Hntirmiutionair
voor
nieuws» on Advertentieblad
Zeeland.
FEUILLETON.
OMHOOG!
Binnenland.
Buitenland.
Zaterdag 6 October 1917.
Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT00IJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
V Steeds echter Nationaal.
Op ons protest inzake enkele beweringen
in het Standaard artikel over Staats-Vlaan-
deren", dient het blad op de volgende wijze
van bescheid.
„Onze klacfjt, dat in Staats-Vlaanderen
liet echtnationale element in de laatste jaren
terrein verloor, en dat niet zoo klein contin
gent van Belgisch origine door Belgische land
eigenaren in deze afgelegen streek was ingezet
vond bestrijding in Luctor et Emergo, ons
uitnemend orgaan uit Ter Neuzen.
Ziehier wat de geachte redacteur van dit
blad tegen ons aanvoert
(Volgt een gedeelte van het artikel in ons
blad. Red. L. et E.)
Daarna vervolgt De Standaard"
„We stelden er prijs op dit protest on
verkort op te nemen, en aarzelen niet luide
uit te spreken, dat niets ons inniger verheu
gen zal dan straks het hier beweerde in de
houding van het afgelegen gewest te zien
bevestigd.
Toch is het nu geleverd bewijs ons nog te
zwak.
Dat in Staats-Vlaanderen de Calvinistische
elementen steeds tot de trouwste belijders
van heel Nederland, behoorden, stond ook voor
ons steeds vast. Voor geen enkel deel van
het overige land deed wat in Staat-Vlaanderen
woonde in cordate belijdenis en.in trouw aan
onze beginselen onder.
Dit wist ieder, en ook wij waren er niet
onkundig van.
Juist daarom betreurden we het zooveel te
meer, dat kenners van de streek ons de laatste
jaren zoo herhaaldelijk klaagden over ver
mindering van het eciit nationale element en
de inperking van hun politieken invloed
Vooral kwam gedurig de klacht totons.dat
het Belgische element wel Roomsch was,
maar politiek zeer beslist liberaal, en dat
deswege zelfs de Roomsche geestelijkheid niet
in staat bleek de ook door haar gesteunde
candidaten te doen triomfeeren. Deze lieden
van Belgische herkomst waren van huis uit
liberaal en stemden daarom steeds liberaal.
Zelfs werd niet verheeld, dat meer dan één
Belgische boer, wat hemzelf aanging, gaarne
op den niet liberalen candidaat zou stemmen,
maar dat de Belgische eigenaar van het land,
die veelal volop liberaal, of zelfs radicaal was,
dat niet toeliet.
Voorzoover we konden oordeelen, scheen de
uitkomst vandestombus, bij vroeger vergeleken
dit wel ten deele te bevestigen.
Niets zal ons echter liever zijn, dan dat de
redactie van Luctor et Emergo ten slotte
gelijk krijgt.
Moge bij de eerstvolgende verkiezing de
uitslag van de stemming ons hierin ongelijk
geven, en de eere vau Staats-Vlaanderen,
alsnog van ouds in zijn meerderheid van be
volking Calvinistisch, vernieuwen."
Naar aanleiding van dit antwoord merken
wij het volgende op.
41)
HOOFDSTUK XIV.
In "het ruime slaapvertrek, waarvan de
openstaande deuren uitkwamen op een fraai
balcon, waren de gordijnen halverwegen ge
zakt.
Het binnenstroomeude licht, dat de milde
September zon uitgoot, moest getemperd
worden, opdat het den lijder, die op het ledi
kant lag uitgestrekt, niet te fel in de oogen
stralen zou.
Van Dalen was het.
Zijn oude kwaal had zich den laatsten tijd
met meer nadruk laten gelden. Eerst had hij
gemeend, dat de aanval van voorbij gaanden
aard zou zijn en dat hij met een paar dagen
het bed te houden, er weer wel bo\ enop zou
zijn.
Maar het proces, dat al lang werkte zette
door- De geneesheer, die ten slotte werd
-ontboden, schokschouderde. Een verouderde,
Onzerzijds was niet beweerd, dat Zeeuwsch-
Vlaanderens bevolking in haar meerderheid
Calvinistisch is.
Evenmin hebben we betoogd, dat de stem
bus na Glinderman zich meer en meer ten
gunste van Rechts uitsprak.
We hebben deze punten zelfs niet aange
roerd, om de eenvoudige reden, dat deze zaak
niet in geding was.
Immers, het Standaard-artikel handelde
over het gevaar dat een onverdedigd of te
slap verdedigd Zeeuwsch-Vlaanderen voor een
eventueelen vijandelijken aanval een gemak
kelijke prooi zou opleveren.
Én nu werd de noodzakelijkheid van een
volledige weerbaarmaking bepleit, ook al mee
om deze reden, dat de bevolking niet natio
naal betrouwbaar meer kon heeten.
Het Belgische element, zoo Heette het, won
in toenemende, mate.
Daartegenover stelden wij eenige argumen
ten we lieten de feiten uitwijzen, dat de
voorstelling van „De Standaard" verkeerd was.
Vindt nu „De Standaard" het „nu gele
verd bewijs nog te zwak," zoo antwoorden
we, dat het zelfs in het geheel niet als be
wijs wil worden aangemerkt ten aanzien van
het politieke vraagstuk, dat nu naar voren
werd geschoven.
- Dp dit vraagstuk gaan we nu niet in, om
dat het het punt in quaestie niet raakt.
We hebben goede hoop, dat „De Standaard"
ons „bewijs" inzake de nationale betrouw
baarheid van de Zecuwsch-Vlamingen afdoend
zal achten, vermits ze boven haar driestar
het opschrift plaatste„Steeds echter na
tionaal."
Zoo is het.
DE TREINEN NIET VERWARMD.
Volgens „Het volk" is liet nu zeker, dat in
a.s. winter de reizigerstreinen niet verwarmd
zullen worden. Wel zullen de afdeelingen
voor het treinpersoneel in de D, LD ED-
voertuigen, zoowel in personen- als goederen
treinen met stoom verwarmd worden, voor
zoover deze wagens onmiddellijk achter de
locomotief geplaatst zijn, of daarvan niet door
personenrijtuigen gescheiden zijn en treinper
soneel in die wagens dienst doet. De bestel-
goederentreinen zullen worden verwarmd voor
zoover zulks beslist noodzakelijk is.
LEDERPRIJZEN.
De Minister van Landbouw heeft de vol
gende maximumprijzen voor ieder vastgesteld
le. Tussenhandelprijzen (dit zijn de prijzen
tegen welke leder door de leden der Leder-
vereeniging aan schoenmakers ten hoogste zal
mogen worden verkocht) f4 per K.G.
'2e Kleinhandel prijzen (dit zijn de prijzen
tegen welke zolen en hakken aan zelfrepara-
teurs ten hoogste zal mogen worden verkocht)
voor kinderschoeneu 25/30 gewicht ongeveer
0.110 K.G' f0,50 voor idem 31/36 (gewicht
bovendien veronachtzaamde leverkwaal, liet
weinig hoop op herstel. Hij vleide zijn patiënt
niet.
Daar lag van Dalen, mokkend, morrend Zou
het levefi hem, die er met zoo ruime teugen
van placht te genieten, nu gaan ontglippen
Zeker, hij was niet jong meer, maar toch nog
geen zestig. Moest nu reeds liet einde zijn
Zijn levensbeschouwing, welke hij immer
had gehuldigd, werd op harden proef gesteld.
Nu kwam de beurt aan hem, hij kon het zich
niet verheimlijken.
Nu ja, hij wist wel, tenminste hij had altijd
zoo gesproken, dood moest je eenmaal en zoo
heel erg was dat nu ook niet, want dood was
immers dood. Maar zooals het een lekkerbek
moèilijk valt, midden onder liet genot van een
overvloedigen maaltijd te moeten opbreken,
zoo moest het hem toch ook wel zwaar
vallen, zijn leven van genieting op het onver
wachts vaarwel te zeggen. Hij zei het zich-
zeiven met bitterheid, terwijl hij daar machte
loos neerlag. Hij voelde, dat zijn dagen geteld
waren. Hij hoopte, dat dan ook maar spoedig
het einde zou komen. Waartoe te rekken,
waar het einde in het zicht was?
De medicijnen, hem voorgeschreven, nam
hij slechts met tegenzin en telkens alleen na
aandringen van de huishoudster, die hem
oppaste in.
ongeveer 0.140 K.G. f0.60; voor vrouwen en
ondermanschoenen 37/12 (gewicht ongeveer
0.175 K.G. f0.75, voor mansschoenen van af
40 (gewicht ongeveer 0,250 K. G. f 1.10.
Maximumprijs voor reparatie van
Kinderschoenen (zolen en hakken).25/30 f 1.
idem 31/36 f 1.30 vrouwen en ondermansschoe-
neu (zolen en hakken) 37/42 f 1.65 mansschoe
nen (zolen en hakken) van af 40 f2.25.
VLIEGTUIGEN VOOR ONS LEGER.
Zondag zijn te Bentheim bestemd voor ons
leger aangekomen twaalf groote vliegtuigen,
welke onder leiding van denLuitenant-vlieger
Versteegh zullen worden vervoerd (Hbl.)
MAXIMUMPRIJZEN.
Voor petroleum 44 cent per L.
Voor geraffineerd zout 11 cent per K.G.
AARDAPPELMEEL.
Met de aardappelmeelfabrikanten wordt
overleg gepleegd om gedurende de campagne
direct en zooveelmogelijk grondstof te krijgen
voor ons regeeringsbrood. Men wil trachten
de aardappels dadelijk in haar geheel te drogen
of de vezels direct na de vermaling, aan een
drooe-proces te onderwerpen.
ONZE KOLEN VOORZIENING.
Naar de Msb. van zeer bevoegde zijde ver
neemt, is de Regeering er in geslaagd een
overeenkomst in zake kolenleverantie, zoowel
met de Duitsche als met de Engelsche Regeering
tot stand te brengen.
AARDAPPELEN NIET SCHILLEN.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake de
Voedselvoorziening schrijft:
De Directeur eener groote sociteit deelde
mede, dat in een door hem beheerde inrichting,
waar dagelijks 140 a 150 leden en ongeveer
20 man personeel eten, de aardappelen onge
schild worden gekookt, hetgeen eene groote
besparing oplevert. De aardappelen zijn veel
smakelijker en de verbruikers kunnen zelf
het dunne schilletje er gemakkelijk afhalen.
In dezen tijd nu de grootste zuinigheid met
alle levensmiddelen plicht is, mag dit advies
zeker ter overweging worden aangeboden.
Inderdaad levert deze wijze van bereiden
slechts geringe moeilijkheden op, terwijl er
veel voedingswaarde, die bij het koken van
geschilde aardappelen verloren gaat behouden
blijft.
Navolging van het hier gegeven voorbeeld
zij daarom ten zeerste aanbevolen.
OPSLAG VAN VOORADEN.
De „Nieuwe Crt." schrijft
In gewone omstandigheden komen tal van
handelsreizigers bij de winkeliers, hun waren
te koop aanbieden, maar tegenwoordig reizen
allerlei speculanten de winkeliers af en koopen
hun voorraad op. Die voorraden worden in
gehuurde magazijnen bijeengebracht en daar
door dergelijke opkoopers opgeslagen. Nu
alles vrijwel regelmatig duurder wordt en de
meeste artikelen zeldzaam zijn, is de kans op
Zijn sociëteitsvrienden lieten hem in de
steek.
Hij verwachtte hén ook niet.
Maar wie hij wél verwachtte, naar hij meende
met goeden grond, Karei Rauders liet zich
evenmin zien.
Hij wou niet laten merken aan de huishoud
ster, dat hij Kareis komst tegemoet zag.
Maar hij kon zich na eenige dagen toch niet
weerhouden, te vragen of nog „niemand" aan
de deur was geweest en naar zijn toestand
had geïnformeerd.
Het antwoord luidde ontkennend.
Zoo verliepen een paar weken.
De /loiter kwam dagelijks, en liet duidelijk
bemerken, dat geen herstel meer te wachten
was.
Daar lag hij en voelde diep zijn verlaten
heid.
-Bitter waren de gedachten, die hem ver
vulden. Zoo werd nu zijn liberaliteit beloond;
zóó betaalde men zijn onbaatzuchtigheid.
Stellig had hij er op gerekend, dat Karei hem
zou opzoeken was het zelfs diens plicht niet
geweest
Eindelijk had hij zijn plan gemaakt.
Met moeite stelde hij eigenhandig een briefje
op, dat persoonlijk aan Karei moest worden
afgegeven en waarop onmiddelijk antwoord
diende te volgen. Maar het gcwenschte ant
prijsstijging groot. Door de beschikbare voor
raden vast te houden en buiten het bereik
der konsumenten te brengen, bevorderen de
opkoopers de prijsstijging.
Het zeer anti-cosiaal bedrijf van dergelijke
speculanten behoort vooral in deze tijden
krachtig bestreden te worden.
Waarom de verordening, die in het in staat
van beleg verklaarde gebied met het oog op
smokkelhandel geldt, ook niet achter de water
linie uitgevoerd
Men kan de voorraden van deze gelegen
heids-kooplieden achterhalen, in beslag nemen
en in circulatie brengen.
Dr. KUYPER.
In een driestar in de „Standaard" leest men
de meedeeling, dat aan dr. Kuyper te Weis-
ser-Hirsch een ongeval is overkomen, dat hem
bijna het leven gekost heeft.
BOMMEN GEWORPEN?
Onder voorbehoud meldt men ons
Dinsdagavond omstreeks 10 uur zouden
vermoedelijk uit een vliegmachine, welke uit
het Noord oosten scheen te komen, twee of
drie bommen geworpen zijn, welke in de na
bijheid van ons aan de Zeeuwsch-vlaamsche
kust gestationeerd wachtschip ontploft zouden
zijn.
Tot welke nationaliteit het vliegtuig behoor
de, kon men ons niet met zekerheid zeggen.
Van het wachtschip moet op het vliegtuig
zijn geschoten en het schip liet ook de sirene
werken.
Het vliegtuig, dat naar do Belgische kust
koerste, werd op die kust niet beschoten.
Óp het oogeublik dat de bommen vielen werd
ook Zeebrugge gebombardeerd door Vleigma-
chines. (N. R. C.)
VERKOOP VAN MUNITIE IN AMERIKA.
Op vragen van den heer Van Leeuwen be
treffende de uitlatingen van Amerikaansche
ministers omtrent verkoop van patronen en
kruit aan een Nedcrlandsche commissie, inge
zonden op 28 September, heeft de minister
van buiteniandsche zaken den lsten dezer
geantwoord, dat de toedracht der zaak volle
dig is uiteengezet in een officieel communiqué,
dat reeds van het munitiébureau was uitge
gaan voor de vragen van den hoer Van Leeuwen
hem hadden bereikt en dat opgenomen is in
de bladen van 29 September.
Aan de gezant te Washington is telegrafisch
de zaak uiteengezet en hem is opgedragen,
bij de betrokken ministers, indien zij zich
inderdaad hebben uitgelaten als het telegram
van de Daily Telegraph aan geeft, op te 1 omen
tegen de conclusies, die zij uit de te hunner
beschikking gekomen documenten hebben ge
trokken.
DE OORLOG.
Duinkerken verbrand.
BERLIJN, 3 Oct. („Wolff.") In den afge-
woord kwam niet.
Dat maakte van Dalems ontstemming nog
erstiger. Karei was dus onverschillig voor hem.
Voor hem, die zijn weldoener was, wiens
genade brood hij at.
Hij wachtte nog in moeizaam verbeiden in
klimmende ergernis. Misschien kwam hij toch
nog; den anderen morgen, middag, avond....
Zou hij het briefje niet goed gelezen hebben
hij had het toch duidelijk genoeg laten door
schemeren, dat wegblijven ernstige gevolgen
kon hebben. Zou Karei er zoo vast op rekenen
erfgenaam te zijn, zooals hij hem wel eens in
vage termen te kennen had gegeven, dat hij
hem nu stilletjes het wegsterven, zonder zich
zelf de moeite te nemen den erflater te be
zoeken.
Ha, hij zou zich vergissen. Nog was niets
bepaald. Nog kon hij beschikking maken naar
zijn believen. De stille uren deden zijn bops-
heid groeien. Niemand, die zich om hem be
kommerde.maar al was hij thans vereen
zaamde, de maehtelooze, hij kon wraak nemen!
En hij teekendc in zijn gemelijke stemming
zich Kareis beeld, hoe? Iedere trek begon
thans te spreken van zelfzucht, berekening,
van harteloosheid, totdat zelfs de gedachte
aan Karei hem met afkeer vervulde.
(Wordt vervolgd.)
DOOR ZELANDIA.
Nadruk verboden.I
