Orgaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwseii-ïlaanderen.
No. 149.
Zaterdag 14 Juni 1919.
2e Jaargang.
Uit de Schrift.
lisiüeiilaidsch Overzicht.
IJit liet Buitenland.
Uit het Binnenland.
ï&lKl HXRÉ
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwsch-VJaanderen" te 'Ier Neuzen.
Alle stukken, de redactie#eo administratie van dit blad betreffende, moeten worden ge
zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswijkstraat 62, T ei Neuzen.
ABONNEMENT: Bij bezorging f 1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland f 1.25.
ADVEBTENTIËNVan 1-4 regels ƒ0 40. Elke regel meer ƒ0.10. Handelsadvertentien
over twee kolom 8 cent per regel. Abonnementen per contract. Crisistoeelag lóü/0.
Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen bij den drukker
D. H. LlTTOOU Az. te Ter Neuzen.
Telefoon Nr. 20.
BLIJDSCHAP EN GEBREK.
„Die blijdschap liefheeft die zal
gebrek lijden."
Spreuken 21 17a.
Volgens bovenstaand Schriftwoord be
staat er een oorzakelijk verband tas-
schen blijdschap en gebrek. Het eene
is een gevolg van bet andere. Do wijze
die zeggen waarom zouden wij ons naar
bet eigen Christelijk beginsel organi-
seeren Wij bevinden ons goed bij de
neutrale organisaties. Waarom niet
neutraal
Op 't. gebied der pers is 't niet anders.
Waarom zouden we ons niet tot een
neutraal blad bepalen, vraagt menigeen.
l)at waren we zoo lang al gewoon.
Waarom ook voortaan niet neutraal'?
Laat ons eens een practisch voorbeeld
koning Salomo kende het menschenleven geven als antwoord op di vraag,
door en door. Ook de spreuk in dezeigfl^ Als men let op Duitschland, dan vraagt
in deze ziine kennis. menigeen zich afhoe komt het toch,
tekst getuigt van deze zijne kennis
Hoe weet hij de zonden en kwalen
van dat menschenleven bloot te leggen
Hoe weet hij de oorzaken van veel ellende
aan te wijzen
Zoo doet hij ook in bovengenoemde
spreuk.
Het is duidelijk dat met de bier ge
noemde blijdschap een ongeoorloofde,
zondige en overmatige blijdschap bedoeld
wordt. Deze toch heeft zoowel voor het
persoonlijke als voor 't sociale leven ge
brek ten gevolge. Er is vanzelf ook een
geoorloofde blijdschap.
De Schrift leert ons toch, dat God
ons alle dingen rijkelijk verleent om to
genieten, dat alle schepsel Gods goed
en niets verwerpelijk is, met dankzegging
genomen zijnde Er is ook een geoorloofd
vermaak, waarbij men na ingespannen
arbeid ontspanning zoekt voor lichaam
en geest.
Doch hier wordt bedoeld een ongeoor
loofde blijdschap, ',ulk een vermaak, dat,
waar er geld mede verkwist wordt, ge
brek ten gevolge heeft. Het is de blijd
schap der wereld. Werelddienst en
wereldsch vermaak kosten veel geld.
Hoeveel schatten worden op kennissen
en wereldsche feesten verkwist
Onze eeuw staat in liet teeken van
genotzucht on de zucht naar zulk ver
maak breng lot armoede Er wordt
tegenwoordig veel geld verdiend. Maar
hoeveel wordt er van verkwist, dat beter
gespaard kon worden en besteed in den
dienst van Gods koninkrijk. Hoeveie
jonge menschen brengen bun verdiend
geld door op de kermis en bij ijdele ver
maken. Gevolg is een leege beurs en
velen kunnen daardoor niet eens een
huwelijk beginnen zonder schuld. Hier
is *een bron van veel sociale armoede
in ènze dagen. Als er trouwer gearbeid
en meer gespaard was, zou thans de
sociale armoede niet zoo groot zijn.
Docli, waar men de blijdschap der we
reld zoekt en zijn verdiend geld daarvoor
wegwerpt, is het noodzakelijk gevolg,
gebrek en armoede. Het eene is gevolg
van het andere. Het liefhebben van zulk
een blijdschap is niet alleen een zonde
van werelddienst, doch ook een zonde
van verkwisting van Gods gaven. Deze
zonde is de bron van veler sociale ar
moede.
Daarom bevat ons Schriftwoord een
ernstige leering voor de christenen onzes
tijds. Wij roepen om verbetering van
sociale misstanden. Wij strijden voor
maatschappelijke lotsverbetering en op
heffing van dén arbeidenden stand. Het
is wèl. Maar meen nu niet, dat hooger
loon en korter arbeidsduur alleen deze
verbetering zullen aanbrengen. W at
baten hooger loon en korter arbeidsduur
ten slotte, als men zijn verdiende geld
toch weer aan zulke wereldsche ver
maken verkwikt Neen, wij moeten ook
in het sociale leven de zonde, de volks
zonden bestrijden. Wij moeten het pleit
voeren voor de afschaffing der kermis,
niet alleen omdat het dienen der wereld
zonde is voor God, maar ook omdat zij
een bron is van sociale armoede voor
ons volk, Wegneming hiervan en ver
betering van maatschappelijke positie
moet gezocht worden in dezen weg, dat
wij bizonder deze volkszonde bestrijden.
Dat is onze christenplichtDat is de
roeping van alle christen-oude rs, die in
de vreeze des Heeren ook voor den
maatschappelijken welstand hunner kin
deren te zorgen hebben. Hier ligt een
roeping voor de overheid, die voor de
sociale welvaart der onderdanen te waken
heeft.
Die blijdschap liefheeft, zal gebrek
lijden. Maar wie zijn land bouwt, zal
met brood verzadigd worden. Wereldsch
vermaak brengt sociale armoede. Docli
naarstige arbeid en spaarzaamheid brengt
sociale welvaart 1
Axel. Thielen.
V Waarom niet neutraal
Er zijn helaas nog zoovelen, midden
standers, landbouwers en andere patroons,
zich
dat de Duitsche burgerij zoo weinig
weerstandsvermogen toonde, dat er geen
krachtig verzei kwam tegen de revolu
tionaire actie.
Hoe kwam liet, dat men zich maar
zoo ouder den voet liet loopen
Het antwoord op deze vraag is, dat
liet Duitsche volk geen organisatie kende
naar Christelijk beginsel. Niet op liet
gebied van den Staat, niet op dat van
de maatschappij. Althans de geloovige
protestanten niet. En ook de Roomschen
hielden den godsdienst buiten de econo
mische zaken en buiten de politiek.
Men. wilde neutraal zijn.. De godsdienst
voor de binnenkamer, en daarbuiten met
anderen meedoen. Dn.) neutraal zijn.
In de organisaties, in 't uitzoeken van
zijn kranten. Men voelde in Duitschland
niet de behoefte om op het gebied van
de politiek en bet sociale leven, om ip
de organisatie en de pers uit eigen
beginsel te leven.
Luthers leer, die al te zeer den nadruk
legde op de zaligheid der ziel en te
weinig op de eere Gods ook in bet
publieke leven werkte l ier na. Daardoor
kwam bet-, dat, er onder bet Duitsche
christenvolk geen kracht van verweer
was, toen de revolutie kwam. In de
ure des gevaars kon de overheid niet
steunen op bot Christenvolk. Dit kon
telegrammen van trouw zenden, maar
tniste de kracht om die trouw om te
zetten in daadwerketijken en krachtigen
steun.
En nu in ons land.
Als onze regeering in November eens
niet bad kunnen rekenen op den steun
van de Christelijke organisaties
Als hier ook eens alle arbeiders en
patroons in zoogenaamd neutrale organi
saties vereenigd waren geweest
Als hier ook eens geen politieke partijen
waren geweest, die opkomen voor de
eere Gods en die tegen de revolutie-
beginselen stellen het Evangelie
Als hier ook eens all n gehoor hadden
gegeven aan do vleitaalwaarom toch
op politiek en sociaal gebied, in organi
satie en pers altijd scheiding te maken
met uw godsdienst Als hier ook
eens alles wat niet socialist is, neutraal
was geweest
Dan zouden Troelstra en Wijhkoop
over ons heerschen met 't geweld van
een Trotsky. Lenin of Bela Kun. Dan
had de revolutie het ook hier gewonnen.
Laten dié belijders van den Christus,
die nog altijd van verre staan en in de
Christelijke organisaties geen plaats
willen nemen en voor de Christelijke
pers niet willen ijveren, dat eens goed
bedenken.
Dan zullen ze inzien, dat ze schuldig
staan, tegenover hun God, tegenover
Vorstin en vaderland.
Neutraliteit is de dood op alle gebied.
Neutraal is de wegbereider voor de
revolutie. Let maar op, hoe de socia
listen steeds voor de neutrale school
zijn opgekomen, hoe ze nooit tegen de
neutrale pers strijden. Neutraal voert
naar liet socialisme.
Neutraal is de moordenaar van onze
vrijheid, het, blok aan 't heen, dat elke
verbetering tegenhoudt.
Of meenen onze arbeiders lieuscli, dat
een neutraal blad hun belangen dient
en verdedigt? Meenen onze patroons,
dat een neutraal blad de juiste verhou
ding tusschen patroon en werkman aan
wijst. Beiden wijst op hun rechten en
hun plichten liat een neutraal blad
en een neutrale organisatie leiding kan
geven in onze dagen, aan de stroomin-
gen, die zonder goede leiding land en
volk ten verderve zullen voeren
Neutraliteit bestaat niet ten opzichte
van organisatie en pers. Wat dood is,
kan neutraal zijn. WTat leeft, kan dat
nooit.
Strijdt daarom voor onze Christelijke
pers. Geeft ons blad aan uw vrienden,
uw familie, uw arbeiders, uw patroons
ter lezing, als ze geen abonné zijn. En
wek ze op lezer te worden.
Sluit u aan bij de Christelijke organi
saties. Beiden patroons en arbeiders.
Dat helpt meer tegen de revolutie dan
de sterkste burgerwacht, hoe goed en
noodig ook op zichzelve.
Toch nog gelijk gekregen.
ïn 't begin dezes jr«is schreven we,
dat de Belgische socialisten geen waar
borg boden voor een niet-vijandelijke
houding van België tegenover ons land.
Als 't er op aan kwam zouden ze met
de plannen der regeering meedoen en
ons land helpen berooven. Dat nam de
Baanbreker ons toen erg kwalijk. Op
bijzonder vleiende en vriendschappelijke
wijze werd getracht ons van ongelijk te
overtuigen. Krachtige woorden moesten
daarbij dienst doen als argumenten, om
dat bewijzen niet door de Baat-breker
konden worden bijgebracht.
Thans krijgen we echter gelijk.
Immers Üet Volk schrijft
„De vraag rijst, in hoever de socialis
tische ministers van België mede ver
antwoordelijk zijn voor de eischen door
minister Hymans gesteld. Wij moeten
aannemen, dat zij, zoo al niet er mee
instemden, dan toch zich er hij hebben
neergelegd".
Aides schrijft het hoofdorgaan van de
S. D. A. P. in Nederland. Er zich zeker
bij neergelegd, misschien er zelfs wel
mee ingestemd. Dat hebben de Belgische
socialisten gedaan met de hooze plannen
hunner regeering. Want de eischen der
Belgische regeering gingen over de
schreef, vormden voor NV crland een
bedreiging, merkt Het Vc'L terecht op.
Of om de vergelijking van het socialis
tische blad over tc nemen
„Gij hebt een huis, maar ge laat, er
uw buurman iu wonen. Gij zelf verbindt
n er geen enkele verandering in aan te
brenge die hij niet goed vindt, maar
hij (de buurman België) krijgt het recht
er in te breken en te vertimmeren al
wat hij voor zich noodig en nuttig acht.
Zoo ongeveer zou liet. geworden zijn".
Zeer terecht noemt Het Volk de Bel
gische eischen iets wat bedenkelijk dicht
bij annexatie komt.
En daaraan hebben ook de socialisten
iu België meegewerkt, althans er zich
bij neergelegd en het niet tegengegaan.
Evenmin als in 1914 over heel Europa is
liet socialisme in Belgie thans gebleken
in staat te zijn den vrede te bewaren.
Zelfs blijkt, dat ze zich ueerlegggen bij
of meedoen aan berooven van andere
volken. Aan imperialisme of landroof
en het middel daartoe liet militarisme.
Zóó is de practijk. Zeer-verschillend
dus van de theorie.
De Diiitsch-Oostenrijksehe
vredesdelegatie heeft een protest nota
opgesteld tegen de eischen der gealli
eerden. De korte samenvatting is als
volgt
De eischen van de entente maken het
economisch bestaan en het staatsleven
van Duitsch Oostenrijk volstrekt onmo
gelijk. Tegen hun zin worden vier van
de lien millioen inwoners van Duitsch-
Oostenrijk aan vreemde lieerscliers on
derworpen. De rijkste en vruchtbaarste
streken worden geroofd. Duitsch Oosten
rijk houdt enkel nog bergland over.
Voortaan zou 3/4 van de levensbehoeften
moeten worden ingevoerd. En daartegen
over zou geen uitvoer van eenige be-
^ïeekenis staan. Spoedige verarming is
natuurlijk daarvan liet gevolg, 't Land
dat wel invoert en koopt, maar veel
minder uitvoert en dus verkoopt gaat
z'n bankroet absoluut tegemoet. De
kapitalen der Duitsch-Oostenrijkers in
het buitenland belegd (ook in de deelen
der vroegere monarchie) zullen in beslag
worden genomen. Dit beteekent voor
velen finaucieele ondergang. Alle ver
zekeringsmaatschappijen, spaarbanken en
spaarkassen gaan dan failliet. Van de
overgebleven zes millioen inwoners, telt
de hoofdstad Weenen er twee millioen.
Een totaal onmogelijke verhouding dus.
De nota eindigt dan ook met de verze
kering, dat de regeeriug van Duitscli-
Oostenrijk deze voorwaarden niet zal
teekenen.
De kloeke toon in deze nota aange
slagen, zal niet nalaten de moreele po
sitie der Duitsche stammen te versterken.
Van den anderen kant wordt deze
positie niet weinig gesterkt door de
toenemende ontevredenheid van de arbeiders
in de ententelandcn.
Dezeii willen vrede en een billijke vrede,
die hen gelegenheid geeft weer te werken,
en tegen lager prijzen hun levensbehoef
ten te koopen.
Vooral in Frankrijk en Italië is de
verbittering der arbeiders tegen de re
geeriug groot. En 't is te begrijpen. Om
de Duitschers maar te kunnen vernietigen
en maar grootc stukken land en schatten
in te kunnen palmen ten behoeve van
de ententekapitalisten, ontzien do hoogo
hoeren, die alles onder elkaar hekonkelen,
de belangen van de massa in liet eigen
land niet. Ze overleggen, twisten onder
ling over ieders aandeel iu de buit, en
sluiten hun oogen voor den sïeeds
wassenden stroom van revolutionaire
ontevredenheid.
Van die algemeene ontevredenheid
trachten de socialisten natuurlijk partij
te trekken. Ze lokkot) de arbeiders
achter hun vaan, en willen door een
algemeene staking in heel Europa de
regeeringen dwingeu toe te geven aan
hun eischen. Zoo gist en woelt het
overal, en is het gevaar voor het uitslaan
van de revolutievlam nog allerminst
bedwongen.
Onder Bolsjewistisch schrikbewind.
Wie eer.ig begrip van den verwoesten
den aard, van de immoreele werking
van 't Bolsjewisme hebben wil, leze het
volgend verhaal van de Lihauer Zeit
Het blad geeft een gesprek weer, dat
een jonge dame, die erin was geslaagd
nog tijdens het Bolsjewistisch schrikbe
wind, als arbeidsvromv gekleed, Riga te
ontvluchten, had afgeluisterd. De spreek
sters waren twee vrouwelijke leden der
R.oode Garde.
Waar komt gij vandaan?
Van een terechtsielling, ik heb in
het Keizershosch twee mannen, bour
geois, gefusilleerd. Ik schoot hun eerst
in de beenen, waarop zij duikelden als
hazen, en toen in den buik, zoodat de
ingewanden er uit puilden. Het was een
klucht om aan te zien.
De andere, die nog eenig menschelijk
gevoel scheen te hebben overgehouden
hernam
Neen, daar zou ik geen genoegen
in hebben. Ik schiet de veroordeelden
in het hart of in 't hoofd, zoodat zij da
delijk dood zijn.
Onzin, men moet den bourgeois het
sterven niet te gemakkelijk maken. Zij
hebben ons onder de oude regeering ook
genoeg gekweld en mishandeld. Wanneer
ik moet fusilleeren, dan doe ik dat zóó:
Ik ga met mijn buks in de hand de cel
van den veroordeelde binnen en wenk
hem met de hand. Meestal staan zij
dadelijk op en iragen zeer beleefd:
„Wat belieft u, juffrouw
„Mijn vriendinnen met haa buksen
wachten buiten op u. om een wandeling
naar het Keizerswoud te maken". Dan
weet hij al, hoe laat het is en wordt
bleek van angst. Vraagt hij mij of hij
nog iets mag meenemen, dan antwoord
ik „Zeker, ik wil gaarne een gedachte
nis van u hebben en mijn vriendinnen
ook, maar pak het vlug in, anders wor
den zij ongeduldig".
Den weg naar de plaats der terecht
stelling neem ik de geheele stad door,
om mij zoolang mogelijk in zijn doods
angst te verlustigen en onderweg vraag
ik, of hij sigaretten hij zich heeft. Hij
denkt dan, dat ik hem nog voor het
laatst liet genoegen om te rooken wil
gunnen, maar ik neem hem al zijn sigaret
ten af en verdeel die ouder mijn gar
disten. Dan rooke.n wij allen en hij mag
toekijken. In het bosch gekomen, geef
ik den veroordeelde een spade en beveel
hem zijn graf te graven.
Soms heven zijn handen zóó van angst,
dat hij niet graven kan, maar dan ran
selen wij hem met stokken zóólang, dat
er weer bloed door zijn aderen begint
te loopen. Onlangs had ik er drie, die
zóó koppig waren, dat zij er hij neer-
vieleu. Toen moesten wij zelf het graf
delven. Maar dat hebben wij hun betaald
eezet. Eerst schoten wij hun de voeten
stuk en toen hebben wij hen levend
onder de aarde gestopt.
Aldus een vertrouwbaar getuige in de
IAbauer Zeit. Men versta wel, dat hier
twee vrouwen aan het woord zijn. Had
men korten lijd geleden kunnen denken,
dat er ergens ter wereld menschelijke
wezens gevonden werden, die in het
wreedaardig martelen van hun slacht
offers grooter genoegen vinden dan een
tijger bij het spelen met zijn prooi Tot
zulke beestachtige monsters heeft het
Bolsjewisme in weinige maanden vrouwen
van onzen tijd gemaakt.
„Dan worden naar 't woord van
Schiller vrouwen tot hyena's
Ex-keizer Wilhelm en anderen voor het
Belgische gerecht gedaagd.
BRUSSEL. (N.R.C.). De volgende be
kendmaking is aangeplaktuit hoofde
van een requisitoir van den procureur
des Konings bij het hof van beroep te
Brussel zijn gedagvaard I Hoppfer,
generaal in het Duitsche leger, die kom-
mandant van Doornik is geweest, op liet
oogenblik zonder bekende verblijfplaats
II Ruppreclit van Beieren, generaal in
het Duitsche leger, vroeger kroonprins
van Beieren, op het oogenblik zonder
bekende verblijfplaats, tezamen met
Wilhelm van Hohenzollern, vroeger ko
ning van Pruisen en Duitsch keizer,
thans zonder beroep, wonende te Ame-
rongen (Nederland) om 14 October 1919
om negen uur 's ochtends te verschijnen
voor de achtste kamer van liet hof van
beroep, zitting houdende te Brussel in
het, paleis van justitie aan het Foulaert-
plein om hun middelen van verweer aan
te bieden. Het betreft misdaden, uit
"naam dier personen tijdens de bezetting
begaan.
De Tweede Kamer heeft gisteren
het wetsontwerp-de Visser, regelende de
onderwijzerssalarissen, aangenomen met
87 tegen 3 stemmen.
PRINCIPIEELE BEZWAREN TEGEN
HET BELASTING BETALEN.
Zaterdagmorgen was het in de Lipper-
kerkstraat te Enschede, een heele con
sternatie, aangezien de inboedel zou
verkocht worden van den winkelier A.
D. D., die op prmcipieele gronden ge
weigerd had belasting te betalen. Onder
het groote aantal nieuwsgierigen dat zich
reeds tegen half negen voor den winkel
had verzameld, bevonden zich ook 'n
groot aantal politie agenten en belasting
ambtenaren. Om 9 uur zouden de goe
deren bezichtigd worden, doch de deur
van den winkel bleef hermetisch gesloten
ook toen de commissaris van politie in
ambtsgewaad de opening daarvan vor
derde. Toen de deur was opengebroken,
had daarna de verkoop zonder incidenten
plaats.
BELEGGEN VAN PLAATSEN IN
SPOORWEG WAGONS.
De Nederlandsche Spoorwegen hebben
liet volgende bepaald
Een reiziger,, die zijn plaats in den
trein tijdelijk verlaat, behoudt recht op
die plaats, indien hij daarop eenig voor
werp laat liggen.
Ieder reiziger, die van dit recht ge
bruik maakt, mag dit slechts doen ten
aanzien van zijn eigen plaatshet be
leggen van méér dan één plaats door
eenzelfden persoon is verboden en moet
worden belet.
Het bovenstaande is vooral in acht te
nemen op de beginstrtions waar somtijds
geruimen tijd voor vertrek van den trein
een enkel persoon verschillende plaatsen
in den trein met voorwerpen belegt oui
o)i deze wijze plaatsen te bezetten voor
zijrie reisgenooten, die eerst later aan
het station komen.
Deze handelwijze is niet geoorloofd
het personeel is bevoegd, bedoelde
plaatsen ter beschikking van andere
reizigers te stellen.
DAAR GAAN ZE....
Te Zaandam zijn een zestal heeren uit
de commissie van de bedrijven voor 10.
dagen op reis naar Engeland.
„Het Weekblad", uitgave van de Chr.
persvereeniging in de Zaanstreek, zegt
van dit reisje het volgende
„Men zegt dat liet doel tweeledig is
1. Om te onderzoeken waarom de
ovens, indertijd door den lieer Duijs
persoonlijk in Eugeland gekocht, niet in
alle opzichten voldoen. Men schijnt te
willen zien of een ander-soort steenkool
in de ovens heter voldoen kan. Dit
schijnt alleen in Engeland met eigen
oogen aanschouwd te moeten-worden en
't kan geschieden zonder één woord
Engelsch daarbij te spreken, of 't moest
een enkel woord steenkolen-Engelsch
zijn.
2. Om te vragen, of en hoelang op
de ovens nog garantie is. Door een
massa optreden meent de commissie
langer garantie te verkrijgen dan door
de vraag schriftelijk te doen.
Wij wenschen deu heeren goede reis.
De gemeenteraadsverkiezingen zijn
i .orvvwrupidT! nu f i nnr ilno moaiiHfH) Franco ner nnst voor Nederland 1.25.
».55ÜSRE^®BS**G2S
)S een gevuig vau uei ihjuhv,. ..u r