Uil Stad en Provincie.
Kerk en School.
Gemengd Nieuws.
kolenmarkt in het Journal of Commerce,
waarin wordt medegedeeld, dat terwijl in Juli
1917 de steenkoolexport naar Italië slechts
28,500 bedroeg, in de overeenkomstige maanden
van 1916 en 1915 respectievelijk 211,000 en
502,000 ton werd uitgevoerd. Het blad tee
kent hierbij aan Aangezien Italië dit tekort
niet uit Engeland aangevuld knn krijgen, kan
men zich voorstellen, hoe groot het gebrek
aan brandstoffen thans moet zijn.
De vredesvrienden in Engeland worden op
alle mogelijke manieren verdacht gemaakt,
teneinde te voorkomen, dat het volk naar hen
zal gaan luisteren. Het praatje, dat zij met
üuitsch geld zijn omgekocht, doet natuurlijk
het meest opgang. Het pacifistische Engelsche
Lagerhuislid Snowden heeft met het oog op
dit gestook der Engelsche chauvinisten, inliet
Parlement tot den Minister van Justitie de
vraag gericht„of het hem bekend is, dat
naar de afgevaardigde voor East Glamorgan
(Mr. C. Edwards) openlijk heeft verklaard, in
Zuid-Wales reusachtige bedragen voor een
prdpaganda worden uitgegeven, die als hoog
verraad moet worden beschouwd, en dat be
paalde personen sommen van 15 tot 40
per week verdeeld hebben." Verder stelde
Snowden de vraag„of de Minister van Ju
stitie bereid is, de personen en organisaties
waartegen deze beschuldigingen werden inge
bracht gerechtelijk te vervolgen, teneinde door
een rechtbank de juistheid er van te doen
vaststellen Het antwoord van den Minister
van Justitie luidde op beide vragen ontkennend.
Commentaar overbodig
Het Parijsche dagblad „L'Oeuvre" schrijft
„In den tijd van Lodewijk XIV kochten de
Franschen, wanneer zij zich van den toestand
op de hoogte wilden stellen, de „Gazette de
Ilollande". Heden ten dage tracht men eene
Zwitsersche courant te bemachtigen.
De Zwitsersche bladen hebben gedurende
dezen oorlog een buitengewone vlucht geno
men. Hunne oplage heeft zich verdubbeld,
verdrievoudigd zelfs, en deze toewas duurt
nog voort. Het aantal lezers in Zwitserland
is fechter niet beduidend toegenomen, terwijl
evenmin in Duitschland of in Oostenrijk de
„Tribune de Genève" en de „Gazette de Lau
sanne" plotseling'zoo zeer in de mode zullen
zijn gekomen. Dit is echter in Frankrijk,
uitsluitend in Frankrijk het geval 1 Danken
de Zwitsersche bladen hunne plotselinge po
pulariteit aan de intelligentie, den vooruit-
zienden blik oj de geestigheid hunner redac
teurs Geenszins. De rubriek die hen de
groote Fransche clientèle verschaft, vereischt
geene wetenschap, oorspronkelijkheid of eenig
talent. Het zijn slechts;enkele regels, meestal
niet zeer kleurig, die uit Berlijn komen.
Het is het Uuitsche legerbericht, dat aan
de Zwitsersche bladen hun grooten lezerskring
in Frankrijk verschaft. De Fransche bladen
mogen het Duitsche, legerbericht namelijk niet
regelmatig publiceereu. Doch de Zwitsersche
couranten, die dit communiqué wel brengen,
laat men ongehinderd over de grens."
Hierbij valt op te merken, dat het met de
voorlichting van het Fransche publiek ten
tijde van Lodewijk XIV klaarblijkelijk beter
was gesteld, dan thans. Want de berichten,
die de „Gazette de Hollande" bracht, zullen
dit wel met het tegenwoordige Duitsche
legerbericht gemeen hebben, dat zij geen van
beiden, voor de Franschen bijzonder gunstig
luidden. Of verstond Lodewijk XIV eveneens
reeds de kunst, waarin sommige Entente bladen
heden ten dage zoo bedreven blijken, om uit
een uederlaageene overwinning te const rueeren'?
LONDEN, 15 Dec. (Reuter). Reuters-
agentschap heeft van Lord Robert Cecil ver
nomen, dat hetgeen als een Duitsch antwoord
beschouwd moet worden op Balfours verkla
ring in het Lagerhuis, inzake het Duitsche
vredesaanbod in Sept j.l. volkomen onwaar
is. De door president Wilson aangegeven lijn
volgende, is Engeland voortdurend doende ge
weest om te trachten Duitschlands oorlogs
doelen te vernemen en Engeland heeft tel
kens weer gepoogd zulks te vernemen door
middel van miuisterieele redevoeringen. Tot
nu toe zonder succes. Het is echter geheel
onjuist het voor te stellen, alsof eenige vra
gen van particulieren aard aan den vijand ge
richt zijn met medeweten van de Engelsche
regeering.
Het Engelsche weekblad „Common Sense"
waarvan de uitvoer naar het buitenland, gelijk
bekend, nog steeds verboden is, onderwerpt
de halstarrige oorlogspolitiek der Engelsche
regeering aan eene zeer scherpe critiek. Aan
het artikel wordt het navolgende ontleend
„De politiek van Lloyd George en Balfour,
die alle met zulk een pathetische vasthoudend
heid door de jeugdige Russische democratie
ondernomen pogingen om tot een algemeenen
vrede te geraken, heeft verijdeld, wordt na
tuurlijk door nagenoeg degeheele Londensche
pers met bijvul begroet. En waarom Orndat
een politiek, die zich de verplettering van
Duitschland ten doel stelt, niet te vereenigen
is met een nog dit jaar te sluiten algemeenen
diplomatieken vrede. Een dergelijke vrede
moge nog zoo gewenscht zijn voor België,
Frankrijk en Italië, hij is echter niet naar den
zin van onze vuurvretende politici, die zelf
behagelijk „at home" of op eene diplomatieke
missie zijn, en die tot geen prijs van vrede
willen hooren.
De gebeurtenissen in Rusland leveren een
volledie bewijs voor het onverstand der Engel
sche regeering, die de conferentie te Stockholm
verijdelde. Een afzonderlijke vrede tusschen
Duitschland en Rusland zou niet slechts het
einde van de zoogenaamde blokkade of bele
gering der Centrale Mogendheden beteekenen,
doch zou bovendien tengevolge hebben, dat
de financieele en economische wederopbouw
van Rusland, van zijne banken, zijne spoori
wegen, zijne mijnen en zijne onbegrensde
mogelijkheden op commercieel- en financieel
gebied, in handen zou komen van Duitsche
en Oostenrijksche bankiers, ingenieurs -en
kooplieden. Hoe langer de oorlog duurt, des
te meer zal zich dit Duitsche monopolie uit
breiden, en des te meer zullen ook de Engel
sche handelsrelaties met Rusland na den
oorlog inkrimpen."
Naar de „Schweizerische Presstelegraph"
"Bit Genève verneemt, deelden eenige aldaar
aangekomen Fransche kooplieden mede, dat
de Fransche industrieelen, zich verontrust
gevoelen door de zich meer en meer organi-
seerende Amerikaansche concurrentie. Een
beduidend aantal Amerikaansche kooplieden,
waaronder verscheidene groot-industrieelen
zijn naar Frankrijk gekomen, ten einde aldaar
fabrieken op te richten. De zware industrie,
en wel in het bijzonder de constructie van
locomotieven geniet de speciale belangstelling
der Amerikanen. Het Amerikaansche syndi
caat wensclit niet, dat van Fransche zijde aan
de oprichting der nieuwe ondernemingen
wordt deelgenomen. Dientengevolge doet zich
in Fransche nijverheidskringen eene toenemen
de ontevredenheid gevoelen. Alle nieuwe
Amerikaansche fabrieken werken uitsluitend
met Amerikaansch kapitaal, en van de Fransche
regeering verlangt het betrokken syndicaat
slechts de vereischte concessies. In de om-
geviug van Bordeaux zijn groote kolenvoorraden
opgestapeld niettemin heeft men aan de
Fransche industrie, die met een groote kolen-
schaarschte heeft te kampen, geweigerd
hiervan af te staan.
De bekende Noorsche publicist Noerregaard
schrijft jin „Morgenbladet" o. a. het navol
gende
Wegens onze hoopvolle verwachtingen ten
aanzien van de vredesvooruitzichten zullen
de meeste menschen ons optimisten willen
noemen, en daarbij onze aandacht er op ves
tigen, dat de Bolsjewieke regeering niet al
te vast in het zadel zit, terwijl er verder niet
de minste kansop bestaat, dnt Engeland,
Frankrijk, Italië of Amerika met betrekking
tot de voorstellen van de vroegere bondge-
nooten eene tegemoetkomende houding zullen
toonen. Het eerste argument heeft weinig
beteekenis, daar in Rusland gedurende langen
tijd geene regeering mogelijk zal zijn, die den
vrede niet als eerste punt op haar program
heeft. Van moer belaug is echter de bewe
ring, dat de leidende personen in de Ententre-
landen zich tot het uiterste tegen alle onder
handelingen znllen verzetten, zoolang niet de
„beslissende overwinning bevochten is". Deze
beslissende overwinning hebben zij jaar in
jaar uit hunne volken voorgespiegeld, doch
telkens moest zij een jaar in de toekomst
verschoven worden. Ongetwijfeld hebben de
machthebbers in Frankrijk en Engeland op
het oogenblik nog het grootste deel van het
volk achter zich. Veel wijst echter op eene
toenemende oppositie en oorlogsmoeheid. Tot
deze symptomen behoort het vredesartikel
van Lansdowne, wiens opvatting in vele
kringen gedeeld wordt. Gelijktijdig hebben
de Bolsjewiki de oorlogsdoeleinden der En
tente onthuld. Thans komen ook reeds stem
men van het front, die eene volledige ophel
dering omtrent de oorlogsdoeleinden eischen.
Een verdere factor van beteekenis is onge
twijfeld, dat de militaire toestand zich in den
laatsten tijd beduidend ten gunste der Cen
trale Mogendheden heeft ontwikkeld. Twee
hunner tegenstanders, Rusland en Roemenië
zijn thans uitgeschakeld. De Centralen hebben
derhalve den rug vrij. Ten derde is Italië
gestraft. De bedreiging van de flank der
Middenrijken is voorts in belangrijke mate
verminderd. Lloyd George heeft zelfs korte
lings verklaard, dat de Centralen oogenblik-
kelijk sterker zijn en er beter voor staan dan
in de laatste drie jaren het geval was. Dit
is ongetwijfeld volkomen juist. Wij zien dan
ook niet in, waarom de Entente thans betere
vooruitzichten heeft om de eindoverwinning
te behalen, dan voorheen Duitschland- kan
niet door honger lot den vrede worden :ge-
dwongen integendeel, een vrede met Rusland
en Roemenië zou Duitschlands voorraad aan
levensmiddelen en ruwe grondstoffen nog doen
toenemen. Dat de Geallieerden Duitschland
door militaire machtsmiddelen zouden kunnen
onderwerpen, moet verder zeer onwaarschijn
lijk worden genoemd. In het gunstigste geval
zou dit nog jaren duren
Provinciale Stoombootdiensten.
Tot nadere aankondiging zijn de passagiers
vrachten, uitgedrukt in centen, met ingang
van Maandag 17 December 1917, bepaald als
volgt
Enkele reis. 1ste kl. 2de kl.
Vlissingen—-Breskens of omgek. 75 55
VlissingenBorsselen 95 65
Vlissingen—Neuzen 140 100
Borsselen Neuzen 80 55
BreskensBorsselen 165 120
Enkele reis. 1ste kl. 2de kl.
Breskens—Neuzen of omgek. 215 155
Neuzen—Iloedekensk. 95 65
Neuzen—Hansweert 140 100
llansw.—Hoedekensk.,, 85 65
Walzoorden—Hansw. 85 65
Bij den landbouwer S. te Boschkapelle
heeft men des nachts van een hoop gedorscht
koren, dat nog niet was schoongemaakt, circa
300 K.G. weggehaald.
Te Biervliet brandde een tarwehoop af
in den Paulinapolder, behoorende aan den
heer Van Rompu te Ter Neuzen. Men zegt,
dat die hoop pl.m. 70 H.L. tarwe bevatte!
Er wordt aan kwaadwilligheid gedacht. M. Crt.
Zaterdagmiddag was te Breskens het
water door den sterken westenwind weer
over den havenkant gestegen, zoodat het werk
stil moest liggen. Er is echter niet veel
schade aangericht. Ook de duinen hebben
het moeten ontgelden. Groote stukken zand
zijn naar beneden gevallen, doordat het zand
weggeknaagd werd door de woeste golven.
Vrijdag arriveerden aan het station Vlako
uit Vlissingen een wagon steenkolen, afgewo
gen in pakken van 60 K.G.voor het personeel
van liet station. Zaterdagmorgen bleken 4
pakken te zijn gestolen. Reeds eerder bleken
steenkolen in belangrijke mate te zijn ver
mist.
Verlof tot terugkeer.
De commandant der stelling van de monden
der Maas en der Schelde heeft aan de vol
gende, indertijd uitgewezen personen voor
waardelijk vergunning verleend in zijn gezags-
gebicd terug te koeren P. Willaert, Sas van
Gent, I), d Hart, Westdorpc, P. F. Kaestecker,
Sluis, C. M. de Coninck, Axel, J. Heijnsdijk,
Axel en E. de Klercq te IJzeudijke.
Vlissingen. De Commissie van Toezicht op
het Lager Onderwijs had aan B. en W. ver
zocht een verordening te ontwerpen regelende
het bioscoopbezoek. Thans hebben B. en W.
bericht, dat van hen niet te verwachten is,
dat zij zulk een verordening aan den Raad'
zullen voorleggen.
Reeds eenigen lijd was het den eigenaar
der Ijzergieterij te Middelburg bekend, dat hij
door leden van zijn personeel werd bestolen.
In verband hiermede zijn thans door de politie
aangehouden 5 werklieden der gieterij, die
bekenden de een meer, de ander minder, zich
aan diefstallen van ijzer uit de fabriek te
hebben schuldig gemaakt. Soms ging het
met een handkar vol naar opkoopers toe.
f 6000 gestolen.
Op 1 December is uit Goes een brief naar
Kloosterzande verzonden, welke brief was
aangeteekenp. Toen de brief op zijn bestem
ming aankwam waren daaruit verdwenen 6
bankbiljetten van f 1000 en wel de volgende
series en nummers: A 073110, AB 030795,
AA 50677, AA 37889, AB 020314, A 75702.
In de te Bergen op Zoom gehouden ver
gadering van de Coöp. Beetwortelsuikerfabriek
„Zeeland" welke .door 177 leden en 86 ge
machtigden, uitbrengende 376 stemmen met
1063 aandeden was bezocht, werd besloten
tot uitbreiding va^i de fabriek en het bestuur
werd daarvoor een crediet verleend
f 150.000.
van
Geref. Kerken.
Aangenomen naar Heemstede H. Brouwer
te Scboondijke, die bedankte voor Giessen
Oudkerk en Nieuwkerk en Naarden.
Ds. Brouwer zal echter dezen winter nog in
Z. Vlaanderen werkzaam blijven.
Bedankt voor Vlissingen Keijzer te Tiel.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Leiden dr. T. J. Haitjema te
Hoogmade.
Bedankt voor OostzaanO. J. Staal te
Noord-Scharwoude.
Bedankt voor Vlissingends. Berkelbach
van der Sprenkel te Purmerend.
Provinciale Staten van Zeeland.
In de Vrijdag j.l. gehouden vergadering van
de Provinciale Staten zijn de volgende voor
stellen van Ged. Staten aangenomen
Het voorstel om den bijslag oj) de verple-
gingskosten van armlastige krankzinnigen te
verhoogen tot f80 met 1 April 1918.
De voorstellen tot verlenging van den
termijn, waarbinnen de tramlijn van Knocke
naar Breskens moet zijn aangelegd tot 1 Juli
1920 en dien, waarbfhnen de lijnen Philippine
Ter Neuzen en Hoofdplaat—Pyramide moeten
zijn aangelegd tot 1 Januari 1920.
Verder het voorstel om geen subsidie te
verleenen aan de R.-K. drankbestrijders
organisaties in Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen.
Het voorstel in zake de electriciteitsvoor-
ziening vanwege de provincie is, in de afdee
lingen ten zeerste toegejuicht en de wensch
is uitgesproken, dat Ged. Staten in staat
zullen zijn spoedig uitgewerkte voorstellen aan
de Staten in te zenden. De wenschelijk was
uitgesproken, dat het net zal worden uitgebreid
tot alle belangrijke havens en dat ook het
deel van de Provincie, dat ligt ten oosten van
den dam door de Oosterschelde, aan het net
zal worden aangesloten.
In principe hebben de Staten nu besloten
vanwege de provincie de electriciteitsvoorzie-
ning ter hand te nemen.
In zake den verbindingsweg tusschen de
beido deelcu van Zeeuwsch-Vlaanderen, vvas
de afdeelingen de vraag gesteld of het niet
beter was met den aanleg te wachten tot na
den oorlog, waartegen werd opgomerkt, dat
juist nu een noodtoestand bestaat, die aller
treurigst is en het voorstel een vaderland
lievende daad werd genoemd. Ook is de helft
der kosten reeds op de VVaterstaatsbegrooting
voor 1917 uitgetrokken en het maken van
nieuwe bezwaren zou een niet te schatten
uitstel teweeg brengen.
Het voorstel van Ged. Staten tot wijziging
van de jaarwedden van de ambtenaren ter
provinciale griffie, die thans zijn referendaris
f3500 tot f4000, hoofdcommies f 2900f3400,
commies f 2300—f 2700, adjunct commies eerste
klasse fl800-f2100, tweede klasse f 1200—
f 1700, eerste klerk f 900—f 1100, tweede klerk
f600— f800; boden f600—f 1000, of tot f850
bij genot van vrije woning, vuur en licht. De
periodieke verhoogingen worden tweejaar-
lijksche.
Zeer langdurig werd gediscussieerd over een
voorstel van Ged. Staten om afwijzend te
beschikken op een verzoek van de Ambachts
school te Goes om verhooging van de subsidie
en over een voorstel van den heer De Veer
c. s. om voor alle ambachtsscholen de subsidie
te verhoogen tot f35 pei leerling met maxima
als volgt: Middelburg f 8400. Goes f4200,
Zierikzee, Hulst, Oostburg en Ter Neuzen
f 2800. Dit laatste voorstel werd ten slotte
met 30 tegen 8 stemmen aangenomen.
Bij de behandeling van het aangenomen
voorstel om in beginsel te besluiten, de
electriciteitsvoorziening vanwege de provincie
ter hand te nemen, heeft de heer Dieloman
toegezegd, dat Ged. Staten alles zullen doen
om de verdere plannen ten spoedigste gereed
te doen zijn en zoo mogelijk, al is het ten
deele, ze in 1919 te doen verwezenlijken.
De najaarszitting is gesloten.
Men schrijft van de Oostgrens aan het Hbl.
Wat is er nog over van de smokkelarij uit
de jaren 1915 en 1916? Zoo goed als niets.
Een enkele poging, welke nog hier of daar
gewaagd wordt tot frauduleus vervoer naai
de overzijde der grens wordt iu den regel
verijdeld. Een staf van ambtenaren is daartoe
dag en nacht in de weer. En de maatregelen,
welke in verband hiermede genomen zijn, hoe
hard ook voor zooveel rustige burgers in den
lande, zijn doeltreffend gebleken.
Merkwaardig is het wel, dat er op 't oogen
blik tusschen grensbewoners een ruilhandel
is geboren van levensbehoeften tegen draad
nagels of spijkers. We keeren hiermede dus
eon paar duizend jaren terug. Maar het ijzeren
geld en de „schijntjes" konden den laatsten
tijd den smokkelaar weinig meer bekoren^
hadden heel weinig waarde meer voor hem.
Vandaar ruilhandel in een artikel, dat meer
gewild ie, omdat het in een anderen vorm is
gegoten. Doch dit alles is niet meer het werk
van de smokkelaars in den echten zin Dezen
toch zijn weg uit de „gevaarlijke zóne" om iu
voor hen betere oorden tot inkeer of nadenken
te komen. Velen hunner zwerven rond in
streken waar hun verblijf nog wordt geduld
vaak zonder werk en zonder brood. Anderen
moeten arbeiden onder streng toezicht in de
hun aangewezen verblijfplaats. En zooveel
anderen vertoeven öf in de gevangenis óf zijn
hun heil buitenslands gaan zoeken, waar ze
wel veel kunnen verdienen, maar ook moeten
deelen iu al de misère van een groote
schaarschte. Haezeer velen verlangen naar
hun vroeger thuis blijkt wel het meest uit
de pogingen, welke bij de militaire autoriteiten
gedaan worden, om verlof tot terugkeer in
het voor hen verboden gebied. Maar deze
autoriteiten blijken en terecht zeer
voorzichtig.
Voor hetgeen hierin bereikt is verdient de
Nederlandsche regeering, die is opgetreden
met zulk een kracht en energie, slechts lof
Dezer dagen werd in de smederij der ge
meente-gasfabriek te Purmerend, een pakje
gevonden, dat na- opening f2500 aan bankpa
pier bleek te bevatten. Toen een fabrieks
arbeider dit vernam, verklaarde hij onmiddellijk
dit als zijn eigendom zijnde overgespaard geld.
De directeur geloofde hem en stelde hem hel
pakje ter hand, doch met den uitdrukkelijken
last, dat hij het geheele bedrag bijeen moest
houden, zooals het gevonden was.
Den volgenden morgen bezocht een recher
cheur uit Amsterdam Purmerend, zoekende
naar de bode op Amsterdam. Deze werd
verdacht een bedrag van f2800 verduisterd
te hebben. Spoedig bleek, dat deze bode een
zwager was van éen arbieder. Deze laatste,
ondervraagd, bekende ten slotte, dat hij het
gevonden pakje met f2500 voor zijn zwager
in bewaring had genomen. „Hbl."
Voor de rechtbank te Arnhem stond terecht
gravin E. van P., geboren baronesse van A.,
welke met een groote hoeveelheid smokkel
waar op weg van Den Haag naar Berlijn,
quasie van wege het Ned. departement van
buitenl. zaken had laten telefoneeren, dat zij
met eenig respect moest worden behandeld
en niet aan den lijve mocht worden onderzocht.
De zaak heeft zich als volgt toegedragen
In strijd met de aan de commiezen te Ze
venaar gegeven instructies kwam de opper
wachtmeester der marechaussee J. van Wijk
aan de commiezen mededcelcn, dat hij op
Het lot der Pacifisten in Engeland.
De slechte voorlichting van het Fransche publiek.
De vredespogingen.
Een bezadigd Engelsch oordeel.
Fransche ontevredenheid.
Een Noorsch oordeel over den algemeenen toestand.
TER NEUZEN, 18 December 1917.
De smokkelarij van voorheen en thans.
Bankpapier gevonden in de gasfabriek te
Purmerend.
Een gravin-smokkelaarster.
