s
Antirevolutionair
voor
nieuws* en Advertentieblad
Zeeland.
Uit de Pers.
Binnenland.
Buitenland.
1491.
Woensdag 12 December 1917
Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag= en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LlTTOOIJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 14 regels 0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Qrootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INCiEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTiËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
De Standaard" schrijft
Formuleer uw Christelijk karakter.
Steeds meer komt 't streven uit, om de
arbeiders van Christel ij ken huize in eigen
groep te organiseeren, en dan liefst zoo, dat
ze een organisatie op zichzelf vormen, en, als
vierde partij, naast de drie rechtsche politieke
partijen een eigen plaats innemen. Men wil
dan, dat de Christelijke arbeiderspartij als een
sociale partij den steun zoeke van de drie
rechtsche politieke partijen. Zelve zal deze
partij dan louter oeconomisch-sociaal zijn, en
in de Kamers zullen eigen candidaten van
deze partij moeten optreden, die dan wel
formeel tot de Roomsche, Antirevolutionaire
of Christelijk-Historische partij zullen be
lmoren, maar toch eeniglijk, heel anders dan
de overige leden dezer partij, voor bevordering
van de sociaal-oeconomische belangen zullen
hebben op tc treden.
Stel nu, dat bij alle drie de Rechtsche
groepen twee zulke leden zitting kregen, dan
zou dit hierop neerkomen, dat deze zes Kamer
leden saam een eigen positie in de Kamer
innamen en hoofdzakelijk, zoo niet eeniglijk,
voor de oeconomische belangen opkwamen.
Dat dit op een dooreenwarriug van twee
geheel onderscheiden begrippen zou neer
komen, spreekt van zelf. Het zou toch niets
anders zijn dan een nabootsing van wat de
Socialisten drijven. Enkel met dit verschil,
dat men leentjebuur ging spelen bij drie
politieke partijen van geheel andere constructie.
Vóór alle dingen zal 't daarom noodig zijn,
dat de leiders van onze arbeidersgroepen èn
zichzelven èn het publiek er helder en duidelijk
rekenschap van geven, wat hen als leiders
van de Christelijke arbeiders onderscheid van
hetgeen de leiders der niet-Christelijke arbei
ders beoogen. Niet op algemeene phrasen
moet men daarbij afgaan. Precies en duidelijk
moet men aangeven, waarin het eigenaardig
karakter van de Christelijke arbeiderswenschen
bestaat. Het leidt tot geen conclusie of men
al zegt, dat de grondtoon onder de onzen
eerbied voor het heilige moet verraden, en
dat in de samenkomsten gemeden moet-, wat
het religieuse gevoel kwetst.
Ter zake moet men zich uitspreken.
En dit zich uitspreken ter zake moet met
zulk een bepaaldheid en beslistheid geschieden,
dat men metterdaad voelen kan wat hier het
zelfstandig optreden kenmerkt, waardoor het
gerechtvaardigd wordt, en op welk doel 't zich
richt.
Op te komen voor allerlei begeerten en
verlangens, waarvoor ook de Socialisten op
komen, en dan te zeggen „we stellen ons
apart, omdat we bovendien Christenen zijn1',
kan niet baten.
Wie zijn positie heeft doorgedacht, moet
zich zelf en anderen er rekenschap van kun
nen geven, waarom het Christelijk karakter
bij den arbeid scheiding maakt.
Wie nog niet anders betuigt, dan dat hij
arbeider én daarbij belijdend Christen is,
blijkt nog geen verklaring van zijn eigen po
sitie te kunnen geven.
Wie tot een klaar en helder bewustzijn van
zijn positie is gekomen, moet in staat zijn
een duidelijke verklaring te geven van liet
levensverband, dat bestaat tusschen zijn reli
gieuze, zijn sociale en staatkundige overtuiging.
Het oude Conservatisme ging principieel in
alles met de Thorbeckianen mede, doch wilde
dan dat de Kamerleden bovendien ook, waar
't pas gaf, uitkwamen voor hun kerkelijke
cofessie.
Dau echter staat die cofessie naast de po
litiek en verzuimt men de consequentie, die
uit zijn Christelijke belijdenis voor zijn politiek
voortvloeit, duidelijk aan te geven.
Aan 't gevaar om in deze practijk van 't
aloude Conservatisme te vervallen, staan thans
ook de Christelijke arbeiders bloot. Ze moeten
weten, en ze moeten er voor uitkomen, welke
de gevolgtrekkingen zijn, die uit hun loebe-
hooren aan den Heiland recht Ir -ks" voor
hun sociale niet alleen, maar ook voor hun
politieke overtuiging voortvloeien.
GEEN KAAS TE KRIJGEN.
In een circulaire van de Kaasvereeniging
wordt herinnerd aan de ministerieele beschik
king, waarbij nieuwe maximumprijzen voor
kaas worden vastgesteld. Vooraf was het be
stuur dienaangaande niets bekend en sedert
is het bestuur gebleken, dat het in de bedoeling
van de Regeering ligt, het geheele distributie
systeem voor kaas naar aanleiding van deze
beschikking t,e wijzigen.
Waar wij ten aanzien van deze wijziging
der distributie geen voldoende inlichtingen
konden ontvangen aldus het bestuur
hebben wij ons genoodzaakt gezien in over
leg met de Rijkscommissie van Toezicht do
Centrale Pakhuizen te sluiten, zoodat voor-
loopig geen kaas gedistribueerd'kan worden.
De distributie kan natuurlijk niet eerder her
vat worden, dan nadat ons is medegedeeld,
hoe de Regeering de distributie in overeen
stemming met bovenbedoelde beschikking
wcnscht te regelen.
BROODKAART.
De directeur van het centraal broodkautoor
maakt bekend, dat de broodkaart van het
36ste tijdvak loopt van 10 tot en met 20
December.
DE RAMP TE HALIFAX.
Aan het departement van buitenlandsche
zaken is van den gezant te Washington een
telegram ontvangen, meldende, dat de sche
pen Nieuw-Amsterdam en Gooiland te Hali
fax veilig zijn.
DE ECONOMISCHE BESPREKINGEN.
Het Corr.-Bureau heeft zich gisteren naar
de N. O. T. begeven om inlichtingen in te
winnen omtrent den stand der te Londen
door de Nederlandsche gedelegeerden gevoerde
economische besprekingen.
Naar men vernam, was er een telegram
ingekomen van den heer Valstar, secretaris
der N. O. T., volgens hetwelk de onderhande
lingen een bevredigend verloop nemen en ten
aanzien van verschillende artikelen eene
gunstige beschikking kan worden tegemoet
gezien.
DE OORLOG.
Met den dag wordt de toestand thans ernsti
ger. Bijna schreven we met het uur. De
eene tijding van gewicht verdringt de andere.
Sinds ons vorig overzicht valt wederom veel
belangrijks te vermelden. Daar is, om te
beginnen, het reeds lang gevreesde bericht,
.dat Rusland zijn betalingen staakt,zich bankroet
heeft verklaard. Het had al gedreigd, tot
dezen stap over te gaan, thans is die stap
gedaan. Ook in ons land zal de consternatie
niet gering zijn. Ieder weet, hoevelen, en
daaronder niet weinige „kleine" renteniers,
met Russische effecten zaten. Voor dezen
beteekent het Russisch failliet een ramp. En
hoe zal de uitwerking zijn op de vroegere
strijdmakkers? Het „eeuwig edict," om niet
dau gezamenlijk vrede te sluiten gaat gevaar
lijk veel op een „vodje papier" gelijken. De
wapenstilstand zal, gaat hij al niet spoedig
in een definitieven vrede over, toch wel van
zeer langen duur blijken. Zeer ten gerieve
van de Centralen. Reeds moeten, volgens
Havas, vijftien divisies van het Oost- naar
het Westfronf vervoerd zijn. En nu mogen
Lord Carson in Engeland en Clemenceau in
Frankrijk nóg zulke „verpletterende" rode
voeringen houden, voor zulke papieren offen
sieven zullen de „Hunnou", zoo heeten immers
de Duitschers in de Entente-pers, wel uiter
mate ongevoelig blijken. Waarlijk, indien het
aan de redevoeringen lag, dan waren de Cen
tralen niet alleen reeds zieltogende, doch
stellig al van den aardbodem weggevaagd.
Intusschen laait do strijd al feller op.
't Westelijk front gaat groote dingen zien
gebeuren. Het slachten zal nog eens, op nóg
reusachtiger schaal, worden hervat? Er is
rin immers weer „matériaal" voorhanden
Het God- en menschouteerend bedrijf zal
worden voortgezet tot...? Wie zal wagen
het te profitceren Ook in Italië wakkert de
strijd aan. En wie moet daar het wankelende
Itaiiaansche leger bijspringen Waar willen
Engeland en Frankrijk de mannen vandaan
halen, zonder eigen front te verzwakken?
Komt 6r kentering in de stemming? Mag men
een Duitsch bericht geloovén, dan beweert
thans de Corriera della Sera, dat heel Italië,
volk èn leger (en dat diè combinatie uitdruk
kelijk wordt vermeld, bewijst ook wathar
telijk verlangen naar een spoedigen vrede,
't Ware inderdaad tc hopen voor Italië zelf
niet het minst. De ramp te Halifax, een
Ganadeesche haven, heeft groote ontroering
gewekt, zélfs nu nog in dezen tijd, waarin de
eene ijselijkheid de andore overtreft. Gerich-
ten Gods alom. Mocht er een opmerkingen
wederkeering zijn 1 Lord Lansdowns brief,
dien we in uittreksel opnemen in dit nommer,
heeft toch heel wat meer instemming en
waardeering gevonden, dan Reuter ons wijs
wou maken. Reuterpraat is in dezen oorlog
al meer dan eens leuterpraat gebleken. In
Frankrijk verklaren de Temps en een onder
invloedrijk blad zich tevreden over den brief
en in Engeland ongeveer een twintig organen
der groote pers. Dat wil heel wat zeggen
en verklaart ten deele de felle oorlogszuchtige,
redevoeringen van mannen als Carison en
Clemenceau.
Van het front in Italië.
De „Daily Mail" verneemt volgens een te
legram van „Reuter" (bijzondere dienst), van
6 dezer uit het Itaiiaansche hoofdkwartier
De rechtstreeksche winst die de vijand dooi
de pas veroverde stellingen heeft verkregen,
is, dat hij in staat zal zijn, zijn kanonnen op
te voeren en een rechtstreeksch vuur te rich
ten in het Brenta-dal over een afstand van
ongeveer 13 K M. Gisteren zijn op-Valstagna
(ten Oosten van Asiago) verscheidene projec
tielen gevallen. De uitkomst van de gevech
ten van gisteren is, dat de bedreiging dat de
vijand achter de flank van het leger aan de
Piave de vlakte in zal trekken, grooter is ge
worden.
Het succes van de Oostenrijkers is uit twee
dingen te verklaren. In de eerste plaats uit
het aanhoudende zachte weder, dat hen in
staat heeft gesteld in de laatste dagen ka
nonnen, zelfs van zwaaT kaliber, aan te voe
ren langs wegen die anders altijd op dezen
tijd van het jaar diep onder de sneeuw lig
gen, en ten tweede uit het verwoestende ar
tillerie-vuur dat zij zoodoende konden ont
wikkelen.
MADRID, 8 Dec. (Reuter). Een Reu ter
telegram, uit Oporto ontvangen, luidt
Te Lissabon is een omwenteling uitgebroken.
Bijzonderheden ontbreken.
Den 4en Dec. hadden ook te Oporte onlusten
plaats. De menigte plunderde de bakkerijen.
Twee personen zijn gedood en 60 zjju naar
het hospitaal gebracht. Acht en zeventig
personen werden in hechtenis genomen. De
menigte juichte de soldaten toe, die zich op
een afstand hielden.
LONDEN, 6 Dec. (Reuter). Naar uit Pet-ra*
grad aan de Daily Telegraph wordt gemeldi
is heden bij openbaar besluit de ongeldig-
verklaring van alle buitenlandsche leeningen
afgekondigd, benevens het staken van de uit
betaling der intresten op deze leeningen.
Uit Londen wordt aa» de N. R. Ct. gemeld
De Daily News verneemt Donderdag uit
Petrograd de Pravda deelt mede dat allo
leeningeu, die Rusland in het buitenland heeft
gesloten, met inbegrip van die van de banken
in den lande en de spoorwegen, door de
regeering gewaarborgd, ongeldig worden ver
klaard en dat de betaliug der rente en de
aflossing van het kapitaal zullen worden
gestaakt.
WASHINGTON, 7 l)ec. (Reuter). Het Huis
van Afgevaardigden heeft met 368 stemmen
tegen 1 van een socialist de motie aange
nomen, waarbij aan Oostenrijk de oorlog
verklaard wordt, hetgeen dus, in den avond
van 7 dezer van kracht Wordt.
UrfüflTON, 7 Dec. (Reuter). President
ïeeft de oorlogsverklaring aan Oosten-
WASI
Wilson li
rijk-Hongarije geteekend. -
WASHINGTON, 7 Doe. (Reuter). De
Senaat heeft de motie, waarbij de oorlog aan
Oostenrijk-Hongarije verklaard wordt, met
algemeene stemmen aangenomen. Gronna,
Vardaman en Norris, die tegen de Oorlogs
verklaring aan Duitschland gestemd hadden,
stemden vóór de tegenwoordige motie.
Een correspondent van de „Sunday Pictorial"
aan liet Westelijk front schrijft het navolgen
de„Ik ben juist wedergekeerd van één der
belangrijkste slagen van dezen oorlog, namelijk
die bij Puschcndaele. Hier te Londen tref ik
echter een bevreemdende atmosfeer aan. De
mcnschen spreken in hoofdzaak over twee
onderwerpen de luchtaanvallen en de moge
lijkheid van een vrede vóór Kerstmis. Lucht
aanvallen Weet men wel, dat bij Ieperen
in een enkelen nacht meer bommen gevallen
zijn, dan in een geheel jaar op Engeland
worden neergeworpen? Vrede vóór Kerstmis
Slechts de dwaasheid en de onyvetendheid
kunnen hiervan droomen. De jongste strip!
in Vlaanderen en elders heeft bewezen, dat
het Duitsche leger zijn zelfvertrouwen weder
herwonnen heeft. Numeriek is het op volle
sterkte, en het beschikt over voldoende
reserves, om den strijd tot den komenden
herfst te kunnen voortzei ten.
De Duitschers zijn verder rijkelijk van
artillerie voorzien. Ik was in de gelegenheid
Duitsche gevangenen te zien, onmiddellijk na
hunne gevangenneming, en' ik kan mij er
heuseh niet toe lat ;n brengen, om ten pleiziere
van den lezer deze krijgsgevangenen voor
ellendige minderwaardige zwakkelingen te
verklaren Want dat zijn zij niét! Degenen
die ik zag, waren zeer flinke soldaten."
Lansdowne's- brief heeft zooveel stof opge
jaagd, dat het ons de moeite waard lijkt, nu
de volledige tekst van. het schrijven voor ons
ligt, eenige van de belangrijkstfe gedeelten
uit den woordelijken tekst over te nemen.
„Ministers vertellen ons nog altijd, dat zij
vergeefs den horizon afzoeken naar het uit
zicht op een duurzamen vrede. Eu zonder
ecu duurzamen vrede beseffen wij allen, dat
de taak, die wij ons zclveu gesteld hebben,
onvoltooid zal blijven.
Maar zij, die met afschuw de verlenging
van den oorlog voorzien, die meeneu, dat zijn
moedwillige verlenging een misdaad zou zijn,
welke slechts gradueel verschilt van die van
de booswichten, die hem vcrjVekt hebben, zijn
gerechtigd om eveneens verlangend den horizon
af te zoeken, in de hoop, dat zij aanwijzingen
zullen ontdekken, dat het vooruitzicht ten
slotte ,niet zoo hopeloos zal zijn als men
onderstelt.
Lansdowne stelt de vraag, waar men voor
vecht. En hij geeft zelf het antwoord Om
de Duischers te verslaan en hun een neder
laag toe te brengen in de hoop een herhaling
der oorlogsramp te voorkomen.
Het gaat voor de geallieerden om herstel
en veiligheid, welke beide essentieel zijn, maar
waarvan toch de laatste het onontbeerlijkst is.
„Bij wijze van herstel kan ongetwijfeld veel
tot stand gebracht worden, maar de uiterste
inspanning om al de verwoestingen van dezen -
oorlog goed te maken, moet te kort schieten,
en zal niet in staat zijn het bittere onrecht,
dat de menSchheid aangedaan is, ongedaan te
maken. Het zal echter misschien mogelijk
zijn, eenige vergoeding te bieden voor de
onvermijdelijke onvolledigheid van het herstel,
.als de veiligheid, die verschaft wordt, men-
sein lijkerwijze gesproken, volkomen is. Het
zou een grootsche daad zijn om aan den oorlog
op eervolle wijze een einde te makente
tl
DE TOESTAND
Omwenteling te Lissabon.
De Russische ^.eeningen.
De oorlogsverklaring aan Oostenrijk-Hongarije.
Eagelsche frontindrukken.
Lansdowne's brief.