Antirevolutionair voor nieuws- en Advertentieblad Zeeland. FEUILLETON. OMHOOG! Binnenland. Buitenland. No. I486. Zaterdag 24 November 1917. 15' Jaargang. ABONNEMENT: Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1Franco per post: voor Nederland ƒ1,10. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec teuren en Brievengaarders. Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op Feestdagen, bij den Uitgever D. H. LITT091J Az. te TER NEUZEN. Inzending van advertentlën vóór uren op den dag der uitgave. ADVERTENT1EN: Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Qrootere letters worden naar plaatsruimte berekend. INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIEN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER. V De valsche antithese? Gelijk men reeds bemerkte uit de rede van mr. Marchant op den vrijzinnig-democratischen landdag, begint er in 'de vrijzinnige kringen een toeleg openbaar te worden om de antit hese „Godsdienst óf Rede" uit den booze te verklaren. Ook in de Tweede Kamer waren mr. Dres- selliuis (vrij liberaal) en de heer Troelstra het er over eens, dat deze antithese uit den tijd is, wijl-valsch. In elk geval, ze mag niet langer liet schib- boleth blijven aan het politieke veer. Men heeft, dat is de zaak, aan do linker zijde een andere antithese noodig, om zijn positie te redden en schaamt zich wel eeni- germate over zijn verleden. Mr. Lohman dacht daar anders over. Hij frischte het geheugen der heeren ter dege op. De tegenstelling van Godsdienst of Rede blijft overwegend. Die antithese komt telkens weer uit. Ze zal blijven bestaan, ook al is straks de schoolkwestie opgelost en de schooltijd be ëindigd. En wèl juist hierom, dat men ter linker zijde Uj|H godsdienst tot privaatzaak verklaard heeft en hem alle verband tusschen Gods dienst en staatkunde eenvoudig ontkent. Daaruit zal voortdurend weer de botsing volgen tusschen baar en degenen, die van oordeol zjjn met mr. Lohman dat „do Gods dienst de basis is van alles." V Een pluimpje. Een pluimpje voor de anti revolutionairen, hun op den hoed gestoken door mr. Troelstra. „De revoluties" zoo zeide hij in zijn jongste Kamerrede bracht ons de democratie in den vorm van de helft plus één. Tegen dit ato mistisch streven kwam de anti revolutionaire partij terecht op." Atomistisch streven. Zeer juist is hier door mr. Troelstra het wezen der revolutie geteekend. Een volk een hoop losse korrelen zand. Daar tegenover stelde onze partij van den beginne aan de leer van het volk een orga nisch geheel. De schriftuurlijke gedachte. De echte awfi-revolutionaire. En als mr. Troelstra dan concludeert„Het om alle groepen in liet volk tot haar recht te doen komen vormt een integreerend deel der moderne democratie", zoo veroorloven we ons op te merken, dat ook hier de anti-revo lutionaire partij de palm wegdraagt. Welke partij anders strijdt reeds sedert jaren er naar, alle groepen in het volk tot haar recht te doen kernen. Recht voor allen, dat is waarlijk niet de 48) Nog steeds sprak hij niet. Begeerig sfurpte hij de heerlijk geurende thee. Ze keek hem onderzoekend aan. „Hoe gaat het, Karei Je ziet wat bleek, vind ik. Niet wèl geweest Inderdaad, hij zag naar zijn armoed-leventje. Hij hemde eens. „Niet wel? Och ja; of neen; zoo je 't ne men wilt," was zijn antwoord, waaruit ze niet veel wijzer werd. Ze wachtte maar, of hij méér wilde loslaten. „Je weet. misschien, dat oom Van Dalem gestorven is?" begon hij, na een poos. ,,'k Heb er van gehoord." „Hij heeft me niets achtergelaten. Niets zij hij, en zijn stem had zulk een somberen klank, dat ze begréép. „En waarvan studeer je dan nu?" kon z« zich niet weerhouden. „Ik heb moeten bezuinigen. Ben uit mijn pension vertrokken, 'k Heb wat zoeken te 'verdienen met correctiewerk. Bah 1" socialistische, maar de anti revolutionaire leus bij uitnemendheid. Welke partij anders voerde immer liet pleit voor de zwakken en verongelijkten Welke partij anders stelde liet sociale vraagstuk met meer nadruk op den voorgrond, En dat waarlijk niet met oogmerk van stembus-reclame, maar als rechtstreeksch uit vloeisel van haar christelijk-historische be lijdenis. NEDERLAND EN DE FRANSCH- RUSSISCHE SCHIKKING. Bij het, ook door ons opgenomen,communi qué van de Fransche legatie in den Haag teekent „Het Volk" aan Het doet ons leed, dat wij aan deze ver klaring niet de waarde kunnen toekennen, waarop zij aanspraak zou mogen maken. De mededeeling van ons blad, waartegen zij zich richt, was zoozeer uit de eerste hand afkom stig, dat wij haar ook tegenover deze tegen spraak volkomen en in allen deele# moeten handhaven. Indien er van verstoring van de goede Fransch-Nederlandsche gezindheid sprake zou kunnen zijn, dan is die niet teweegge bracht door onze inlichtingen, maar door liet deel van den inhoud der geheime overeen komst tusschen Tsaar Nicolaas en president Poincaré, waarvan wij bericht gaven. Een af doende tegenspraak zou slechts in de letter lijke en volledige publikatie van deze over eenkomst of althans in hare bekendmaking aan de Nederlandsche regeering gevonden kunnen worden, indien het juist ware, dat daarin de aangevochten passage niet voor komt. Maar wij vreezen, dat de publikatie of bekendmaking achterwege zal blijven. DE BLOMMERSDIJK EN DE RIJNDIJK (Officieel.) Het ministerie van buiten- landsche zaken deelt mede, dat van de Duitsche regcering uitbetaling is ontvangen van 'de schadevergoeding, aan de reederij van het vernietigde stoomschip Blommersdijk toegekend voor liet verlies van genoemd vaartuig. Even eens heeft de Duitsche regeering vergoeding betaald voor de schade aan de reederij van liet stoomschip Rijndijk, ten gevolge van den qar.val op dit schip veroorzaakt. Gelijk bekend is, werd liet bedrag dezer vergoedingen vastgesteld door twee commis sarissen, van wie de Nederlandsche en Duit sche regeering elk er een aangewezen. Volgens de Tel. heeft de Duitsche regeering de Blommersdijk en de Rijndijk vergoedresp. voor f 1,000,000 en f 1,300,000 in Ilollandscli geld. VERKEER MET ENGELAND. Er kwam weer een schip met «en volle la ding kolen te IJmuiden binnen. Een Engelsch convooi, bestaande uit 11 „Kom, vertel me alles," zei ze. Ze zette zich naast hem, lei haar hand op zijn arm, die hij niet wegtrok. „Alles?" zei hij bitter. „Alles? Hoe kun je er naar veriangen het te weten, 't Is ellende voor en na. Wat zal het ook helpen, of ik je alles ver tel Jij kunt er toch ook niets aan veran deren." „Dat week ik nog niet," zei ze eenvoudig. „Maar als je het liever niet doet, moet je het zelf weten." „Och waarom zou ik het je niet willen zeg gen. Je zult zien, het is den zondaar niet meegeloopen." Hij kon toch niet nalaten, deze schampere woorden uit te spreken ze moesten Betje kwetsen, dat begreep hij maar hij wilde haar vóór zijn in de boetpredikatie, die hij van haar meende te moeten verwachten. Ze deed maar, of ze ze niet had gehoord. Misschien kwam zijn ironische bekentenis Ia- ter te pas. Het viel hem mee, dat ze geen vuur vatte. Hij begon te vertellenal zijn tegenspoed van zijn armoedig bestaan, van zijn zolder- vertrek van zijn ontberingen van de behan deling, welke hij nog weer dezen avond zich had moeten laten welgevallen, en die hem nu in de grootste moeilijkheden had gebracht. stoomschepen in den Waterweg aangekomen. Een ander convooi, uit 7 schepen bestaande, is vertrokken. OFFICIEELE FRANSCHE TEGENSPRAAK. De Fransche Legatie te 's-Gravenhage ver strekt ons de volgende mededeeling Sommige Nederlandsche Persorganen, wier loyauteit en goede trouw boven twijfel ver heven zijn, publiceeren „uit welingelichte bron" inlichtingen, volgens welke er in de tusschen Frankrijk en Rusland getroffen schikkingen, bepalingen zouden voorkomen, welke een af stand van Ilollandscli grondgebied aan een derde land in zicht hebben. De Fransche legatie is gemachtigd tot de verklaring, dat deze inlichtingen volstrekt on juist zijn, zoowel in vorm als in wezen en dat zij op geen enkelen grondslag rusten. Zij stelt daarom de publieke opinie op haar hoede tegen de verbreiding van inlichtingen, welke slechts tot uitwerking kunnen hebben de ver storing van de hartelijke en vertrouwensvolle betrekkingen, welke gelukkigerwijze tusschen Frankrijk en Nederland bestaan en welker behoud de Regeering der Republiek bijzonder prijs stelt. DE OORLOG. DE TOESTAND. Er is een tjjtï geweest in de geschiedenis van den wereldoorlog, dat men een overzicht van den algemeenen toestand herhaaldelijk kon samenvatten in deze twee woorden niets nieuws Die periode is voorbij. Thans vergen ver schillende terreinen als om strijd de nauw- lettendste aandacht. Het voornaamste nieuws levert ditmaal Rusland weder op. Een telegram (uit Lon den meldt, dat de regeering der holsjewiki den Russischen opperbevelhebber gelast, den vijandelijken aanvoerders een wapenstilstand aan te bieden met het doel, vredesonderhan delingen te openen. Zoo positief is nog nimmei- een bericht geweest. Wat zal het gevolg zijn De holsjewiki, d. w. z. de mannen van de uiterste revolutionaire richting, schijnen naar luid van berichten uit verschillende bron, thans meer en meer de overhand te-hebben gekregen. Is hun positie geconsolideerd ge noeg, ook naar het oordeel der Centralen, dan is liet niet twijfelachtig, wat thans staat te geschieden. En hoe zal dan een terugslag zijn op de Entente, nu het eeuwig edict van het niet-dan-gemeenschappelijk vrede sluiten begint te wankelen? Zal de algemeene vrede er door bevorderd worden En hoe zullen do reactionaire elementen in de oorlogvoerende landen er op reageeren In Italië een hopen van weerszijden. De „Ik zie geen uitweg meer." Dat was zijn besluit. Ze keek hem van ter zijde aan. Onder het spreken had hij de oogen neer geslagen, alsof hij zich schaamde voor het relaas van zijn ellende. Wat uioest haar antwoord zijn op zijn con clusie Mócht zc nu zwijgen. Móest ze hem niet wijzen op Hém, hij Wien uitkomsten zijn. Op gevaar af, dat hij haar zou misverstaan, en haar woorden toeschrijven aan bedilzucht, be sloot ze hem hij zijn laatste woorden vast te houden. „In 't gehéél geen uitweg meer?" vroeg ze, zacht. „In 't geheel niet," zei hij, werktuiglijk haar woorden herhalende: „Moeder," begon ze. Hij lichtte thans het hoofd op en keek haar aan. „Wat nu?" liet scheen, alsof het noemen van dien naam hem eenigszins pijnlijk aandeed. „Moeders lievelingslied, in haar tegenspoed was altijd „Maar de Heer zal uitkomst ge ven," herinnerde ze. Hij schudde wrevelig het hoofd. „Dat is vrome taal," zei hij met minach ting, „waar ik niets mee opschiet." Centralen hopen de Piave-linie binnenkort te foreeeren de Italianen hopen ze te behouden. Edoch, er zijn reeds konteekenen, dat het Italiaansche icger nóg verder zal terugtrekken. Do eerste faze van den inval in Italië is evenwel klaarblijkelijk afgeslotende faze van paniek eenerzijds, en zegevierend voort rukken anderzijds. Maar, als straks nu Rus land eens geen militaire macht meer tegen over zich eiselit, hoe zal dan de situatie worden In Frankrijk hebben de Engelschen een mooi succes te boeken hij een onverhoedscli offensief rukten ze over een breed front ter diepte van 4 a 5 mijlen de Duitsche linies binnen. Reeds maakten ze 8000 gevangenen en veroverden zwaar geschut. Een kleine vergoeding voor de debacle in Italië Zal evenwel de algemeene toestand door deze aanvallen tusschen St. Quentin en de Scarpe van méér dan plaatselijk belang zijn Intusschen zijn ook de Franschen op het front Craonne-Berryau-Bac tot den aanval overgegaan. Met welk resultaat is op het oogenblik ons nog niet bekend. Ongetwijfeld houden beide bewegingen met elkaar verband en dragen ze wel het karakter van een z. g. verlichtings offensief. Lloyd George heeft in Engeland getriom feerd. Hij heeft zijn Parijsche rede zóó ver klaard, dat ze geen Parijsche rede meer was. Nu komt dan de nieuwe oorlogsraad eenheid op het heele frontVoor de zoo- veelste maal. De duikbootcampagne beteekent nu, naar liet optimisme van sommige vóórmannen in de Entente-landen, niet veel meer. Dat Engeland echter, in plaats van 2Vg mil joen ton scheepsruimte voor Frankrijks voed selvoorziening slechts F/s miljoen ton meer beschikbaar stelt, naar een bericht meedeelde, spreekt andere taal. Zoolangs zelf de leiden de staatslieden het noodig achten, het volk te verzekeren, dat het duikbootgevaar bezwo ren is, schijnt de noodzakelijkheid klemmen der, om liet metterdaad te fnuiken. De wensch blijkt ook hier zoo vaak de vader der gedachte. Wapenstilstand aangeboden. LONDEN, 21 Nov. („Reuter.") Een Russisch draadloos bericht deelt mode: De regeering der Bolsjewiki heeft den opperbe velhebber last gegeven toenadering te zoeken mot de vijandelijke bevelhebbers, teneinde hen een wapenstilstand aan te bieden, met het doel vredesonderhandelingen te openen. De vorderingen der Engelschen. LONDEN, 21 Nov. (Reuter). Engelsch stafbericht. Gistermorgen heeft het derde leger onder hevel van generaal Julian Byng een reeks aanvallen ondernomen tusschen St. Quentin en de Scarpe. Deze aanvallen „Gewis," beaamde ze, „vrome taal. Taal van geloof." „Ik behoor niet tot de kudde," zei hij, zich ergerend. „Je behóórt er wèl bij," zei ze, ernstig. „Je bent moeders kind. Je bent kind van 't verbond." Hij schudde ongeduldig met het hoofd. „Ik vreesde er wel voor, dat je aan't pree- ken zou slaan." „Waarom noem je dat pree- ken Een herinnering aan moeder 1" „Wat schiet ik er mee op!" viel hij ruw uit. Hij greep naar zijn hoed en stond op. „Waarom wil je heengaan? Ik zei het -niet, om je onaangenaam te zijn. Je weet geen uitweg, zeg je, ik wijs je er Een. Waar om wil je niet naar me hooren „Niets voor mij, niets voor mij. Wat je zegt, weet ik al lang. Laten we daar maar over zwijgen." Ze zuchtte. „Nu dan," zei ze, „als je niet anders wilt. Karei, het spijt me zoo." v Hij haalde de schouders op. „Ik ga maar," zei hij. „Nee," antwoordde ze. ^Blijf nog even." „Waarom?" hernam hij, besluiteloos. „Misschien zou ik je kunnen helpen. Mis schieu." (Wordt vervolgd.) DOOR ZELANDIA. Nadruk verboden.

Krantenbank Zeeland

Luctor et Emergo | 1917 | | pagina 1