Orgaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in ZeeuwseMlaanderen.
Woensdag 26 Juni 1918.
le Jaargang.
IDËNBUM gestemd.
Buitenlandsch Overzicht.
Uit liet Binnenland.
ABONNEMENT:
Waarvoor sn waartegen de Anti
revolutionaire partij strijdt.
ADVERTENTIE N.
De sociale verzekering.
Zijn ze beter?
Trouw aan ons beginsel.
V Oppassen blijft de bood
schap
De Christen-Socialisten.
V Samengaan onmogelijk.
In Italië
De resultaten van het Oostenrijksch offensief
ministers in Engeland
In Zuid-Afrika
Dit blad verschijnt DINSDAG- en VRIJDAGAVOND, uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOIJ Az. te TER NEUZEN. TELEFOON Nr. 20.
Per drie maanden bij bezorging f 1,-»—Franco per post voor Nedejland 1.10.
Van 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel meer ƒ0.10. Handelsadvertentiën over twee
kolom-6 cent«per regel. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie
wordt de prijs tweemaal berekend. Abonnementen per contract.
Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen.
Tegen het vloeken en mis
bruik van sterken drank.
Voor Zondagsheiliging.
Voor neutraal blijven in
den oorlog.
Tegen het geheim gekonkel van diplo
maten.
Voor het C'h r i s t e 1 ij k onder-
w ij s.
Voor het geven van gelegenheid tot
onderwijs tot het veertiende jaar.
Voor uitvoering der soci
ale wetten van Talma.
Voor opneming van niet-
arbeid eYs in de sociale wet
geving.
Voor vrije geneeskundige
behandeling.
Vooi uitbouw van het collectief ar
beidscontract.
Voor bescherming van volwassen ar
beiders.
Voor zoo spoedig MOGELIJK
herstel van v r ij h e i d van han
del en b e d r ij f.
Voor onbekrompen distri
butie.
Tegen prijsopdrijving.
Tegen vrouwenkiesrecht.
Tegen verwaarloozirig van onze Ver
dediging.
Tegen het opiummisbruik in Indië.
Voor de Zending.
Voor bezuiniging van Staats
uitgaven.
Voor goede salarissen van
ambtenaren.
Voor belasting naar draag-,
kracht.
Tegen onbillijke grondbe
lasting.
Voor het platteland, voor
boeren en arbeiders.
«f
Bij de sociale verzekering moet op den
voorgrond staan het helpen van invalide
(door ongeluk of ziekte ongeschikt tot
werken) arbeiders, van weduwen en
weezen, en van de oudjes.
Geen politieke bedoelingen 1 Alleen
het belang van den arbeidersstand.
Als men, wat de socialisten willen,
premie verleent, enkel op grond, dat de
aanvrager er behoefte aan heeft, (wat ze
moeten bewijzen namelijk hun behoeftig
heid, wat nóch aangenaam, nóch kiesch
is), zet men den eersten stap op een
eindeloos langen weg, die den werkmans
stand niet opheft, maar omlaag trekt.
De loonen zullen er door worden gedrukt.
En dat mag niet.
De arbeid in dagen van gezondheid,
jeugd en kracht verricht, moet de bron
en de rechtsgrond zijn, waaruit voort
vloeit de rente in dagen van ziekte,
ouderdom en zwakte. Daarop heeft de
arbeider recht. Dat verheft hem.
Dat daarbij het bedrijf, de ondernemer
een groot deel van de premie betaalt,
is goed. De rente is dan uitgesteld loon.
Loon, dat de werkgever niet direct den
arbeider ter hand stelde, maar voor hem
aan de Rijksverzekering betaalde, en
waaruit straks de renten worden be
taald. Het pensioen is dan verdiend
er is voor gewerkt. Het is geen gave,
maar een uitkeering van een premie,
waarvoor de arbeider heeft betaald,
omdat de wet den werkgever verplichtte,
het loon te verhoogen met de door den
arbeider te betalen premie.
Het bedrijf, waarvoor hij werkte, toen
hij gezond en jong was, draagt de zorgen
voor zijn invaliditeit en ouderdom. Dat
is billijk. Dat drukt niet de loonen. Het
is geen bedeeling, zooals het Staats
pensioen, het is een premie, waarop hij
recht heeft.
Maar onze partij wil meer.
Volgens Talma's Invaliditeitswet vallen
alle arbeiders die in loondienst zijn er onder.
De ziektewet omvat alleen de vaste
arbeiders in dienst van ondernemingen.
Dus niet de werklieden in dienst bij
particulieren en vereenigingen. Ook niet
de losse arbeiders. i
Be indien keert de ziektewet alleen
ziekengeld uit, geen geneeskundige be
handeling.
Deze beperkingen wil de Antirevolu
tionaire partij opheffen. En de beide
andere rechtsche groepen zijn genegen
ons daarbij te steunen.
Niet alleen zij, die in loondienst werken,
maar óók de zeifstandigwerkenden, zooals
schoenlappers, bakkers, strijksters, vee
drijvers enz. enz., moeten onder de wet
vallen.
Het program der Antirevolutionaire
party voor deze stembus bedoelt ten
opzichte van de sociale verzekering
Invaliditeitsrente, weduwen- en weezen-
rente, ouderdomsrente, ziekte-uitkeering en
vrije geneeskundige behandeling, voor ALLEN
die werken en minder verdienen dan
pl.m. f 1200.tegen betaling vau zeer
lage premie.
Is dit streven niet een warmen strijd
van onze christelijke arbeiders waard
Op dan, voor oen sterke rechtsche
meerderheid. Als één man gestemd op
IDENBURG, om zoodoende een groot
aantal van onze eandidaten gekozen te
krijgen. Dat is de weg, om te komen
tot een eerlijke uitvoering van de sociale
wetgeving
Op 3 Juli voor arm en oud, voor ziek
en zwak, naar de stembus en
Art. G—9 van het A.-R. Program van
Actie zijn gewijd aan de sociale nooden.
We kunnen dat niet alles opnemen, maar
grijpen er deze zinsneden uit
„Voorts worde de ongevallenverzeke
ring hoe eer hoe beter uitgebreid tot
landbouw, visscherij en zeevaart.11
„Aan den Middenstand worde, deels ook
door hulpe van den Regeering, de moge
lijkheid van meer afdoende organisatie
verleend".
„Aan de behartiging van de belangen
van den Middenstand worde ernstige
aandacht gewijd".
„Ten opzichte van den arbeidsduur
worde gestreefd naar meer afdoende
bescherming van volwassenen, inzonder
heid van de gehuwde vrouw".
Om onze arbeiders te verlokken op hun
eandidaten te stemmen, beweren de so
cialisten, dat de uitwerking van art. 192
volkomen goed aan hen is toevertrouwd.
Zij dragen de bijzondere school geen
kwaad hart toe, o neen Ze willen dan
zelfs nog wel eens op de onbetrouwbaar
heid der liberalen schelden.
Maar zij zelve Zij willen wel recht
doen aan het bijzonder onderwijs.
Is dat echter wel geheel overeenkom
stig de waarheid
De heeren beroepen zich gewoonlijk,
als bewijs van hun goedwilligheid, op de
motie, aangenomen op het congres te
Groningen in 1902. De z. g. Groninger
motie.
Toch gaat dat niet op. Die motie is
niets anders dan een paradepaard.
Slechts in schijn deed ze recht.
In werkelijkheid stelde ze eischen aan
de bijzondere school, die wij niet kunnen
en niet mogen inwilligen.
In het officieele verslag van het con
gres lastige dingen toch, die oude
verslagenstaat het bewijs van de
onoprechtheid der motie.
Mr. Mendeis zei letterlijk aldus
„Zij (is de motie) eischt b.v. een totaal
zelfstandige positie van de onderwijzers
en geheele vaststelling van het leerplan
door den Staat. De Antirevolutionairen
zullen dat nooit toegeven. Deze eisch
staat dus gelijk met niet-inwilliging."
Als een socialist u dus spreekt van zijn
bereidwilligheid om recht te doen aan
de christelijke school, en van de Gro
ninger motie, houdt hem dan deze uit
spraak onder den neus. Hij zal dan mpei-
lijk kunnen ontkennen, dat wij met de
Groninger motie niets geholpen zijn. Het
zou de dood zijn voor onze scholen.
Maar ook de pracktijk pleit niet voor
de heeren.
Toen in 1903 de socialistische voor
stellen tot herziening der grondwet ver
schenen, stond daarin niets over het on
derwijs. De heeren hadden het zeker
„vergeten".
Toen in 1905 Dr. Kuyper voor de vrije
ontwikkeling van het christelijk onderwijs
gedeeltelijk vrij baan maakte, waren de
socialisten bij de felste tegenstunders.
Toen in 1918 Jhr. Savornin de Lohman
probeerde voor de christelijke onderwij
zers een behoorlijke bezoldiging te ver
krijgen, stemden de socialisten tegen.
Nog nooit hebben de socialisten één
poging gedaan, om ons recht te doen.
Laat u dus niet bedotten.
Alleen aan rechts is de uitwerking
van art. 192 toevertrouwd.
Alleen door rechts te stemmen, komt
ge op voor de christelijke school.
Alleen de rechtsche groepen zijn be
reid op te komen voor liet eeuwig en
geestelijk welzijn van uw kind. Voorliet
steunen van de school, waarop ge uw
kind kunt laten onderwijzen, naar eisch
van Gods Woord, in overeenstemming
met de belofte door u bij den doop van
uw kleinen afgelegd.
Als ge dan ook vraagtZijn ze beter,
de socialisten dan de liberalen op 'tge-
Med van de onderwijskwestie dan is
hierop ons antwoordIn woorden mis
schien, in daden geen l. zar.
Do strijd op 3 Juli'zal een beginsel
strijd wezen. Het gaat er om, of ons
land geregeerd zal worden volgens de
beginselen neergelegd in Gods Woord,
dan wel volgens de revolutie beginselen.
Daartusschen moeten we kiezen.
Geen kleine belangen of grieven mogen
ons weerhouden om op 3 Juli onzen
plicht te doen.
Geen neutraliteit is geoorloofd in dezen
strijd.
„Wie niet vóór Mij is, is tegen Mij",
sprak eenmaal de Heiland.
Kiezen we dan vóór de Christelijke
beginselen, die ons lief en dierbaar moe
ten zijn.
IJveren we voor onzen Koning, óók op
't staatkundig gebied des levens.
Doen we ons best, om onze Christe
lijke beginselen te diagen naar het re-
geerkasteal.
Werken we met alle geoorloofde en
eerlijke middelen voor onze mannen.
Zij er geen lauwheid en laksheid onder
ons, opdat we aan den avond van den
derden Juli, hoe ook de uitslag zij, het
wetenwe hebben ons best gedaan.
Nu er stemplicht is, denken velen, dat
op 3 Juli alle stembusarbcid wel achter
wege kan blijven.
Toch is dat niet het geval.
Ook nu moet worden gezorgd, dat op
den stembusdag de lauwen en tragen
opkomen.
Immers, wat helpt het ons, of de
thuisblijvers al een geldboete krijgen...
hun stefn zijn we kwijt, en om die stem
is het ons juist te doen.
Aan de stembus moeten dus de lijsten
dip immers overal in ordfe zijn worden
gecontroleerd. De tragen moeten gewaar
schuwd en desnoods gehaald worden.
Om deze controle te vergemakkelijken,
is het noodig, jj|pt ieder zoo vroeg mogelijk
gaat stemmen. Liefst vóór twaalf uur.
Ook moet worden gedacht aan de
gemobiliseerden, aan degenen die ver
huisd zijn en aan hen, die buiten de
gemeente werken.
De kiesvereenigingen moeten hen tijdig
aanschrijven indien noodig hen de reis
kosten vergoeden.. Er mag geen enkele
van onze kiezeis op 3 Juli ontbreken.
Ook moet bij de stembus gezorgd
worden voor een inlichtingendienst.
Niet alle kiezers zullen den weg weten
te vinden op het samengestelde biljet.
Onze kiesvereenigingen hebben te
zorgen, dat ze mannetjes bij de stembus
liehben, die zulke kiezers voorlichten.
Eerst als de klok zijn vijf slagen heeft
doen hooren op den derden Juli, is het
werk voor de kiesvereenigingen afge-
loopen.
Tot zoolang blijft oppassen de bood
schap.
De Bond van Christen-Socialisten trekt
bij de a.s. verkiezingen op onder de leuze:
„Tegen het Imperialisme het Evangelie"
en voert als een van dc redenen, die den
Nederlandschen kiezer moeten bewegen
op de door hem gestelde eandidaten zijn
stem uit te brengen, aan de overtuiging
„dat het beginsel van het Christendom
„liefde tot God en den naaste (Matth.
„22 3739) moet worden toegepast op
„alle terrein des levens, dus ook op liet
„gebied van Staat en Maatschappij.
Indien men het met de liefde tot God
in die partij ernstig meende, dan zou
men daar toch moeten verstaan, dat het
in llagranten strijd is met den eisch van
Gods woord, den Rustdag te gebruiken
tot liet verspreiden huis aan huis van
verkiezingspamfletten, zooals dat jl. Zon
dag in Ter Neuzen heeft, plaats gehad.
Zulk optreden werpt op het „Christen
dom" van deze socialisten een eigenaar
dig licht en bevestigt slechts wat wij
wel wisten, dat de samenvoeging vati
de namen Christen en Socialist slechts
schijnbeteekenis heeft.
Dat optreden laat aan dege len, die
prijs stellen op liet behoud van de Chris
telijke grondslagen van ons volksleven
niet den minsten twijfel over aan het
gevaar, dat onzen Nederlandschen Staat
ook van dien kant dreigt.
Het is een „Christendom" van men-
sclielijke inzetting, van ongebondenheid
en losmaking van den band aan het
Woord, hetwelk zóó weinig gemeenschap
heeft met "liet levensbeginsel van het
ware Christendom, waardoor al onze
handelingen moeten beheerscht worden,
dat wij dezen politieken revolutionairen
wel kunnen verzekeren, dat in Ter Neu
zen geen onkel oprecht Christen bij de
komende Kamerverkiezingen zich in hun
fuik zal laten vangen.
De Economische bond zoekt ook onder
de kiezers van Rechts volgelingen te
winnen.
Nu gelooven wij dat het daarmede niet
zoo'n vaart zal loopen.
Onze Rechtsche kiezers kennen het
liedje wel, dat in allerlei toonaard links
gezongen wordt, „dat het geloof geen
scheiding behoort te maken tussclieu de
burgers van eenzelfden Staat."
De antithese is immers een „uitvinding"
van dien boozen Dr. Kuyper
Wat dan wel te zegggn van het woord
van den Voorzitter van dien Bond, die
op 6 Mei jl. tot Mr. Treub heeft gezegd
„Wij noemen u niet den van God gegeven
leider en evenmin zijgen wij U toe
dat 's Heeren zegen op U daal."
Deze beboefteloosheid aan Hoogeren
bijstand spreekt boekdeelen. Men meent
het in de vrijzinnige kringen het is
bekend heel goed af te kennen zonder
de hulp van God.
Maar bewijst dit smalende woord niet
evenzeer als menige uitspraak van de
sociaal-democraten, dat het s;uu ngaan
met de liuksche partijen alleen dan
mogelijk is, als men zijn heiligste over
tuiging maar binnenkamers houdt?
Wat toch een onbenulligheid van der
gelijke politieke nieuwlichters! Zouden
zij dan waarlijk denken, dat er onder de
Rechtsche kiezers één is, die hun spel
niet doorziet
wordt nog verwoed gevochten, zonder dat
een van beide partijen groote successen heeft
behaald. De Oostenrijkers hebben tot dusver
40.000 gevangenen gemaaktde Italianen
brachten er 12.000 binnen.
Een groot deel van het door de Oostenrij
kers veroverd terrein is reeds weer verloren
gegaan Zelfs hebben ze in het gebergte de
handen, vol met het afslaan van de tegen
aanvallen der Italianen. Met het oog daarop
kunnen we spreken van een mislukking van
het offensief der Oostenrijkers.
Aan de Piave zijn ze iets gelukkiger. Tot
nu toe hebben ze zich op onderscheidene
plaatsen van deu Westelijken oever kunnen
handhaven. Toch is hun poSitie daar verre
van aangenaam. Vlak achter hun troepen
stroomt de breede rivier. De wilde bergstroom
sleurt soms hun bruggen mee, die bovendien
nog door de Italianen beschoten worden. Aan
de voorziening met voedsel en ammunitie
moet dan ook heel wat haperen.
Dat de Oostenrijkers echter terrein aan de
rechterzijde der rivier (zoogenaamde brugge-
hoofden) bezet houden, is ook voor de Itali
anen niet bijster aangenaam. Immers heeft
daardoor de bedreiging van Venetië en de
laagvlakte aan kracht gewonnen.
Verwacht mag dan ook worden, dat de
strijd, die thans iets verflauwd is, spoedig
weer met groote hevigheid zal herleven. Er
is beide partijen heel veel aan gelegen, om
bij de Piave terrein te winnen.
De Oostenrijkers moeten verder vooruit,
zoodat ze meer ruimte van beweging krijgen,
of terug over de rivier.
De Italiauen willen ze dolgraag terug drij
ven, omdat een vooruitdringen van de Oos
tenrijkers langs de zee, voor hen noodlottig
zou worden.
zijn dus mager.
Voor het offensief begon, waren er Itali-
nanjche troepen naar het Westfront gestuurd,
ter ondersteuning der Fransohen. Vermoede
lijk vijf divisies." Dus geen groot aantal.
Voorloopig kan er natuurlijk aan verdere
troepenzending niet worden gedacht. De
mannetjes moeten in Italië zelf blijven. Dat
is dus althans iets. Al is 't een mager re
sultaat.
Want de bedoeling is natuurlijk geweest,
om den Italianen er zoo goed van langs te
geven, dat de Franschen en Eugelschen hun
hulp moesten sturen. En daar lijkt het niet op.
We gelooven dan ook, dat dit offensief
als de Oostenrijkers geen grooter vocrdeelen
behalen voor de Donau-monarchio gevaar
lijker is dan voor Italië.
De Oostenrijksclie minister-president heeft
verklaard, dat de crisis in de levensmiddelen-
voorziening niet alleen de burgerlijke bevol
king, maar ook het leger betreft.
Het is wel merkwaardig, dat men met
een groot offensief in zee is gegaan, terwijl
de voorziening van het leger zoo uiterst ge
brekkig is. Met een hongerige maag is het
slecht oorlogvoeren.
Het is typisch Oostenrijksch.
Terwijl op het Westfront een betrekkelijke
rust de stilte, die den storm voorafgaat
heerscht, hebben een tweetal
eens weer redevoeringen gehouden.
Balfour wees er op dat de entente ten
allen tijde tot den vrede bereid was, maar
dat hij het toch het beste achtte om maar
door te vechten tot het bittere einde. Een
vreemde logica dus.
Lloyd George heeft over den volkerenbond
georakeld. Maar ook zijn rede heeft den
vrede niet nader gebracht.
Het woord zal straks wel weer aan het
zwaard zijn. De Duitschers zullen stellig,
gedachtig aan 't spreekwoord„men moet
het ijzer smeden, als het heet is", er
weer op losslaan. Ze moeten vóór de Ame-
rikaansche millioenen komen, een beslissing
bevechten, willen ze tenslotte niet door uit
putting den strijd verliezen.
Voor redevoeringen is het nu geen tijd.
En met bepaalde voorstellen komt geen van
beide partijen, hoewel alleen die den vrede
nader kunnen brengen. Woorden, hoe luide
ook toegejuicht, hoé mooi en idealistisch op
zichzelf, helpen niets.-*
We letten in de komende weken meer op
Hindenburgs zwaard, dan op Lloyd George's
woorden.
is ook weer eenige roering merkbaar.
Generaal Botha deelde in den UnierVolks-
raad mede, dat hij goed vertrouwbare be-
riöhten Ontvangen had van geheime bijeen
komsten van ontevredenen in verschillende
deol^n van het land. Deze mensclien willen
de oiide republieken terug.
Deze vergaderingen werden 's nachts ge-
gehouden en er hadden reeds 8000 menscken
een eed van geheimhouding gedaan.
Als men bedenkt, dat bij den vorigen op
stand (Beyer, Fourie) 10000 mannen waren
betrokken, dan is dit aantal nog al groot
voor Zuid-Afrika.
General Hertzog stelt echter niet veel
vertrouwen in de leiders der onderneming,
waarvan ons de namen niet bekend zijn.
Hij verklaarde niet aan hun kant te staan.
Toch beweerde generaal Hertzog, dat als
de regeering de beweging om meer vrijheid en
onafhankelijkheid tegenwerktmen dan genood
zaakt zal zijn geweld te gebruiken.
„Dat is een zaak, die men niet keeren kan",
zoo voegde Hertzog er aan toe.
Het gist dus terdege in Zuid-Afrika. Maar
is Engeland niet voor het „zelf beschikkings
recht'' der kleine volken? Volgens de woorden
van Lloyd George wel. En 't begint er op
te lijken, dat de boeren dat al vast maar
eens in practijk willen brengen.
VEREENIGING TOT VERZORGING
VAN KRANKZINNIGEN IN ZEELAND
De 14e Jaarvergadering werd Vrijdag
j.l. te Goes gehouden onder leiding van
den Voorzitter Ds. J. H. Donncr te Breda.
Vooraf werd een bidure gehouden
waarbij voorgingen Ds. J. Gouverneur
van Zierikzee en Ds. S. Groeueveld van
Terneuzen.
De eerste spreker behandelde Hand.
1628.
De tweede spreker sprak naar aan
leiding Jes. 639a.
Ter vergadering waren een groot aan
tal leden aanwezig, waaronder de afge
vaardigden van 45 Afdcelingen en 21
Corporaties.
Uit het verslag van den Secretaris
bleek dat bij het einde van het Ver
slagjaar bij de Vereeniging 66 afdeelin-
gen en 31 Oorporaties waren aangeslo
ten en dat het aantal leden is geklom
men tot 3879. Tot Geneesheer-Directeur
werd definitief benoemd de Heer W. K.
Dikland,- terwijl als eerste Geneesheer
in functie trad do arts P. de Jonge van
Tholen.
Het aantal patiënten in de Sti.chting
bedroeg aan het einde des jaars 230
mannen en 254 vrouwen. In loop des
jaars werden 72 patiënten ontslagen,
waarvan 23 als hersteld, en 14 als ge
noegzaam heisteld, 9 als niet hersteld
doch verbeterd en 26 als niet hersteld.
De Penningmeester gaf een overzicht
van den financieelen toestand van ver
eeniging en stichting, waaruit bleek dat
de exploitatie der Stichting over 1917
een verlies heefj opgeleverd van bijna
f 16000.— Het verliescijfer zou nog
grooter zijn geweest, wauneer niet eeni
ge bijzondere inkomsten ten goede van
de Stichting waren gekomen. De ver-
pleegkosten hebben per patient om
streeks f456.bedragen, terwijl aan
verpleeggelden per patient slechts f 385.
of f390.— werden ontvangen. De ge
leden verliezen, zoomede de vooruitzich-
zichten voor 1918 waren oorzaak, dat
wederom de verpleeggelden tijdelijk
moesten wórden verhoogd, thans tot
f500.— 'sjaars terwijl voor kleedgeld
f50.'s jaars in rekening moet worden
gebracht.
Het van de exploitatie overgenomen
verliescijfer was oorzaak, dat door de
Vereeniging een te gering bedrag moest
worden afgeschreven en nog een saldo-
