Orgaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwsch-Vlaanderen.
1 KUIL L KT (7x7
No. 96.
Woensdag 11 December 1918.
Ie Jaargang.
Buitenlandsch Overzicht.
Uit het Buitenland.
ABONNEMENT:
Dit blad verschijnt DINSDAG
Dij den Uitgever D. H. LITTOOIJ
Per drie maanden bij
en VR IJ DAGAVOND,
Az. te TER NEUZEN.
bezorging 1,—, Franco per post
uitgezonderd op Feestdagen,
TELEFOON Nr. 20
voor Nederland f 1.10.
Van 1 4 regels ƒ0.40.
kolom 8 cent per regel.
Inzending
van
ADVERTENTIE N.
Voor eiken regel meer ƒ0.10. Handelsadvertentiën over twee
Abonnementen per contract.
advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen.
V Onduldbaar.
Toen Troelstra voor enkele weken
meende, dat het oogeublik gekomen
was, waarop hij naar zijn eigen getui
genis heel z'n leven gewacht had, 't
oogenblik namelijk om in ons vaderland
de revolutie te ontketenen, toen hield
ons leger zich goed. Wel had Troelstra
in stralenden overmoed verzekerd, dat
bijkans al de soldaten zijn roode vaandel
wilder* volgen, maar dat bleek een ver
gissing.
Met de vloot echter stond 't anders.
Als Troelstra zijn revolutie, die hij met
zooveel pathos aankondigde, begonnen
was, dan had de vloot met een drieweri
hoera! voor Troelstra de roode vlag
geheschen. Zonder mankeeren.
Toen in de kritieke dagen van Novem
ber de vlootcommandant de besturen
van het vlootpersoneel ondervroeg over
hun trouw aan 't wettig gezag, gaven
ze een ontwijkend antwoord ze
moesten eerst eens overleg plegen met
de S. D. A. P.
En ja, dan weten we 't wel.
Zoodat we ons afvragenWat ter
wereld doen we met zoo'n vloot?
De schepen zijn, naar men zegt, vrij
wel vergaan. En nu blijkt, wat algemeen
reeds werd vermoed, dat de bemanning
onbetrouwbaar is.
Moeten we voor zoo'n vloot nu onze
millioenen gaan uitgeven
Voor een vloot, waarvan een zeeofficier
terecht schrijft, dat ze „thans is een
regeeringsgevaar en een dure slokop
Ilier moet worden doorgetast. Des
noods moeten allen die onbetrouwbaar
zijn de laan uit. Op de vloot hooren
zulke elementen niet thuis. De tijd voor
halve maatregelen jis voorbij. Reeds
veel te lang is de revolutionaire geest
op de vloot ontzien.
Zooals 't thans is, kunnen we veel
beter de marine afschaffen. Laat de
bemanning vrij, of als ze haar tijd wil
uitdienen, Iaat. ze dan land öntginnen,
slóóp het oud roest en leg wat nog goed
is, voorloopig maar óp. Naderhand kun
nen we dan eens overleggen hoe we
verder met onze defensie ter zee aan
moeten.
Onze rechtsche Kamerclubs hebben
hier in te grijpen. 't Is beter, dat wc
geen oorlogsschepen hebben, dan zooals
nu schepen met een bemanning, die we
niet vertrouwen kunnen.
Nü heeft 't veel van 'tflraaien van
een strop waaraan we straks zelf
hangen kunnen.
gij en ik hebben hier een taak. De
heerlijke beginselen van 't Christendom
moeten gepredikt. In leven en wandel
in leer en woord in pers en gesprek.
Zendeling Young bad ten aanhoore
van een schare Indianen': Onze Vader,
dia in de hemelen zijl. Toen zei een
IndiaanOnze Vader Jat is uw
Vader en mijn Vader; de Vader van
den witten man en van den armen In
diaan is dat zoo Jaantwoordde
Young, dat is zoo. Waarop de Indiaan
vroegMaar zeg mij nn eens, blanke
man, waarom hebt ge toch zoo lang
gewacht, uw rooden broeder van onzen
Vader te komen vertellen
Kunnen met die vraag ook niet velen
uit onze omgeving tot ons komen Af
gedwaalde zonen en dochteren, maar
wien wij verzuimen van onzen-, hun en
onzen-Vader te spreken
Tegenover de prediking van de revo
lutie is 't allernoodigste de prediking
van het Evangelie. Het van nature
verdorven 'hart des menschen is een
vruchtbare akker voor het zaad der
revolutie.
Laten wij daarom niet nalaten, 't zaad
des Evangelies uit te strooien. Te
strijden voor onze beginselen 't allereerst.
Onze rechten en belangen komen eerst
in de tweede plaats.
Eerst het Koninkrijk Gods zoeken en
aan anderen prediken, dan komen de
andere dingen als vanzelve.
Het allernoodigste.
Waardoor komt het toch, vraagt menig
een zich af, dat de schare, die de revo
lutie kiest boven het Evangelie, zoo
benauwend groot wordt
Zou het niet hierdoor zijn, dat zoo
velen vervreemd raken van allen gods
dienst.
De openbare lagere school heeft steeds
meerderen van de eeuwige beginselen
onkundig gelaten, het zoogenaamde „neu
trale" middelbaar en hooger onderwijs
roeit bij steeds meerderen stelselmatig
alle respect voor den godsdienst uit.
't Materialisme viert hoogtij. Wat zullen
we eten en drinken en hoe kunnen we
vroolijk zijn" is de vraag die in veler
hart de eerste of zelfs de eenige plaats
inneemt.
Daartegenover hebben wij te stellen
de verbreiding van 't Woord onzes Gods.
Niet alleen de Kerken, maar ook wij
Klacht en Bemoediging
in bange dagen.
Diis treurt in bangen nood,
de ziel, geheel verslagen
Wanneer, o Heer. mijn God,
Zal 't morgenlicht weer dagen 9
Wanneer wijkt weeklachtsnacht
voor 'tjublend ochtendgloren?
Wanneer mag weer mijn oor
Uw vaderstemme hooren?
o God, wat toeft Gij lang
Waar zijn Uw vriendlijke oogen
Hoe lange laat Uw roe
in doods-stof ons gebogen
Uw slaande Hand wondt* fel
met smartelijkste smarten,
Geen deernis temt Uw toorn,
dies siddren onze harten
Rede van Ds. J. v. d. Berg.
De voorz., de heer J. A. Meertcns,
opent de vergadering, laat zingen Ps.
95 1, gaat voor in gebed en leest
daarna Rom. 13. Na een kort inleidend
woord, waarin het doel van de verga
dering werd uiteengezet, en tevens het
verschil tusschen de moderne en christe
lijke vakbeweging werd geschetst, gaf
de voorzitter het woord aan den spreker,
Ds. J. v. d. Berg van Feijenoord.
Ernstig zijn de tijden, waarin we loven.
Alom is er beroering en revolutie. Vooral
Rusland is een baken in zee, voor wie
revolutionaire neigingen heeft.
Onder de leuze„vrijheid, gelijkheid
en broederschap", zien we bij elke revo
lutie de heerschappij van een'groep (de
mindere stand) over 't volk.
Socialiseering wordt gepropageerd,
terrorisme is 't resultaat.
Niet de lagere standen probeert men
op te heffen tot een grootere hoogte,
neen, de hoogere haalt men neer.
Troelstra heeft ten onzent gelijke
poging gewaagd. Dat was echter een
groote „vergissing." Troelstra verklaarde
echter niet, dat hij zich vergist had in
z'n bedoeling, zijn streven, maar alleen
in de machtsverhoudingen. Dat noopt
ons tot waakzaamheid. Want Troelstra
zou zich wel eens, evenals in 1908,
tweemaal kunueu vergissen.
En laten we niet vergeten, dat een
groot deel van ons volk ieder beginsel
mist en geheel materialistisch is ge
worden.
Rijken en armen heiden treft dit
verwijt.
Daarom niet alleen dit in de arbeiders
afkeuren dat zou meten zijn met twee
maten.
Sterk staat tegenover de revolutie
alleen diegene, die zich buigt voor
Christus op elk terrein des levens.
Daarom is 'tzoo gelukkig, dat er ook
in ons land is een christelijke arbeiden
beweging, die onze regeering krachtig
heeft gesteund. Neutraal is op vakbe
wegingsterrein onmogelijk. Ook in de
arbeid moet de eertPGods gezocht. En
dat sluit ui het streven naar lotsver
betering. Ieder christen inoet volgens
zijn beginsèl meehelpen aan leniging van
de sociale nooden.
De mannen van Patrimonium Gode
zij dank zijn niet conservatief, maar
vooruitstrevend. Wie is dat trouwens
niet. De boer, de middenstander streeft
naar vooruitgang. Het kind wil knaap,
de knaap man, de man vader worden.
Er zit groei, evolutie in de maatschappij.
'Vooruitstrevend is dus ook Patrimo
nium, maar in den goeden zin van 't
woord.
Niet eerst de rechten van den mensch,
maar die van God. Daarom moet ieder
christen werkman meedoen met Patri
monium, dat een goede reformatie voor
staat. Vasthouden aan de eeuwige be
ginselen en 't oog open voor de sociale
nooden, zóó moet Patrimonium voor
waarts gaan.
Om de schoonheid van onze heilige
beginselen te helderder te doer, uitkomen,
laat spreker even 't licht vallen op het
tegengestelde, op het liberalisme en
socialisme. De koude wreedheid van
het individueele liberalisme werd schril
in 't licht gesteld. Ouder 't mom van
vrijheid heerschte er verdrukking. Daar
tegen rees verzet. Ook van christelijken
huize. Was dat maar eerder gebeurd
Voor recht en gerechtigheid op sociaal
terrein hadden onze mannen eerder
moeten opkomen. De S. D. A. P. had
dan minder kunnen specuieeren op
gerechtvaardigde ontevredenheid van de
sociaal minbedeelden.
't Socialisme leert dat de arbeid bron
is van alle rijkdom daarom heeft de
arbeider recht op de productie. Arbeids
plicht en verdeeling van de productie
voor het aandeel in do verrichtte ar,beid.
Dus 't stoffelijke op den voorgrond. De
mammondienst viert in 't socialisme hoog
tij. 't. Socialisme is stofvergoding.
De stoffelijke positie te verbeteren is
't doel van 't socialisme. Daartoe ge
bruikt men alle middelen, alsof 't doel
de middelen huldigt.
't Liberalisme verdrukte één stand
(de arbeiders), het socialisme wil de
heerschappij van één stand over al de
andere.
De socialist is met de illusie van z'n
hersenschimmige heilstaat een idealist,
maar zonder oog voor de werkelijkheid.
Het staatssocialisme d: arentegen wil
een ongezonde inmenging van den Staat
op het publieke leven het particuliere
initiatief wordt zoo gedood. Ambtenarij
en Staatsalmacht verhinderen dan de
vrije ontplooiing van het rijke menschen-
leven.
Tegenover deze drie richtingen staat
Patrimonium.
Zij wil het maatschappelijk leven ont
wikkelen in overeenstemming met de
christeiijke beginselen. (Art. 1 van het
Program van Patrimonium).
Patrimonium wil het organische leven
vveer tot bloei brengenstreven naar
wat we straks zullen krijgeneenheid
en daarin rijke verscheidenheid in den
waren heilstaat in den hemel.
Daarom is de christenwerkman realist,
maar evenzeer idealist.
Vast in 't beginsel, trouw1 aan God,
streve Patrimonium voort tot verbetering
en ontwikkeling van het vrije maat
schappelijke leven.
Opkomeud voor den werkman, zoekt
Geschud, geschokt, ontdaan,
verbrijzeld, gansch verbroken,
Zucht onze ziel van wee
en ziet Uw gramschap rooken
En voelt al 't wicht Uws toorns
die adem rooft en krachten,
En uit het binnenst perst
haar woordenlooze klachten,
Nu rust, mijn ziel, ja rust
En staak uw angstig klagen
Neen, God vergeet U niet,
Doet haast Zijn heilzon dagen
In 't heete van Zijn toorn
Gedenkt hij Zijn ontfermen,
Niets rukt U uit Zijn hand
Hij zal Zijn volk beschermen.
Zou Hij, Die 't oor eens plantt',
De stem Zijns kinds niet hooren
En doof zijn voor de bee
Van wien Hij heeft verkozen?
Zou Hij, Die 'toog formeerd',
Niet zien, hoe 't lijden pijnt,
En blind zijn voor het wee,
Dat door de ziele schrijnt
Patrimonium het goede voor 'tgeheele
volk. Geen klassenstrijd, maar verzoe
ning door 't bloed des kruises; geen
geweld en opstand, maar zedelijke strijd.
Daarom eischt Patrimonium Zondags
rust (den sabbath vieren), verkorting
van den arbeidsduur (om zijn priester
lijke roeping te kunnen verrichten en
zijn God te dienen in zijn gezin en in
de ambten der gemeente, een behoorlijk
loon (moet kunnen leven en meededen
aan den arme), vrije Zaterdagmiddag
(voorbereiding voor den Zondag), zonder
korting van het loon. Deze eischen
rusten op zedelijke gronden. Niet door
geweld of verkeerde staatkundige han
delingen streeft Patrimonium naar ver
betering.
Daarom moeten alle christenen Patri
monium steunen. Ons beginsel eischt het.
't Zal ons land ten zege zijn.
Met groote aandacht werd de keurige
rede aangehoord. Jammer, dat weer wei
nig publiek aanwezig was.
De voorzitter wekte in een kort slot
woord op tot steun en aansluiting bij
Patrimonium, en dankte den spreker
voor zijn hartelijk woord.
Ds. v. d. Berg eindigde met dankge
bed.
Plaagd' ooit uit plagenslust
Uw trouwe God en Vader?
Brengt niet kastijding U
Zijn Vaderharte nader
Waar 'talles U ontvalt
Waarop Uw hart hier steunde,
Verbroken rietstok bleek
De staf, waarop gij leunde,
Waar ziekte en smart en pijn
Uw ziele schreien deden,
Haar maakte hopeloos
En zat van tegenheden,
Waar zelfs, onlijdbi'e smart!
De dood kwam 't liefst ontscheuren
En 't uitgebluschte oog
Geen tranen vond tot treuren,
Waar ramp en rouw en kruis
U stom doen zijn van lijden,
En d'onverzaadbre dood
U aangrimt allerzijden,
Waar al Gods golven, fel-
bewogen U vei varen,
En g'U voelt zinken gaan
In 't barnen van Zijn baren,
In Berlijn
zijn straatgevechten geleverd en demon
straties gehouden.
Niet de Spartacusgroep (anarchisten)
is echter begonnen, maar de regeerings-
getrouwe troepen hebben de zaak aan
t|rollen gebracht.
In Berlijn hadden de ar solraden een
soort van Uitvoerenden Raad. Deze was
tegen het bijeenroepen van de Nationale
Vergadering en wilde de regeering steeds
meer den anarchistischen weg op drijven.
De van het front terugkeerende troepen,
die minder door de revolutiebacil zijn
aangetast, wilden die remmenden invloed
van den Uitvoerenden Raad fcrekeu. Zij
begeeren orde en regel en daarom een
spoedig bijeenroepen van de Nationale
Vergadering, die over de regeeringsvorm
van Duitschland zal beslissen.
De frontsoldaten trachtten Vrijdag den
Uitvoerenden Raad gevangen te nemen,
wat echter mislukte. Toen de Spartacus-
_roep daarop een betooging bogon,
vuurden de soldaten, waarbij dooden en
gewonden vielen.
We gelooven, dat de rechtsche ele
menten, dat zijn de tegenstanders van
de sociaal-democraten, zich langzamer
hand gaan verzamelen. In het bijzonder
doen dat de Roomschen. Hun organen
beginnen zich hoe langer hoe meer tegen
de revolutionairen uit te laten en daar
door krijgen ook de andere burgerlijke
bladen weer meer moed. En het schijnt
dat de groote meerderheid der front
soldaten op het standpunt staat, dat de
tegenwoordige regeering vooral niet
anders dan voorlooptg mag zijn en dat
spoedig de Nationale Vergadering bijeen
moet komeu, om aan de heerschappij
van een grüep (de S. D. A. P.) een einde
te maken
Aan den andereu kant eischen de Spar-
tacus menschen ter verdediging van
de revolutie een roode garde met
toe behooren.
Zoowel degenen, die links van de re
geering staan (anarchisten) als zij die
rechts van het bewind staan (de orde
lievende elementen) beginnen zich te
roeren. Van beide zijden wordt men
o, Laat Zijn Hand niet los,
Die wijs U leidt en veilig;
Moog zwart Uw toekomst zijn,
Gods wegen zijn toch heilig
Uw Heiland woog al 'twee,
Zijn liefde wil U schragen,
Hij, Die in 't eigen vleesch,
Uw smarten heeft gedragen.
Ilij loutert U als 'tgoud,
Hij loutert Uw betrouwen
Opdat llij straks Zijn beeld
Volmaakt in U aanschouwe
Hij slaat èn Hij verbindt
Hij wondt, maar wil ook lieelen,
Hij doel U, na d'ellend'
In hemelvreugde deelen.
Hij trekt, door pijn en leed
Uw hart ten hemel henen,
Waar Hij U plaats bereidt,
Waar nooit Uw oog zal wecnen.
Straks wisselt Hij uw kleed
Van rouw, voor de gewaden
Des lofsZijn Godlijk beeld
Zal dan Uw ziel verzaden.
scherper in zijn woorden en in zijn op
treden. De sociaal democratische regtee-
ring staat tusschen beiden in is vrijwel
machteloos tot positieven arbeid en ver
scherpt daardoor de tegenstellingen.
't Is daarom lang niet onwaarschijnlijk,
dat de onlusten van Vrydag de voorpos
tengevechten zijn geweest van een nade
renden burgeroorlog. Want 't is haast
niet aan te nemen, dat liet Duitsche
volk, met zijn sterke zin voor orde, in
z'n geheel revolutionair zou zijn. Er
moet een krachtige strooming zijn tegen
de revolutie. Die strooming wint onge
twijfeld voortdurend in kracht, en orga-
niseert zich, zij 't in geheim.
De berichten, van do ontzettende toe
standen in Rusland en van de gruwe
lijke wandaden door de revolutionairen
aldaar bedreven, moeten de rustige ele
menten in Duitschland wel afschrikken,
eu aanzetten tot krachtdadig verzet, te
gen de revolutie in hun eigen land.
De wapenstilstand
zal in 't laatst dezer week te Trier wor
den verlengd. De Franschen hebben de
Duitschers uitgenoodigd afgevaardigden
te zenden. Van een verder oprukken in
Duitscïiland schijnt dus niets te komen.
Ook meldt een Duitsch blad, dat de uit
levering van het spoorwegmateriaal uit
gesteld is tot Februari. Dus zooals Erz-
berger het had verzocht.
De vrees voor een anarchistisch schrik
bewind in Duitschland zal de geallieer
den zeker hiertoe bewogen hebben, ter
wijl ook de komst van Wilson, die een
rechtvaardigen vrede voorstaat zijn licht
stralen geen schaduwen hier vooruit
zal geworpen hebben.
In ruil voor deze tegemoetkoming zal
Duitschland dan wat meer locomotieven
uitleveren, dan eerst bepaald was.
Ook is men bezig, met de aanwijzingen
van de afgevaardigden ter vredesconfe
rentie. Die van België zijn reeds aange
wezen. Een er van is Van der Velde,
van wien we mogen verwachten, dat
hij het ondankbare en onrechtvaardige
streven van België naar Nederlar.dsch
gebied niet zal steunen.
Ook de kroonprins doet afstand.
BERLIJN. De oorkonde waarbij de
gewezen Kroonprins van zijn rechten
op de Kroon van Pruissen en de kei
zerskroon afstand doet, is te Berlijn aan
gekomen en luit als volgt„Ik doe
hierbij uitdrukkelijk en definitief afstand
van alle rechten op de Kroon van Prui
sen en den keizerskroon, die ik hetzij op,
grond van den troonafstand van Z.M.
den Keizer en Koning, hetzij wegens an
dere rechtsgronden, mocht hebben.
Gegeven onder mijn eigenhandige on-
derteekening te Wieringen den len
Dec. 1918, Wilhelm.
Uit het bolsjewiki-paradijs.
KOPENHAGEN, 9 December. St.
Petersburg ljjdt ontzaglijk onder den
hongersnood. De prijzen voor de le
vensmiddelen zijn eenvoudig krankzin
nig. Als men een haring voor vijf roe
bel kan krijgen, is dat goedkoop. De
menschen koopen ze op straat en eten
ze op de plaats op. Als de overblijf
sels van haringen worden weggeworpen
verdringen de menschen elkaar om ze
op te rapen. Burgerlijke personen kun
nen geen voedsel krijgen, Duizenden
zijn krankzinnig van honger. Van de
3Va millioen inwoners, die de stad telde
zijn er nu nog een half uiillioen over.
I)e geruchten dat de Entente tusschen-
beide zou komen, zijn oorzaak geweest,
dat de bolsjewiki een wilde vervolging
hebben ingesteld tegen de burgers die
nog in leven zijn.
Dan parelt in Uw oog
Terwijl g'uw hoofd zult bukken,
De traan van hemelweeld',
Van 't zaligst zielsverrukken.
Dan jubelt heel Uw hart:
„Heb dank, o God, mijn Vader,
Gij bracht, door korte smart,
M'Uw eeuw'ge vreugde nader!"
Dan ziet Gij Gods bestel
In 'twenden van Uw wegen,
En speurt g'in 't duister 't licht!
Prijst, wat u vloek scheen, zegen
Schep moed dan 't hoofd omhoog
Een weinig tijds geleden,
Straks ruilt g'uw aardsche ramp
Voor Edens
zaligheden
T\ T7 r n T I? W T T I? M
J. C. DE K.
