nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
Antirevolutionair
voor
FEUILLETON.
OMHOOG!
1447.
Woensdag 11 Juli 1917.
Uit de Pers.
Binnenland.
15° Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOIJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERT EN TIEN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
V Het lid op de neus.
De uitslag van de Terneuzensche Raadver-
kiezing stelt niet geheel te leur.
Het opslokkingsysteem van de liberalen, die
nog immer op hun politieke vaandel de drie
II 's voeren: Halen, Hebben en Houden, heeft
fiasco geleden.
Den zetel van den heer Dees konden ze
onmogelijk aan een geestverwant van den af
getreden wethouder openlaten.
Dien moesten ze ook hebben.
En daarom maar een candidaat gezet,'want
we zjjn toch heer en meester, niet waar
De toeleg is mislukt.
De liberale candidaat viel als een baksteen.
Misschien wel, dat sommige geestverwanten
de handelwijze van de liberale kiesvereeni-
ging niet geheel konden goedkeuren.
Wellicht, dat men den redacteur van een
immers neutrale krant als vertegenwoordiger
van de meest geavanceerde liberale beginselen
niet den meest geschikten candidaat vond.
In elk geval, hij viel.
En de christelijk-historische candidaat kwam
er met één sprong.
Jammer dat de samenwerking der rechter
partijen niet zóó volmaakt was, dat ook zijn
medecandidaat het haalde.
Edoch, het stemmencijfer ook van dezen
was niet teleurstellend.
Ons dunkt, dat de liberalen in Ter Neuzen
een gevoelig lesje gekregen hebben.
Dat we hun gaarne gunnen.
En waarvan we heilzame uitwerking hopen.
V „Tegen de fijnen en de rooien."
Dit is de rake typeering van den geest, die
op dit oogenblik een deel der vrijzinnigen
bezielt.
Het Volk is er de uitvinder van.
Inderdaad is hier in enkele woorden uitge
drukt, wat in het hoofd en het kort van vele
vrijzinnigen leeft.
Na den roes van 1913, toen de liberalen
arm in arm met de Socialisten op trokken,
om aan het „clerieale", bewind een einde te
maken, het Nederlandsche volk te zegenen
met Algemeen Kiesrecht en Staatspensioen,
is voornamelijk bij de Liberale Unie het besef
ontwaakt, dat, ging het zóó voort, héél het
Liberalisme zou worden opgeslorpt door de
sociaal-democratie. Bovendien, het extra-parle
mentair kabinet Cort. v. d. Linden bracht de
verrassing van het Bevredigingsrapport.
En daardoor zag het liberalisme zich, naar
zijn meening, toch wel eenigermate bedreigd
is zijn positie.
Met een zuurzoet gezicht werd ten slotte
welgestemd vóór het nieuwe artikel 192, doch
30)
Ze moest toch niet denken, dat hij haar
hulp behoefde ze moest merken, dat hij die
eenigermate overbodig en noodeloos opge
drongen gevoelde.
„Toch voorzichtig zijn, Karei, je stilhouden
je bent niet vrij van koorts", antwoordde ze
teeder. „En als je vanmiddag eruit mag, wou
ik je nog graag even spreken. Wil jeV"
Wat wou ze? Een lesje geven Ilem onder
handen nemen
„Waarom vroeg hij ruw.
Ze voelde het pijnlijk.
,,'t Is over thuis", zei ze eenvoudig. En 't is
noodig, dat je 't weet".
Even werd hij onrustig. Zou er iets bij
zonders zijn? Met moeder soms? Ilij had ze
al in langen tijd niet gezien. Haar brieven
waren den laatsen tijd minder lang, ook min
der opgewekt. Maar hij las ze immers maar
half meer! Juist, de laatste moest nog onge
opend in zijn portefeuille zitten. Die was van
uit, den loop der debatten, en vooral ook,
door allerlei manoeuvres en uitlatingen na
dien, bleek duidelijk genoeg, dat de liberalen
zich weinig politieke winst van hufi verzoenings
gezindheid beloofden.
Zoo stond van twee zijden de zelfstandigheid
als politieke partij der toekomst op het spel.
En daarom wordt nu het perooi „tegen de
fijnen en tegen de rooien."
De algemeene vergadering van de Liberale
Uuie steekt beide handen uit, links naar de
vrijzinnig-democraten, rechts naar de vrije
liberalen.
„Broeders, reikt elkaar de handen
We zullen samen wel een politiek hutspotje
te vuur zetten.
Hoor maar
„De algemeene vergadering van de Lib.
Unie, enz., overwegende,dat de vrijzinnige
beginselen den grondslag vormen van de drie
bestaande vrijzinnige partijen
overwegende, dat samenwerking van alle
vrijzinnigen in den lande op een vast omlijnd
"democratisch program in de naaste toekomst
mogelijk en noodig is
overwegende, dat een afzonderlijke actie der
drie vrijzinnige partijen in de toekomst, tot
schade van 's lands belang, slechts nadeel zou
toebrengen aan de kracht, waarmede het
streven van de gemeenschappelijke tegenstan
ders op politiek terrein moet weerstaan en
bestreden worden
roept alle vrijzinnigen in en buiten de
partijen op, hun moreelen, en waar mogelijk
daadwerkelijken, steun tot het tot stand
brengen van de samenwerking te verleenen
besluit, aan een commissie op te dragen, in
overleg te treden met de beide andere vrij
zinnige partijen, teneinde zoo mogelijk tot de
beoogde samenwerking van alle vrijzinnigen
in den lande te geraken"
Over de vroegere dierbare bondgenoot geen
word meer.
Die hoort nu tot „de tegenstanders"
Tegen het zwarte en tegen het roode ge
vaar, moet nu al, wat liberaal heet, worden
opgetrommeld.
De traditie getrouw, wordt de kracht weer
uitsluitend gezocht in het negatieve.
Zal het lukken
Met instemming nemen we het volgende
over uit „De Rotterdammer
V Gelijke monniken, gelijke kappen.
Herhaaldelijk kwam het voor dat mede-
deelingen van het Centraal Comité, voor alle
anti-revolutionairen van beteekenis, alleen in
veertien daag terug. En natuurlijk had hij
sindsdien nog geen letter aan huis gericht.
Half angstig draaide hij 't hoofd naar Betje,
die zich zachtkens verwijderde. Ze zag het
ze onderkende zijn onrust hij jvas dus nog
niet geheel los van thuis.
„Is er iets met moeder
„Je mag je niet te ongerust maken daar
voor is nog geen oogenblikkelijke aanleiding,"
antwoordde ze voorzichtig. Maar toch zou ik
je er graag eens over spreken.
,,'t Is goed", stemde hij flauwtjes toe.
De plotseling gewekte onrust luwde weer
wat. Geen oogenblikkelijke aanleiding, had
ze immers gezegd. Het beklemmende gevoel
in borst en hoofd verdween; toch niet geheel.
Er moest toch wel iets zijn. Nu, hij zou het
wel hooren. Wellicht overdreef Betje; deed
ze het met opzet. Zou ze En waartoe dan
Betje had zich naar het andere eind van de
zaal begeven. Zijn gedachten kruisten elkaar,
warrelden in zijn holle hoofd, dwaalden in
doelloos cirkelgaan, kringelden telkens om dat
ééne, wat hij het liefst zich ontveinsde dat
moeder erger zou wezen, dat zij misschien
Weg met dat gedenk kunnen zijn gedachten
dan geen andere milieu hebben Waarom
zal hij ze niet dwingen zich om een ander
centrum te bewegen Maar al zijn pogen
daartoe is als het grijpen naar nevel en rook.
„De Standaard" werden gepubliceerd, zonder
dat met andere anti-revolutionaire dagbladen
werd rekening gehouden.
Protest werd daartegen uitgebracht en het
scheen alsof een betere weg werd ingeslagen
en de billijkheid weer werd betracht.
Thans echter kwam wederom „De Stan
daard" met mededeelingen, die het „Friesch
Dagblad" het volgende doen schrijven
De Concept-wijzigingen op onze partij
statuten, door de heeren Beumer, De Monté
ver Loren en Rutgers ontworpen, en door
het Centraal Comité voorloopig aanvaard,
worden door „De Stand." gepubliceerd.
Aan de Deputaten-vergadering, die in 't
najaar 1), V. zal bijeenkomen, de eindbe
slissing.
We hadden wel gewild, dat onze gansche
pers in staat gesteld ware, de publicatie
van de wijzigingen op den zelfden dag te
kunnen doen plaats hebben, zonder genood
zaakt te zijn ze uit ons hoofdorgaan over
te nemen. Reeds meermalen maakten we
een opmerking in dezen zin, maar het
schijnt niet te baten. Werden des namid-
dngs afdrukken té Amsterdam gepost van
de publicatiën, die 't C. C. den volgenden
dag in „De Stand." geeft, dan konden al
onze dagbladen er tegelijk mee voor den
dag komen.
Wat toch zeker wel billijk is.
Thans is er voor ons de aardigheid af en
zullen we dezer dagen de lange lijst, van
wijzigingen weieens opnemen. Men legge
zijn Statuut dan alvast ter vergelijking
kiaarhet haast niet.
Van harte sluiten we hierbij aan.
Het geval is des te ergerlijker omdat het
C. C. juist besloten had dat dergelijke prac-
tijken voortaan achterwege zouden blijven.
Uiteraard was onze hoofdredactie, wier
leden beiden in het Centraal Comité zitting
hebben, even goed in staat aan de „Rotter
dammer'' de inlichtingen te verschaffen, die
„De Standaard" van een ander lid ontving.
In overeenstemming met het genomen be
sluit lieten wij dit na.
Worden de afspraken niet gehouden, dan
moet ieder maar op eigen gelegenheid op
buit uitgaan.
Verstandig en stichtelijk is dit evenwel niet.
DE VAARGEUL IN DE NOORDZEE.
(Officieel,) Ten vervolge op de bekendmaking
van Dinsdag deelt het Ministerie van Buiten-
landsche Zaken mede, dat de Britsche regeering
stappen heeft gedaan naar aanleiding van de
jongste uitbreiding der gevaarlijke zóne, waar-
In al zijn denken, in al zijn peinzen, in al zijn
trachten meester te worden, te blijven, van
zijn overdenkingen, voelt hij zich de onmachtige:
een geheimzinnige macht irekt onverpoosd zijn
gansche brein samen op dat ééne, dat hij
juist wil ontvluchten.
In wielende maling' wentelen zich de ge
dachten of zijn het slechts plotselinge in
vallen, wilde fantasieën, al doller en doller,
in zijn hersenen. Ze bonzen, daveren, mokeren...
zijn hoofd zal bersten.... éeri heet gevoel door
gloeit liet.... Sneller tuimelen do voorstellingen
hem door zijn denken. Denken Is dat nog
denken? Dat is vechten, dat is worstelen,
dat is revolutie daar binnen daar is de chaos
liet woeste, onoverzienbare, onherkenbare
het woelen, gisten, koken
Een zachte hand legt nieuwe koude com-
pressen op het gloeilieete hoofd en een kalme
stem maant tot rusten.
Maar lieeter stookt de koorts het bloed,
dat de geest door de poorten van het bewuste
leven uitbreekt en ijlen gaat door de verre,
onbegrensde ruimten en de eindelooze velden
van het niet bewuste.
De dokter verklaarde, bij zijn rondgang
's morgens, dat de patient dezen dag stellig
nog niet vervoerd mocht worden.
Tegen den avond nam. de koorts af, en
door de veilige vaargeul voor de Nederlandsche
scheepvaart zou komed te vervallen. In op
dracht der regeering heeft de gezant gevraagd
om uiterst spoedig antwoord nopens definitieve
bedoeling der Britsche* regeering. Hij heeft
doen uitkomen, dat hier te lande niet wordt
geloofd, dat de maatregel opzettelijk tegen
Nederland is gericht, doch dat men niet inziet,
welk militair belang met de bewuste uitbreiding
gediend is, en dat de levensbelangen van
Nederland met den maatregel gemoeid zijn.
Blijkens Vrijdag ontvangen bericht heeft de
Britsche staatssecretaris geantwoord met de
nadrukkelijke verzekering, dat de bewuste
maatregel in generlei opzicht opzettelijk was
gericht tegen Nederland, aan hetwelk de
Britsche regeering juist de grootste achting
toedraagt, maar uitsluitend was ingegeven
door militaire beweegredenen, welke beoogden
aan vijandelijke strijdkrachten den toegang
naar Britsche wateren af te sluiten. Hij meende,
dat men zich in Nederland een overdreven
voorstelling maakte van de gevolgen van den
maatregel voor de Nederlandsche scheepvaart,
die immers over andere toegangswegen beschikt
dan de-dusver gevolgde, veilige vaargeul. Tot
het leggen van mijnen zal in de eerste dagen
nog niet worden overgegaan.
De Nederlandsche regeering heeft geantwoord,
dat ten gevolge van den verscherpten duik
bootoorlog de voorziening in de behoeften van
het Nederlandsche volk langs den weg van
het Kanaal onmogelijk is, en dat de weg dooi
de Nederlandsche, Duitsche en Deensche
territoriale wateren evenmin kan worden
gevolgd, daar de Neutrale scheepvaart langs
de Duitsche Noordzeekust verboden is, en
bovendien de weg door de Nederlandsche
territoriale wateren langs de noordelijke
eilanden niet kan worden gebezigd, omdat het
vaarwater op verschillende plaatsen buiten
de territoriale wateren ligt en derhalve in
het Britsche mijnenveld valt. Zij sprak het
vertrouwen uit, dat de Britsche regeering zich
van een en ander rekenschap gegeven hebbende,
den voorgenomen maatregel aan een nieuwe
overweging zou onderwerpen.
DE GRONDWETSHERZIENING.
Naar wij vernemen is in het begin van deze
week de indiening van de Grondwetsherzie-
ningsvoorstellen bij Tweede Kamer te ver
wachten.
In den ouderdom van 82 jaar is in het
Elisabeth-gasthuis te Haarlem overleden de
heer F. Lieftinck, lid van de Tweede Kamer
voor Zutfen.
RUN DVLEESCH DISTRI BUTIE.
De „Slagerscourant" deelt het volgende
mede
voelde Karei zich wel beter, maar krachteloos
en lam. Betje drong zich niet aan hem op,
maar verpleegde hem, voor zoover zij daartoe
geroepen werd, met zorg en trouw.
Het werden dagen, de enkele uren, die hij
gemeend had, in liet ziekenhuis te moeten
vertoeven. Het werden dagen van lang, stil
denken; van verveling, die zonder vrucht naar
afleiding zocht; die hij doorworstelde. Eindelijk,
na een week, klonk het verlossend woord.
Hij mocht heen gaan. De hoofdwond was
genezenslechts herinnerde een litteeken
er aan.
's Middags kon hij vertrekken.
Ilij zou maar te voet gaan geen rijtuig
nemen. Ilij voelde er zich sterk genoeg toe
en de dokter had daar ook geen bezwaar
tegen gemaakt.
De bange angstgedachten waren weer weg
gevaagd door de stralen van de zon van
levensmoed en levensgenieting. En het knagen
van het zelfverwijt had opgehouden, toen hij
zich weer voelde aansterken en opknappen.
Afschudden wilde hij nu al die gedachten van
naarheid en droefgeestigheid, afschudden als
een drukkenden last in het gaan, liet vroolijk
gaan door het vrije leven, dat hem aan lachte,
hem wenkte, hem trók, onweerstaanbaar.
(Wordt vervolgd.)
DOOR ZELANDIA.
Nadruk verboden.
