Buitenland.
Boekbeoordeeling.
Uit Stad en Provincie.
Majoor Hunt, unionist, vroeg nl. of nu er
was gebleken, dat de overeenkomsten met
onzijdige kooplieden, aangegaan met het doel
te beletten, dat zij Duitschland voorzagen van
grondstoffen en levensbehoeften, daartoe niet
hadden geleid, de regeering ze niet zou ophef
fen en de vloot de vrije hand laten om te
beletten, dat extra-toevoer ten bate van
Duitschland in die landen kwam.
Cecil antwoordde, dat hij het niet eens was
met de bewering, dat die overeenkomsten hun
doel niet bereikten, en de regeering dus niet
van zins was ze op te heffen. Ook de vloot is
het, zei hij, niet met den vrager eens.
Hunt gaf toen cijfers op om te bewijzen, dat
er groote hoeveelheden levensmiddelen uit ons
land naar Duitschland gaan.
Cecil merkte op, dat de gegeven statistiek
grootendeels op het eerste halve jaar vau 1916
sloeg. Behalve een kleine hoeveelheid boter,
gebruikt voor de bereiding van margarine, die
in Engeland en in Holland zelf wordt gegeten,
en koffie, waren geen van de genoemde levens
middelen in Holland ingevoerd ze lagen dus
buiten bereik van de Eugelsche vloot. De invoer
van koffie is bovendien aanzienlijk beperkt en
de laatste maanden ver beneden het gemiddel
de van voor den oorlog gebleven, alle uitvoer
ervan afgetrokken. Ten slotte zei de minister,
dat een zeer groote hoeveelheid levensmid
delen, die Holland zelf voortbrengt, nu van
Duitschland naar Engeland worden afgeleid en
Engeland thans ongeveer het aandeel krijgt,
dat het voor den oorlog had. (N.R.C.)
DE OORLOG.
DE TOESTAND.
Te Parijs moet het de „algemeene" indruk
zijn, dat de Geallieerden, bij de achtervolging
der Duitschers, nu zoo ongeveer de linies
naderen, die laatstgenoemden krachtig willen
verdedigen. De vijand biedt, heet het in een
telegram vandaar, tegenstand aan het geheele
front en is tot tegenaanvallen overgegaan, die
onzen zegevierenden opmarscii moeten Ipelem-
meren. Dan, „de geallieerden blijven nog
steeds terrein winnen."
En de laatste Engelsche communiqués
meldden, dat ten westen van St. Quentin
weinig, doch daarentegen noordelijk daarvan,
tusschen Atrecht en Yperen, hardnekkig
weerstand is gebodenwaaruit ook blijkt,
dat het Engelsche offencief zich over vrijwel
het geheele Engelsche front uitstrekt, zelfs
op Belgisch grondgebied. In de streek van
GrandSerancourt sluiten de Engelsche en
Fransche legers bij elkaar aan. De Fransche
cavalerie staat nu bij Dallon, onmiddellijk ten
westen van St. Quentin. De voornaamste
vorderingen der Franschen zijn evenwel nog
ten noorden van Soissons en ten zuiden der
Oise. Toch neemt de artilleriestrijd aanmer
kelijk in hevigheid toe, zoodat ook een infan-
terie-actie op groote schaal niet meer ver af
schijnt te zijn. En dan de groote, beslissende
slag? Maar die kan nog lang toeven ook,
want niemand weet met zekerheid wat de
plannen van Hindenburg zijn.
De militaire medewerker van Aftonbladet
wijdt in dit blad een beschouwing aan den
terugtocht der Duitschers in Noord Frankrijk
en uit daarin volgens een mededeeling van
het Wolff-bureau te Stockholm de mee
ning, dat deze terugtocht, naar allo waar
schijnlijkheid, niets anders is dan de verwis
seling van een taktisch zwakke stelling voor
een betere. „De uitvinders van het trommel
vuur", zoo zegt hij, zijn zelf het best in staat
een middel daartegen te vinden. Daarom zou
het niet te verwonderen zijn, zoo de stellingen
de Duitschers thans kiezen, taktisch zoodanig
belegen en technisch zóó ingericht zijn, dat
zij betrekkelijk ongevoelig zijn voor het zwaar
ste artillerie-vuur.
Ook zijn door den terugtocht nog andere
voordeelen behaald. De vierk. mijlen, die
Frankrijk thans voor niets krijgt, moet het
duur betalen in tijd. Voor de Entente was
het totdusver een groot voordeel, dat zij den
tijd had. Nu echter de onbeperkte onder
zeeërsoorlog aan den gang is, kan Duitschland
wachten de Entente echter niet, daar zij elke
maand een twintigste van haar handelsvloot
verliest"
Dus, als dit waar is, zou Von Hindenburg
géén bewegingsoorlog in den zin hebben, maar
enkel een beter defensief dan hij in de oude
linie voeren kon. Om dan zijn vrijkomende
en pas verzamelde strijdkrachten te gebruiken
in een offensief tegen Italië Beweerd
wordt, dat men in de Lombardijsche vlakte
zich al erg ongerust maakt over een nadering
der Duitschers straks met man en macht.
(„De Stand.")
Westelijk Front.
Sterke Duitsche tegenaanvallen.
LONDEN, 24 Maart. (Reuter.) Britsch staf-
bericht. Onze troepen bezetten Roisel, 7 mijl
ten O. van Péronne.
Dezen morgen vielen sterke vijandelijke af-
deelingen onze stellingen bij Beaumetz les
Cambrai aan en drongen in het dorp binnen,
doch door een tegenaanval van onze troepen
werden zij er wederom uitgedreven, vele
dooden en eenige gevangenen achterlatende.
In den loop van den dag vorderde wij over
een front van P/a mijl ten Z.W. en ten W.
van Coust en St. Mein.
Vijandelijke aanvallen in deze streek werden
afgeslagen.
België.
De Amerikanen d e r R e 1 i e f-c o ra
mi s s i e verlaten België.
WASHINGTON, 24 Maart (Reuter). Het
Ministerie van Buitenlandsche Zaken kondigt
officieel het vertrek aan van de Amerikanen,
die in België werkzaam waren voor de Relief-
commissie.
Nederlandse lie militairen
oefenen toezicht uit.
De Amerikanen zullen vervangen worden
door oen gemengde onzijdige commissie, groo
tendeels onder toezicht staande \an Neder-
landsche militaire overheden.
Witlock naar Havre.
Witlock gaat naar Havre als Amerikaansch
gezant in België.
De Rotterdamse li e afdeeling
werkt verder.
De Rotterdamsche afdeeling, onder directie
van Hoover, zal den Relief-arbeid blijven
leiden.
Veroordeelingen in België.
De Duitschers. hebben Monseigneur Louis
L'e Graive, bisschop van Parnasse, president
van het groot Seminarium te Mechelen en
vicaris generaal van kardinaal Mercier, tot 9
maanden gevangenisstraf veroordeeld, volgens
een persbureau, omdat hij gedurende een
nacht een Fransche soldaat die voor den dienst
ongeschikt was bevonden, bescherming had
verleend.
De geostelijke-directeur van het Seminarium
te Mechelen is eveneens veroordeeld en ge
deporteerd de reden wordt niet vermeld.
Van het Roemeensche gevechtsterrein.
BERLIJN, 24 Maart. (Wolff.) OfficieelFront
aartshertog JozefAanvallen voorbereid met
krachtig vuur van de artillerie en mijnwerpers,
waarbij onze troepen ten Z. van het Trotosol-
dal de Russische stellingen op den grenskam
tusschen Solyombar en het Czobanos-dal
stormenderhand namen en 500 gevangenen
maakten. Spoedig daarop ondernomen aan
vallen van de Russen ten N. van Magyaros
mislukten.
Een nieuw Duitsch blokkade-gebied.
BERLIJN, 24 Maart (W. B.) Officieel. Aan
de buitenlandsche regeeringen is medegedeeld,
dat voortaan in het gebied van de Noordelijke
IJszee, ten O. van 24 gr. O. L. en ten Z. van
75 gr. N. B., met uitzondering van de Noor-
sche territoriale wateren, tegen elk verkeer
ter zee zonder meer met alle wapens zal
worden opgetreden.
Onzijdige schepen, die dit gebied bevaren,
doen zulks op eigen risico.
Echter heeft men den voorzorgsmaatregel
genomen, dat onzijdige schepen, die reeds
onderweg zijn naar havens in dit afgesloten
gebied of zulke havens verlaten willen, tot
5 April niet zonder bijzondere waarschuwing
zullen worden aangevallen.
(Hierdoor zal men dus trachteu den toevoer
naar Archangel af te snijden.
De Vereenigde Staten en Duitschland.
WASHINGTON, 24 Maart. (Reuter). De
regeering heeft besloten om na de verwachte
verklaring van het Congres, dat de V. S. zich
in staat van oorlog met Duitschland bevinden,
ingrijpende maatregelen te nemen. Zij is
besloten met alle gebeurlijkheden rekening te
houden en zich voor te bereiden voor een
langdurigen oorlog. Naar verluidt zullen haar
stappen zich niet beperken tot pogingen om
koopvaarders te beschermen, doch veel verder
gaan. Ofschoon de regeering, voor zoover
bekend is, geen politiek bondgenootschap met
de entente overweegt, is samenwerking te
velde en ter zee met de geallieerden mogelijk.
Ook zal de regeering geen kosten ontzien om
de entente van voorraden te voorzien.
Onder de voorstellen in den kabinetsraad
van Vrijdag, is ook een om de entente 5
milliard dollar te leenen.
BERN, 23 Maart. (H. N.) Het Zwitsersche
Perstelegraafagentschap verneemt uit New-
York Een lid van het Amerikaansch kabinet
heeft verklaard dat in de 2 April te houden
zittin- van het Amerikaansche Kongres waar
schijnlijk de volgende zaken zullen worden
geregeld: lo. De samenwerking met de
Entente-mogendheden2o. De vloten der
Entente-mogendheden zullen uit de Westelijke
zeeën worden teruggenomen om tegen de
duikbooten te kunnen opereeren en zullen
daar worden vervangen door Amerikaansche
oorlogsschepen 3o. De Amerikaansche havens
zullen geheel vrij open staan voor alle schepen
der geallieerden 4o. De geallieerden zullen
verdere kredieten worden toegestaan.
Welk lot wacht den Tsaar?
De sociaal-revolutionairen in Rusland ver
langen, blijkens een bericht uit Stockholm aan
de Frankf. Ztg., dat de tsaar in staat van
beschuldiging wordt gesteld.
De Amerikaansche katoenoogst.
BERLIJN, 24 Maart (W. B.) De laatste
katoenoogst der Ver. Staten bedroeg 11 511.000
baal tegen 14.259.000 baal in de jaren 1910
1914. De teruggang in den katoenoogst is
hoofdzakelijk aan de onvoldoende kalibemes
ting te wijten.
In het belegerde Koet-el-Amara.
In de „Sunday Times" beschrijft een soldaat
die Jbij den val van Koet-el-Amara het vorige
jaar gevangen werd genomen door de Duitschers
en Turken, zijn lotgevallen aldus
„De paarden der artillerie en cavalarie
werden geslacht om iederen man een pond
vleesch te kunnen geven. Tenslotte werden
de rantsoenen echter verminderd tot één ons
gerst en één ons „belegeringsbrood" per dag.
Onophoudelijk moest er doorgewerkt worden
om de verdedigingswerken in stand te houden,
en in het regenseizoen moesten de mannen
zich niet alleen de Turken, maar ook de over
strooming van het lijf houden.
Tegen het einde van de belegeringsperiode
waren de mannen te zwak om hun uitrustings
stukken te dragen. Zij gingen zonder die op
wacht en niet langer dan een uur aaneen.
De laatste dagen bestonden de rantsoenen
slechts uit een klein stukje paardenvleesch,
wat meel en gemberwater.
Op den dag der overgave lag de soldaat,
die deze bijzonderheden thans mededeelt, in
het hospitaal met interitis. Hij bleef daar
tien dagen en werd vervolgens met de boot,
die de Turken tijdens de laatste poging om
de stad te ontzetten, genomen hadden, naar
Bagdad gebracht. De inboorlingen langs de
rivier vuurden hun geweren af en toonden
ook op andere wijzen bun geringschatting
voor de zieke gevangenen.
Te Bagdad verzorgden de gevangen genomen
militaire artsen de gewonden. Een arsenaal
sprong in de lucht, waarna de zieken in een
moskee overgebracht werden. Daar bleven
zij één nacht, waarna zij tusschen Turksche
soldaten in, zoogoed mogelijk voortscharrelden
naar een ander gebouw.
„Dat was voor ons nu juist niet een aan
genaam tochtje, want het volk schreeuwde
ons beleedigingen en de twee Engelsche
woorden die zij konden radbraken „Englies
finiesj" toe, in den gruwelijksten toon, dien
zij konden bedenken. Zij smeten ons met
modder en spuwden ons in het gezicht."
Van hun nieuwe kwartieren werden de
gevangenen, na ellendig eentonige weken,
naar een klooster gebracht, om plaats te
maken voor Turksche gewonden. Toen de
mannen hoorden dat zij zouden uitgewisseld
worden, waren zij natuurlijk te gelukkig om
te kunnen slapen. De Turken pasten er
echter terdege op, dat geen nog voor den
militairen dienst geschikt man werd uitge
leverd."
Zuid-Afrika.
Opzet of Oorlogsdwang
In een vorig nummer zinspeelden wij er op,
dat de „onzekerheid in de kolen-voorziening
der schepen in de havens van Zuid-Afrika",
waaraan de verlegging der route van de
mailbooten der maatschappijen „Nederland"
en „Rotterdamsche Lloyd", en ook van de
„Java-New York" lijn is te wijten, niet geheel
vrij was van opzet. In De Volkstem van 12
van. j.l. vonden wij nu de volgende mededeeling
Van onzen landgenoot A- J' van Ginkel
(Johannesburg)
„In uw nummer van gister zie ik onder
bovenstaand hoofd (Zuid-Afrika zonder steen
kool) de vraag: „Wat is dan de oorzaak van
die beperkte voorraad steenkool geweest
't ^Antwoord is, dat onz3 hollandse boten
grote tegenwerking ondervonden in 't verkrijgen
van steenkool. Zoals bekend (is)boten, die
aanleggen voor steenkool,beginnen ogenbliklik
met laden. Onze boten hadden uren ja zelfs
dagen, te wachten en na veel ergernis en op-
houdelik klagen, vergezeld van de gabruiklike
gekruide scheepstermen, aan de desbetreffende
kantoren, werd 't materiaal beschikbaar gesteld,
dat benodigd is om de kolen aan te brengen,
't Oponthoud ontstond, doordat de transport-
boten naar Duits Oost de voorkeur genoten.
Dit is de informatie, die wij destijds ontvingen
en 'tis geen wonder, dat de scheepskaoiteins,
thuis komende, over deze behandeling ten deze
hebben geklaagd". De cursiveeringen zijn van
de Redactie II. Z. A.
Hollandse li te Kimberley.
Kan men zich een meer Engelsche stad in
Zuid-Afrika voorstellen dan Kimberly, het cen
trum van de groote diamantmijnen, hel eigen
dom van de De Beers-maatschappij Over
het onderwijs in de scholen van die stad lezen
wij in een ingezonde stuk in Ons Land (13 Jan.)
„Zeven jaar geleden werd slechts op een of
twee openbare scholen les gegeven in 't Hol
lands en werd heel weinig tijd aldaar besteed
aan die taalmen gaf de voorkeur aan 't Frans
als tweede taalvandaag wordt Hollands on
derwezen op alle scholen voor Europeanen.
Er zijn plus minus vijftien onderwijzers
en -essen, die al hun tijd of 'n groot gedeelte
ervan, wijden aan 't doceren van Hollans"
Eere aan Afrikaners als Ds. P. de Vaal,
Ds. van Blerk, Ds. Marais en de heeren Arend
Brink en J. B. Powell, die door overmoeid
ijveren en taaien strijd hot zoo ver hebben
gebracht
Te Kaapstad kostten op 9 Januari de
druiven f2.40 tot f3.— per „bushel"-maud
de perziken f3.— tot f5.40 per zelfde hoe
veelheid, en per „schotel" van 18 tot 40 stuks
f0.60 tot f 1.85. Boter gold f0.60 tot f0.75
per Engelsch pond; eieren f7.20 tot f7.80
per 100 kippen f 1.65 tot f 2.45 eenden f 1 20
tot f 1.65. Aardappelen werden verkocht
voor f 6.(slechtste qualiteit) tot f 11.40
(beste qualiteit) per mud.
Vertrouwen.
„President Steyn heeft het nog mogen
beleven, dat Jong Zuid-Afrika zich ontwikkeld
heeft tot een Volk, dat zelfs onder de zwaarste
druk zichzelf weet te blijven. Het nationaal
zelfbewustzijn is ontwaakt en tal van flinke
jonge krachten staan gereed, zijn voetsporen
te drukken en een matige (bedoeld is: ge
matigde), maar eerlike en hoogstaande politiek
tot heil van Zuid-Afrika met beslistheid te
handhaven. En terwijl de groot-machten in
een bittere kamp op leven en dood elkander
trachten te vernietigen, rijst Zuid-Afrika op
uit haar knellende banden van zedelike af-
hankelikheid en dienstbaarheid, terwijl de
schimmen van de grote Kruger en Steyn
langzamerhand naar de achtergrond treden,
zegenend neerziende op hun Volk, in vast
vertrouwen, dat God dat Volk niet zal laten
ondergaan, en biddend om vrede en genade
voor het lijdende en bloedende mensdom".
Aldus het slot van een artikel, gewijd aan
den dood van Pres. Steyn. in „De Spectator,"
te Pretoria. Aangezien dit weekblad de toe
standen in Zuid-Afrika steeds uiterst critisch
bekijkt en_ eerder tot pessimisme dan tot
optimisme geneigd is, achten wij deze uiting
van vertrouwen in de toekomst van Hollandsch
Zuid-Afrika van veel beteekenis.
1. Bloei, leesboek voor de Chr. school, ver
zameld door Lens en Van Wijlen. 4e
en 7e deeltje.
Uitgave H. J. SPRUIJT, 's Gravenhage
Beide deeltjes uit de bekende serie, die de
wakkere Spruijt op de markt brengt, mogen
gezien worden. De keuze der lessen is over
het algemeen te loven; verschillende oude
bekenden ontmoeten ons weer; de Noort-
dorpsche Vos uit Gerdes' „In de Duinen",
dwaalt hier ook rond„ouwe Bram" ver
schijnt opnieuw ten tooneele ;,Heye's „knik-
kerlied" wordt nog eens voorgezongen. Ge
schiedenis, natuurkennis, zending,krijgen ruime
beurten. Proza en poëzie, geen gerijmel,
wisselen elkaar af.
De illustratie in IV is van Tj. Bottema,
behalve die van lesjes 2 en 16, welke Isings
heeft geleverd; VII is geheel werk van Isings.
M ij vinden Isings' werk het mooist.
Wat den inhoud dezer boekjes aangaat,
veroorlooven we ons nog een kleine opmerking
te maken. Vroeger was in vele leesboekjes
de preektoon wel wat hinderlijkde toon in
werkjes als „Bloei" lijdt aan dat euvel niet
meer. Maar zoo langzamerhand wordt, naar
het ons toeschijnt, het positief christelijk ge
halte van enkele lessen, minder. Dat be
treuren we. Als allerlei bijdragen van „neu
trale" kinderschrijvers een plaatsje kunnen
vinden, is dat dan wel heelemaal in orde?
We moeten, ook in dezen, niet mee gaan
offeren aan de mode.
Intusschen, hiermede is niet gezegd, dat
„Bloei" voor onze chr. scholen geen goede
lectuur zou biedenintegendeel, we achten
deze serie een der beste, die we op 't oogen-
blik bezitten. Naast een klein voorbehoud,
staat volle waardeering voor wat ook de
deeltjes IV en VII ons bieden.
o—
2. De Gezondheid, afi. 6.
Bevateen stellig actueel art. over het
Vocdingsvraagstukeen oratio pro domo over
kwakzalverij, wel wat eenzijdig; Brieven uit
Zwitserland een kijkje in een Stoomwascli-
inrichtingsurrogaten in vroeger tijd, waarin
we lezen hoe in 1721 een chemicus een cho
coladedrank fabriceerde uitlindebloesems.
Voortsvragen en antwoorden.
TER NEUZEN, 27 Maart 1917.
Naar wij vernemen, zullen voor het over
brengen van de spoorwegwagons uit Zeeuwsch-
Vlaanderen O. D. óók gebruikt warden de
groote wagenveerponten der gemeente Rotter
dam, welke dienst deden voor het overvoeren
van wagens tusschen de beide Maasoevers.
Deze ponten zijn sedert het begin van den
oorlog buiten gebruik gesteld wegens het
groote kolenverbruik (100 H.L. per pont en
per dag) en de groote slapte in de havens.
De ponten worden 2 April uit Rotterdam
binnendoor hierheen gebrachtalle te passeereu
bruggen en sluizen zijn eerst door de genie,
die het werk uitvoeren zal, opgemeten. Het
vervoer zal geschieden van uit Ter Neuzen
naar Vlissingen.
Gisterenavond hield ds. J. N. Pattist van
Aardenburg in de cinema alhier, eene
volkslezing over „Zeeuwsch Vlaanderen."
Dr. H. G. ten Bruggencate leidde den spreker in.
Ds. Pattist zette duidelijk en krachtig uit
een dat Z. Vlaanderen reeds meer dan drie
eeuwen Nederlandsch is en het ook blijft, en
weerlegde de annexcatie-berichten. Spreker
liet door lichtbeelden verschillende kieken van
Zeeuwsch Vlaanderen zien. Zeer velen waren
opgekomen om dezen spreker te beluisteren.
In de Vrijdagavond gehouden vergadering
van de liberale kiesvereeniging alhier, is voor
de aanstaande verkiezing voor den gemeente
raad vacature-dr. H. B. van Nes), candidaat
gesteld de heer J. de Feijter Jacz.
Vrijdagavond vergaderde de Antirev. Kies-
vereen. alhier, ter bespreking Gemeenteraads
verkiezing.
Ingekomen was de mededeeling van de
R. Kath. Kiesvercon. dat zij den heer P. de
Bakker candidaat stelde, De Antirev. Kiesver-
