Orqaan ter verspreiding der Ghristelijke Beginselen in Zeeuwseh-Vlaanderen.
No. 131.
Zaterdag 12 April 1919
2e Jaargang.
Uit de Schrift.
FEUILLETON.
Ruiten!andscli Overzicht.
Uit het Buitenland.
Uit liet Binnenland.
JAN WAANDERS.
imNMPMRNT- RH IwwnrtrW f 115 ner drie maanden. Franco per post voor Nederland 1.25.
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwsch-Vlaanderen" te Ter Neuzen.
Alle stukken de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten worden ge
zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswijkstraat 62, Ter Neuzen.
ABONNEMENT Bij bezorging ƒ1, 15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland 1.25.
ADVERTENTIËNVan 1 4 regels ƒ0.40. Elke regel meer ƒ0.10. Handelsadvertentiiin
over twee kolom 8 cent per regel. Abonnementen per contract.^ Crisistoeslag 15 q.
Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen bij den drukker
D. H. LITTOOIJ Az. te Ter Neuzen. Telefoon Nr. 20.
DE KRACHT VAN HET KRUIS.
Nu is het oordeel dezer
wereld, nu zal de overste
dezer wereld buitenge-
worpen worden.
En ik, zoo wanneer ik
van de aarde zal ver
hoogd zijn, zal hen allen
tot mij trekken.
JOH 12 31 en 32.
Golgotha
We vertoeven er in deze weken der
gedachtenis. We stellen ons het afgrij
selijke tooneel daar voor, voorgelicht
door prediking en wat we er van lezen.
Hoe mooier, scherper, duidelijker 't ge
schilderd wordt, des te liever hebben
de menschen het. Om dan na den
Goeden Vrijdagavond met een zucht
van verlichting te zeggen Nu is 't voorbij,
't Was mooi-droevig, nu komt weer
vroolijker toon.
Zoo is Golgotha een gebeurtenis van
1900 jaar geleden. Wel van belang,
zooals 't ook van belang is voor Neder
landers, dat Willem I, Prins van Oranje,
goed en leven heeft veil gehad voor dit
land.
Golgotha is meer't Moet meer zijn
in de wereld, in uw leven dan een feit
van zooveel eeuwen terug, 't Moet zijn
levende waarheid, toegepaste waarheid.
Want het Kruis oefent nog invloed uit.
Nog altijd een macht in de wereld, nog
altijd een macht voor den duivel, nog
altijd een macht voor alle volken, zoolang
deze wereld zijn zal.
't Baat niet dit te ontkennen of weg
te doezelen.
Christus heeft over die kracht van
Zijn kruis gesproken in 't woord hier
boven. De kracht van het kruis
Het kruis van Christus oordeelt de
wereld.
Is niet het tegengestelde waar Is
dat kruis niet een bewijs, dat de wereld
Christus overwonnen heeft? 11 ij is on
machtig gebleken. De wereld beeft
Ilem ten onder gebracht en sedert bijna
voortdurend ondergehouden. De rnensch-
heid verwijst in baar overgroote meerder
heid Jezus nog naar den vloekpaal. De
wereldhistorie is een gericht over den
Christus. Hij wordt nog dagelijks ge
kruisigd Zoo oordeelen velen.
Anderen zeggenMaar de Heiland is
immers gekomen om te behouden.
Reddende liefde viert aan bet kruis haar
triumfen over moordende haat!
En toch gaat er van het kruis een
richtende kracht uit. In haar oordeel,
dat op den Zaligmaker weerkomt, schuilt
een wereldoordeel. En de. hoogste open
baring der liefde is tegelijk een scherp
en vreeselijk gericht over die zonde
wereld.
Want het kruis openbaart haar zonde,
haar schande, haar vloek en haar schuld.
Voor allerlei rechtbanken weet die
wereld zich vrij te pleiten en verzachtende
omstandigheden aan t.e voeren. Totdat
Christus komt wijzend op Zijn kruis en
Hij de waarheid als een bliksem neer
slingert: Nu is het oordeel der wereld.
Dat kruis maait alle drogredenen weg.
Het spreeki van een schande, die geen
menscii kon afwissclien, van een vloek,
die geen mensch kon wegnemen, van
een schuld, waarvoor niemand één
penning kon betalen. Het staat hopeloos.
17)
Z E L A N D I A.
Van het oordeel, dat bet kruis brengt
geldti
Want niemand zal in dat -gericht
Rechtvaardig zijn voor Uw gezicht.
O, laat dat oordeel over de wereld u
door Uw ziel gaan. Zink er onder neer,
verslagen en hulpeloos. Dan staat Gol
gotha midden in Uw leven. Dan ontdekt
het kruis Uw schande, Uw vloek en Uw
schuld, zoodat ge aan zijn voet neerzij
gend kermt
Zoo Gij in 't recht wilt treden,
O Heer, en gadeslaan
Onze ongerechtigheden
Ach wie" zal dan bestaan
Het kruis van Christus is een ver
pletterende kracht voor den Satan. Hij
heeft deze wereld tot een Gode-vijaridige
gemaakt en laat zich daardoor erkennen
als haar heerscher. Hij heeft den haat
tegen Jezus aangewakkerd en tot verzet
tegen den Christus geprikkeld. En op
alle manier heeft hij veel bereikt. Zijn
wereld kwam zoover, dat ze den Zalig
maker uitwierp, uitbandde door het kruis.
Ontzaggelijke vergissing van Satan. Wan
neer hij de verzenen van het vrouwen
zaad vermorzelt, dan wordt er zulk een
kracht uit openbaar, dat het liern den kop
verplettert, hem principieel, afdoende
onschadelijk maakt.
Immers Satan stootte hij dat kruis,
dat hij gewild had, op den volmaakt-
Rechtvaardige, den smetteloos-Hcilige,
op den mensch. Tegen Ilem kon hij
als aanklager niets inbrengen. En waar
die Christus zich als Borg gesteld heeft
voor zondaren, in hunne plaats ging
staan, en zij in zijn plaats, nu kon de
duivel de broederen niet langer aankla
gen, nu wordt hij buiten de rechtszaal
geworpen, is het uit met zijn demonische
macht. -
Hebt ge de kracht van het kruis al
ervaren Heeft de Overste dezer wereld
U als zijn prooi moeten loslaten Zeker,
als de 'Heiland voor U is de mensch,
als Zijn kruis voor U is. Dan zijt ge
door Christus' liefde gered uit helsche
banden. Dan wordt ook in U openbaar
die kracht van den Messias-Koning, die
Satan overwon.
Juicht, bevend op 't. gezicht van zijn
[vermogen
En kust den Zoon, van ouds l toe-
[gezeid
Het kruis van Christus is ook de
reddende kracht. Door 's Heilands
verhooging aan die schandpaal trekt hij
allen tot Zich. Het kruis is de groote
magneet.
Let wel, niet ondanks het kruis, maar
door het kruis trekt Jezus de zijnen.
Denk in dit verband aan de koperen
slang onder oud-Israël. Daar lagen ze
neer, de kinderen van dat volk, gebeten
door giftslangen, met stekende pijnen,
een wisse prooi van den dood. Maar
daar kwam Mozes met de verhoogde
koperen slang en de predikingZiet
daarop en leeftHoe hechtten zich de
blikken aan die verhoogde slang, toch
ook het symbool van hun zonde en
ellende. Zoo nu zien velen hun zonde
door het kruis, maar het trekt ze daar
ook als het eenige middel des behouds.
Het kruis van Christus blijkt, een
banier der volkeren te zijn. Waarheen,
wanneer ze uitwappert vele onder alle
volk verlangend, aangetrokken zien.
„En dan was Henk van Rensen er nog
al bij", zei hij, ineens zich den onaange
namen indruk herinnerende, dien Henks
doen op hem gemaakt had.
Ze lachte spottend.
„Als diè het moest doen
„Wat had-ie toch van avond?"
Ze proefde de ergernis, jaloerschheid
in zijn stem.
„Och, niks bijzonders. Hij was wat
extra vervelend".
„Wat moest-ie aan je arm?"
„Je weet, dat ik hem niet kan uit
staan. Ilij had weer zooveel praatjes"
„Maar wat dan drong hij, koppig
aan.
,,'k Weet zelf haast niet meer. La 'k
eens zien o ja'k had hem wat
afgesnauwd, misschien wel een beetje te
èrg, maar zóó kom je soms 't gauwst
van hem af. En toen vroeg-ie, of ik
boos op 'm was".
Predik Christus zonder het kruis, en
de wereld blijft of wordt weer heidensch.
Maar hef het kruis op, spreek van liet
Lam Gods, dat de zonde der wereld
wegneemt, getuig van Zijn gadwlooze
liefde, waardoor deze barmhartige Hooge-
priester Zichzelf heeft geofferd tot in
den dood des kruiser, voor een wereld
verloren in zonde en schuld, in schande
en vloek en het kruis trekt, treft, boeit,
bekoort.
Het is het eeuwig evangelie!
Dan komt Golgotha niet ver weg. Dan
is het er nog, midden onder ons, midden
in Uw leven.
Hebt gij die kracht, die behoudende
kracht reeds ervaren
Het kruis van Christus doet in elk
geval iets. Het veroordeelt U zeker,
als ge behoort tot deze wereld. En dat
doet ze allen naar nature. Maar als ge
Uw blik dan van het kruis afwendt,
gaat het oordeel door en eindigt met
verplettering.
Zalig prijs ik U als het kruis U trekt,
nn nog, die in deze weken niet alleen
komt maar ook blijft bij het kruis, bij
den Gekruisigde, Christus, den Zalig
maker.
Dat is leven en heilEn als het dan
ook met U gaat naar de schijnbare
vernedering van den dood, blijkt deze
te zijn een verhooging uit deze wereld
naar de wereld van God, de wereld van
liefde en licht.
Zoo zult ge in deze passieweken iets
doorleven van de belijdenis
Maar zóó aan d'aard ontnomen,
En zóó den hemel na,
Ben ik nog nooit gekomen
Als daar, op Golgotha
Brouwer.
V Het gebed in den Gemeente
raad.
Zeer terecht bracht de lieer Faas in
den Raad van Zaamslag de kwestie van
het gebed in den Gemeenteraad ter
sprake.
Bij het verrichten van zijn taak heeft
de Raad Gods hulp en bijstand noodig.
Toch is de zaak niet zoo heel een
voudig.
Bestaat de Raad uitsluitend uit besliste
belijders van onze drie formulieren van
Ecnigheid, dan ligt het voor de hand,
dat in hot, gebed van zulk een Raad ook
wordt gepleit op het kruis van Christus.
Toch vergete men niet, dat zelfs in het
„Onze Vader" de naam van den Middelaar
niet genoemd wordt.
Zitten echter, en dat zal straks overal
het geval wel zijn, in den Raad ook
leden, die aan het Middelaarschap van
Christus niet gelooven, dan moet het
gebed zich wel bewegen op het terrein
der algeuieene genade.
Dan toch komt niet anders aan de
orde, dan het geloof in Gods voorzienig
heid, in Zijn voorzienige beschikking en
het schuilen in Zijn Goddelijken zegen.
Wie geen verklaarde atheïst (god
loochenaar) is, kan zulk een gebed wel
meebidden.
Als regel behoort te gelden, dat de
voorzitter het gebed afleest. Alleen als
deze aan geen persoonlijk God gelooft
moet een der Raadsleden het doen.
Met opzet schreven we aflezen.
Nimmer voere men in den Raad een
zoogenaamd vrij gebed in. Dit zou niet
alleen tót kwetsende en onkiesclie ge
„'t Is een lastige, brutale kerel", viel
Jan uit.
„Och, je weet, ik kom nog al eens bij
hem aan huis. Én daarom maakt ie nog
wel eens een praatje. Vervelend is-ie
haast altijd. Maar 'k trek me niets van
'm aan".
„'k Wou, dat je de Van Rensens heele-
maal links liet liggen. Wat heb je d'r
an. 't Zijn toch zulke gezellige lui niet;
ze zijn zoo stijf. En dan heb je vast geen
last van dien Henk ook".
„Je bent toch niet jaloerscli lachte ze.
„Nou, ik kan 't niet hebben, dat die
knul altijd met z'n praatjes 't je lastig
maakt.'Én als je d'r nou niet meer heen
gaat
„Ik kom er al zoo lang. Je weet, vroe
ger, met Marie. En ze zijn altijd zoo
hartelijk. Je zou 't zelf zeggen, als je
eens mee wou gaan. Maar je hebt er al
tijd op tegen gehad".
„Ja 't meest om Henk. Maar
neem me niet kwalijk, hoe je nou die
Van Rensens aardige lui kan vinden.
Zoo stijf, zoo ouderwetsch
„Ik ben zelf ook maar een beetje ou
derwetsch", schertste ze.
„Jij lachte hij.
„En nou kan ik toch moeilijk zoomaar
ineens wegblijven. Dan maakten ze d'r
misschien juist praatjes over".
„Ineens, ineens; maar je kon wat min
deren, zoo langzamerhand".
„Als ik er jou een plezier mee doe",
zei ze aarzelend. „Voor de oudjes heb
ik er 'n hekel aan anders
„Was 't niet om Henk", bekende hij
„dan kon 't me minder schelen. Maar
ik vrees, dat die kerel hoe langer hoe
vrijer tegen je zal worden, hoe vaker je
er komt. Eu dat kan ik niet uitstaan
Er was in zijn aandringen wel iets, dat
haar tegenstond aan den anderen kant
vleide het haar min of meeren
heelemaal ongelijk kon ze hem ook al
weer niet geven.
„Nou, dan ga 'k maar eens af en toe;
als Henk niet thuis is is 't dan go«d
lachte ze weer.
En ze praatten verder over andere
dipgenin de beste harmonie.
Wat 'n heerlijke wandeling was 'tin
de donkere lanen van het mooie park
waar de hoornen droomden en de even-
bewogen bladeren hun zoete geheimen
fluisterden, maar niets verrieden. Er hing
een sfeer van vertrouwelijkheid, een
aroom van sprookjes 't was er een eigen
aparte wereld, voornamer dan daarbui-
vallen aanleiding kunnen geven, maar
'tstrijdt ook met alle goede oide.
De Gemeenteraad zelf moet den vorm
en de woorden van het gebed vaststellen.
Staande belmoren de leden het gebed
aan te hooien, dat niet te lang mag zjjn.
Het „Onze Vader" met zijn rijken inhoud,
blijft ook hier liet voorbeeld.
Alleen late men de gelegenheid open
bij bijzondere gelegenheden (ernstige
besmettelijke ziekten het optreden van
een nieuwen burgemeesterverjaardag
of bezoek der Koningin enz.) een bede
in te voegen.
Dio kan tussclien haakjes in het gebed
worden geplaatst, om alleen voorgelezen
te worden, op de tijden waarop zoo'n
bede past.
We wenschen den lieer Faas succes
toe met zijn voorstel
Ook in Beieren
in Rusland
In Parijs
BERLIJN. Bronswijk heeft de raden
republiek ingesteld.
Ook daar dus de intocht van het
bolsjewisme.
Ondervoeding.
Te Siegen werd het lieele gezin Van
den arbeider Petri uit Alsdorf w-egens
ondervoeding naar het ziekenhuis ge
bracht. De ongehfkkigen waren reeds
zóó uitgeteerddat kwee kinderen reeds
onderweg, de grootvader spoedig na
aankomst in liet ziekenhuis overleed.
Man, vrouw en vier kinderen leven nog,
doch hun toestand is zorgelijk.
De oorlog na den oorlog.
De hertog van Albany en de hertog
van Cumberland zijn nu, volgens de wet
waarbij vijandelijke onderdanen van hun
Engelsehe titel vervallen verklaard kun
nen worden, voorgoed van de lijst- van
leden van het Hoogerhuis geschrapt.
EEN VADERLANDSCII HISTORISCH
VOLKSFEEST.
Op liet prachtige boscli- en weide-
terrein in pacht gegeven door de gemeente
Arnhem aan het Nederlandsch Open
luchtmuseum zal 3-, 4- en 5 September
een groot historisch feest worden gevierd.
Men stelt zich voor, dat uit alle
gewesten van Nederland groepen feest
vierders zullen opgaan naar het open
luchtmuseum. Een groote optocht zal
een beeld geven van de volksvermaken,
de verdwijnende volkszeden en gewoonten
uit „den goeden oudsn tijd." Rasechte
provincialen, liefst in nationale kleeder
drachten zullen prachtige groepen kunnen
vormen. Naast een demonstratie van de
eenheid des vaderlands, zal een overzicht
worden gegeven van wat leeft in de
gewesten en van wat aan oude gewoonten
nog overbleef.
Men hoopt, dat óok II.M. de Koningin
het feest met haar tegenwoordigheid zal
willen vereeren.
VERHOOGING VAN DEN
BROODPRIJS.
Naar de „Msb." verneemt, is in het
begin van Mei a.s. een verhooging van
den broodprijs te verwachten.
DE TERUGGAVE VAN DE
NEDERLANDSCllE SCHEPEN.
Het overgroote deel onzer schepen zal
geleidelijk in Mei en Juni te Rotterdam
en Amsterdam door Amerika worden
uitgeleverd en Iper gerepareerd worden.
In verhand met, nadere regelingen
vertrekken de lieeren Gips cn Iludig
vermoedelijk deze week naar Londen
via Parijs.
ten, inniger, vertrouwelijker.
Stil waren ze geworden in de eenzame
donkerheidzwijgend liepen ze voort
genietend.
„'t Zal zoetjes aan tijd worden", maan
de Jo.
„Wat 'n haast", weerstreefde Jan.
Maar Jo had gelijk, 't Werd tijd. Bij
de Vlietstra's hielden ze van orde en
regel. Soms wel wat kinderlijk veel, naar
Jan's schatting.
Toen ze op 't punt waren, afscheid te
nemen, schoot Jan zijn gesprek met zijn
collega in de gedachte. Hij moest Jo
even nog polsen.
„Heb je zin Jo, Donderdagavond mee
te gaan naareen muziek- en zang
uitvoering
„Hé zei ze verrast.
„Is dat nou zoo wonderlijk
„Nee, maar waar dan? 'it Weet niet,
dat er zoo iets ophanden was. „Halle
lujah" soms
„Hallelujah" gaf wel meer dergelijke
avonden. Maar in den regel wist zij er
dan wel van.
„Nee Hallelujah niet. 't Is wat
anders. In de opera wordt dan „Samson
en Dalila" vertoond. Dat is
„ln de opera?"
Ze zei het op een toon, alsof ze twij
felde, goed verstaan te hebben.
„Ja; in de opera", antwoordde hij, zoo
nuchter mogelijk. Hij wilde de bevreem
ding in haar toon niet opmerken.
„Dat weet je nou toch wel beter, Jan.
Naar de opera ga 'k in geen geval".
Ze zei het zoo-stellig mogelijk.
„Toe nou, waarom nou niet trachtte
hij zoo onnoozel mogelijk vol te houden.
„Och Jan, dat weet je immers wel.
Daar hóóren we niet".
Hij greep haar hand, die ze even, on
willekeurig, had los gelaten.
„Kom Jo, wees nou toch niet zoo kin
derachtig. Wat steekt daar nou in Je
houdt toch, zoo goed als ik. van zang en
muziek en daar heb je ze eerste klas".
„Maar Jan, naar de opera herhaalde
ze maar.
„Zeg nou ja", drong hij aan. „Wat zal
je dat nou hinderen. Zóó kleinzielig ben
'je toch niet. Je moest me datgenoegep
nou heuscli es doen. We zullen genieten.
Je hebt daar natuurlijk geschoolde lui
je hoort er nog es wat anders, dan
(Wordt vervolgd).
DOOK
is nu de sovjetrepubliek uitgeroepen door de
bolsjewiki. Het waanzinnige volk. door revo-
lutiéprofeten tot het uiterste opgehitst, heeft
de soeiaal-domocratiselie regeering als te
„conservatief" verjaagd. Zoo ziet men dat
alle dingen betrekkelijk zijn.
Toch is in Beieren de beweging niet alge
meen. Het platteland meerendeels Roomsch
is tegen het bolsjewisme. Maar Mïmehen,
de hoofdstad koos er voor. Ook hier dus de
slechte iuvloed van en de overheersching dooi
de groote steden.
Inmiddels zijn er nu twee regeeringen in
Beieren. De „wettig" verkozen revolutionaire
regeeriug van Hoffmann en de nieuwe geheel
dooi- geweld ontstane regeering. Hoffmann
weigert af te treden en is naar Bamberg uit
geweken. Waarschijnlijk is dit hot begin van
een burgeroorlog, althans van bloedige bot
singen.
Ook in Beieren roept het volk om aanslui
ting bij Rusland en Hongarije, omdat het
meent daardoor brood te zullen krijgen.'Maar
heide landen verkeeren in nog droever om
standigheden. Vooral
wordt de toestand wel onhoudbaar. In som
mige streken heerscht de bitterste honger
snood. Moord en diefstal komen overal voor.
Zelfs Lenin en Trotsky durven niet meer op
straat komen en worden door Lettische en
Chineesche scherpschutters in het Kremlin,
't oude paleis der czaren te Moskou beschermd.
Merkwaardig is het daarom, dat Rusland
zich geneigd toont, om met de vroeger zoo
gesmade kapitalistische entente regeeringen
tot overeenstemming te geraken.
Lenin heeft een wapenstilstand aange
vraagd, onder voorwaarde dat de geallieerde
troepen teruggenomen zouden worden uit
Rusland, en dat de bolsjewiki voor goud
levensmiddelen zouden mogen koopen in t
buitenland. Leuin vroeg niet om erkenning
van de bolsjewistische regeering in Rusland.
Wel toonde hij zich bereid de huitenlandsche
schulden te erkennen, en zoo spoedig mugelijk
met de rentebetaling te beginnen.- Verder
was hij genegen alle propaganda stop te
zetten, 't Was duidelijk, dat hij vrede zocht
omdat de nood van Rusland hem dwingt.
Ook een bolsjewiek kan van haat en onte
vredenheid niet leven.
Een andere typische daad van de bolsjew iki-
regeering is het bericht, voor Engeland be
stemd, dat de uiting van Harmsworth, den
Engelschen onderstaatssecretaris, als zou het
aantal vermoorde Russen zeer groot zijn, niet
waar is. De bolsjewikj hebben er „maar"
3200 gedood, en dat waren „meerendeels"
bandieten, die moordden eu stalen.
Het bolsjewisme wil dus voortaan als een
fatsoenlijke regeering beschouwd worden en
doet daar alle moeite voor.
botert het nog niet. De Amerikanen dreigen
met een „protest-staking", als de Frauschen
niet ophouden van treiteren. Wilson heeft
zelfs al een schip naar Frankrijkiaten komen,
om als hij 't gemodder moe is, er van door
te gaan
Wilson wil een vrede 8p den grondslag
van zijn veertien punten een rechtsvrede
dus. Frankrijk daarentegen wil Duitschland
voorgoed machteloos tmaken, zonder het ge
vaar te zien, dat er voor heel 'Ie wereld,
maar in 't. bijzonder voor Frankrijk zelf,
schuilt in een wraakzuchtig, door wanhoop
bolsjewistisch geworden Duitschland
Hopen we, dat het Wilson gelukken moge
Frankrijk tegen zichzelf te beschermen, en
een vrede tot stand 'te brengen gegrond op
recht en gerechtigheid.
