Orqaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in ZeeuwseMlaanderen.
Ie Jaargang.
'Woensdag 10 Juli 1918.
FEUILLETON.
OMHOOG!
Buitenlandsch Overzicht.
Uit liet Binnenland.
Uit het Buitenland.
ABONNEMENT:
v.- n T N t D A G en VRIJDAGAVOND, uitgezonderd op Feestdagen,
Dit blad verschillij Dl «SDAO V B telEFOOS Nr. 20.
drie maanden bij bezorging f 1,-, Franco per post voor Nederland f 1.10.
bij den Uitgever
ADVERTENTIE N.
i Vnnr eiken reëel meer ƒ0.10. Handelsadvertentiën over tweo
kolom ce^ft per regel
wordt de prijs tweemaal berekend. Abonnementen pei contract.
wordt de PUU^.eneg advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen.
Per
V De uitslag.
We kunnen tevreden en dankbaar zijn.
Onze God gaf Zijn zegen en bekroonde
den arbeid der nijvere en trouwe werkers
op bet politieke terrein met een goeden
uitslag.
De tijden waren ongunstig.
Ontevredenheid allerwege, politieke
lauwheid in bedenkelijke mate.
Toch bleef ons vaderland de ramp
van een links bewind gespaard.
Zeker, we hadden gaarne eenige zetels
méér gehad, om een krachtige meerder
heid voor de christelijke beginselen in
's lands raadzaal te zien optreden.
We betreurden de verdeeldheid rechts.
Staatkundig-Gereformeerden, Christen-
Demoeraten, Plattelanders (recht.-) en
Christelijk Socialen hadden, door als één
man op onze candidaten te stemmen,
een meerderheid van 54 zetels kunnen
geven.
Maar toch, we kunnen danken.
Ons volk koos in meerderheid voor
de christelijke beginselen.
Daarvoor danken we onzen God, en
we bidden van Hem af, dat Hij steeds
meerderen doe kiezen op t staatkundig
terrein voor de cere Zijns Naams.
V Het fiasco der liberalen.
liet meest opvallende van den uitslag
is wel het jammerlijk fiasco van de
liberalen van allerlei allooi.
De Unie-liberalen daalden van 22 op
6 ledendc Vrij-Liberalen van 10 op 4
en de Vrijzinnig-Democraten van 8 op 5.
Het liberalisme schijnt afgedaan te
hebben. Vooral de vernietigende neder
laag der Unie-Liberalen valt op.
Ongetwijfeld hebben de vrijzinnigen
door liet gemis van eigen beginseldoor
hun scharrelpolitiek, die al maar toegal
aan de eischen der roode neven door
hun anti clericalisme en door hun bittere
vijandschap tegen de bijzondere schooi,
zich deze nederlaag op den hals gehaaid.
Ook de onderlinge verdeeldheid en de
belangenpolitiek van allerlei kleine par
tijtjes, heeft tot het fiasco medegewerkt.
Alleen door zich-zèlf te worden, en
voorgoed te breken met het anti clerica
lisme en het loopen in het gareel der
socialisten, zullen de liberalen zich eenigs
zins kunnen herstellen.
Maar de bloeitijd van het liberalisme
is onherroepelijk voorbij.
Y Het jammerlijk gevolg.
Voor zoover thans uit de tot nog toe
gepubliceerde cijlers is op te maken,
heeft het optreden van de Staatkundig
Geref. Partij alleen bewerkt, dat de
Antirevolutionaire partij één zetel minder
krijgt, dan liet geval zou geweest zijn,
indien de oud-Gereformeerden geen
afzonderlijke actie hadden gevoerd.
De kiesdeeler is ongeveer 13400. Het
overschot van onze partij is ruim 4000
Als we het aantal stemmen van de
Staatkundig Geref. partij 5179 er bij
optellen, komen we tot ruim 9000. Ons
overschot was dan zoo groot geweest,
dat we in plaats van 13 zetels er 14
hadden gekregen.
Dan hadden de drie grootere rechtsche
groepen samen 51 zetels gehad, dus een
meerderheid.
Dat dit niet is gebeurd, is de schuld
van de afzonderlijk opgetreden broeders.
Indien de Christen-Democraten even^
eens aan 't Antirevolutionaire vaande
waren trouw gebleven, /ouden we zelfs
15 zetels hebben gehad.
Nu staat de Kamer feitelijk op het
doode punt.
Laten de Staatkundig Gereformeerden
en de Christen Democraten bedenken,
dat hun houding oorzaak is, dat er geen
rechtsche meerderheid is.
Kil lati n ze vóór 1919 van de dwaling
huns wegs teuigkeeren. Anders zouden
ze kunnen bewerken, dat de Lerste
Kamer door hun schuld links werd.
We twijfelen er niet aan, of de heeren
hebben thans spijt van hun optreden.
Laten ze dat tooiien, door terug to
koeren tot de Antirevolutionaire partij.
Zonder de verdeeldheid hadden we
een rechtsche meerderheid gekregen.
Nu zien we de jammerlijke gevolgen
van hun onberaden optreden.
V Laag.
Iu de Unie-Liberaal't verkiezings
blad der amechtige Unie, die hijgend cn
blazend óók meedraaft in de stembus-
wedren, maar blaft als een asthmatisch
paard, dat op z'n laatste beenen loopt,
komteen stukje voor van 't laagste
allooi, dat men zich denken kan.
Daarin wordt toch gezegd
„dat op de bijzondere school onder
wijzers zijn, die het laakbaarste, bet
afschuwelijkste doen, wat een onderwijzer
kan doen.... terwijl dat eenvoudig ge
duld wordt.
Er zijn onder de bijzondere onderwijzers
viezerds, die men niet durft weg te
jagen. Men laat ze blijven, ofschoon
men weet wat ze doen
Dit nu is een smerige leugen.
„En om dan betslet.dat zulke Zeedjjk-
praat uitslaat, nog 't voorkomen te geven
van een fatsoenlijke vrouw, komt men
als toppunt van brutaliteit bij óns kleeren
stelen om er baar verzopen naaktheid
mee te bedekken,"* toornt liet Friesch
Dagblad.
Het blad doelt op een artikeltje van
1915, waarin er op gewezen werd om
óók bij een eerste begin, van ze de luk
kwaad] óók als 't nog niet strafwaardig
is, bet niet door de vingers te zien.
Daarvan maakt het Unie-liberale laster-
blad, door bittere baat tegen de Chris
telijke school bezield, nu, dat liet „af
sch'uwelijkste" op onze scholen maar zoo
wordt geduld.
En dat is een gemeene leugen.
De heer II. Eismu van Bolsward ender-
teekende liet vuile stukje met zijn naam.
En even later zet de redactio ziju por-
tret. ui
Laten we echter in t openbaar den
persoon maar niet oordeelen.
Doch 't stukje is vuil, laag, liederlijk.
En de pen, die het schreef, werd zeker
eerst gedoopt in een vies straatputje, in
zwarten modderdrek.
Hopen we, dat de liberale pers een
stemmig dergelijke manier van strijden
zal afkeuren, en dt-11 schrijver aan den
kant zetten.
Er is reden voor
Zoo voorzichtig mogelijk deelde Betje
haar mee, wat geschied was. Maar hoe
voorzichtig ook, de vreeselijke waarheid
mocht ze toch niet verbloemen.
Cato zat naast haar en luisterde ont
roerd,. en in angstige spanning naar liet
droeve verhaalhaar hand had Betje in
de hare genomen en ze voelde de warme
sympathie en het innige medelijden in
den zachten druk van die hand. Er was
iets vreeselijks in dit zitten hier, in dit
aanliooren van die ijselijke geschiedenis;
er was tevens iets eigenaardig bekorends
in, zóó gezeten te zijn, hand in hand, te
gevoelen, dat een hart klopte van warme
genegenheid van onbaatzuchtige hartelijk
heid.
Maar al spoedig overhcerschte dat ééne
denkbeeldHerman stervende, al het
andere. Alle kleur was geweken uit haar
gezicht.
„Mag ik nu zei ze, opstaande.
In Oostenrijk-Hongarije
schijnt de rust teruggekeerd. We hooren
er althans weiuig meer van.
„Stil dan, Cato, stil dan, hou je nu goed.
Probeer heel kalm te zijn
Zoo naderden ze het ledikant.
Uiterst behoedzaam schoof Betje het
gordijn weg.
Ze voelde Cato wankelen en onder
steunde haar, die in smartelijk snikken
uitbarstte.
Daar lag Herman, ofwas het zijn
lijk Niet de minste beweging of
trekking van spieren verried, dat er nog
leven was in dit lichaam. Dat zwarte
haar, nat, ordeloos om de slapen geplakt,
die onverzorgde baard, die gesloten oogeti,
die hol wegzonken in het magere gelaat,
die lijkbleekheidwas het wonder,
dat Cato op hot punt stond in onmacht
te vallen, dat haar aandoeningen haar,
ondanks al haar voornemens 0111 sterk
te zijn, overmanden
Betje voerde haar zaclitkens naar haar
stoel terug.
Eenige beweging van den gewonde deed
haar zich naar de sponde haasten.
Met pijnlijk bewegen van het hoofd
kwam een kreunend geluid hem uit de
keeleven opende hij de oogen, om ze
onmiddellijk weer te sluiten.
Betje schoof de gordijnen weder ge-
ruischloos dicht: Cato stond reeds achter
Toch is de toestand nog alles behalve
rooskleurig. Dat blijkt ook uit de ver
klaring, die Ellebogen en Seitz, twee
Oostenrijksche socialisten hebben opge
steld. Naar men mag aannemen, hebben
ze gesproken in overeenstemming met
de meening van hun partijgenooten.
Al dadelijk valt liet groote verschil óp
tusschen beu en de Duitsche socialisten,
die heel wat oorlogszuchtiger en vader
landslievender zijn.
Volgens Ellebogen en Seitz moet de
vrede op de volgende grondslagen be
rusten
1. Verceniging van alle volken tot een
volkenbond, welke dc ontwapening tot
stand brengt, alle geschillen tusschen de
staten aan de beslissing van een scheids
gerecht onderwerpt, en tegen 'eieren
staat, die hot volkenrecht schendt, de
geheide gemeenschappelijke kracht van
den volkenbond aanwendt. Eén groote
staat dus, die door een politiemacht ter
land en ter zee de onwilligen dwingt en
de boozen straft.
Voorloopig zien we zoo'n volkenbond
nog niet komen.
2. Geen veroveringen. Alle geschillen
moeten langs vredelievende!! weg worden
opgelost. De volken behooren zelf over
hun lot te beslissen.
Als de heeren dat ook op de volken
in Oostenrijk-Hongarije willen toepassen,
kon er wei eens niet veel van de oude
Donau-monarchie overblijven.
3. Geen oorlogsvergoedingen. Ieder
moet zijn eigen onkosten betalen. Geen
kwaad idee.
4. Geen economische of handelsoorlog
na deze. Alle volken moeten gelijke vrij
heid bezitten.
Men zou zoo zeggen, dat op dezen
grondslag de bekende praatjesmaker aan
de overzijde van de groote plas, welde
vredesonderhandelingen beginnen kan.
't Is hceleinaal zijn standpunt. Tenmin
ste volgens zijn verklaringen.
Toch heeft
Wilson in een rede
gezegd, dat er maar één uitslag kan zijn
dat dc regeling finaal moet zijndat er
geen vei gelijk mogelijk is en dat een
elkaar halverwege tegemoetkomen on
denkbaar is.
Vraagt go echter, wat is Wilson s doel,
dan zegt hij niet zonder omwegen
Duitschland vernietigen 011 zelf machtig
worden, maar komt met allerlei praatjes.
Hoewel met den besten wil ter wereld
niets anders uit zijn woorden is op te
maken, zegt Wilson toch, dat ge hem
heel niet begrijpt.
Hij streeft voor héél de wereld naar:
een regeering van de wet, gegrond op
de toestemming van de volken, en ge
steund door de openbare meening van
de hcele menschheid. Dus een ordelijke
regeenng; geen veroveringen.
Zegt ge nu, dat alle volken dit wel
willen, en morgen den dag op die voor
waarden wel vrede willen sluiten, dan
antwoordt WilsonNeen, eerst moet
Duitschland verpletterend geslagen.
Maar dan strijdt de entente voor eigen
macht, voor verovering roept ge uit.
Welnecn zegt de geweldige redenaar
van overzee ge begrijpt me niet, we
strijden voor de menschheid.
Ge begrijpt de redeneering van Wilsson
niet? Troost er u mee, dat hijzelf ze
blijkbaar evenmin begrijpt.
Al zulke praatjes als nu door Wilson
weer gehouden, brengen den vrede geen
enkelen stap nader.
Over Alexandra Feodorowna,
de ongelukkige Russische keizerin, is al
heel wat geschreven.
Er was een tijd, toen ze jong en
schoon was.
Een vorstenkind, niet uit een arm en
berooid geslacht, dat vorstelijke armoe
lijden moet, om den stand nog zoowat
op te houden, en (lat nóg meer bevreesd
is voor een paleis vol vorstenspruiten
als 'u arbeider voor wat men met een
afschuwelijken term noemt„een hok
vol jongens". Neen. haar ouders waren
rijk woonden iu 't heerlijke Hessen, een
der mooiste stukjes van Duitschland.
't Was voor de jonge vorstendochter
oogje, wat ziet ge, en hartje, wat be
geert gij?
Gelukkig was ze, de jonse Alix van
Hessen.
En haar gelukszon rees aldóór.
Toen ze volwassen, huwbaar was, sloeg
meer dan één prins en vorstenzoon 't oog
op de schoone maagd, maar de hoogste
prijs was voor haar weggelegd.
„Nicolaas Romanof", zooals hij thans
in 'talie» gelijkmakende Bolsjewikischo
bargoensch heet, vroeg haar tot vrouw.
Welk een schitterend vooruitzicht.
Hóóger steeg ze, dan eenige vorsten
dochter stijgen kón hóóger feitelijk dan
de keizerin van haar eigen Duitsch
vaderland. Over een rijk in twee wereld-
deelen, over bijna 200 millioon onder
danen werd ze keizerin.
Haar vaderland, haar ouderlijk huis,
haar taal, haar godsdienst bracht ze er
voor ten offer.
En toch
Er knaagde eeu worm aan liaav geluks
boom. Haar oudste kind zwak en zieke
lijk haar man machtig, maar een zwak
keling, steeds bedreigd, altijd in gevaar
in 't woelige rijk.
O, wat mistte ze, opgesloten in t rijke
paleis der Romanofs, haar Hessische
bosschen, waar ze als jong meisje vrij
en vroolijk in rondp°delde.
En nu
Verjaagd van den troon vluchtelinge
voor 't oproerige volk; droeve moeder,
gescheiden van haar kinderen, zelfs van
den zieken oudste.
Welk een verandering 1
En wat zal het einde nog zijn
Zal het hoofd van Alexandra Feodo
rowna wellicht nog vallen
De Bolsjewiki staan voor niets.
Doch hoe dit ook zij, de historie van
Ruslands keizerin vestigt onze aandacht
opnieuw op de vergankelijkheid van
aardsche macht en rijkdom.
Alleen, wie een erfenis voor zich
bewaard weet in den hemel, is waarlijk
gelukkig.
zijn gevallen geconstateerd in de gai ni-
zoenshospitalen.
De Charité te Berlijn Leeft 50 zieken
afgewezen en een tiental patiënten op
genomen. Een zaal met 30 bedden werd,
wegens gevaar voor besmetting, gesloten.
Doktoren en pleegzusters kunnen zich
niet tegen het gevaar van besmetting
vrijwaren en moeten dat op den koop
toe meenemen.
Het Rudolf-Virchow ziekenhuis nam
Maandag 35 griep-patienten op. Ook in
liet Urban-ziekenliuis en het ziekenhuis
Moabit werden talrijke zieken opgenomen.
In een lieele reeks van openbare be
drijven, zoo moldt het „Bcrlim-i Tage-
blatt", heeft de nieuwe ziekte in de
laatste dagen een groot getal absenties
ten gevolg» gehad. In een afdeehng van
een groote bank zijn alle vrouwelijke
ambtenaren ziek.
De autoriteiten verzekeren, dat tot
dusver geen grond bestaat om zicli on
gerust te maken. Tot nu moet do ziekte
een onschuldig karakter hebben.
Een bericht in de „Daily Mail (I a-
rijsche editie) meldt, dat te Parijs de
Spaansche griep voor den tweeden keer
haar intrede doet. Volgens een bericht
van het Pasteur-instituut komt de ziekte
van het front.
In Mei verscheen ze voor de eerste
maal te Parijs, heeft zich vandaar naar
Spanje verspreid, en is daarna weer naar
Frankrijk teruggekeerd. Volgens de
„Daily Mail" duurt de ziekte van een
dag of drie tot op zijn hoogst tweejweken.
Duitsche medische autoriteiten hebben
verklaard, dat men met influenza te doen
heeft, zooals die zich tusschen 1893—
1899 over heel Europa heeft verspreid.
Koorts, ontsteking van den slijmhuid,
algemeene vermoeidheid schijnen do
voornaamste verschijnselen van Je ziekte
te zijn. Gevallen met doodelijken afloop
zijn nog niet gemeld.
De vreemde ziekte.
De dusgenaamde „Spaansche griep
heeft zich nu over heel Duitschland uit
gebreid en wint onder andere te Berlijn,
Maagdenburg en Stuttgart onrustbarend
veld. Ook in Beieren doet ze zicli gelden,
o.a. in Münclien, Neurenberg, Fürtli,
Regensburg, Passau, Ingolstadt, Landshut
en meer andere plaatsen. In Dantzig
Het aantal Amsterdamsclie kiezers
dat van de stembus is weggebleven,
bedraagt ongeveer 24,000, dat is bijna
een zesde.
VERKIEZINGSVARIA.
Te Winschoten heeft een bewoner
van het Dakloosenhuis, de harmonica
speler IIooghuis, Woensdag zeer lang
in het stemhokje, vertocld. Toen hem
gevraagd of hij nog niet met zijn biljet
gereed was, zeide hij, „dat hij nog
vier oogjes moest dichtmaken, dan
had hij alles zwart gekregen. Zoo'n
kiezer telt mee
NEDERLAND'S OUDSTE KIEZER.
De bijna 101-jarige oud Indische mili
tair J. v. d. Boom, te Voorthuizen, heeft
gisteren zijn stemplicht vevuld. De af
stand tusschen zijn kosthuis en het stem
bureau ongeveer 15 minuten gaans, heeft
de grijsaard heen en terug afgelegd.
De oude man was nog nooit kiezer ge
weest.
DE CHAOS BIJ POSTERIJEN en
TELEGRAFIE.
Het Tijdschrift voor Posterijen en Ts:
legrafie deelt mee, dat op het grootste
telegraafkantoor Amsterdam, per week
4000 a 5000 uur overwerk wordt ver
richt, en dat op het telegraafkantoor
te 's-Gravenhage diensten worden uit
een
Nog
haar.
„Hij leeft nog", fluisterde ze met een
stem, die heesch door snikken en tranen
heenbrak.
„Ja, hij leeft nog"^ bemoedigde Betje.
„Dacht-je van niet?"
„O, ik weet niet, ik weet met
zuchtte ze.
De dokter kwam.
Onderzocht; voerde fluisterend
kort gesprek.
„Nou zuster, dat loopt gauw af.
een uur of wat, waarschijnlijk. Niets meer
aan te doen, absoluut niets. Ook zonder
die kogel zou hij het niet lang meer heb
ben gemaakt. Is dat...., o, zijn zuster....
Ja, 't is
„Zou U denken, dat-ie nog bij kennis
I komt
,,'t Is mogelijk 't kan mogelijk ook
niet. U hoeft me niet meer te laten roe
pen, zuster u kunt er alles aan doen,
wat' gedaan moet worden mijn kunst
kan niets meer helpen; hij haalt in geen
geval den morgen meer", zei de dokter.
Ilij trok de handschoenen weer aan,
en groette de beide vrouwen, als een,
wiens taak hier ten einde was.
„WTat zei de dokter?
Nog streed een flauwe hoop tegen haar
somber vermoeden.
Mocht Betje hier verzachten En toch
weigerde haar mond dat schrikkelijke te
bekennen.
Ze zweeg, maar de traan van deernis
in haar oogen sprak de duidelijkste taal.
Geheel en al geknakt zat Cato daar;
het hoofd op de armen gebogen, die ze
op de tafel uitbreidde, barstte zich m
onbedwongen snikken los.
Betje liet haar uitschreien. Woorden
zouden hier zonder baat zijn geweest
ook zou zij ze niet hebben kunnen vin
den? Waar zou de grond voor haar ver
troosting geweest zijn
De avond was gevallen.
De gordijnen aan de straat waren neer
gelaten. Het gas was aangestoken, naai
de zijde van de ziekeusponde weerde
een zware kap het sterke licht af.
In de schaduw, voor het-bed, zaten
nu de beide vrouwen, naast elkaar, hand
in liand, wachtend.
Waarop?
Zou hij nog eenmaal ontwaken, her
kennen?' Zouden ze nog eenmaal zijn
stem vernemen of hij de hare
Er was een boodschap gestuurd naar
Karei. Cato had een briefje geschreven,
met het dringend verzoek, toch te wil
len komen, daar Herman stervende was.
Toen ze vertrok van haar huis, was Ka-
rel afwezig geweest.
Even was nog de gedachte haar door
het hoofd geflitstzou Karei wel willen
komen Ze herinnerde zich, hóe ze ook
haar best had gedaan het te vergeten,
zijn onwilligheid en onaandoenlijkheid
bij haar vaders sterven. Maar even spoe
dig was deze gedachte ook weg. Wilde
hij niet komen, zij zou in elk geval blij
ven, blijven tot het einde, dat onvermij
delijk naderde.
Daar zat ze naast de zuster van haar
man. Was het zoo wonderlijk, dat ze
vergelijken ging de broeder stelde naast
de zusterEn met al haar liefde moest
ze kampen tegen dat drukkend denken,
dat Karei in die vergelijking het moest
verliezen. Ze zat daar naast Betje als
een hulp zoekende, als een, die steun
noodig heeft, als een, die weet, ze ook
gevonden te hebben.
Was het wonder, dat ze haar hart uit
stortte voor haar schoonzuster. Vertelde
van haar leven, van haar overleggingen,
van haar onvoldaanheid, van haar vader,
van haar moeder, va.ï haar leed
(Wordt vervolgd).
ZEEUWSCH-VLAANDERE
tt r> tt r-. n a v n M n nitorp.zrmrlerd od Feestdagen, u„„u„iDn;i„nrronHfin over tweo
DOOR ZELANDiA.