Antirevolutionair
voor
No. 1385.
Zaterdag 2 December 1916.
Jaargang.
Eerste Kamer.
Tweede Kamer.
Binnenland.
B ui tenia ml.
Uit Stad en Provincie.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen
per post: voor Nederland
ƒ1,Franco
ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag= en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
H. LIT TO OU Az. te TER NEUZEN.
bij den Uitgever D.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIEN:
Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE R^ITEN AAN DE REDACTIE;
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Alle stukken, voor de Redactie van
dit blad bestemd, te adresseeren
„Aan de Redactie van Luctor et Emergo
te Ter Neuzen."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur op
den dag der uitgave.
V Art. 192.
Aangenomen is nu art. 192, waarvan de
tekst elders in ons blad te vinden is.
De laatste wijzigingen van den minister
b 'doelden aan de bijzondere school te ver
zekeren de vrijheid van de keuze der lcei-
middelen en dé aanstelling der onderwijzers.
Het leerplan werd niet uitdrukkelijk ge
noemd.
De vrees is reeds geuit,
name vrijstellen van deze
dat juist het met
twee zaken aan-
dat later het leer-
leiding zou kunnen geven,
plan in het gedrang komt.
De bedoeling des Ministers is, naar zijn
verklaring, geenszins, 0111 de bijzondere school
inzake haar paedogisclie vrijheid te knotten.
Evenwel, ieder begrijpt, dat thans eerst
recht de strijd aanvangt.
De uitwerking der grondwet-gedachte in
een lager-onderwijswet zal nog niet van een
leien dakje gaan.
Als art. 80 en art. 192 door beide Kamers
zullen zijn aangenomen, wordt het pas volle
ernst.
Dan zal blijken, wat art. 192 in de praktijk
heteekent.
Er is thans reeds veel gewonnen.
Maar nog in lang zijn we niet, waar we
wezen moeten.
V Kostelijk vermaakt
Ook de lieer De Muralt heeft zijn
laten schijnen over de schoolkwestie.
In de Tweede Kamer hield Z.Ed. een rede,
die blijk gaf, dat hij uiterst slecht op de
hoogte was.
Tóch luisterde de Kamer, want ze
kon zich, (zooals de overzichtschrijver van
De Standaard" zich uitliet) met hem amu-
licht
seeren
Eerst
boom
bleek to
zette
op over
de
een
weten.
heer De Muralt eeu heelen
zaak, waarvan hij niets af
Minister Van Gijn.
Nadat Minister Van Gijn de portefeuille-
kwestie had gesteld, is in de Eerste Kamer
het ontwerp tot wijziging van de Successiewet
met 2218 stemmen verworpen.
Op zijn verzoek werden de beraadslagingen
over de andere belastingontwerpen geschorst
Onmiddellijk 11a afloop van
der Eerste Kamer heeft
onderhoud gehad met den
de vergadering
minister Van Gijn
tijdelijken
den ministerraad, mr. Cort
een
voorzitter van
van der Linden.
Omtrent nadere door munster Van Gijn
gedane stappen in verhand met liet votum,
werd nog niets bekend.
N. R. O.
Het Nederl. Correspondentieburean in Den
Haag meldt
Wij meenen te weten, dat minister van
Gijn de Eerste Kamer schriftelijk er mede
in kennis zal stellen, dat hij de verdediging
van de drie overige aan de orde gestelde
belastingontwerpen niet meer op zich kan
nemen.
Hij vond liet erg, dat, waar aan de open
bare onderwijzers verboden is, handel te drij
ven of een nering toe te laten in hun woning,
zulk een verbod niet geldt voor de bijzondere
onderwijzers.
„Maar, mijn goeie man", aldus moest de
heer Ketelaar hem terecht wijzen, „zoo is
het niet."
Zoo'n verbod staat al sinds 1905 in de Wet
Maar de lieer De Muralt is gewoon toch
vol te houden, dat hij gelijk heeft, al blijkt
zonneklaar het tegendeel.
Zoo deed hij ook nu.
Nu ja, zoo redeneerde hij, laat het dan in
de Wet staan, dan kan immers straks de
rechterzijde het schrappen
Hij vergat, dat juist onder een rcclitscli
ministerie die bepaling is opgenomen.
Voorts vergelijkt hij openbaar en bijzonder
onderwijs met vlakken.
Het eene is rond, liet andere driehoekig.
Een vergelijking, die de gansclie Kamer
kostelijk amuseerde.
In dien trant ging liet voort.
De Kamer kwam door zijn „rede" in een
„opgewekte stemming".
Een lid die zulk een stemming weet te
wekken heeft óók verdienste.
Stonden den heer De Muralt de vergade
ringen voor den geest uit den tijd van zijn
verkiezing, gehouden op een of andere boven
zaal, waar het ook zoo erg „amusant" toeging
Het moest hem duidelijk zijn, dat men in
de Tweede Kamer toch wat heter beslagen
ten ijs dient te komen.
Thans toonde hij zich al bijzonder slecht
voor zijn taak.berekend te zijn.
Intusschen, de Kamer heeft zich kostelijk
vermaakt
Met 1 stem tegen, die van den heer Lieftinck
(1.) is art. 192 aangenomen.
Het luidt thans aldus:
1. Het onderwijs is een voorwerp van de
aanhoudende zorg der regeering.
2. Het geven van onderwijs is vrij, behou
dens het toezicht der Overheid, en bovendien,
voor zoover liet algemeen vormend zoowel
lager als middelbaar onderwijs betreft, be
houdens liet onderzoek naar de bekwaamheid
en de zedelijkheid van den onderwijzerliet
een en ander door de wet te regelen.
3. Het openhaar onderwijs wordt, met eer
biediging van ieders godsdienstige begrippen,
door de wet geregeld.
4. In elke gemeente wordt van overheids
wege voldoend openbaar algemeen vormend
lager onderwijs gegeven in een genoegzaam
aantal scholen.
5. Volgens bij de wet te stellen regels kan
afwijking van deze bepaling worden toegelaten,
mits tot het ontvangen van zoodanig onderwijs
gelegenheid wordt gegeven.
6. De eischen van deugdelijkheid, aan liet
geheel of ten deele uit de openbare kas te
bekostigen onderwijs te stellen, worden bij de
wet geregeld, met inachtneming, voor zoover
het bijzonder onderwijs betreft, van de vrijheid
van richting.
7. Deze eischen worden voor het algemeen
vormend lager onderwijs zoodanig geregeld,
dat de deugdelijkheid van liet geheel uit de
openbare kas bekostigd hijzonder onderwijs
en van het openbaar onderwijs even afdoende
wordt gewaarborgd.
8. Bij die regeling wordt de vrijheid van
liet bijzonder onderwijs betreffende de keuze
der leermiddelen en de
wijzers geëerbiedigd.
9. Het bijzonder algemeen vormend lager
onderwijs, dat aan de bij de wet te stellen
voorwaarden voldoet, wordt naar denzelfden
maatstaf als het openbaar onderwijs uit de
openbare kas bekostigd. De wet stelt de voor-
wsarden vast, waarop voor liet bijzonder
algemeen vormend middelbaar en voorberei
dend liooger onderwijs bijdragen uit de open
bare kas worden verleend.
10. De Koning doet jaarlijks van den staat
van het onderwijs aan de Staten-Gcneraal
verslag geven.
heven. In verband hiermede zullen eenige
treinen op andere stations stoppen, dan de
officieele dienstiegeling aangeeft.
Op de Zeeuwschei ij 11 valt geen
enkele trein u i t eu heeft ook geen wij
ziging in den treinenloop plaats. We brengen
echter in herinnering dat de begonnen be
perking nog slechts een voorloopige is
De directies maken nog bekend, dat bij
strenge koude de verwarming van lange rei
zigerstreinen zal moeten beperkt blijven tot
een deel der rijtuigen.
Dit is dus liet gedeelte dat liet dichtst bij
de machine staat. Het is dus geraden zoo
mogelijk vóór in den trein plaats te nemen.
ZUIDVRUCHTEN.
Dank zij de bemoeiingen van de N. O. T.
en de Zuidvruchtenvereeniging zijn de laatste
dagen eenige belangrijke partijen zuidvruchten
noodig vooral voor liet banketbakkersbe
drijf vrij gelaten. Zoo o. m. 2000 balen
(200,000 K.G.) amandelen uit liet stoomschip
Adonis. Verder een partij abrikozenpitten
(een surrogaat voor amandelen) en een hoe
veelheid abrikozen.
DE „KONINGIN REGENTES" VRIJ
GELATEN.
BERLUN, 30 Nov. Naar het Wolff-bureau
verneemt, is liet stoomschip „Koningin Re
gentes", dat 10 November aangehouden werd,
weer vrijgelaten.
Bij de directie der „Zeeland" was gisteren
middag van de vrijlating der „Koningin Re
gentes" nog geen bericht ingekomen.
Oud-Minister A G. Ellis is te Amster
dam op 70-jarigen leeftijd overleden
aanstelling der onder-
DE OORLOG.
BERLIJN. (Wolff.) De slag aan de Somme
slijk verloo^en.
ver-
DE BEPERKTE SPOORWEGDIENST.
Ter beperking van het steenkolen verbruik
zullen ingaande lieden bij de S.S., II. IJ. M.
en N. C. S. een aantal treinen worden opge-
is in slijk verioopen. In den hoek aan de
Ancre zitten de Engelsclien in slijkerige loop
graven, die door de Duitsche granaten stuk
geschoten worden. Dat is liet resultaat van
de met zooveel ophef aangekondigde over
winning aan de Ancre.
Het Duitsche front staat vastmaar Duitsch-
land vergenoegd zicli niet met een passieve
verdediging. Eiken dag wordt er over afzon
derlijke ondernemingen bericht. Zelfs in liet
Anciegebied, 0111 welks verovering zooveel
Engelscli bloed gevloeid is, is een aanval op
Engelsclie stellingen, ten Noordoosten van
Beaumont gelukt.
Daar zijn 4 officieren en 157 man, een
machinegeweer buitgemaakt. Niet liet aantal
gevangenen is van beteckenis, maar liet feit
dat de Engelsclien niet eens op plaatsen, waar
hun geheele aanvalskracht geconcentreerd is
het slagen van Duitsche tegenaanval' -
hinderen kunnen.
BERLIJN, 28 Nov. (Wolff). Officieel: Van-
nacht.liebben verscheidene marineluchtschepen
de hoogovens en nijverheidsinrichtingen van
midden-Engeland doeltreffend gebombardeerd
In tal van plaatsen zijn branden waargenomen.
Het verweer tegen den aanval was zeer krach
tig; een luchtschip is daaraan ten offer ge
vallen en bij Scarborough neergestort. Een
tweede is niet teruggekeerd zoodat liet als
verloren moet worden beschouwd. De overige
luchtschepen zijn teruggekeerd en geborgen
LONDEN, 28 Nov. (Reuter). Officieel. Een
aantal vijandelijke lluclitschepen naderde gister
avond tussclien 10 en II uur de Noord-Oost
kust van Engeland.
Bommen werden geworpen op verschillende
plaatsen in Yorkshiere en Durham, doch naar
men gelooft is de aangerichte schade gering.
Een luchtschip werd door een vlieger van
het koninklijk vliegcorps aangevallen en neer;
geschoten. Het stortte brandend in zee bij
de kust, van Durham.
Een tweede luchtschip kruiste boven het
Noordelijk gedeelte van de Midlandgraafschap-
pen en wierp eenige bommen op verschillende
plaatsen. Op den terugtocht werd het her
haaldelijk aangevallen door vliegtuigen van
het vliegcorps en bestookt door lipt geschut.
Het luchtschip scheen beschadigd te zijn,
want het laatste gedeelte van den tocht legde
liet zeer langzaam af. Het was niet 111 staat
de kust voor het aanbreken van den dag te
bereiken. Bij de kust van Norfolk was de
bemanning er blijkbaar in geslaagd herstel
lingen aan te brengen, want liet luchtschip
bewoog zicli met groote snelheid in Oostelijke
richting voort op een hoogte van meer dan
8000 voet. Negen mijlen van de kust af werd
het door vier vliegtuigen van den marine-
luclitdienst en een gewapenden trcilcr aan
gevallen en om kwart voor zevenen neerge
schoten, liet luchtschip stortte in vlammen
gehuld neer.
De volledige rapporten over de geleden
verliezen zijn nog niet ontvangen, doch men
gelooft dat ze goring zijn.
President Stcijn is te Bloemfontein op
59-jarigen leeftijd overleden.
I11 den loop dezer maand zal alhier een
vergadering gehouden van burgemeester uit
Oostelijk en Westelijk Zecuwsch-Vlaanderen,
ten einde te verkrijgen den aanleg van een
drinkwaterleiding.
Wat men in onze stad niet te vaak
ziet, kan men thans in de Nieuwediepstraat
waarnemen, dat twee huizen naast elkaar
voorzien zijn van een groot bord met„onbe
woonbaar verklaarde woning".
Deze borden mochten echter nog wel op
meerdere huisjes geplaatst worden.
Dinsdag en Woensdag was liet voor
Zeeuwsch-Vlaanderen treurig gesteld door do
mist. Vertrekken en aankomen per Prov. boot
ging bijna niet.
We vernamen van een dame die van uit
Middelburg naar Vlissingen ging om Ter Neu
zen te bereiken, doch de boot lag bij Borsele
voor anker. Deze was 12.15 uit Vlissingen
vertrokken en om 11.25 de volgende middag
te Ter Neuzen aangekomen. Zij ging daarop
van Vlissingen fier trein naar Vlake en tram
tot Hansweert, doch óók daar was geen boot
aangekomen uit Ter Neuzen. Toen weder
terug naar Middelburg, daar overnacht en de
volgende middag gelukte liet (hoewel nog
mistig) Ter Neuzen te bereiken. De Prov.
boot die naar Brcskens voer, liep dichtbij de
haven aldaar vast op een zandplaat, en de
passagiers werden met roeibooten er afgehaald.
Post en Telegrafie
Do directeur van liet postkantoor te Ter
Neuzen verzoekt onderstaande op te nemen
In liet laatst van Januari 1917 zal te
Amsterdam een examen worden gehouden
voor de betrekking van telegrafist of kantoor
bediende, bestemd voor den dienst der poste
rijen en telegrafie te Amsterdam. Aanmelding
behoort schriftelijk te geschieden bij liet Hoofd
bestuur der Posterijen en Telegrafie te's Gra-
venliage vóór 20 December a. s.
Inlichtingen zijn te verkrijgen bij den
directeur van liet post- en telegraafkantoor
te dezer plaatse.
Gisterennacht is een 18 jarige jongeling,
van Koewacht, op weg van Axel naar Koe
wacht met smokkelwaar, doodgeschoten.
Sinds een dag of vier is te Koewacht
gebrek aan petroleum. Vele inwoners waren
genoodzaakt een paar uur vroeger dan gewoon
lijk naar bed te gaan, terwijl anderen zich
moesten behelpen met kaarslicht. Maandag
avond konden aan een der openbare scholen
aldaar de lessen in lierlialingsonderwijs niet.
doorgaan wegens volslagen gemis aan olie.
w
De Portefeuille-quaestie gesteld.
Het verloop van den Somme-slag.
De Zeppelin-aanval op Engeland.
TER NEUZEN, I December 1916.