt gegeven aan elke afdeeling, ge
durende 2 uur op 4 avonden per week.
Behalve door dhr. Christiaanse, worden
de lessen ditmaal ook gegeven door
dhr. P. L. Los.
yuws» »-» fV"»—1 ^WOWf^VïUXMe^jnigiBg. I
"CVi
a u/^xnvT^Tv^TT'M'r Kz>™™;,,rr f 1 K nfr <1 ria maanrlnnFrnnco oer nost voor Nederland f 1.25.
boud, haar uit den brand zou helpen, is tot
dusver niet verwezenlijkt. Wilson beeft nog
steeds niets van zicli laten hooren en de ko
medie dreigt, na bet gebeurde te Tran,
een treurspel te worden.
Hoe dreigend dit gevaar is, blijkt nit een
oproep, die de socialist)' rbe Avanti in vette
letters richt tot alle gedemobiliseerde solda
ten.
De Avanti motiveert dezen oproep met
de volgende opmerking„Nu aan een uiterst
kleine minderheid van visschers in troebel
wator straffeloos wordt vergund, de groote
meerderheid des lands gewapenderhand te
bedreigen, meenen wij, dat bet ons vrijstaat
verdigingsmaatregelen te nemen.'
Het blad gaat zelfs zoover een „militair
program van de republiek der arbeiders, boe
ren en soldaten" te ontwerpen, waarin bet
de „organisatie van het gewapende proleta
riaat." schetst, welke organisatie ten doel
heeft „den revolutionairen vooruitgang te
waarborgen en de eontra-revolntionairo
krachtsinspanning van do bourgeoisie te
weerstaan."
In Engeland
is de algemeene spoorwegstaking uitgebro
ken. Het gaat om verliooging van loon,
hoewel de tegenwoordige loonen 100%hoo-
ger zijn dan die voor den oorlog. Met de
duurtetoeslagen zelfs 140% En dat in korter
arbeidsdagen
De regeering treedt met. kracht op tegen
dezen aanslag op maatschappij en gezag.
De rantsoeneering wordt mot alle gestreng
heid opnieuw ingesteld. De voedselvoorziening
zal met behulp van motortransporten ge
schieden.
Ook voor de kolen- en gasvoprziening is
een strenge rantsoeneering ingeóoerd.
Vrijwilligers zijn opgeroepen om do nood
zakelijke openbare diensten in gang te houden.
De demobilisatie en verloven van het leger
zijn geschorst. Bij de Vrijdag gebonden mi
nisterraad was ook opperbevelhebber Haig
tegenwoordig, wat op omvangrijke militaire
maatregelen wijst. Bekend is, dat de werk
willigen zoo noodig door troepen zullen wor
den beschermd.
Al deze maatregelen toonen aan, dat de
toestand buitengewoon ernstig wordt ingezien.
De terugtocht van het Engelsche garnizoen,
dat
was, is zoo overhaast gegaan, dat groote
voorraden te Fiume ziju achtergebleven.
Vermoedelijk heeft d'Annunzio ze tot goeden
bnit verklaard.
De dichter jaagt geleidelijk alleZnid-Slaven,
die in de stad wonen, Fiume uit en geeft
Italianen, die met zijn optreden niet sympa-
thiseeren, een wenk om maar zoo spoedig
mogelijk te verdwijnen.
Admiraal Cagni moet naar Fiume onder
weg zijn, om „de voorstellen van de Itali-
aansche regeering aan d'Annunzio over te
brengen". Of hij er vriendelijk zul worden
ontvangen, is de vraag, want de nieuwe
dictator voelt zich geweldig. D'Annunzio
verklaarde, dat hij zoo lang bij loefde Fiume
nooit zou prijs geven en evenmin zou dulden,
dat de haven wordt geïnternationaliseerd en
uitgeleverd aan den volkenbond. „Wat kan
de entente ons doen?" vroeg hij, „De En-
gelsclieu zullen niet op Fiume schieten en
in Italië zijn leger en vloot op onze hand.
Al mijn officieren en. solduten hebben mij
schriftelijk trouw beloofd. Dagelijks groeien
mijn schaien aan. Ook ter zee vrees ik niets,
want mijn kleine vloot is vastberaden en
tot alles bereid".
De lioop van de Italiaansche regeering,
dat een bevredigend antwoord van president
Wilson op het voorstel, om Fiume onder
souvereiniteit van Italië te stellen en de
haven der Stad onder die van den Volken-
TER NEUZEN, 30 September 1919.