nieuws
Antirevolutionair
voor
en Advertentieblad
Zeeland.
F E U I L L E T 0 N.
OMHOOG!
Binnenland.
No. 1399.
Woensdag 24 Januari 1917.
14® Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag= en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LI TOO IJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver-
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Alle stukken, voor de Redactie van
dit blad bestemd, te adresseeren
„Aan de Redactie van Luctor et Emergo
te Ter Neuzen."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur op
den dag der uitgave.
De rechtvaardigheid zoek.
Do mobilisatie blijft drukken, een feit, waar
aan helaas niets kan worden veranderd.
Ook al wordt zooveel mogelijk getracht aan
velerlei bezwaren tegemoet té komen, uiter
aard kan de nadeelige invloed slechts zeer
ten deele worden tegengegaan.
Tal van kleine zaken vooral ondervinden
een vaak ruïneerenden druk.
Maar ook de toestand der gemobiliseerden
in het leger vraagt de aandacht.
Het zedelijk peil zakt voortdurend.
Vooral onder de jongeren woekert het kwaad.
Verschillende pogingen zijn reeds gedaan,
om het peil op te voeren.
De meest ernstige mogen we zeker wel
noemen de oprichting en instandhouding van
christelijke militaire tehuizen.
Een goed militair tehuis wordt door vele
militairen zeer gewaardeerd.
De kosten van exploitatie zijn echter, ook
bij uiterst zuinig beheer, niet gering.
De Kerk laat zich in dezen niet onbetuigd.
Ook verschillende vereenigingen helpen naar
vermogen mee.
Particuliere giften blijven niet geheel ach
terwege.
Maar met dat al blijft de financieele zorg
bezwarend.
Gebrek aan geld belemmert een gezonden
groei.
Wat nu zoo te bejammeren is?
Dat aan de eene zijde zoo royaal met, de
penningen wordt omgesprongen, terwijl ander
zijds een schrielheid w;ordt betracht, dié pijnlijk
aandoet.
Sinds den aanvang der mobilisatie is aan
het „Bureau tot ontwikkeling en ontspanning"
een som ten koste gelegd van f558.800, of
schoon die ontspanning vaak van zeer twijfel
achtig allooi is.
De „Soldatencourant", een officieel creatuur,
heeft reeds ongeveer honderdduizend gulden
gekost aan het Rijk.
Dat maakt te zamen uit een kapitaal van
rond 6V3 ton, dat van Overheidswege is uit
gegeven ten behoeve van een deel onzer
militairen.
De christelijke militaire tehuizen van Protes-
tantsch, Roomsch of Modern-Protestantsche
richting zijn tot heden afgescheept met een
8)
HOOFDSTUK V.
Vrouw Randers strikte de banden van het
ouderwetsche kapotje onder de kin vast, ter
wijl ze voor den kleinen spiegel stond. Een
taschje, nog uit haar jonge jaren, bevatte
eenige noodzakelijke reisbenoodigdheden het
stond op de tafel. De inspanning had op elke
wang een felrood blosje geteekend ze zag
die vurige plekjes, scherp afstekend bij het
matbleeke van haar gelaatze wist het', ook
zonder het te zien, ze voélde ze. Een buur
vrouw zou naar de kinderen omzien, terwijl
moeder Randers aanwezig was het zou maar
voor één nachtje zijn.
Ze was tot vertrek gereed, zei de kinderen
goedendag, sprak nog een en ander met buur
vrouw afkuste haar jongste in de wieg,
behoedzaam om haar wakker te maken en
haar rustig slaapje te storen.
Karei zat aan tafel, ietwat onrustig en ge-
jaagd, want om hém was al die omslag en
bedrag in totaal van f42000, nog geen halve
ton.
Een verzoek van Christelijke zijde om
financieelen steun voor Christelijke militaire-
bladen kreeg in letterlijken zin nul op het
rekest.
Hier is de rechtvaardigheid zoek.
Slechts een deel onzer militairen deelt in
de gunst.
De rest moet grootendeels maar voor zich
zelf zorgen.
TWEEDE KAMER.
In parlementaire kringen wordt verwacht,
dat in den loop van deze week
vermoedelijk reeds Woensdag de nominatie
voor het voorzitterschap van de Tweede
Kamer zal aan do orde komen. Als candi
date^ die in aanmerking zouden komen als
opvolger van mr. Goeman Borgesius, worden
genoemd de namen van mr. Fock en Rink.
Op de agenda voor de vergaderingen zijn aan
de orde gesteld
Wetsontwerpen tot: voorkoming van on
redelijke opdrijving van de huurprijzen van
woningen van lagere huurwaarde; vordering
van schepen Hoofdstukken II (Ilooge Colleges
enz.) en III (Buitenlandsche Zaken) der Staats-
begrooting voor 1917wetsontwerp tot goed
keuring van de te 's Gravenhage onderteekende
verklaring tot afschaffing van de Nederlandsche
capitulaties in de Fransche zöne van Marokko
hoofdstuk V (Binnenlandsche Zaken) der Staats-
begrooting voor 1917, waarbij de motie van
orde van den heer K. ter Laan, betreffende
de verhooging van de minima, bedoeld in art.
26 der wet opliet lager onderwijs (jaarwedden
onderwijzers)wetsontwerp tot toezegging van
rentelooze voorschotten (subsidies) aan de
N. V. Waterleiding Maatschappij Tliolen, ge
vestigd te Tholen enz. en tot vaststelling van
de begrooting van inkomsten en uitgaven van
het staatsbedrijf der Algemeene Landsdrukkerij
voor 1917, (Bij de algemeene beraadslaging
over dit wetsontwerp is aan de orde de motie
van orde van den heer Van Doorn, betreffende
bezuiniging op het papierverbrnik bij de Lands
drukkerij).
Daarna regeling van werkzaamheden.
Bij den aanvang der vergadering zal de
stemming over het amendement van den heer
de Monté verLoren c. s. op artikel 15 van het
wetsontwerp tot voorkoming van onredelijke
opdrijving van de huurprijzen van woningen
van lagere huurwaarde worden gehouden.
Te vier ure trekking van de afdeelingen.
van deze reis hing zooveel voor hem af.
„Moe, het zal tijd worden voor den trein'',
jachtte hij.
„Ja kind, niet te druk. Er is nog tijd genoeg
ik ga immers heen
Hij stond al naast haar, het taschje in de
hand om het voor moeder naar het stationnetje
te dragen en onder haar praten en bestellen,
schuifelde hij de deur al uit en stond in het
vóórtuintje ongeduldig te stampelen, knipte
een paar rupsen van rozeblaadjes af, keek
naar de deuropening en maakte reeds weer
aanstalten moeder nogmaals tot spoed te manen,
toen deze reeds de deur uitstapte, klaar voor
de reis.
Gedurig was hij een pas of wat voor, haar
onnoodig haastende, met het gevolg, dat ze
een kwartier te vroeg het gebouwtje bereikten
met het ééne, kleine loket, dat „station" heette.
Ze kuierden, in afwachting, het plankiertje
eenige malen op en neer; zwijgzaam: Karei,
omdat hij het onderwerp dat zijn gedachten
vervulde, liefst niet ter sprake brachtmoeder,
vol overleggingen.
Daar kwam het locaaltje aanpuffen, graag
hield het stil als een afgeleefd sleoperspaard
een enkel passagier stapte uitvrouw Randers,
door Karei geholpen, vond een plaatsje in een
leegen vrouwencoupé.
„Goeie reis, moe," riep hij nog.
Verder vermeldt de agenda nog, dat de
waarnemende voorzitter aan de Kamer zal
voorstellen de vergaderingen van Dinsdag 23
en Donderdag 25 Januari des avonds te acht
uur voort te zetten.
DE RIJKSMIDDELEN.
's Rijks middelen hebben in het afgeloopen
jaar f 31,901,254,17'/3 meer opgebracht dan in
1915.
Dr. A. KUYPER.
Dr. Kuyper leed sedert geruiinen tijd aan
influenza. Zijn toestand is thans vooruitgaande.
Hij moet echter wegens zwakte voorloopig
liet verrichten van allen arbeid nalaten.
NATIONALE INDUSTRIE.
Wij ontvingen eene „Adreslijst" uitgegeven
door de Nederlandsche Vereeniging van Werk
gevers in de Metaal Industrie, bevattende
500 namen van producten uit deze industrie,
waaronder ongeveer '1300 opgaven van 110
Nederlandsche fabrieken, die zich voor deze
producten aanbevelen.
Deze adreslijst wordt voorloopig eenmaal
per jaar, uitgebreid en verbeterd, gratis ver
zonden aan 14,000 zorgvuldig gekozen adres
sen in Nederland en Koloniën ook is de lijst
op aanvrage verkrijgbaar aan het Secretariaat
der Vereeniging, Westeinde 13.
Wij juichen het gezamenlijk optreden van
een voorname afdeeling der Nederlandsche
Industrie toe, al gaat dit optreden voorloopig
niet verder dan liet uitgeven van eene prac-
tische handleiding voor dengeno, die producten
der metaal-industrie te bestellen heeft.
GEEN VERKIEZINGSSTRIJD.
Door de voorzitters van de Liberale Unie,
de Christelflk-Historische Unie, het. Centraal
Comité der Antirevolutionaire Partij, den Al-
gemeenen Bond van Roomsch-Katho'lieke Kies-
vereenigingen in Nederland, den Vrijzinnig-
Democratischen Bond, de Sociaal Democra
tische Arbeiderspartij, den Bond van Vrije
Liberalen, is aan den voorzitter van den Mi
nisterraad, den heer Cort v. d. Linden een
schrijven gericht, waarin zij mededeelen dat
alle politieke partijen besloten hebben bij de
a.s. verkiezing van leden voor de Tweede
Kamer geen verkiezingsstrijd te voeren, maar
te bevorderen, dat de zittende leden bij enkele
candidaatstelling zullen worden herkozen en
dat zij verder besloten hebben gedurende den
tijd aanvangende na bedoelde verkiezing en
eindigde met een ontbinding der Tweede
Kamer, ingevolge de invoering van het even
redig kiesrecht, zij in de Staten-Generaal
zullen vermijden elke beslissing over eenig
onderwerp, dat tot politieken beginsel-strijd
zal leiden. Zij vertrouwen, dat dit besluit,
De conducteur flapte het portier dicht.
Karei wuifde nog even. Een schril fluitje,
een heesche stoot der locomotief als antwoord'
en voort schoof de trein naar de volgende
halte.
„Goeie reis." Karei had vooral het oog op
het welslagen van moeders pogingen bij oom,
waaromtrent hij nader ingelicht was. „Goeie
reis", dat beteekende studeeren Het ver
krijgen van zijn begeerteMoeder, oom, de
trein, het waren alle slechts middelen nu om
zijn doel te bereiken! Het was alles één
grijpen naar wat lang onbereikbaar had ge
schenen. Zou het lukken
Zou liet lukken Die vraag deed moeder
Randers zich óók, nu ze, met kloppend hart
door de haar ongewone en vreemde inspanning,
in de eenzame coupé zat. Zou haar moeite
loon vinden? Zou oom Frank toegankelijk zijn
voor haar verzoek Was haar ondernemen
eigenlijk niet te stout? Eenmaal toch was
ooms hand teruggewezen zou ze ihans toe--
gestoken worden De overweging, dat ze het
deed, om haars kinds wil, prikkelde haar tot
doorzettenen tegelijk sloop de gedachte
binnen, of deze weg de rechte wel was; be
vorderlijk aan Kareis welzijn tot zijn geestelijk
profijt. En de tegenstrijdige aandoeningen
barer ziel vonden slechts oplossing in een
kinderlijk gebed.
genomen in 's lands belang en gelet op de
tegenwoordige omstandigheden, ook bij de
regeering instemming kunnen vinden.
MINISTER BOSBOOM.
Men seint uit Den Haag aan De (Clir.)
Amsterdammer
„In legerkringen wordt een spoedig aftreden
van minister Bosboom verwacht. Zelfs wordt
de naam van zijn opvolger genoemd. Deze
zou dan zijn generaal Pop, chef van den
generalen staf."
DE WESTERDIJK EN ENGELANDS ZORG
VOOR DE KLEINE NATIES.
Het bericht, dat wij aan het Hbl. ontleenden
over de Westerdijk, geeft weer eens een typisch
staaltje van de Engelsche zorg voor de kleine
natiën. De Westerdijk kan de reis naar
Nederland niet voortzetten door gebrek aan
steenkool. Maar het schip kan in dc Engelsche
haven, waar het is binnengeloopen, geen steen
kool verkrijgen, tenzij de eigenares van het
schip 30 pet. van haar laadruimte aan de
Engelsche regeering afstaat, of zich verbindt,
elk van hare schepen een reis voor Engelands
rekening te laten doen. Maar de schepen van
de reederij, waar de Westerdijk toe behoort,
zijn door de Nederlandsche regeering gere-
quireerd, zoodat aan deze Engelsche voor
waarden reeds om die reden alleen niet kan
worden voldaan. Mitsdien wordt nu de
Westerdijk reeds 34 dagen lang opgehouden,
en ligt. liet graan, waarmee het schip geladen
is, in de ruimen te rotten.
Juridisch is tegen de Engelsche eischen
natuurlijk weinig te zeggen. Engeland heeft
geen enkele verplichting tot kolcnlcvering, en
kan dus aan de levering de voorwaarden ver
binden, die het wenscht en zedelijk acht.
Wat de reederij, en de Nederlandsche re-
goering ten behoeve van haar graan en de
scheepsruimte, die wij zelve^i zoo bitter noodig
hebben, vragen, komt dus neer op een vrienden
dienst, als een kleine tegemoetkoming, zooals
men ze ouder goede naburen pleegt te be
trachten. Meer niet. En nu rekent de En
gelsche regeering uit, hoe ze uit den nood
van het schip te eigen behoeve een slaatje
kan slaan. Als de reederij van de ongelegen
heid, waarin het schip verkeert, voor Engeland
een flink voordeel wil maken, o ja, dan is
Engeland bereid onze kleine natie in dezen
ter wille te zijn, „te beschermen", noemen
ze dat in officieele stukken maar een beroep
op vriendschap en goede nabuurschap zonder
meer, daarvoor blijft dit groote land doof.
Als bet om een vriendendienst zonder flinke
contraprestatie tegelijkertijd is te doen laat
dan dat Hollandsche graan maar rotten, en
dat Hollandsche schip maar werkeloos blijven t
Ze had van te voren haar bezoek aan
Frank
leefde
stand,
zat hij
van Dalem aangekondigd. Van Dalem
met zijn huishoudster op een eersten
geheel voor zijn genoegen, warmpjes
er in; en zijn Indische jaren, die dubbel
voor pensioen telden, hadden, bij matige en
geregelde leefwijze hem geen nadeelig saldo
voor zijn gezondheidstoestand opgeleverd.
Rentenier van zijn veertigste, was hij het
Haagscbe leven lang gewend en vulde het
niet bezoek der sociëteit, dagelijksche wande
lingen, de lectuur der dagbladen, een beetje
liefhebberij voor hot schaakspel en met de
ledigheid van onbeduidende gesprekken.
Ze kende hem eenigszinsze kende zijn
ironischen toon, wanneer godsdienstige onder
werpen aangeroerd werden maar ze kende
ook zijn soms verrassende gulheid en harte
lijkheid, al hulden zich die vaak in het kleed
van onverschilligheid.
Eerder dan ze vermoedde, moest ze uit
stappen. Het adres was haar bekend ze
wist eenigszins den wegmet wat vragen zou
ze er wel komen.
Ze kwam er.
Ze voelde zich zoo héél klein, toen ze de
bel overhaalde van het rijke heerenhuis, toen
ze stond voor die zware, massieve eiken deur.
(Wordt vervolgd).
DOOR ZELANDIA.
Nadruk verboden.
n— rmn m 11 i nw i mi Mi
oom
