nma ra® w m M t Ui
Oraaan ter verspreidina der Christelijke Beginselen m Zeeuwseh-Vlaanderen.
Woensdag 20 Augustus 1919.
2e Jaargang.
ïlït het Buitenland
Uit het Binnenland.
Uit de Provincie.
3 ABONNEMENT: Bij bezorging ƒ1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland f 1.2o.
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwseh-Vlaanderen te Ter Neuzen
Alle stukken de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten wor en ge
zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswjjkstraat G2, Ier Neuzen.
ABONNEMENT Bij bezorging ƒ1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland f 1.2o.
atwERTFNTTEN- Van 1-4 regels ƒ0.40. Elke regel meer ƒ0.10. Handelsadvertentien
AD™fweTe kolom 8 cent per gel.' Abonnementen per contract,, -
Inzending van advertent.ën tot 12 uur 's middags op de verscln^dagen b^ den drukke
D. H. LÏTTOOIJ Az. te Ter Neuzen. teieioon wr.
In verband met de feesten
in Ter Neuzen, zal ons blad
in plaats van Vrijdagavond, des
Vrijdagsmorgens
verschijnen.
Advertenties worden tot uiterlijk
Donderdagavond 5 uur aangenomen.
REDACTIE.
V Hoe dit te rijmen?
Het conflict te Ter Neuzen, dat. leidde
tot een staking van een deel der arbeiders
van „De Hoop", ter verkrijging van
korter arbeidsduur, riep ons enkele
dingen te binnen, waarover den laatsteu
tiid nog al wat lo doen is geweest.
In Neuzen wil de socialistische organ.-
satie invoering van den 8-uren-dag, al
zal nu genoegen worden genomen met
een werkdag van 9 uur.
Nu is er echter in ons land een sociaal
democratische Bond va.i Nec cr andsche
Arbeiders Coöperaties. Als alle rasechte
soci's zijn die coöperat.emannem na uur-
liik voor den 8-uren dag. Hebben er een
staking" voor over om die te verkrijgen.
Zeker als 't voor zichzelve gaat en
ten* koste van particuliere Patro°ns'
De Bond is echter zelf ook werkgever.
Heeft veel menschen in dienst. Voelde
voor hen dus den 8 uren dag m....>
Mis geraden De bakkersknechts van den
socialistischen Bond van Nederlandsche
Arbeiders-Coöperaties moeten per week
geen 45 uur - zooals de socialisten
anders steeds eisclien, maar 63 uur
WOpehun program, waarop de k'®ze^
moeten worden gevangen, zettm e
heeren de 48- of 45 uren week. In hun
bakkerijen laten ze hun „loonslaven
maar eventjes 63 uur werken.
Noa wordt in de coöperatie „I e
Dageraad" 60 uur per week gewerkt
Nu zijn de arbeiders die aldus door
de socialistische coöperaties worden
„uitgebuit", gedeeltelijk zelf óók
Dus gingen ze staken? Legden het wer
bii hun roode patroons neer
Och neen, het hoofdbestuur wendde
zich tot de coöperaties imct he^ierz°^t:
tegenwoordig wel eens vergeten.
Door de werktijd te verkorten en de
loouen te verhoogen, stijgen de productie
kosten van alle waren.
En daardoor raken de arbeiders, in
plaats van vooruit, achteruit.
De duurte is voor geen gering deei
een gevolg van de inperking van den
arbeidsduur en de verhooging der loonen.
En door die duurte zijn de arbeiders,
ondanks de hoogere loonen er over
't algemeen slechter aan toe, dan voor
den oorlog.
Daar komt bij, dat er straks patroons
zullen zijn, die gaan zinnen op inkrimping
van hun bedrijf.
Werkeloosheid zal daar het gevolg van
zijn.
'Zoo dreigen er allerlei gevaren voort
te komen uit de sociale crisis die we
doorleven. Alleen gemeenschappelijk
overleg tusschen patroous en arbeiders,
kan helpen. Economische strijd daaren
tegen verslechterd de toestand.
Tegenover de socialistische organisatie
die den strijd willen, moeten staan de
christelijke, 'die overleg begeeren en
gezamenlijke inspanning om het bednjt -
ten voordeele van werkman en patroon
tot bloei te brengen.
de 48-uren week in te voeren.
Dageraad" - een socialistische coöpe
ratie stelde zich echter op werkgevers-
standpoint, en wees het verzoek at
Maar toen staakten de socialistische
„loonslaven", die „uitgebuit
door hun socialistische patroons, toch
zeker? Neen, ook toen staakten Ze met
„Strijd voeren om „De Dageraai o
toegeven te bewegen, is met mogelijk
aldus het hoofdbestuur!!
De practijk is dus als volgtDe socia
listische leiders stellen allerlei eischen
aan de particuliere patroons om daar
door de arbeiders te lijmen. Zelf denken
ze er niet aan, om hun arbeiders datgene
te geven, wat ze van de niet-socialistiscne
patroons eischen. :j„.0
Een roode patroon mag zn arbeiders
60 uur of meer per week laten werken
de leiders der vakvereemgingen houden
dan hun mannetjes wel in bedwang en
verklaren „strijd is niet mogelijk
Hoe dit te rijmen is
Door de kapitalistische neigingen van
het socialisme. Immers is het socialisme
door en door egoïstisch. Het vraagt alles
voor zich alleen. Dat nu is juist net
kapitalisme in zijn slechtsten vorm.
Om dezelfde reden waarom Be la Kun
met schatten aan geld en sieraden er
van door ging, toen 't gevaar dreigde,
aldus de „proletariërs" aan hun lot
overlatend, handhaven de socialisten hun
arbeidsvoorwaarden bij hun coöperaties.
Uit eigenbelang.
Nu willen de socialisten de bedrijven
van de particuliere ondernemers afnemen
en ze aan den staat en dan liefst aan
een socialistisclien staat overdoen.
Dat deze socialisatie voor de arbeiders
een ramp zou zijn, wijzen de arbeids
voorwaarden aan „De Dageraad" wel uit.
Terecht kan men de socialisten dan
ook noemen de vijanden van de ware
democratie.
V De gevolgen.
De stakingen zijn niet van de luclit.
Hooger loon en korter werkdag zijn de
eischen. Nu heeft een arbeider recht
op een behoorlijk loon en op een niet
te langen arbeidsdag. De toestanden
van vroeger begeeren we allerminst
terug.
Maar er zijn grenzen. En die worden
De Engelsche handel.
In antwoord op een vraag heeft Brid-
geman in het Lagerhuis meegedeeld, dat
de totale Britsche export in het eerste
halfjaar van 1919 een waarde hat* van
390.190.000 pond sterling (314.734.009 p
st in 1914) en dat de invoer in het Ver
eenigd Koninkrijk in hetzelfde tijdvak
bedroeg 717.034.000 p. st. (375.883.000
p. st. in 1914). Is de Minister zich be
wust, aldus vroeg liet lid .Houston, dat
met het groote verschil tusschen de
waarde van invoer en uitvoer „wjj op
den weg naar den ondergang zijn Ik
weet, dat de toestand ernstig is, was het
antwoord.
Nog een ander merkwaardig cijtergat
Bridgeman. Hij verklaarde n.l. dat de
productie van steenkool in de week, ein
digend 26 Juli. bedroeg 25.3/9.54 ton,
tegen 48.069.33 in de overeenkomstige
week in Juni, een vermindering voorna
melijk tengevolge van de stakingen.
Dreigende verkeersstaking in België.
De verklaringen van de Regeering
moeten den uiterst gespannen toestand
volgens de spoor- en postmannen niet
verbeterd hebben. Alle vredelievende
pogingen zijn volgens hen nu uitgeput,
zoodat er niets anders op zit dan staking.
Tot nu toe is er dus nog geen uitzicht
op een vredelievende oplossing van liet
geschil. Het is evenwel mogelijk, dat de
houding der Christen-syndicaten de sta
kiugsleiders tot nadenken zal stemmen.
De Christen-centrale der spoor-, post-,
telegraaf- en marinemannen heeft name
lijk besloten niet aan de staking deel
té nemen, wijl de deur voor onderhan
delingen nog niet gesloten is en staking
op dit moment noodlottig zou zijn voor
't vaderland. De Christen centrale doet,
een beroep op het personeel van de
sporen om geen gehoor te geven aan de
beslissing van eenige Brusselsehe leiders
van het socialistisch nationaal syndicaat.
Uit de vermakelijkheidin een
vlammenzee.
Zondag heeft te Montreal (Canada) in
een grooten volkstuiji een hevige brand
gewoed, welke plotseling met felle kracht
in een van de voornaamste vermakelijk
heden, welke onder een luchtbaan ge
bouwd is, uitbrak. Het vuur greep zoo
snel om zich heen, dat men onmogelijk
de wagentjes op de luchtbaan tot, stil
stand kon brengen, met het gevolg dat
een dubbele wagen, over het brandende
gebouw rijdend, vau een hoogte van ver
scheidene meters, in de brandende massa
stortte. Door de hevige vlammen was
het onmogelijk de personen uit dezen
wagon te redden.
Negen lijken zijn reeds geheel onher
kenbaar onder de puinhoopeu weggehaald
en men vreest, dat er nog meer slacht
offers zijn gevallen. Ontzettend uiteinde
toch
deze vergadering. Gezongen worden Ps.
1331 en 3. Voorgegaan wordt in gebed.
Daarna houdt de voorzitter zijne ope
ningsrede. Hij herinnert aan den druk,
dien de vereenigingen hebben gevoeld,
tengevolge van den oorlog. We mogen
echter dankbaar zij dal de vereenigin
gen nog stand hielden. Spreker stelt
vast, dat er eene democratische stroo
ming ontstaat, welke de alcoholische
dranken als genotmiddel beschouwt. Deze
democratische gevoelens zullen zijn eene
stuwkracht tegen het alcoholisme. Nog
steeds wordt dit in de Geref. Kerk niet
ingezien. Veel intellectueelen, waaronder
men dan de predikanten rekent, geven
zich niet aan de drankbestrijding. Men
geeft geen gevolg aan de uiting van het
hart. De liefde slechts stelt tot alle din
gen in staat, die ons ook doet medeleven
I met den nood van het volk.
Het financieel verslag van den penning
meester over 1918 wordt goedgekeurd.
Het jaarverslag van den secretaris even
eens Spijt wordt uitgesproken, dat de
afdeeling te Ter Neuzen niet meer be
staat. De secretaris J. Minderaa te
Amsterdam, hoopt, dat ieder die kan,
tot het weder oprichten van deze afdee
ling bijdrage.
In behandeling komen verschillende
voorstellen. Er wordt opgemerkt, dat
door enkele Kamerleden binnenkort een
initiatief voorstel tot invoering van
plaatselijke keuze zal worden ingediend.
De coutributie van de leden wordt na
stemming gebracht opfl,het maand
blad kost nu jaarlijks f 0.75.
Iu de middagvergadering sprak de
lieer C. Smeenk, Lid der 2e Kamer, over
liet Rijks-monopolie.
Deze metgroote aandacht aangehoorde
rede, waarop breedvoerige discussie volg
de, zal verschijnen in liet blad Patrimo
nium. Gezongen wordt Ps. 72 11. Ds.
Kuiper gaat voor in dankgebed.
(Ingezonden).
BELGISCHE ACTIE IN LIMBURG.
Het Vlaamscbe Persbureau in Den
Haag verzocht ons de volgende mede-
deeling in ons blad op te nemen
Een vertrouwelijke omzendbrief van
het Belgische ministerie van Buitenland-
sche zaken, inhoudende onderrichtingen
aan tie Belgische agenten in Limburg,
werd ons medegedeeld. De authentici
teit van het stuk is gewaarborgd.
Ministerie van Buitenlandscbe Zaken
Directie P.
Nr. 4246.
op 3 Juli 1919 en onderteekend door
minister P. Hijmans.
SOC.-DEM. RECLAME.
Men weet hoe de soc. dem. reclame
maken. De ouderdomsverzekering, de
achturen-dag, de vrijheid van hotchris-
te lijk onderwijs, de verhoogde .salaris
sen der onderwijzers etc. etc., er is niets
dat niet op initiatief, louter op initiatief
van de S. D. A. P. is tot stand gekomen
tegen de bedoeling der kaptalisten in
die den arbeider tot lijfeigene, tot slaaf
willen tnaken.
Zoo spelen da soc.-dem. ook m de
kwestie Nederlatrcl-België weer de mooie
rol. De soc.-dem. in Belgie zijn toch
zulke lieve jongens. Zij willen Holland
niet annexeereu. )f
In tusschen vergeet men de „bewusten
erover in te lichten, dat de Belgische
vuurvreter die luistert naar den naam Ju
les Destree, een der kopstukken zoo niet
de ziel der annexionistische beweging,
een Waalscli socialist is.
Een volgeling van de roode vaan die
al even geducht een landhonger lijdt als
de rest, die deswege door „Het Volk"
wordt uitgekreten
Men deed in den rooden hoek beter,
het hoofd wat minder boog te dragen,
zelfs al geschiedt dat louter uit een
oogpunt van partijreclame, merkt niet
ten onrechte de „Maasb." op.
VREEMDELINGEN IN NEDERLAND.
Blijkens de laatst verschenen afleve
ring van het maandsclirif van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek waren
op 20 Juli 1919 iu Nederland aanwezig
122.416 vreemdelingen, n.l. 63.894 man
nen en 58.522 vrouwen. (Op 20 Juni
1919 61.292 mannen en 56.595 vrouwen
totaal 116.887 personen.) Daaronder be
vonden zich 8848 personen uit Frankrijk,
40.450 uit Duilsehland, 2369 uit Enge
land en 47.017 uit België.
DE SCHIPPERSSTAKING
GEËINDIGD.
♦NEGENTIENDE JAARVERGADE
RING van den Gereformeerden Bond
voor Drankbestrijding, op 13 Aug.
1919 in de Noorderkerk te
Haarlem.
Te 11 ure opent Ds. W. H. Gispen
Vertrouwelijke nota voor het
Groot Algemeen Hoofdkwartier,
Op dit oogenblik moeten alle Belgische
agenten in Hollandsch-Limburg naar de
mate hunner krachten medehelpen aan
de voorbereiding van den terugkeer de
zer provincie aan liet moederland geen
enkele gelegenheid verwaarloozen om
aan de Limburgers te toonen, dat hun
belang langs de zijde van België ligt
zonder onbescheidenheid die Limburgers
aanmoedigen, die zich onze partijgangers
toonen, deze, die het in het geheim zijn
en deze, die het zouden kunnen worden.
De meest bereid willige hulp die zij aan
al deze zullen verleenen, moeten zij het
verschil doen uitschijnen dat zij tusschen
eiken dag en bij elke gunstige gelegen
heid hunne erkentelijkheid betoonen aan
de Limburgers voor hunne weldaden
tegenover de Belgische vluchtelingen.
Het is noodig dat op dit oogenblik de
Belgen iu Limburg den indruk verwek
ken, dat zij vertrouwen stellen in den
gunstigen uitslag der onderhande
lingen die met Holland gevoerd worden
betreffende herziening van de traktaten
van 1839 en de regeling van dc vraag
stukken van de Schelde en de Maas,
dat zij zich zeer zoker toonen van den
steun dien ons door de Entente zal ver
leend worden en van de doelmatigheid
van dien steun.
Men moet niet te veel rechtstreeksche
propaganda voeren deze aan de Lim
burgers overlateu men late verstaan
dat, wanneer Limburg opnieuw Belgisch
wordt, het Limburgsch zal blijven of
herworden, dat Limburg niet zal gehecht
worden bij éen andere provincie, dat
men er de Fransche taal niet zal op
dringen, dat liet Catholicisnje er even
zeer zal beschermd worden als onder
het Hollandsch regiem het anti-klerika-
lisme is uiet op zijn plaats in deze streek
integendeel
De circulaires zijn gesteld in de Fran-
sche en Vlaamsdie taal, gedagteekend
De Rijksregeling niet
aanvaard.
De hoofdbesturen der drie schippers-
organisaties hebben Vrijdag in een te
Amsterdam gehouden gekombineerde
vergadering besloten, Maandag gister
over het geheele land weer te gaan va
ren op liet beurtlijstsysteem en op de
bestaande tarieven. Zij zullen eigen
bevrachtingsbnreaux inrichten.
De schippers houden dus zelf de lei
ding.
Naar verluidt wil de regeering de
bevrachtingbureaux niet erkennen. Daar
door is de toekomst nog onzeker.
DE GEWEZEN KEIZER.
Men meldt uit Doorn aan liet „U.D.":
Wij vernemen uit goede bron, dat de
ex-keizer van Duitschland „Het Huis
Doorn" alhier gekocht heeft van mevr.
Baronesse van Heemstrade Beaufort.
Dus wordt eerlang de ex-keizer ingeze
tene der gemeente Doorn.
De wet eens Konings is Zijn Woord
van genade en liefde. Hij regeert ons
door Zijnen Geest.
Farao lei het volk Israëls een hard
juk op. Van onzen Koning geldt het
Zijn juk is zacht, Zijn last is licht. Ei
is geen reden om tot staking over te
gaan in deu dienst van dezen Koning.
Het moet ons een eere zijn Hem te
dienen. Hard is alleen het juk van Satan.
II. Bij sommige heeren is het werk, dat
opgelegd wordt, te zwaar.
liet geestelijk werk, dat wij hebben
te verrichten is nimmer te zwaar. Al
onzen arbeid, zoowel (die in het maat
schappelijk bedrijf als oj> het gebied van
het staatkundige leven of op het terrein
van de kerk moet doortrokken zijn van
ons dienen van Christus. Als koningen,
profeten en priesters hebben we in het
werk des Heeren overvloedig te zijn.
Het werk is niet te zwaar. Hij over
laadt ons niet, want naarmate de arbeid
vermeerdert, geeft Hij de kracht. Daar
om blijve hetPro Rege, Jvoor onzen
Koning! Alle terrein des levens opge-
eischl voor Hem. Daarom bestudeenng
van alleilei levensverhoudingen.
III. Dikwijls wordt hier op aarde een
te karig loon gegeven, maar arbeid in
dienst des Heeren is niet Ljdel, maar
brengt met zich mede een heerlijk loon.
Uw loon zal groot zijn in de hemelen.
Reeds in dit leven wordt hiervan genoten.
Staken we den arbeid, dan zal het
loon gering zijn. ^braham staakte ook
in Egypte, toen liij zei, dat Sara zijn
zuster was. Kreeg lnj loon Neen. Mozes
sloeg tegen den steenrots. Kreeg hij dooi
deze ongehoorzaamheid beter loon Hij
mocht Kanaftn niet binnen trekken.
De eerste ontzachelijke werkstaking
van Adam heeft de ellende gebracht,
over 't menscbelijk geslacht.
Door de genade van Christus worden
we geroepen voort te arbeiden, nimmer
te rusten.
Alle jongelingen hebben zich op te
maken 'om 's Heeren ordinantiën te on
derzoeken, nooit te staken.
Het loon wacht hen en het verschil
in heerlijkheid houdt verband met onzen
arbeid aan deze zijde van het graf.
Van Christus ontvangt ge het eeuwig
genadeloon.
Ten slotte Satan staakt nooit, maar
blijft rondgaan als een briescheude leeuw.
De dood staakt nooit en bet, maakt ons
angstig, maar ook Christus, onze
Heiland staakt nooit, maar zal u, na
volbrachten arbeid, veilig in Zijn armen
leiden in eeuwige heerlijkheid.
Ziju juk is niet hard maar zacht.
Zijn dienst is niet zwaar, maar licht.
Zijn loon is niet gering, maar groot
en heerlijk in de hemelen.
VERSLAG
van de rede van Ds. R. Hamming, ge-
houdeu voor de Geref. Jongel. Vereen,
te Zaamslag op 17 Aug. '19,
Waar de jongelingschap de liefde van
zijn hart heeft en de Jongel. Vereeniging
récht heeft op belangstelling daar was
spreker direct bereid op haar verzoek
in te gaan en voor haar op te treden.
In dezen tijd van schokkend wereld
gebeuren een tijd, waarin allerlei pro
blemen zich voordoen en om antwoord
vragen, daar heeft inzonderheid ook de
Gereformeerde jongeling zich te wape
nen en de Schriften te onderzoeken om
zijn Koning te kunnen dienen op het
terrein van de Kerk, den Staat en de
Maatschappij.
In dezen rumoerigen tijd is staking
aan de orde van den dag in allerlei be
drijf en waar het woord „staken" ons
eiken dag in de ooren klinkt wensclien
we de vraag te behandelen Zullen wij
ook staken
Zullen wij als Christenen staken het
dienen vau onzen Koning Ziedaar de
hoofdgedachte.
Achtereenvolgens vragen we
I. 'Is Zijn juk ons te hard?
II. Is Zijn werk ons te zwaar
III. Is Zijn loon ons te gering
I. De Koning, die van God ons is
gegeven, Wien alle macht is gegeven in
hemel en op aarde, Die over het wel
en wee beschikt van een iegelijk onzer,
heeft Zijn wil te kennen gegeven door
Zijn Woord.
PROGRAMMA
van de feesten op 122 en 23 Augustus
te Ter Neuzen.
'sMorg. 8 uur: Opening door klokgelui
9 Concert op de molen.
11 Concert op de Markt.
'sMi'dd. 3 Historische en Allegori
sche optocht.
Route: Markt, De Jongestraat, Hee
rengracht, Noordstr., L. Kerkstr.,Nieuwe-
diep, Vlooswijkstr., Grenulaan. Van Bo-
venstr., Jozinastr., Grenulaan, Dijkstr.,
Tholensstr., D. Visserstr., Dijkstr., West-
kolkstr., Nieuwstr., Noordstr., Rosegracht
Kazernestr., Steenkamplaan, |Axelsche
straat, ;Kerkhoflaan, De Feijterstr., Sta
tionsweg, Heerengracht, De Blokken,
Zandstr., Markt.
's Avonds 7 uur Concert op de Markt.
9 Openluchtcinema.
Zaterdag 23 Augustus.
'sMorg. 9 uur: Kinderspelen.
10 Zwemwedstrijden bij de
aanlegplaats Prov. Boot,.
'sMidd. 2 uur: Volksspelen op de Markt.
5 Concert op de Markt.
I 6 Gymnastiekuitvoering.
8 Concert Protestkoor.
10 Vunrwerk.
Naar we vernemen duurt het con
flict aan „De Hoop" nog voort. De sta
kers eischen thans den 9-urigen arbeids
dag tot 1 October, [daarna den 8-urendag.
Blijkbaar in de meening, dat 't toch in
een moeite doorging, [eischen ze thans
ook loonsverhooging er bij. Van de ge
legenheid om zich weer aan te melden,
(tot gistermiddag 12 uur) hebben 4 der
stakers gebruik gemaakt. Deze zijn met,
degenen die niet gestaakt hebben weer
-VLAANDEREN
i /n m uortontiön
TER NEUZEN, 19 Augustus 1919.
V u
