Orqaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwseh-Vlaanderen. No. 160. W'oensdag 23 Juli 1919 2e Jaargang. Dit het Buitenhuid. Uit het Binnenhuid. Uit de Pers. A unNiNRMF.NT Rit hezorsrim? f 1.15 Der drie maanden. Franco per post voor Nederland 1.25. Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwsch-Vlaanderen" te Ter Neuzen. Alle stukken de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten worden ge zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlóoswijkstraat 62, Ter Neuzen. ABONNEMENT Bij bezorging ƒ1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland 1.25. ADVERTENTIËNVan 1—4 regels ƒ0.40. Elke regel meer ƒ0.10. Handelsadvertentiën over twee kolom 8 cent. per regel. Abonnementen per contract. Crisistoeslag lo }/o- Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen bij den drukker D. II. LITTOOIJ Az. te Ter Neuzen. Telefoon Nr. 20. V Wat de revolutie voltooid. Heel dikwijls beweren de socialisten in de pers en in vergaderingen, met. pen en met woord, dat de christelijke arbei ders gerust de roode vaan kunnen volgen en rood kunnen stemmen, zonder daar door hun beginsel afbreuk te doen. Dwaas is het zoo lieet het dan gehoor te geven aan de waarschuwenüe stemmen, die er op wijzen, dat socialisme en christendom onverzoeubare vijanden zijn. Dat er tusschen beide een onover brugbare klove gaapt. En boe worden niet de arbeiders, die als minnaars van orde en rust, zicli aansluiten bij de burgerwacht, bespot en uitgelachen. Waakhonden bij de brandkast der kapita listen worden dezulken smalend genoemd. Alsof liet alleen om de brandkasten ging! Alsof niet alles wat een christe lijke!! geest ademt, door het socialisme bestreden wordt Neen, als er revolutie komt, dan wordt bet door God ingestelde gezag omver geworpen dan worden kerk en christe lijke school vernietigd, dan worden buisgezin en huwelijk verwoest. Kortom, dan wordt alles wat den christen heilig en dierbaar is, waaraan bij hecht met heel zijn ziel, hem afgenomen. In Duitschland kwamen door de revo lutie de sociaal democraten aan 't bewind. Ze moeten echter om zich te handhaven, steunen op de katholieken. Daarom kununen ze hun program niet geheel en al uitvoeren. „Het Volk", het sociaal democratisch hoofdorgaan ten onzent, kapittelt in een artikel daarover de Duitsche partijge- nooten. De Duitsche sociaal democratie is zonder verschil van richting, voorstander van de godsdienstlooze openbare school, aldus „Het Volk". „Zij is voor scheiding van kerk en staat. Zij wil zuiver wereldlijke scholen, waarin voor kerkelijk godsdienstonderwijs geen plaats is," schreef dezer dagen de Vorwarts." Dat zouden de socialisten graag door voeren. Ze hebben het trouwens al ge probeerd ook, maar stuitten daaibij op de hardnekkige tegenstand der katho lieken. Daarom werd een overeenkomst getroffen, waarin gezegd wordthet godsdienstonderwijs is een gewoon leer vak van de scholen met uitzondering der wereldlijke scholen. Daarover is de schrijver in „Het Volk slecht te spreken. Waarom de katholie ken naar de oogen gekeken Waarom niet voor goed afgerekend met die gehate godsdienst, en ze buiten de scholen ge- Tannen Op deze manier vermindert de sociaal- democratie baar aanzien bij de arbeiders. Immers lijkt 't wel of de socialisten hebben afgezien van „het voortzetten óf voltooien van de Novemberrevolutie. Hier wordt dus ouomwonden gezegd, dat het tot het voltooien der revolutie behoort, de godsdienst uit de scholen te bannen. Zij het een waarschuwing voor onze arbeiders Als in Nederland de socialisten de macht in handen krijgen, 't zij door revolutie, 't zij door de stembusuilslag dan is liet uit met de christelijke school. Dan is al de strijd daarvoor gestreden vergeefsch geweest. Dan worden onze kinderen naar godsdienstlooze, dus gods dienstvijandige scholen gedreven. Dat zal één der noodlottige gevolgen van de overwinning der socialisten zijn. Sta daarom ieder christen pal voor 't beginsel. Er staat zooveel op 't spel. Helpt de revolutie voorkomen door u aan te sluiten bij burgerwacht of vri] willige landstormzorgt dat de socia listen bij de stembus nooit in de meer derheid komen, door ze niet te steunen, maar ze te bestrijden. En voer daarbij propaganda voor uw beginsel. Dan zal de revolutie in ons land niet alleen niet voltooid worden dan zal ze eens nooit begiunen. der gewone middelen vindt echter en dat is een zeer verblijdende omstandig heid zijn grootste oorzaak in de her leving van ons handelsverkeer. De invoerrechten b.v. brachten 2% millioen op, of 4 maal zooveel als Vis van de raming voor dit jaar. Vergeleken met Juni 1914 is de tegenwoordige opbrengst haast dubbel zoo groot, wat natuurlijk niet zeggen wil, dat ook de omvang van onzen handel tweemaal zoo groot zou zijn. Het verschil moet geheel op rekening van de hooge prijzen der inge voerde artikelen geschreven worden. Waar die prijzen niet zoo spoedig zullen dalen, is er uit deze bron bij toenemend borstel der handel, nog veel te ver wachten. Wat den minister van financiën te pas komt ook De loodsgelden brach ten deze maand 150 mille op, tegen 11000 gld. in Juni 1918, die toen trou wens de laagste waren, die ooit voor dit middel werden geboekt. In Juni 1914 beliepen de opbrengsten 301,000 gld. We zijn er dus nog niet, al zijn we op den goeden weg/ wat onze zeevaart betreft. De zegel- en registratierechten brachten 2 millioen meer op dan oen jaar geleden. Het gedistilleerd gaf VU millioen, gevolg van de tariefsverhooging. Het geslacht bracht ruim 1 millioen binnendat is 21/3 maal zooveel als in Juni 1914. Waar "het vlceschverbruik niet veel liooger zal 'ijn, dan in de normale tijden van voor den oorlog, moet dit geweldige verschil worden toegeschreven aan de buitensporig hooge prijzen van liet rundvleescli. De suiker accijns bleef bijna 2 millioen bij verleden jaar achter. Óok de wijn en het zout gaven minder. De buitengewone belastingen zijn echter beduidend minder. Leverde Mei j.l. bijna 32 millioen, in Juni kwam er nog geen 20 millioen in. Alleen de oorlogswinstbelasting die trouwens spoedig geheel ophoudt bracht 10 millioen minder op, Overzien we nu nog even de opbrengst over het eerste halfjaar van 1919. Met een totale opbrengst van f 138,252,500 hebben de gewone ontvangsten dei- schatkist de raming voor deze 6 maanden met ongeveer 27 millioen overtroffen. De buitengewone belastingen brachten f129,811,700 op. Groote cijfers voorwaar, maar de uitgaven toonen helaas nog veel hoogere, zoodat reeds verluidt, dat de begrooting voor 1920 maar even 130 millioen hooger zal zijn dan in 1919. Waar dat op den duur been moet? De Rijksmiddelen. De gewone middelen hebben zich in Juni weer schitterend gehouden. De ontvangsten bedroegen bijna 29 millioen en zijn verreweg de hoogste, die ooit in één maand geboekt werden. Juni 1918 gaf 24 millioen. De successie-belasting bracht ruim 3,350,000 op. Het recht op de mijnen, dat tot dusver nog geen cent bad opgeleverd, gaf nu ruim|200,000 gld., of 3 maal zooveel als de raming voor liet beele jaar was. Dat lijkt dus een goede post te worden. De hooge opbrengst Stad» en Platteland. Men herinnert zich de „classificatie' in de Salariswet van Min. De Visser. Daartegen rees veel verzet. Vooral het platteland meende, dat liet hierdoor werd achtergesteld, bij de stad, wat wij voor ons, beide kennende uit eigen ervaring, niet konden toegeven. Reeds begint de praktijk te spreken. Wij lezen „Het Vaderland" vernam, dat onder de sollicitanten voor hoofd van een school te Wadenoyen onderwijzers waren uit Den Haag, Haarlem en Amsterdam. Hierin is een aanwijzing te zien, dat het getij bezig is te verloopen. Maar er is nog meer,,IIet Onderwijs" weet te berichten, dat te Amsterdam vier pas benoemde leerkrachten intrekking ver zochten van hun benoeming vier tegelijk, wat nog nooit voorgekomen was en dat reeds verscheiden candi- daten van de lijst van bij voorkeur benoembaren zich hadden teruggetrok ken, toen ze 't „gevaar" van een benoe ming zagen naderen. Voorbeen richtte de stroom van sollicitanten zich naar de groote steden, omdat die een veel hooger salaris konden geven dan de kleinere gemeenten, maar reeds heeft de stroom zich verlegdin Lochein meldden zich voor 4 vacatures bij het gewoon lager onderwijs niet minder dan 219 sollici tanten aan, in Hulst, een klein stadje, 74 voor één vacature, in Egmond 80 en in Schagen 66. Al deze gemeenten behooren tot de derde klasse, die het minste salaris betaalt volgens de nieuwe wet. (Ook voor tal van andere dorpen meldden zich groote aantallen aan). 'n Conclusie is op die enkele feiten nog niet te bouwen, maar toch zijn ze merkwaardig en de moeite van over weging waard. En 't zou wel eens kunnen blijken, dat de plannen van minister De Visser om een grooter verschil in salarieering tus schen stad en land te maken, nog zoo kwaad niet waren. Een zesvoudige moord. Een ontzettend misdrijf is dezer da ger» voor den buitengewoneu krijgsraad van Müuster behandeld. Terecht stond de 19 jarige mijnwerker Joseph Ritter, aangeklaagd van een zes-voudige moord. Eenigen tijd geleden door zijn vader uit huis gejaagd en geen geld hebbend vroeg hij onderkomea bij een kennis, den markencontroleur Peukmann. wat hem door den man werd geweigerd maar door de vrouw werd toegestaan. Raar de man dien nacht afwezig was, zouden Ritter en de 16 jarige zoon Wil helm het huis bewaken. Nadat deze laatste was ingeslapen, haalde Ritter een bijl en sloeg hem daarmede tegen de beide slapen. Ziju slachtoffer sleep te bij vervolgens naar de huiskamer en hing het op aan den knop van de deur Toen den volgenden morgen de vrouw opstond en aan Ritter vroeg, waar haar zoon was, gaf hij ten antwoord dat de ze boven was gaan slapen. Onverhoeds viel daarna de moordenaar ook de vrouw aan en gaf' haar eveneens twee slagen met de bijl tegen de slapen. De vrouw werd insgelijks naar de huiskamer ge bracht. Oridertusschen kwam de man thuis, wien ILtter een kogel door het hoofd joeg. De man stortte ineen en werd naar den kelder gesleept. Het dienst meisje door het revolverschot, wakker gewordeu werd toen zij beneden kwam ilo schedel ingeslagen. Vervolgens begaf zich de bandiet naar de slapende kin deren en wurgde bet 9-jarig zoontje en het 4-jarige dochtertje. Ritter onderzocht daarna alle kasten en vond een bedrag van 25 Mark. Ten slotte nam hij een paar revolvers, trok een paar schoenen en kousen van den 16-jarigen zoon aan, sloot de huisdeur van binnen af en verwijderde zich door een kelderraam. Eerst twee dagen daarna werd de moord ontdekt. Ritter is een Oostenrijksch onderdaan en heeft den Piave-slag medegemaakt. Bij een terugtocht zou hij een hersenschud ding gehad hebben. Volgens zijn verde re verklaringen was de misdaad in een aanval van razernij bedreven, maar de doktoren vonden zijn geestestoestand volkomen in orde. i)e aangeklaagde is ter dood veroordeeld. Het monument van den dood. Het monument ter eere van de Fran- sclien, die voor hun vaderland gevallen zijn, en dat op den vooravond der vre- desfeestdh is onthuld, is een kunstwerk van de beeldhouwers Sue en Sartorio, en beeft den vorm van een afgeknotte py- ramide, ter hooogte van 17 M. en met een basis van 9 M. Aan alle vier zijden bevindt zich een gevle'ugeld overwinnings- beeld, met de zegepalmen in de hand. Verder zijn op het monument aangebracht twee bas-reliefs, voorstellend de Duit sche trofeeën, geweren, helmen, kanon nen, granaten en bajoneiten en de in scriptie Aux morts pour la patrie. Op de vier hoeken zijn vaandels geplant De top vau de pyramide wordt bekroond door een reukaltaar in den vorm van een torpedo, onderschraagd door pijlers van 3 M. lengte. Dit bovenstuk is ge heel massief en goud geschilderd. Het gelieele monument heeft een gewicht van 30 ton. Het is een schoon heidensch stuk, voegt de „Croix" aan hare monument- beschrijving toe, maar ook alleen hei- denschj alsof al onze anderhalf millioen dooden slechts heidenen geweest zijn. Vlaamsche leutigheid. Ondanks alle drukte met de Vlaam sche kwestie vergeten do vrooljjke Vla mingen hun lachedingen toch niet. Wij lezen het volgende Stiiius ging door de Snijstraat te Éoutegem en las op de deur van 'ne winkelkelder „Wanneer niemand in den kelder is, wordt men beleefd verzocht te bellen". Stinus keek binnen, zag niemand en trok uit al zijn macht aan do bel De winkelier liet vallen dat viel en stormde beneen. Wat zou er u believen, beste vriend Mij, wel nikske, zei Stinusaange zien ge zoo beleefd vraagt om eens te bellen, als er niemand in den. kelder is, heb ik u dat plezier willen doen Wat een staking veroorzaken kan. In een medisch blad, het „Journal des Praticiens", worden een paar diep-treu rige feiten aangehaald, die bewijzen, welke de droevige gevolgen kunnen zijn van het onverantwoordelijk optreden van gewetenlooze volksmenners en hun dom me navolgers. Het blad vertelt n.l. hoe bij de staking op 1 Mei in Parijs tengevolge van bet plotseling uitdooven der lichten door de stakers eenige pasgeboren kinderen zijn gestorven, daar het niet mogelijk was om aan de moeders dier kinderen de nooclige onmiddellijke hulp te brengen. Do zoogenaamde volksvrienden, die zoo hoog opgeven van hun liefde voor liet arme, verdrukte en lijdende volk, mogen wel eens bedenken,hoe barbaarsch hun optreden is, tegenover de vrouwen, wier uur gekomen is, en die dan, van allen bijstand verstoken, geen leniging vinden voor haar smarten. En de jonge levens, die roekeloos wor den opgeofferd aan de heerschzucht van heethoofdige stakingsleiders? Veroorza ken van den dood door schuld is een strafbaar feit, maar Avat is bun onver antwoordelijk optreden anders vraagt men zich af. dent verneemt, wordt de Nederiamlsche gezant te Berlijn door den rijkspresident Ebert in audiëntie ontvangen ter over handiging zijner geloofsbrieven. Daardoor is Nederland bij de nieuwe Duitsche re geering geaccrediteerd. AANVOER VAN MAIS. De regeering is voornemens in de maanden October, November en Decem ber resp. 24000 ton, 20000 ton en 20,000 ton le Plata-maïs aan te voeren. De scheepsruimte om 24,000 ton te balen is reeds aangewezen en zal einde Augus tus of begin September laadklaar zijn. De bedoeling van de regeering is de maïs, zoodra zij is aangekocht, bij in schrijving c. i. f. te verkoopen. OP 31 AUGUSTUS EEN DANKUUR. Naar men aan de „N. R. Ct," meedeelt, ligt het in het voornemen der Regeering de Kerkgenootschappen nit, te noodigen op 31 Augustus in de openbare gods dienstoefeningen te doen berdenken,dat Nederland buiteu den oorlog bleef. STAATSBEGROOTING 1920. De begi'ootiug van 1920 zal die over 1919 met ten minste 130 millioen over treffen. SCHIPPERS-ACTIE. W a t, m en wil. Het Persbureau Vaz Dias meldt: Wij hadden een onderhoud met den lieer De Groot, voorzitter van den "Algemeenen Schippersbond. In dat onderhoud vestigde de beer De Groot er de aandacht op, dat allerlei geruchten de ronde doen, die geheel en al bezijden de waarheid zijn. De meening b.v. dat de schippers terug verlangen naar den toestand van voor den oorlog; er is niemand, die dat wil. Echter ook de nieuwe regeling, ingevoerd door het Rijk wil men niet. Wat de schippers willen, is het vólgende Bevrachting uit te voeren op de beurt naar vaste tarieven. Het liefst zou men. daar nog bet Rijk buiten willen houden, omdat de schippers meenen best in staat te zijn, bun eigen regeling door te voeren Wanneer men wil beurtbevrachting tegen vastgestelde tarieven, aldus de beer De Groot, dan kan de handel net zooveel schepen krijgen als bij hebben .vil, HET COMITÉ VOOR VLAAMSCHE VOLKSBELANGEN beeft, een reeks van vijf verschillende briefkaarten uitgegeven, waarop, aan de adreszijde, enkele statistische gegevens met betrekking tot den economisclien, cultureelen of socialen toestand van Vlaanderen. Als propaganda voor de ver spreiding van meer kennis onder de Hol landers over Vlaamsche toestanden, is deze kaart in liet dagelijksch gebruik uiterst geschikt. Hieronder een model ZeeuwschVlamingen en Limburgers dit zou U te wachten staan Aan belasting betaalden in België van 1830 tot 1910: Vlamingen: 18 miljard, Walen C 12 miljard. Uit de staatskas ontvingen, van 1830 tot 1910: Vlamingen: 6 miljard, Walen 24 mil jard. Staatstoelage Voor arbeiderswoningen Wallonië: 113 miljoen, Vlaanderen: 16% miljoen, Gent 2 miljoen, Charle roi 21 miljoen. Voor uitvoering van gezondheidswee ken Namen (Wr.)637.000 fi\, Luik (W.) 85.000 fr., Antwerpen (V.)163.000, O.- Vlaanderen 42.000 fr. Spoorwegen Prov. Namen (360.000 inwoners) 563 K.M., Antwerpen(1.000.000 inwo ners) 321 K.M. Reis Antwerpen Oostende (130 K.M.) kost 5 fr. Reis Luik-Oostende (212 K.M.) kost 4 fr. Kindersterfte Vlaanderen 16%, Wallonië 8%. NEDERLAND EN DE DUITSCHE REGEERING. Naar de Berlijnsclie „Hdbl."-korrespon- Tusschen twee vuren. De Engelsclie regeering tobt nog altoos met, de lersche quaestie maar hce vaak ook uitgesteld, tot groote schade voor Erin zelf en voor Brittanje's eigen poli tieke Avelzijn, is liet nu wel duidelijk, dat liet eindelijk toch tot kiezen of deelen moet komen, zal een herhaling van het drama van 1916 vermeden worden. In het besef dat de toch zoo gewenscb- te pacificatie anders nooit verkregen wordt, hebben tal van vooraanstaande Ieren nu een „Irish Dominion League" opgericht, die streeft naar een Dominion Ierland met zelfbestuur binnen het Rijk en met een onafhankelijk parlement, onder waarborgen voor Ulster, en dan dezelfde plaats voor Ierland in den Vol kenbond opeischt, als nu de Overzeesclie Dominions reeds innemen. Met bomende op den ouden voet, dat ziet men wel in, is niet verder te komen. De voorstellers van de nieuwe oplossing, erkennend dat verdere tegenstand de klove tusschen Ierland en Engeland slechts onoverbrugbaar kan maken, stel len daarom voor, aan Ierland een zelf standigheid toe te kennen gelijk Canada, Australië en Zuid-Afrika die reeds ge nieten, en bij tal van Engelsche politici en ook bij de lersche nationalisten ont moet hun voorslag niet geringe sympathie. Er zijn echter twee uiterste partijen die hardnekkig op hun standpunt blijven staan en van toegeven niet Avillen weten: de Sinn-Fein-partij en de lersche Unio nisten, onder aanvoering van Carson. En jiu is 't maar de vraag, of de voorstan ders van Dominion homerule bet wan trouwen kunnen overwinnen van Ierland en Eugeland beide tegen de practische uitvoerbaarheid en profijtelijklioid van hun denkbeeld. De Engelsclie politiek heeft de lersche wonde laten verkankeren of er nu nog heelen aan is, blijven niet weinigen be twijfelen, en de opstand van 1916 zal denkelijk de laatste niet zijn. Carson in zijn politieke speeches predikt openlijk liet, goAvapend verzet voor 't geval dat er Dominion homerule zou komen, en de Valera houdt voor en na vast aan de Lersche Republiek, met verbreking van eiken band, die Erin nog aan 't Vereenigd Koninkrijk binden zou. De regeering zal nu Aveldra moeten uitspreken Avat ze wil. Ze zit tusschen twee vuren en moet nu kiezen of deelen. En baar beslissing zal daarom ook voor het overige Europa van zooveel gewicht zijn, omdat er uit blijken kan hoe de Entente-Mogeudheden nu in eigen boezem liet zelfbeschikkingsrecht willen toepas sen. Het blad dat zich aandient als de „tolk van liet Vlaamsche front" noemt de lersche quaestie ook voor de Vlamin gen uiterst belangAvekkend, omdat ze „als de voorspiegeling levert van de ont wikkeling die het Vlaamsche vraagstuk waarschijnlijk nemen zal". Inderdaad, als Engeland den knoop doorhakt, zal men ook elders zicli van de oplossing der nationaliteiten quaestie niet langer kun nen afmaken. Maar zouden van achteren diezelfde geallieerde Mogendheden dan toch niet inzien, dat ze met dit zelfbe schikkingsrecht het paard van Troje hebben binnengehaald en dat hetgeen mi tegenover den vijand als een recht geldt, ook binnen eigen gebied om voldoening roept {„Stand."). Het 's Werelds loop. ^Centrum" merkt pittig op Dat bad Ossendorp op 11 Mei, den dag van hot glorieuze congres van den Bond van Nedeilandsche onderwijzers, niet kunnen denken, dat bij zelf nog voor het salarisontwerp-De Visser zou moeten stemmen. üMvMSSWK-JS II ■■IWMWWrn itgggwa fi'.nvfa

Krantenbank Zeeland

Luctor et Emergo | 1919 | | pagina 1