Orgaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 119.
Zaterdag 1 Maart 1919.
2e Jaargang.
IJit het Buitenland.
Uit de Schrift.
F E U I L L E T 0 N.
Uit het Binnenland.
JAN WAANDERS.
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwsch-Vlaanderen" te Ter Neuzen.
Alle stukken, de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten worden "ge
zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswjjkstraat 62, Ter Neuzen.
ABONNEMENT Bij bezorging 1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland 1.25.
ADVERTENTIËNVan 1 4 regels ƒ0.40. Elke regel meer ƒ0.10. Handelsadvertentiën
over twee kolom 8 cent per regel. Abonnementen per contract. Crisistoeslag 15%.
Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen bij den drukker
U. H. LITTOOIJ Az. te Ter Neuzen.' Telefoon Nr. 20.
do uitingen in woord en daad van de
machthebbers en de toongevers in het
wereldlevenals ge de uitbarstingen
gadeslaat, waarin de volkeren luchten
wat hun innerlijk vervultdan kunt
ge tot geen andere gevolgtrekking
komen, dan dat haat en zelfzucht de
leidende beginselen zijn in dat alles.
Neen, waarlijk, liefhebben, oprecht
liefhebben welt niet op uit onze natuur,
gelijk ze door de zonde geworden is,
maar is alleen een vrucht van weder-
barende genade. Van die genade, waar
door de zondaar een ander mensch, een
nieuwe mensch wordt.
Dan gaat hij, van Gods liefde in
Christus overtuigd, ook weer liefhebben
God liefhebben, en zijn naaste lief
hebben om Gods wil. Dan wordt er
weer een kring geschapen, waarin de
natuurlijke neiging óm te haten in be
ginsel gebroken is in haar kracht. Een
kring, waar weer het beginsel gaat
werken van het elkander liefhebben,
gelijk Christns ons lief gehad heeft.
(Joh. 13 34, 15 12).
Maar nu is het niet genoeg, dat deze
aandrift in u werkt, zoodat ge weer uit
liefde gaat denken en handelen. Want
liefde moet meer zijn dan alleen een
beginsel, dat u aandrijftze moet ook
deze regel voor uw gedragingen aan
geven.
Vandaar het Apostolisch vermaan:
Dat alle uwe dingen in de liefde ge
schieden.
En dit is nu een regel, waartegen
maar al te veel gezondigd wordt, ook
waar de liefde als een nieuw gebod
wordt erkend en aanvaard en gehoor
zaamd.
Dan is er wel een opwelling van liefde
in het hart. Dan drijft liefde wel tot een
woord van vertroosting of vermaan, tot
een daad van toewijding en zelfs van
opoffering.
Maar bij de uitvoering schiet de liefde
tekort in kracht, om nu ook in de manier
van spreken en doen leiding te geven
aan onze woorden en daden. Er mengt
zich dan zoo licht zelfzucht of persoon
lijke prikkelbaarheid in, of eigenbelang
of eerzucht. En dat verderft dan ons
woord en ons werk.
Het geschiedt dan niet meer in de
liefde. Zulke woorden en daden vinden
dan niet meer in de liefde de atmosfeer,
waarin ze ademen, en zich bewegen en
thuishooren.
En de liefde wordt er ook niet uit
geproefd. De liefde, die zoo weldadig
ook op het hart van anderen zou werkep.
Zoo is dan wel waarlijk liefde, tot
zelfs in ons Christelijk gemeenschaps
leven, veel zeldzamer dan ge zoudt ver
wachten.
Er valt ook onder Christenen zooveel
on-liefs voor; waarover de Christ.ennaam
wordt gesmaad en de Heere onze God
wordt onteerd.
Hiertegen te waken, te bidden en te
strijden, is een ieders roeping,
En wanneer wij dan iets verstaan van
de liefde, waarmede Christus ons liefge
had heeft, dan zullen wij ook leeren iu
de liefde te wandelen (Ëf. 5 2).
De Wet des Ileeren is hier de onfeil
bare regel der liefde. En die wet is vol
maakt 1 Zoo blijft het ideaal hoog. En
wanneer wij dit in de kracht van Gods
genade najagen, ja dan zal ook onder
ons iets gevonden worden van wat de
Apostel die van Corinthe zoo met nadruk
op het hart bond Dat alle uwe dingen
in liefde geschieden (Rotterd.)
V De steen der wijzen
In de Nederlander bepleit een inzender
het zenden van een zoo groot mogelijk
aantal arbeiders afgevaardigden naar de
vertegenwoordigende lichamen.
De redactie voert daartegen het vol
gende aan
Wij veroorlooven ons op te merken,
dat de geachte inzender die alle heil
van arbeidersafgevaardigden verwacht,
geheel over het hoofd ziet dat
bijv. de Kamer te doen heeft met
oneindig talrijker, en zelfs belangrijker
belangen dan de arbeidersbelangen,
hoe gewichtig die ook mogen zijn. In
zekeren zin hebben de arbeiders bij
die groote belangen, b.v. de ver
dediging van het land door leger en
vloot, de handhaving der justitie,
verstandige belastingen, koloniaal be
stuur, enz. enz. ook zelve het groot
ste belangveel meer nog dan bij [de
arbeidersbelangen, in engeren zin.
Daarom ;hebben zij, en hebben wij
allen, te zorgen dat in de Kamer ko
men, niet de arbeiders als zoodauig,
maar zij die door hun studies, hun
kunde, hun ijver, hun algemeene
ontwikkeling, het best in staat zijn
al die belangen, in hun onderling
verband, te doorziente beoordeelen
en te bevorderen. Dat er eenige ar
beiders in de Kamer zijn geschikt en
bekwaam om hen, die niet in arbei
derskringen verkeeren in te lichten,
is voortreffelijkmaar het zou een
ramp zijn indien de Volksvertegen
woordiging niet veel meer werd dan
eene vergadering vai: de talrijkste
groepen. In zulk een vergadering zou
het groeps-eigenbelang het algemeen
belang op den duur geheel overmees
teren. Zoo iets ligt niet op den weg
der ware democratie, wel op dien der
Fransch-revolutionaire beginselen, die
geen hoogere wet kennen dan den wil
der meerderheid.
Het dunkt ons juist dat hier eens de
vinger wordt gelegd op een wondeplek,
die voor ,het politieke leven van onze
christelijke partijengevaarlijk kan,worden
Immers is het een ontaarding van ons
politiek leven, wanneer de gedachte
doorwerkt dat voor het maken van goede
sociale wetten, en voor het voeren van
een gezond [democratisch bestuur het
zenden van veel arbeidersafgevaardigden
noodzakelijk is. Wel is liet goed en noodig,
dat de christelijke partijen ernstig reke
nen met de verlangens en wenschen
van de christelijke vakorganisatie's.
Maar even verkeerd als het is om eeu
firbeider die de [geschiktheid bezit, als
candidaat te weren, omdat hij werkman
is, even verkeerd js het ook een arbeider,
te begeeren als candidaat voor Kamer,
Staten of Raad. alleen omdat hij werk
man is.
De Times meldtDe maritieme wa
penstilstandsvoorwaarden van de geal
lieerden zijn nu zoo goed als vastgesteld.
Van de Duitschers zal misschien ver-
ALLES IN LIEFDE.
Liefde is op de markt des levens een
weinig voorkomend artikel. Er is niet
veel vraag naar, en nog minder aanbod
Men kan er zoo is de algemeene opinie
niets mede uitrichten.
Liefde, als poëzie, als luxe-artikel, wil
men nog wel. Maar om zaken te doen
is liet niets waard.
Wat heeft liefde te maken met handel
Wat met de wetenschap, met de tech
niek? Wat met de politiek en de diplo
matie De vragen zelfs klinken den
menschen van onzen tijd iu de ooren
als een bespotting.
Handel, dat is geld verdienen! We
tenschap, dat is onderzoeken, alles weten
Techniek, dat is van alles uitvinden ten
dienste van dc menschheid En op het
gebied van politiek en diplomatie geldt
immers als eenige regel, dat men eigen
macht sterkt, en die van anderen kort
wiekt
Dat alles dient dan wel binnen zekere
perken te worden gehouden, o zeker.
Maar met liefde hseft dat alles toch
niets uit te staan
Zoo denkt onze eeuw.
Maar God denkt er anders over. En
Christus prentte het den zijnen bij ver
nieuwing heel anders in. Én zijn Apos
telen zijn hem daarin nagevolgd.
Dit is, zoo sprak de Christus in aan
sluiting met de Wet des Heeren, liet
eerste en groote gebodGij zult lief
hebben den Heere uwen God, met geheel
uw hart en met geheel uw verstand.
En het tweede, aan dat gelijk, isGij
zult uwen naaste liefhebben als u zeiven.
En hij voegde daaraan -toe Aan deze
twee geboden hangt de gansche Wet en
de Profeten (Matth. 22 37—40).
En in de Apostolische brieven wordt
nergens de liefde zoo heerlijk geprezen
als in dat onvergelijkelijk schoone 13e
hoofdstuk van den eersten brief aan die
van Corinthe. Corinthe, de stad, waar
in die dagen de hartader van het
wereldleven zoo krachtig in zijn kloppen
werd waargenomen
Christus' kerk moot ahn de wereld
toonen, wat liefde is, en welk een kracht
ten leven er in de liefde aanwezig is.
Voor de wereld is die eisch der liefde
to hoog. Eu geen wonder, want het
onwedergeboren hart leeft uit het be
ginsel der zelfzucht. Het is, naar liet
ware en van zooveel zelfkennis getuigend
woord van onzen Catechismus, van nature
geneigd om God en den naaste te haten.
Het schoonst is de liefde, zooals de
wereld die kent, dan nog in de huwe-
lijksmin. Maar ook hier geldt naar
waarheid„Die zijne eigene vrouwe
liefheeft, die heeft zichzelven lief' (Efeze
5 28).
En, ja, dan wordt ook nog wel eens,
om de leer der Schrift van Gods recht
vaardig oordeel tegen te spreken, aan
gehaald dat zoo weinig begrepen en zoo
veel misbruikte woord van een anderen
Apostel, dat „God is liefde" (1 Joh. 4 8).
Maar, als ge daarnevens dan ziet en
hoort, wat er uit de wereld al opwalmt
tegen God en den naaste als ge nagaat
8) Z E L A N D I A.
Den volgenden morgen sprak ze nog
even met Jan er over. Pa was nog niet
op de hoofdpijn kwelde hem nognu,
hij hoefde het niet te ontzien, een uurt je
te blijven liggen hij rentenierde en hield
nog wel eenige zaakjes aan de hand,
maar veel drukte gaf dat toch niet.
Jan maakte zich gereed, om naar 't
kantoor te gaan.
Hij zei niet veelde boozo bui werkte
nog wat na.
„ra was gisterenavond wat uit z'n
humeur", begon ze„je weet hoe ver
velend die Vermoer kan wezenniet
toegevenblijven strijdenen daar kan
pa niet tegen"-
„Moet pa daarom zoo onredelijk tegen
mij wezen?" zei Jan, geprikkeld. „Wat
had ik nou gedaan
„Och Jan; pa vindt dat ook zoo erg
nietmoet je niet denken maar je weet,
hij zit in zooveel dingen en de lui zijn
soms zoo lastig en dan beginnen ze daar
over te zaniken pa heeft daar een hekel
aan. Ze beschouwen dat dadelijk als een
soort van losbandigheidze nemen die
dingen zóó hoog op", zei Moe vergoelij
kend.
„Nou, 'k vind het dan maar '11 verve
lende boel, dat ik daarvoor grommen
krijg. Wat zit er nou in 'k Heb 't er
op de catechisatie ook al een paar keer
met den dominé over aan den stok ge
had. Heden, die man denkt, geloof ik,
dat ik 't diepst verdorven schepsel ben,
dat er leeft, 't Is niets anders, dan dat
die lui niets voor de kunst voélen".
„Je begrijpt, dat 't voor pa onaange
naam isde menschen zijn nu eenmaal
niet andersdus, als je ons een plezier
wilt doen, och, ga er dan 's Zondags
maar niet meer lieeu
„Maar ik ga immers haast nooit. Zoo
es een enkele maal. 'k Zie er ook abso
luut geen kwaad in".
„Nee, maar
„Och als U daar nou zóó op gesteld
ben gaf Jan toe.
„Dat wist ik immers wel, dat je dat
wel doen zouzei mevrouw Waanders
met een beminlijk lachje.
„Toch vind ik 't eigenlijk wat verge
dreven", weerstreefde Jan nog.
„Och, als de mènschen niet slimmer
zijn, laten wij dan wijzer zijn, hé
„Och ja dan maar", stemde Jan toe.
„Wel ja", bevredigde moe.
Jan vertrok.
Mevrouw keek hem in 't spionnetje
na. 'n Flinke jongen toch zoo ontwik
keld zooveel gevoel voor de kunst. Ze
was blij, dat hij zoo'n kniezer niet was.
HOOFDSTUK III.
Eeu zwoele lucht hing in het kantoor,
waar een achttal klerken, of, zooals zich
voornamer zeggen lietemploijé's zaten
te werken.
't Was bij zevenen om acht uur zou
de verlossing komen. De chef was juist
vertrokkenhij moest vanavond een
uurtje vroeger er uitieder wist zijn
taakde boekhouder, eeu oud achtige
vijftiger met een tikje verwaandheid,
heel zekere en secure bewegingen, hield
een oogje in 't zeil, vooral bij de jongeren.
't Was drukkend, hier in het tamelijk
volle lokaal, één van de vele, die het
kantoorpand bevatte. Tweede verdieping
langd worden, dat zij aclMt linie-schepen
waaronder de Oldenburg en de Helgo
land en andere van dit type overgeven
Verder zullen dadelijk acht kruisers;
w.o. de Strassburg, 40 torpedo-jagers en
50 torpedobuolen uitgeleverd moeten
worden. Alle duikbooten moeten bin
nen veertien dagen vernield worden,
eveals de dokken voor die vaartuigen.
De hulpkruisers moeten onttakeld en
hun oorlogsuitrusting vernietigd worden
De schepen zullen daarna als gewone
koopvaardijschepen behandeld en toege
voegd worden aan de lijst van prijsver-
klaarde schepen en moeten dienen ter
vergoeding van de schade.
De forten op Helgoland zullen door
Duitsche werklieden ouder toezicht van
de geallieerden ontmanteld worden. Over
het lot van het eiland zal men de vre
desconferentie laten beslissen.
Een brief van Ludendorff aan Ebert.
BERLIJN. (Part.) Generaal Ludendorff
heeft door bemiddeling van den Duit-
sclien gezant te Stockholm aan preaident
Ebert den volgenden brief doen toe
komen
Mijnheer de President,
ln November heb ik Duitschland ver
laten. De redenen daarvoor zijn u be
kend, en ik kom er niet op terug. Iu
de rust die het vaderland mij niet kon
geven, heb ik voor het Duitsche volk
miju levenswerk schriftelijk neergelegd.
Dit werk is thans ten einde. Ik hoop
dat het vaderland daaruit leeren zal. Ik
wil het Duitsche volk verder dienen,
gelijk ik tot nog toe heb gedaan. In het
uur van zijn nood heeft het iedere on
zelfzuchtige kracht noodig. Een groot
gedeelte van het Duitsche volk staat
tegenover mij. Uit mijn geschrift zal het
mijn handelwijze leeren kennen. Mijn
geschrift kan slechts mijn opvatting
weergaven. Het is voor het vaderland,
maar ook voor mij noodzakelijk dat men
een algemeen inzicht krijgt in hetgeen
ik gedurende de vier oorlogsjaren heb
gedaan, en waar de wortel ligt van ons
ongeluk. Ik keer thans naar Duitschland
terug en verzoek de regeering deze op
heldering te verspreiden.
Ludendorff.
In het voorportaal van den „heilstaat."
BERLIJN. De „Vorwarts" heeft van
uit München aangekomen vertrouwde
personen het volgende over de aanslagen
o]i Auer en do andere {socialistische
ministers vernomen De aanslag op Auer
is door den zoogenaamden revolutionairen
arbeidersraad, die onder den invloed
staat van onafhankelijken en Sparta-
cisten bedreven. Dader is een zekere
Aloys, Lidner, van Metz afkomstig, die
groot gaat op zijn daad. Niemand denkt
er aan hem gevangen te nemen. Door
den ingang voor de afgevaardigden was
hij het gebouw binnengekomen. De wacht
van den Landdag had hem dus doorge
laten. Toen Lidner Auer had neerge
schoten, vuurde hij blindelings de zaal
in en trof den centrumsafgevaardigde
Oesel. Onderwijl waren de tribunen
door leden van den revolutionairen arbei
dersraad bezet, die met handgranaten en
revolvers gewapend waren. De voor
zitter van den raad riep na de schiet
partij van de tribune naar beneden
Dit is de wraak van liet proletariaat.
Een lid van den gezondheidsdienst voegde
vóór niet al te hoog en niet al te laag
van zoldering een echte pijpenla. Hecht,
sterk en weldoortimmerd kon een nota-
rieele verkoop-aankondiging zonder over
drijving vermelden, o jastellig wel
maar frisch, luchtig, gezond, dat was wat
anders. Twee tamelijk breede ramen,
waarvan het bovengedeelte tuimelen kon
(een verbetering, waarop de chef zich
gaarne liet voorstaan, omdat ze op zijn
aanraden was aangebracht) gaven uitzicht
op een breede straat, denganschendag vol
jakkerende onrustigheid en schreeuwerig
lawaailuidden het althans vermogen
t« doen, indien niet vindingrijke bezorgd
heid voor storende afleiding het onder
gedeelte van matglas had doen voorzien.
Daar mocht beneden rumoeren wat er
wou daar mochten standjes uit gevoch
ten worden schelle stemmen wedijveren
om boven de geluidenzee uit te komen
ongeduldig tramgebel brutaal vrije baan
eischen traag zwaar geratel van over
belaste sleeperswagen opdaveren tegen
den geveldaar mocht buiten het leven
haasten, bruisen, vechten liet kantoor
bleef onaandoenlijk dat leven klopte er
aan de ramen, bonsde woest tegen de
murenin voorname onverschilligheid
den in zijn bloed badenden Auer toe
Je verdient (niet dat ik je help, ik doe
liet slechts als mensch. Toen Auer om
cognac vroeg, werd het hem geweigerd
met de woorden „Je trekt er toch aan
stonds uit','.
HET TWEEDE CHR. SOCIAAL
CONGRES.
De gelegenheid tot deelneming aan
het Tweede Christelijk Sociaal Congres,
binnenkort te Amsterdam te houden, is
thans gesloten. Ruim 1400 personen
hebben zich aangemeld.
DROOGLEGGING ZUIDERZEE.
Over drie jaar zal vermoedelijk reeds
begonnen worden met de werken tot
drooglegging der Zuiderzee, nl. met het
afdammen van het Amsteldiep.
DE HANDEL IN MELK EN BOTER
VRIJ?
Volgens de „Tel" zal met ingang van
1 of 15 April a.s. de distributie en rant
soeneering van melk worden afgetchaft,
terwijl de Rijkstoeslag op melk dan,ook
komt te vervallen.
Tevens wordt op dien datum de vrije
handel in alle botersoorteu hersteld.
Deze berichten dient men echter onder
het noodige voorbehoud te beschouwen.
Bovenstaand bericht is in zooverre
juist, dat het in de bedoeling ligt de
vetrantsoeneering tot 1 Mei te handha
ven, terwijl wat de melk betreft, in elk
geval niet voor dien datum met distri
butie zal worden opgehouden.
DE PETROLEUM VRIJ
De „Tel." verneemt, dat de distributie
bepalingen voor petroleum in den loop
van Maart worden opgeheven. De datum
is nog niet vastgesteld.
Naar alle waarschijnlijkheid zal tevens
tegen 1 April de afdeeliug petroleum
van het Rijkskautoor voor verlichtings-
en aanverwante artikelen worden opge
heven, wellicht zelfs het geheele bureau.
THEE- EN KOFFIEKAARTEN.
De derde serie thee- en kuffiekaarten
wordt niet uitgegeven. De bons 48, 49
en 50 van de loopende serie hebben
een langeren duur. Bon 48 duurt de
geheele maand Maart.
DE THEEPRIJS.
De „Tel." deelt mede, dat alle koop
gerechtigden van thee een bepaald aantal
kisten thee onder controle krijgen. Zoo
wel zij die direct op de veiling koopen,
als zij die zich uit de tweede hand voor
zien, zijn verplicht aan verbruikers tot
ten hoogste f 1.45 per 1/2 K.G. netto te
verkoopen.
EEN ECHTPAAR IN DEN RAAD TE
AMSTERDAM.
Op de S. D. A. P.-candidatenlijst voor
de a.s. algemeene Raadsverkiezingen te
Amsterdam, meldt het „Hbld.", zal als
No. 2 in kieskring II, de voormalige dis
tricten Villen IX geplaatst worden mevr.
C. Pothuis-Smit. Hare kans om te wor
den gekozen is zeer groot.
Voor een anderen Raadskieskring heeft
haar echtgenoot, de heer S. J. Pothuis,
een nummer, dat eveneens zijn verkiezing
waarschijnlijk maakt.
De kans is daardoor zéér groot, dat
de nieuwe Amsterdamsche Raad onder
was liet kantoor blind en doof. Het was
een wereld apartmet een eigen atmos
feer.
Met een atmosfeer van bedomptheid
er bij. Want geen frissche luchtstroom
kreeg toegang zorgvuldig bleef het draai
baar bovengedeelte der ramen dat toch
open kón, gesloten doods benauwd als
de chef was voor tocht langs zijn kalende
kruin.
Zwoel hing de duffe lucht in het kan
toor van Wilms en Co. De jongste be
diende werd een benijdenswaardig per
sonage geacht, daar hij nog af en toe
de vrijheid genoot voor het verrichten
van de noodzakelijke boodschappen die
achteraf zaten benijdden degenen, die
een plaats bezetten, dichter bij de ramen,
waar liet meerdere licht de suggestie
gaf van meer luelit. Traag kropen de
pennen over Jiet glanzende papier elk
smachtte naar het eind.
Zeven uur
Ze hoorden hun collega's boven opstaan,
vertrekkenhet voetgestommel op de
trap, over het portaal, langs hün deur
klonk als een veelbelovende muziek.
(Wordt vervolgd).
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Dat al uwe dingen in
de liefde geschieden.
1 Corinthe 16 14.
DOOR