Antirevolutionair
voor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
De Glindhorst.
F E U 1 L L E T 0 N.
OMHOOG!
Binnenland.
No. 1458.
Zaterdag 18 Augustus 1917.
15° Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag» en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
hij den Uitgever D. H. LITT00U Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentlën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENT1EN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIEN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
(Om het belang der zaak plaatsen ree, bij
uitzondering, het volgende ingezonden stuk
vooraan Eed.)
Als men Amersfoort aan de Oostzijde verlaat
en bij den eersten driesprong rechts afslaat
voert een straatweg u naar de stille, landelijke
kerkbuurt Achterveld. Wilt ge liever den
grooten straatweg houden, ga dan rechtuit tot
even voorbij Hoevelaken en rijd of wandel
dwars door de heerlijkheid Stoutenburg, met
zijn mooie bosschen en lanen, die tocht zal u
niet berouwen.
Ge fietst of wandelt de kom van Achterveld
door, vijf minuten later valt uw oogen op een
wit hek, waarop met zwarte letters: „De J.
P. Adolf-stichting". Dit hek doorgaande, volgt
ge den rijweg, voorbij de gebouwen dezer
stichting en weldra ziet ge voor u verrijzen
de gebouwen van het opvoedingsdorpDe
Glindhorst, toebehoorende aan de Vereeniging
tot duurzame verzorging van minderjarigen.
Wie hier vóór een viertal jaren ook geweest
is, kan zijn oogen niet gelooven. Toen een
uitgestrekte heidevlakte, hier en daar afge
wisseld door kreupelhout en dennebosch, zonder
behoorlijke afwatering, met enkele smalle
voetpaden, thans in cultuur gebrachte grond
slooteu zijn gegraven, wegen, electrisch ver
licht aangelegd, land- en tuinbouwproducten
bloemen en boomvruchten bewijzen, wat
krachtig initiatief en vaste leiding in korten
tijd vermag.
We herinneren ons, dat de bekende en ge
liefde Ds. Rudolph bestemd was als directeur
en geestelijk verzorger dezer stichting op te
treden. Slechts het begin heeft hij mogen
zien. Hij heeft alleen kennis kunnen nemen
van het bouwen van de woning voor derf
directeur en van twee paviljoenen. Toen werd
zijn levensdraad afgesneden. Doch de Ileere
zorgde, dat de ledige plaats spoedig vervuld
werd door de benoeming van üs. Vogelaar.
Zij, die hem van nabij kenden, juichten de
benoeming van harte toe, ieder erkende ,,'t is
the right man in the right place". En de
uitkomst heeft dat ook bevestigd, want
met reuzenschreden is het gebied der stichting
uitgebreid en zijn dientengevolge de werkzaam
heden vermeerderd.
Nu reeds belmoren 200 If. A. gronds tot
haar. En om zulk een uitgestrektheid te ont
ginnen, daar is, behalve kapitaal, heel wat
energie voor noodig. Bosschen moeten uitge
roeid, ongelijke grond geëffend, wegen aange
legd, slooten gegraven, heideplaggen en turf
gestoken en verkocht, boomgaarten geplant,
bouwland bezaaid, weide aangeld, alles gerc-
34)
Eerst een hinken op twee gedachten, al
spoedig een kiezen, een breken met God en
Zijn diensteerst verholen voor moeder, maar
alras erkend. Hoe had hij haar last verzwaard,
hij, haar oogappel.
Tegen middernacht liep het reeds. De
jongens waren op belofte van dadelijk gewekt
te worden bij verergering van den toestand,
ter ruste gegaan. Kleine Truida's groot ver
driet was eindelijk door den slaap over
wonnen.
Betje stelde voor, dat twee bleven waken,
vader en zij, en dat de anderen wat rust
nemen zouden. Maar noch Lena, noch Marie,
noch Karei wilden daarvan hooren. Het was,
alsof ze vóór gevoelden, dat deze nacht de
laatste zijn zou.
Een half uur later scheen het bewustzijn
weer te keeren. Moeder opende de oogen,
sloot zeopende ze wederom en keek met
licht hoofdwenden de kamer rond. Zocht ze
iets of iemand
geld en bestuurd worden. En nu moge de
arbeid, gelijk in elke goede organisatie behoort
verdeeld zijn, er is toch een spil, waar alles
om draait, een verantwoordelijk persoon, die
de hoofdlijnen ontwerp, richting en stuur geeft,
-de vraagbaak bij elke moeilijkheid is, en dat
is de Directeur Ds. Vogelaar, in enkele takken
van werkzaamheid krachtig door zijn echtge-
noote en zijn oudste dochter bijgestaan.
Wat de stichting beoogt zegt reedsde naam.
Duurzaam verzorging van minderjarigen. De
opvoeding wordt in talrijke gezinnen dermate
verwaarloosd, dat de voogdijraad moet ingrij
pen, de ouders van de ouderlijke macht ontzet,
de voogdij aan een of andere vereeniging of
diaconie opdraagt, meestal na een daartoe
strekkend verzoek, en deze vereenigingen
zenden nu die arme stumpers over wier ellende
ik hier niet kan uitweiden,naar deze stichting
waar ze liefdevol worden aangenomen en ver
zorgd. Een enkel staaltje. Enkele kinderen,
2 a 3 jaar oud, hadden voor hun komst op de
stichting nooit kleeren aangehad, slechts één
stuk vod. Een ander paar werd aangetroffen
in een koestal, waar zij meestal verblijf moesten
houden.
Anderen groeiden op te midden der schan
delijkste ongerechtigheid of van ongelooflijke
onzindelijkheid, zoodat ze na herhaald baden
nog op verre na niet schoon waren.
't Is aandoenlijk soms te zien, hoe die kleinen,
vroeger door moeder en vader verwaarloosd
of verlaten, thans met aanhankelijkheid en
dankbaren blik de liefdevolle zorgen beloónen,
waarin ze mogen deelen. Neem maar eens
een van die kleintjes op uw arm. Dadelijk
omringen u de anderen en steken hun armpjes
uit om ook hun kopje legen uw schouder te
vlijen. Natuurlijk niet alleen kleinen zijn or
wiegbewoners, er zijn meisjes en jongens van
eiken leeftijd tot 23 jaar toe. Toen Ds. Vogelaar
de directie aanvaard had, kwam 31 Juli 1914
de eersteling en thans zijn er 128 verpleegden,
terwijl over de komst van meerderen onder
handelingen gevoerd worden. Rechts en links
van de mooie ruime directeurswoning ('t is
tusschen twee haakjes een genot in zoo'n
wening, maar vooral in zoo'n gezellig gezin
telogceren) verheffen zich twee paviljoenen, het
cene voor kleine jongens en meisjes en bij
elkaar en voor grootere meisjes in een afzon
derlijken vleugel het andere voor grootere
jongens bestemd en aan het laatste is sinds
Zaterdag 1.1. een flinke modern ingerichte
winkel verbonden, waar zelfs de registeerende
cassa niet ontbreekt. Die winkel is niet alleen
voor de eigenlijke Glindhorsters, doch ook voor
de omgeving bestemd.
We hebben alles bezien, eet, zit en slaap-
Zes paar oogen zochten de hare.
Karei stond op en naderde de sponde.
„Moeder
Hij boog zich over haar hee'n en drukte
eerbiedig een kus op het met klam zweet be
dekte voorhoofd.
„Karei 1"
Er glansde een weemoedig schijnsel uit die
halfverdoofde oogen, toen ze hem herkende.
Met inspanning van kracht reikte ze hem
en Betje de hand. Ze wenkte, dat men haar
overeind zou brengen. Wel wilde Betje haar
overreden, te blijven liggen, doch ze drong er
te sterker op aan.
Aan haar verzoek werd voldaan.
Door kussens ondersteund zat ze half over
eind. Vader aan haar rechterzijKarei ter
linker. De dochters eveneens om de sponde
geschaard.
„Hoe is het nu, moeder? vroeg Karei. Hij
had haar hand in de zijne gevat.
„Het is goed, mijn kind het is goed. Ik
ga straks heen."
Ontroering sidderde door de harten dergenen,
die haar omringden, nu ze de geliefde zoo
kalm en vol zelf beheersching en zonder eenige
gejaagdheid of onrust die gewichtige, beslis
sende woorden hoorden uiten. Zachte snikken
braken los, al te lang weerhouden.
Maric sloop op een wenk van Betje naar
zalen en onze conclusie was, er zijn heel wat
geduld, wijsheid en voorzichtigheid noodig om
als vader en moeder bestuur en leiding te
kunnen geven. Eén ding viel ons op, waar
we kwamen de beleefdheid en de vriende
lijkheid, waarmee de verpleegden den directeur
en de zijnen begrootten. Dut bewijst genoeg,
dat de verpleegden niet als nummers, doch
als kinderen behandeld worden.
En die besturende hand behoeft niet hard,
wél streng te zijn. Ook hier moet ik van liet
geven van bijzonderheden afzien.
Met het uitsluitende paviljoenstelsel is echter
gebroken. De verpleegde, die straks de in
richting verlaat, vindt in de maatschappij geen
paviljoenen doch gezinnen en daarom geeft
men in den laatsten tijd de voorkeur aan
gezinsverpleging, Voor dat doel zijn er 15
boerderijtjes gebouwd, terwijl er 4 in aanbouw
zijn.
Bij die boerderijtjes belmoren 5 H.A. tuin
a 6 H.A. bouwgrond. Zij, die deze boerderijtjes
van het bestuur in pacht hebben, belasten
zich niet alleen met de ontginning der nabij
gelegen gronden, doch ook met de opvoeding
van |een 5 of 6 tal kinderen, waarbij zooveel
mogelijk getracht wordt de kinderen uit één
gezin bij elkaar te houden. Zijn de kinderen
van school af. dan worden ze in het bedrijf
opgenomen en leeren zoo den tuin- of land
arbeid. Na eenige jaren houdt de vergoeding,
die vanwege de stichting voor hun opvoeding
gegeven wordt, dan ook op.
De meeste producten worden op de stichting
zelve geconsumeerd en wat overblijft naar de
veiling te Amersfoort vervoerd.
De veestapel eigen aan de stichting telt aan
paarden 11 en koeien 7 stuks kippen, kuikens
en zwijnen heb ik mij niet verstout te tellen.
Nu iigt het voor de hand, dat op zoo'n dorp
verschillende bedrijven, waarin de jongens
opgeleid worden, niet mogen ontbreken. Ge
vindt er een schilder, schoenmakers, kleer
makers, timmermans- en smidswerkplaats
waarin ook voor de omgeving gewerk wordt
een electrische centrale, die stroom voor de
verlichting van het geheele terrein met alle
gebouwen levert, kortom, alles wat ge ook op
een gewoon dorp vindt. Zelfs uw fiets wordt
in een minimum tijd hersteld, als ge een
„mankement" hebt.
Konden we over plaatsruimte genoeg be
schikken, gaarne zouden we ook een korte
beschrijving van deze bedrijven geven, allo
door een baas bestuurd, die elke week reke
ning en verantwoording aan den directeur te
doen heeft. Behalve genoemde werkplaatsen
en schuren bevindt zich nog op het terrein
een gebouw dat ten deele bestemd is voor
boven, om Truida te wekkende jongens in
het zijvertrek, angstvallig luisterend bij het
nieuwe gerucht, waren reeds binnengetreden,
en leunden over het voeteneind van het
ledikant.
Spoedig bevonden zich nu allen rondom het
bed, om de stervenssponde.
Daar was oprechte smartdie hier zich
uitte in dof gesnik, daar in droge oogen-
branding, jachtend hartgeklop, sidderend beven,
luid geschrei.
De dood kwam, onzichtbaar, maar onloochen
baar zeker.
De zieke voelde zijn killen greep in haar
hart.
Haar man en kinderen voelden hem even
zeer, nu hij de teedorbeminde gade en moeder
ging wegsleuren, wegscheuren uit fiun kring;
ze voelden zijn aanwezigheid, zijn onzichtbare
tegenwoordigheid, zijn wreede, niets ontziende
machtzijn ijzingwekkende majesteit.
Met zwakke, maar toch duidelijke stem,
begon ze te spreken. Niet gehaast kalm, zij
alleen, te midden der ontroerden. Haar kalmte
en rustigheid was als de olieplek, eenzaam
en onbewogen, temidden der kokende baren.
Ze nam afscheid van haar dierbaren. Van
haar man liet- eerst; en haar stem was tegelijk
als liet schrijnen van het schaardig mes in
het gezonde vleesch, maar ook als het strijken
waschhuis met machines, ten deele voor naai-
inrichting, het is de moeite waard daar een
kijkje te nemen, in zoon groot gezin valt
wekelijks aardig wat te naaien, te breien en
te stoppen. Verder een ziekenhuisje en ten
slotte de school met woning en de kerk.
Daarmede komen we weer op het terrein van*
de geestelijke verzorging der verpleegden.
(Slot Volgt.)
V Bescherming der Landarbeiders.
Ingediend is nu een wetsontwerp tot be
scherming van den landarbeid, ten aanzien
van vrouwen en jeugdige personen.
Verboden wordt daarin het verrichten van
landarbeid door kinderen beneden 12 jaar.
Ook kinderen die reeds 12 jaar zijn, mogen
geen landarbeid verrichten, indien ze nog
leerplichtig zijn.
Tusschen 9 uur 's avonds en 5 uur 's mor
gens mogen vrouwen, èn jongens van 1216,
geen landarbeid verrichten.
Ook worden nog beperkende bepalingen
voorgesteld ten aanzien van vrouwen, tijdens
en na zwangerschap.
Deze poging van den wetgever om aanjden
grooten misstand van den kinderarbeid een
einde te inakgn, Verdient o. i. toejuiching.
In sommige streken, ook in onze omgeving,
neemt de kinderarbeid in de laatste jaren
steeds grooter afmeting aan.
Dat de landbouw in abnormale tijden als
thans ook den arbeid van kinderhanden vergt,
laat zich verklaren.
Maar in normale tijden moest deze arbeid
reeds lang verboden zijn.
De grens (van 12 jaar in dit ontwerp is
heuscli niet te hoog.
Feitelijk vormt dit deel van het wetsont
werp een reeds jaren zeer noodige aanvulling
van de leerplichtwet.
Het ligt geheel in de neutrale zóne.".
Moge het spoedig tot wet worden verheven.
DEN.O.T. EN DE ENGELSCHEREGEERING.
7 0 schepen worden vastgehouden.
Naar aanleiding van loopende geruchten, vol
gens welke alle betrekkingen tusschen de
N. O. T. en de Engelsche Regeering zouden
zijn afgebroken, vernemen wij van welingelichte
zijde het volgende
Het bericht is niet geheel juist. Er zijn op
het oogenblik moeilijkheden, die voornamelijk
voortvloeien uit het feit dat de N. O. T. haar
taak tegenover handel en nijverheid hier te
van heelende balsem op de diepe wonde.
En elk der kinderen bij beurte sprak zij
aan troostend, vermanend....
Was het met opzet, dat ze, 't laatst van
allen ;zich wendde tot Karei, die nog immer
haar hand hield gevat
„Karei
„Moeder
Zijn hand klemde vaster dé hare. Zenuw
schokken doortrilden zijn lichaam-
Moeders kalmte was de zijne niet. Haar
berusting hem vreemd. Opstand woedde daar
binnen. Moeder, stervend Waartoe nu reeds
W*as dit de almacht, de liefde Gods? Bitter
waren zijn overleggingen, den ganscheu avond
reeds, van 't oogenblik van zijn thuis komen
af. Hij kon zich bijna niet inhoudenzijn
wrevel, zijn verbittering gisten en ziedden
diep in zijn hart.
lloe konden vader, de broers en zusters
zich zóó gelaten toonen Hoe konden ze zóó
lijdzaam zijn Zoo gedwee zich bukken onder
wat hij voelde als tergende onrechtvaardigheid
„Karei, kan ik rustig heen gaan
Haar zacht oog vroeg het even onderzoekend
als haar zachte stem, maar beiden vroegen
ze het even stellig.
(Wordt vervolgd.)
DOOK ZELANDIA.
