Uit Stad en Provincie.
Kerk en S c li o o 1.
deeling voor verdere overbrenging ter kennis
van Uwe Exc. te brengen, met verzoek die
aan uwe regeering te willen doorzenden."
Een Italiaansch socialist over den oorlog.
BERLIJN, 10 December. (Wolff.) Uit de
Avanti blijkt, dat de socialist Treves in de
Italiaansche Kamer èen scherpen aanval heeft
gericht tegen Engeland. Hij zeide o. m.De
heele wereld bloedt voor de Engelsche afgoden.
Engeland heeft steeds gestookt, nu eens tegen
Frankrijk, dan weer tegen Rusland of tegen
Duitschland, om zijn heerschappij in Europa
daardoor te handhaven. De onbuigzame
heerschersdrang van Engeland stoort zich aan
geen Europeesche vredes- of beschavingsbe-
langen. Engeland heeft ons den oorlog opge
drongen, want zoo kan men het noemen
wanneer een staat verlangt dat een ieder, die
zich niet aan de Engelsche heerschappij wenscht
te onderwerpen, zijn vrijheid met de wapens
moet koopen. Men beweert dat Engeland in
1914, toen de oorlog uitbrak, onvoorbereid is
geweest. Engeland is echter niet door den
oorlog verrast. Wat Engeland heeft verrast,
dat is het bankroet van zijn evenwichtsstelsel,
dat Duitschland heeft moeten bewerken uit
vrees ten slotte zelf te worden verdrukt.
Ten slotte gispte Treves zeer sterk de
neiging der Italiaansche politiek naar Rusland.
Een overwinning van de entente zou Europa
aan den tsaar onderwerpen. Hij vond het een
schande, dat Boselli Konstantinopel aan
Rusland heeft kunnen beloven.
De nieuwe Engelsche regeering.
LONDEN, 10 Dec. (Reuter). Volgens de
Weekly Dispatch staan op het regeerings-
program van Lloyd Georgede bewapening
van koopvaardijschepenvoorbereiding voor
het voorjaarsoffensiefmobilisatie van burgers
tusschen 16 en 60 jaar maatregelen om de
blokkade doeltreffend te makenuitgifte van
levensmiddelbons; verhooging van de inland-
sche levensmiddelproductie verbod van werk
dat ondienstig is voor den oorlogkrachtige
toepassing van het verbod op weeldeartikelen
invoering van vleeschlooze dagen.
Vredesaanbod.
BERLIJN, 12 December. (Wolff). Naar de
rijkskanselier in den Rijksdag mededeelde,
hebben de regeeringen van het Viervoudig
Verbond heden aan de diplomatieke vertegen
woordigers van de met de bescherming van
hun onderdanen in de vijandelijke landen be
laste staten ter doorzending aan de vijandelijke
mogendheden een gelijk luidende nota gericht
met het voorstel spoedig vredesonderhande
lingen aan te knoopeu.
In de nota's wordt gezegd: De voorstellen,
die de verbonden staten ter onderhandeling
meebrengen, vormen naar hnn overtuiging een
gesehikten grondslag tot herstel van een duur-
zamen vrede.
Als ondanks dit aanbod de strijd voort zou
duren, zijn de verbonden mogendheden besloten
hem tot het zegevierende einde te voeren, zij
weigeren echter plechtig elke verantwoorde
lijkheid daarvoor.
Hoe worden de vredesvoorstellen der Centralen
in de Ententelanden ontvangen
De correspondent der N. R. C. seint daar
omtrent o. a.
De Londensche correspondent van de Man
chester Guardin meldt dat men in het parle
ment het erover eens was, dat Lloyd George
en zijn nieuwe regeering hun carrière begon
nen zijn met een groote en drukkende ver
antwoordelijkheid. Iedereen erkent, dat Lloyd
George al dadelijk tegenover een toestand
staat, die in elk geval een grooten diploma
tieken zet noodig zal maken. De een of
andere groote en vermetele daad wordt van
hem als antwoord verwacht.
Er bestaat volstrekt geen algemeene neiging
om Duitschland van arglist te verdenken, nu
het voorstelt om vredesonderhandelingen te
beginnen, en evenmin ziet men er een erken
ning van de nederlaag in. Maar men meent
dat het beseft, dat het de grens van zijn mi
litaire praestaties bereikt heeft en dat er nu
in het gunstigste geval een uitputtingsoorlog
zou kunnen volgen. Te oordeelen naar de
berichten, die totdusver ontvangen zijn, biedt
Duitschland geen vredesvoorwaarden van eeni-
gen aard aan, maar stelt het eenvoudig vre
desonderhandelingen voor. In diplomatiek op
zicht en tegenover de neutralen is het een
moeilijke zet om op te antwoorden en aller
oogen zullen op Lloijd George en Balfour
voor hun antwoord gericht zgn.
Het hoofdartikel van de Manchester Guar
dian stelt zich op hetzelfde standpunt als dat
vrn de Daily News. Het is niet alleen een
zet in het diplomatieke spel. De toestand is
daar veel te ernstig voor. Daarom is het een
oprecht aanbod van vrede en moet het door
onze regeering en de verstandige openbare
meening niet noodzakelijkerwijs behandeld
worden als een aanbod tot een formeelen
wapenstilstand of een voorstel tot tusschen-
komst van een derde partij. Er moet onmid
dellijk een gedachtenwisseling plaats hebben
en een recbtstreeksche weigering van zulk
een gedachtenwisseling zou de geallieerden
hopeloos in het ongelijk stellen in de oggen
van alle neutralen. Het aanlmoopen vaneen
gedachtenwisseling zou de Duitsche vredes
partij versterken.
Het is niet noodzakelijk dat de regeering
die het best toegerust is om oorlog te voeren,
ook niet het best in staat zou zijn om vredes
voorwaarden in te dienen.
Van dat gezichtspunt uit zal de regeering
meeten oordeelen. Zij moet de natie op haar
hand hebben en zal slechts het onverantwoor-
delijkste gedeelte met zich hebben als zij
eenvoudig de deur toeslaat. Het is niet on
waarschijnlijk, dat de voorwaarden, over welke
de geallieerden het eens worden, door Duitsch
land aanvaard zullen worden, maar zij moeten
de verantwoordelijkheid voor de verwerping
op Duitschland schuiven.
PARIJS, 13 December. (Part.) Een algemeen
artikel in de bladen behelst, dat Duitschlaud's
voorstel om vredesonderhandelingen te openen
zonder de vredesvoorwaarden aan te duiden,
een strik is met het doel de vastberadenheid
van de geallieerden te verzwakken, en de
hoop, verdeeldheid onder hen te zaaien.
Saint Brice schrijft in de JournaalDe
geallieerden mogen zich niet in de kaart laten
kijken, Duitschland tracht daarmee in binnen-
en buitenland uitwerking te verkrijgen. Bin
nen de grenzen wil het 't Duitsche ivolk over
tuigen, dat de vijanden alleen verantwoordelijk
zijn voor de voortzetting van den krijg, in
den vreemde heeft men niet meer met tus-
schenkomst te doen. Proef ballons hebben de
onmogelijkheid van bemiddeling aangetoond.
De onzijdigen beheerschen de toekomst, waar
van zij ten minste één sleutel in handen heb
ben, dien van de geldla.
Saint Brice legt dan uit, dat Duitschland,
matiging voorwendend, de neutralen gunstig
wil stemmen en terzelfder tijd, terstond na
de rede van Trepof, waarin hij Konstantinopel
opeischte, de geallieerden tot verdeeldheid
wil brengen.
Saint Brice besluitDe Duitsche zet zal
mislukken. Ik acht het besluit van de geal
lieerden onwankelbaar, maar ter bevestiging
van dezen tegenslag moeten de begeerten van
de entente niet meer uitsluitend in woorden
worden omgezet.
De Matin spreekt van een doorzichtigen
valstrik en van een verschijnsel van zwakte.
Capus in de Figaro zegt, dat het bericht
bij onze bondgenooten en ons zelf niet anders
dan een spotlach van verachting heeft te
voorschijn geroepen.
De Petit Parisien gebruikt de woorden
een grof lokmiddel.
Evenement, het blad van de vooruitstrevende
linkerzijde, rept van een misdadige huichel
achtigheid en een ontzettenden leugen. De
gewonde stier voelt zijn knieën wankelen, zijn
bloed stroomt, hij raakt achter adem. Ons
antwoord zal afdoende zijnWij wenschen
geen vrede van eén dag, wij wenschen een
eeuwigen vrede, wij wenschen Elzas-Lotha-
ringen en de onafhankelijkheid van alle landen.
De Echo de Paris spreekt van een manoeuvre
om de geallieerden te verdeelen. Een oorlog
voerende streeft nooit naar vrede, wanneer hij
zich in staat acht dien af te dingen.
Hutin zegt: Joffre is benoemd tot voorzitter
van den raad der geallieerden, die te Parijs
zal worden geïnstalleerd. Joffre zal den toe
stand aan alle fronten der geallieerden nagaan.
De buit in Roemenië.
BERLIJN, 13 Dec. (Wolff.) Volgens de
dagbladen worden te bevoegder plaatse over
de in Walachije tot 10 December aangebrachte
buit de volgende opgaven gedaan. Er waren
tot dien datum 145,000 Roemeniërs gevangen
genomen, onder wie 1600 officieren. Van de
800 veldkanonnen, die Roemenië bij het uit
breken van den oorlog bezat, werden er 422
door de bondgenooten buit gemaaktvan de
60 zware veldstukken 24, van de ongeveer
500 machinegeweren 364, van de 400,000 ge
weren 200,000. Da cijfers omtrent de buit te
Boekarest zijn niet inbegrepen.
Van de in totaal 137,902 vierk. K.M. Roe-
meenschen bodem waren op 10 December
64,000 in handen der bondgenooten van de
3087 K.M. spoorwegen rond 2000 K.M.van
de 700 locomotieven werden er 137, van de
18,000 wagons 4000 buit gemaakt.
Van de stelselmatige vernietiging van de
graanvoorraden in het land kan geen sprake
zijn. Er werd betrekkelijk weinig verwoest.
Zelfs de groote pakhuizen, waarin het door
Engeland aangekochte graan van den oogst
van het vorige jaar was opgeslagen, werden
grootendeels onverlet bevonden.
Antwerpen, Zeebrugge en
De Katholieke „Kölnische Volkszeitung"
bevat, naar V. D. meldt, een hoofdartikel onder
het opschrift: „Geen invalspoorten meer in
lipt Westen", waarin het volgende voorkomt
„Voor het Westen van Duitschland en vooral
de industrie is het een levenskwestie, dat de
uitgang naar zee over Antwerpen niet weder
versperd wordt. De oorlog heeft getoond,
dat het gedijen der industrie evenzeer eene
militaire aangelegenheid van den eersten rang
is. Willen wij onze toekomst verzekeren, dan
moet onze industrie al het noodige materiaal
kunnen verschaffen, zoodat Antwerpen beslist
moet worden gehouden.
Tevens is dan het gevaar voor een overval
afgewend. Antwerpen is door de Engelschen
6teeds als invalspoort gedacht, maar steeds
hebben zij hun plan niet kunnen doorzetten
vfegens dé vastberaden houding van Holland.
Wij mogen het er niet op laten aankomen,
dat later Holland door Engeland overweldigd
wórdt, waardoor het een invalspoort zou
verkrijgen.
Ook Zeebrugge was zulk oen invalspoort
voor Engeland. Hadden wij het bij het begin
van den oorlog niet zoo spoedig bezet, dan
zouden honderdduizenden Engelschen daar
geland zijn om ons in den rug te vallen.
Behalve Antwerpen moeten wij dus ook
Zeebrugge behouden. Dit moet dan echter
eveneens met Ostende geschieden. Beide
plaatsen zijn zoo gelegen, (lat zij met het oog
op onze veiligheid niet kunnen gescheiden
worden en in Ostende zijn de omstandigheden
om het als invalspoort te gebruiken, nog veel
gunstiger dan in Zeebrugge. Wat voor deze
steden is gezegd, geldt natuurlijk evenzeer
voor de geheele Vlaamsche kust, alwaar
anders op elke willekeurige plaats een haven
zou kunnen gebouwd worden. Wij hebben,
wat dft betreft, geen keus. Nooit zal onze
industrie aan Rijn en Ruhr zich veilig kunnen
•ontwikkelen wanneer voor de Engelschen de
mogelijkheid bestaat van uit Antwerpen of
Ostende in dit gebied door te dringen.
Het Russische Klondyke.
In een correspondentie in den Berliner
Lokalanzeiger uit Stockholm deelt men aardige
bijzonderheden ovér het leven in Archangel
mede. Het gaat daar den menschen onge
looflijk goed. Dé boer, die kort geleden nog
met vijftig kopeken per dag een gelukkig
mensch was, vindt thans bij een dagloon van
twaalf roebel zijn finantieele positie onhoud
baar. lederen dag willen de arbeiders opslag
hebben en ze zijn niet met een paar kopeken
tevreden, niet met een of twee roebel, het
zijn steeds vijf roebel tegelijk, die het moeten
zijn. Het geld verdienen in Archangel is ge
makkelijk geworden, maar het uitgeven van
geld kost nog minder hoofdbrekens. De boe
renvrouwen hebben hoofddoek afgenomen en
zetten zich reusachtige hoeden op met fan
tastisch geverfde veeren. De winkeliers be
leven gouden tijden. Alle oude waar gaat
voor fabelachtige prijzen van de hand. In de
modemagazijnen staan de oude boerenvrouwen
lange rijen om witte glacé handschoenen
te koopen, groote nummers, die de winkel
bediende onmiddellijk over do gekloofde han
den moet trekken. Die doe ik aan, als ik met
de feestdagen naar het dorp ga, zegt de oude
vrouw. Dan koopt ze nog een paar heeren
handschoenen, naar de mode ten achter, voor
haar man wat zij kosten, doet er niet toe.
Geld is er genoeg. Men kan echter niet het
geheele vermogen aan handschoenen en klee-
ren verdoen. En de fantasie der boeren is
in het uitvinden van elegante buitensporig
heden niet bijzonder sterk. Een boer heeft
een zekeren roem verworven, ómdat hij zich
elke week wel drie maal laat fotografeeren,
Dat doet geen pijn en kost ten minste geld.
De vermaakzucht van de bewoners van
Archangel wordt slechts in bescheiden mate
bevredigd. Er zijn twee schouwburgen, waar
een stoel in het zoogenaamde parket vijftien
roebel kost. Kappersbedienden spelen de rol
van helden en verdienen duizend roebel in
de maand. Tot October was er ook een
panopticum, maar toen de koude -inviel, zijn
alle Cleopatra's gebarsten. Men moest ze snel
in veiligheid brengen, want de bezoekers, die
twee roebel entree betaald hadden, voelden
zich bedrogen en wilden den boel kort" en
klein slaan.
TER NEUZEN, 15 December 1916.
Bij de heden gehouden stemming voot-
twee leden van de kamer van koophandel
alhier, waren 111 stemmen uitgebracht. De
heer J. A. v. Rompu verkreeg 45, de heer
P. J. Scheele 40, de heer F. L. Rijnberg 46
en de heer M. van Dixhoorn 43 stemmen, al
zoo herstemming. Op een 19-tal verschillen
de heeren werden een of eenige stemmen uit
gebracht.
Hedenmiddag werd door een span paarden
van den landbouwer Abr. v. Hoeve do groote
winkelruit van den heer S. van Rees in de
Kersstraat, bij het Stadhuis, geheel stuk ge
reden. Behalve de ruit was er oök veel
schade aan de deur en werd een gedeelte
van den winkelinventaris verni.eld. Een der
paarden was erg aan den kop verwond en-
een der oogen hing er uit. De vrouw van
den heer van R. was zoo ontsteld van schrik,
dat zij geen geluid kon geven om te spreken.
Gisterenavond had alhier de aangekon
digde openbare vergadering plaats, waarin
gesproken werd door dhr. Jansen van Vlis
singeti over het onderwerp: „Waarom ijveren
wij voor Geref. Drankbestrijding".
Deze vergadering werd geopend met zingen
van Ps. 2 4 en gebed door dhr. N. J. Acke,
die daarna voorlas Rom. 13 en het woord
gaf aan den spreker.
Uiteengezet werd dat vooral onder de Geref.
die rekenen met het Woord Gods, veel werd
geschermd met teksten daaruit om zich aan
den georganiseerden strijd te onttrekken.
Met nadruk echter wees spreker er op, dat
alhoewel de Bijbel niet mot teksten den weg
in dezen aanwijzende, toch het Woord des
Heeren oproept tot strijd tegen de zonde.
De drankzonde, die volkszonde geworden is,
werd daarna besproken en de hoorders op
geroepen om aan den strijd daartegen deel
te nemen.
Na de rede van den spreker werd de ge
legenheid gegeven tot het wisselen van ge
dachten en het stellen van vragen, waarvan
door een paar vrienden gebruik gemaaktjwerd
Te betreuren was bet dat zoo weinigen
waren opgekomen. Echter had de vergadering
tot resultaat, dat één vriend zich opgaf als
lid der Geref. Vereeniging voor Drankbestrij
ding en éen abonné werd van haar orgaan
Door dhr. Acke werd de vergadering ge
sloten en Ds. Groeneveld verzocht voor te
gaan in dankgebed.
Het verlies van liets. s. „II e 1 e n a."
Gisteren werd te Amsterdam voor den Raad
vau Scheepvaart behandeld het door een mijn-
ontploffing zinken van het s.s. „Helena" van
den heer A. C. Lensen te Ter Neuzen, nabij
het Crofsland-vuurschip op 21 Nov.
Uit de verklaringen van kapitein R. Visser,
te Ter Neuzen, bleek dat hij dadelijk na het
vertrek uit Rotterdam geen volle stoom kon
houden wegens gemengde kolen.
Hij dreef door den storm naar de Engelsche
kust en voer den volgenden dag Zuidelijk.
Nabij het Crofsland-vuurschip ontplofte een
mijn onder het achterschip, en kort daarna
weer een.
Men deelde hem later mee dat hij in een
mijnenveld was geraakt. De Engelsche pa
trouillevaartuigen hadden hem geen seinen
gegeven en een loods had hij daar niet kunnen
krijgen.
Hoek. Het dames-comité alhier bracht bijeen
f 242,58 voor de vreemde kinderen, die in
Nederland verzorgd worden.
Te Hoofdplaat is de bewaarschool tijdelijk
gesloten wegens het veelvuldig voorkomen
van mazelén en roodvonk.
De buitengewone kommiezen te Biervliet
namen van de op wacht trekkende soldaten,
waaronder de wachtcommandant, in beslag
184 stuks kwatta, 67 stukken harde zeep en
twee veldflesschen olie.
Aan de grenzen in de Vlaamsche ge
meenten heerschte groote blijdschap onder de
Duitsche soldaten. Zij gaven door muziek en
zang op vele plaatsen hiervan blijk. Velen
meenen, dat het einde nabij is van den oorlog,
terwijl de meesten ook meenen, dat zij het
recht hebben te spreken als de overwinnaars.
Nabij Sint-Marguerite bleef een 17-jarige
Belg des avonds aan de electrische versperring
hangen.
Te Waterlandkerkje zijn door de soldaat-
kommiezen in beslag genomen 115 K.G. koffie
en 30 K.G. zachte zeep.
Een inwoner van Schore kocht te Goes
een boterletter. Toen hij, thuis gekomen, zich
aan deze lekkernij wilde vergasten, en in dit
heerlijke banket zijn grage tanden zette, beet
hij tot zijn niet geringe verbazing op een
gulden. (M. Crt.)
Aan de Memorie van Antwoord op het
afdeelingsverslag betreffende de begrooting
van Waterstaat, ontleent de Midd. Crt. het
volgende
„Voor den aanleg van een verbindingsweg
tusschen Oost- en West-Z. Vlaanderen, bestaat,
naar de Minister meent, geen voldoende aan
leiding."
We vermoeden echter dat hierin achter
„voor den aanleg" de woorden „door het rijk"
zijn weggevallen.
Immers op de begrooting zelf komt een
post van f 10.000 voor als „bijdrage aan de
provincie Zeeland in de kosten van aanleg
van een verbindingsweg tusschen Oost- en
West Zeeuwsch-Vlaanderen."
Bij het afdeelingsonderzoek is echter door
eenige leden de wensch uitgesproken dat deze
verbindingsweg door het Rijk zou worden
aangelegd, desnoods met een bijdrage van de
provincie, maar zonder bijdrage van de belang
hebbenden.
En we vermoeden nu dat als antwoord
daarop de bovenvermelde meedeeling aldus
gelezen moet worden datvoor den aanleg
door het Rijk" geen voldoende aanleiding
bestaat.
Loop der bevolking van Ter Neuzen.
In de afgeloopen week hebben zich in deze
gemeente gevestigd:
J. Schieman, commissionnair, De Feijterstr.
43, uit Axel.
Vertrokken.
E. A. M. Moers, zonder beroep, L. Kerkstr.
84, naar Teteringen.
J. v. d. Reit, znnder beroep, L. Kerkstr.
84, naar Goes.
L. J. de Rijk, zonder beroep, Javastr. 18,
naar Rotterdam,
L. A. de Bree, zonder beroep, 2e Kortestr.
2, naar Amsterdam. -
C. van 't Hof, schipper, aan boord, naar
Stavenisse.
J. J. Hamelink, werkman, Nieuwediep 85,
naar Passaic.
E. M. van Goethem, dienstbode, Heeren
gracht 3, naar St. Jansteen.
Ned. Herv. Kerk.
Tweetal te Dedemsvaart: C. D. v. Noppen
te N. Pekela en J. A. v. Selms te Grijpskerke.
Geref. Kerken.
Tweetal te OenkerkT. Gerber te Den
Bosch en II. A. Kievits te Oldehove.
Beroepen te Stellendam-Ouddorp J. Sybe-
sma te Zierikzee.
De heeren W. v. Oeveren te Wolfaarts-
dijk en H. Visser te Doetinchem trachten ter
verhooging van vele predikants-tractementen
in de Ned. Herv. kerk een millioen gulden
bijeen te brengen.
Reeds is een bedrag van f24,000 bijeen.
Zondag werd de heer C. M. Iluizenga
als predikant der Geref. kerk te Iloogersmilde
bevestigd door Ds. B. van Ilalsema» die tot
tekst had Efeze 4 11-13. Ds. Iluizenga
deed zijn intree met een predicatie overtoil.
1 28.'