Antirevolutionair voor nieuws- en Advertentieblad Zeeland. No. 1378. Woensdag 8 November 1916. I4e Jaargang. FEUILLETON. In de Dobroedsja. Uit de Pers. Binnenland. ABONNEMENT: Per drie maanden binnen Ier Neuzen ƒ1,- per post: voor Nederland ƒ1,10. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, teuren en Brievengaarders. INGEZONDEN STUKKEN TE Franco Postdirec- Dit blad verschijnt Dinsdag= en Vrijdagavond, uitgezonderd op Feestdagen, bij den Uitgever D. H. L1TT00U Az. te TER NEUZEN. ADVERTENTIEN: Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver^ tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. ^^4^-l^fïir^SiiENTEN EN Ai>VERT£NTIËN TB BEZORGEN BU DBN UITGEVER. Alle stukken, voor de Redactie van dit blad bestemd, te adresseeren „Aan de Redactie van Luctor et Emergo te Ter Neuzen." Aanname van Advertentiën tot 1 uur op den dag der uitgave. De Minister aan het woord. De rede van minister Cort v. d. Linden is er een geweest van groote beteekenis. De stand der zaken teekent zich na lie ministerieele duidelijker af. Inzake het kiesrecht wijst de nnmster koit- weg het gezinshoofdenkiesrecht af. In de tweede plaats gaat het actieve \rou- wenkeisrecht van de baan. Ten opzichte hiervan sprak hij het„onaan nemelijk" uit. Een harde tegenslag voor de dames, die dag aan dag voor den ingang van liet Kamer gebouw met de kiesrechteischen op de borst en plankjes onder de voeten, demonstreeren. Wat liet onderwijs aangaat, de minister staat vrijheid van onderwijs toe. Echter zóó, dat niemand, bie ooit openbaar onderwijs begeert voor zijn kinderen, daarvan verstoken behoeft te zijn. Daarom moet onverzwakt het beginsel wor den gehandhaafd, dat overal van overheids wege voldoeud openbaar onderwijs moetwoi den gegeven. Desnoods mag bepaald worden, dat die ge legenheid moet worden gegegeven door een school. Een tegemoetkoming ddrhalve aan diegenen van links, die de mogelijkheid duchten, dat te eeniger tijd in sommige gemeenten geen openbare school meer zou bestaan. Ter anderer zijde kwam de minister ver klaren, dat bij het cischen der zoogenaamde, hoog opgevijzelde „waarborgen waaraan het bijzonder onderwijs zon moeten voldoen om steun te kunnen genieten, niet verder kan gegaan, dan het stellen van deze waarborgen a. goede opleiding van de onderwijzers en b. toezicht van den Staat. Van een verandering in het grondwetsar tikel, teneinde de waarborgen voor de deug delijkheid van bet bijzonder onderwijs te ver scherpen, wil hij niet hooren. Hoogstens wil hij zich beraden, om een toelichting, zeg een autenthieke verklaring, er bij te voegen. En wat de vraag van de anti-revolutionaire kamerfractie aanbelangt, om in additioneele artikelen het plan van bevrediging vast te leggen, de minister wil hier niet van hooren. Hij moest dat „beslist ontraden." 3) Aan den Roemeensclien kant stonden nog twee regimenten veldartillerie, twee batterijen rijdende artillerie, twee batterijen zware hou witsers, een regiment cavalerie, de trein en eenige reserve-bataillous infanterie, alles uit sluitend Roemeensche troepen uit de stelling van Boekarest. Alle verhalen van een deel nemen van Russische, en ook hier weer Ser vische troepen aan deze expeditie zijn onwaar. Integendeel, uit verkregen inlichtingen van de gevangen genomen officieren en uit op ge sneuvelde stafofficieren gevonden papieren is duidelijk gebleken, dat de Russen deze onder neming, die ten doel had Roestsjoek en Toe- trakan bij verrassing te nemen, omdat men uit spionnenberichten had vernomen, dat die beide plaatsen slechts zwak bezet waren ge bleven, als te waaghalzerig hadden afgeraden, maar dat de nieuwe chef van den Roemeen sclien generalen staf er toch toe was over gegaan, op aanhoudend aandringen van generaal Sarrail, die daarmede zijn pogingen, om Mo- nastir op de Bulgaren te veroveren, zeer wezenlijk hoopte te bevorderen. (Deze op- Wel is bij te vinden voor een termijnbepaling, om zekerheid te geven, dat op een bepaa d tijdstip de beginselen van art. 19-, zullen moeten zijn belichaamd in een °rg™leJe *®}- En ten slotte heeft de minister de ondubbel zinnige verklaring afgelegd, dat er geen sprake van kan zijn een der wetsontwerpen afzonder lijk aan te' nemen en het andere te verwerpen. 'Geen wijziging van art. 80 zonder herziening van art. 192geen herziening van dit laatste zonder wijziging van het eerste. De krachtige, heldere rede van den lieer Cort v. d. Linden heeft ongetwijfeld groote beteekenis gehad voor opklaring van den politieken toestand. V Het actieve Vrouwenkiesrecht van de baan. Gelijk we boven aanhaalden uit minister Cort v. d. Linden's rede, gaat het actieve vrouwenkiesrecht van de baan. Onaannemelijkluidt het ministerieele antwoord. Welk een teleurstelling dit antwoord moet brengen in de kringen der kiesrechtdames, valt te beseffen. Men zal er van hooren. Merkwaardig is de kalme toon, waarop „Hef Volk" zich uitlaat. Geen ziedende verontwaardiging, o neen i Luister slechts nZij viel hard in de zaal, deze onaanneme- lijk-verkiaringmaar zij verwekte geen op schudding. Men had ze misschien met zoo vroeg en niet zoo boud verwacht maar dat zij komen zou, kan althans van de Kamerleden niemand hebben verrast. Het betoog van den minister zal natuurlijk verzet uitlokken het zal allicht ook wrijving veroorzaken tusschen de verschillende groepen van kiesrechtstrijdsters. Wij meenen dat indien slechts de principieele voorstanders van liet Algemeen Vrouwenkiesrecht hun propa ganda voortzetten in de massa; indien slechts iedere volgende regeering tot do erkeumng moet komeneen ander dan algemeen vrouwenkiesrecht is onmogelijk, niet slechts than s, maar voor goed, dat dan deze 3de November niet als een dag van nederlaag, maar als de eerste dag van de overwinning kan worden geboekt. De teleurstelling van velen onder ons zal groot zijn maar indien wij ze doen verkeeren in nieuwen ijver, zal zij niettemin vruchtbaar blijken." Makker kan het haast niet. Uit alles is te merken, dat men in de kringen der socialisten niet zoo heel warm loopt voor het vrouwenkiesrecht. merkingen van onzen correspondent bevestigen hetgeen van Fransche zijde over dezen inval voor baar mislukking is gemeld). De Roemeensche troepen waren, in tegen stelling van degenen, in Toetrakan gevangen genomen en nu nog menig regiment op het Dobroedzja front, die nagenoeg geen kleeding aan het lijf en geen schoeisel aan de voeten hebben, uitstekend gekleed en uitgerust. Het waren, zooals blijkt uit de duizenden dooden, die nog grootendeels onbegraven overal rond lagen, toen onze commissie van enquête ver leden Maandag en Dinsdag, 9 en 10 October, ook de slagvelden bezocht, bijna alle flinke, jonge kerels van twintig tot vijf-en-twintig jaar, dus van de jongste lichtingen van het actieve leger. Dat met den overgang over den Donau geenszins een eenvoudige demonstratie bedoeld was, zooals de entente pers het nu wil laten voorkomen, treedt duidelijk aan den dag uit de sterkte en de samenstelling van het expeditie-korps en de aanzienlijke hoeveel; lieid artillerie-munitie en victualiën van allerlei soort (o.m. duizenden kisten beschuit en blikken verduurzaamde mondkost), welke reeds waren overgebracht en bij de overhaaste vlucht in het kamp bij Rjahovo zijn achtergelaten. Op merkelijk is ook een gevonden order van den kommandeerendeu generaal Zottoel aan de bataljonskommandanten, gedurende de „eerste Eigenlijk moest men er zich vóór verklaren, maar het ging toch niet zoo van heeler harte. Arme kiesrechtdames Alweer een aardig verzetje minder. Jammer van die mooie, nieuwste sport i „Bij die vrouwemonument." We lezen in de N. R. C. De Toorts bevat een gedicht van A. D. K. bij die Vrouwemonument", het ge- denkteeken bij Bloemfontein opgericht ter gedachtenis van de vrouwen en kinderen die in de concentratiekampen zijn omgekomen. Terwijl die pijne-krete Nog luide roep om wraak En oor die land se breedte Die wagwoord was „Ontwaak Terwijl die dorre bene Kon opstaan uit die graf Van Vrijburg tot bij Weenen Begin die pêre draf En oorals gaan die mare „Daar's Oorlog in die land, Kom op in grote skare, Kom veg vir Engeland Maar de Wet en Beyers hebben het volk der Afrikaanders herinnerd aan „die vrou die so moes lij." En de dichter eindigt Die volk gaat nooit verlore Wat sulke vroue eer, IIij sal vandaag of more Sijn land se lot beheer OPROEF TOT GEMEENSCHAPPELIJK GEBED IN DE NEUTRALE STATEN VOOR DEN VREDE. Wij, neutralen, die tot nu toe van den oor logsgruwel vrij kwamen, wij behooren voor onze broedervolken op de knieën te gaan, om den verbeurden vrede van God af te smeeken. Die vrede is door de volken, ook door hen, die hem nog bezitten, voor Gods aangezicht ganscli verbeurd, om verschillende redenen om de verwerping van den Christus naar de H. Sch li ft, om de verwerping van de beginselen van Gods Woord voor het staatkundig leven, om de onder het volk heerschende onge rechtigheden, veertien dagen" wat omzichtig en spaarzaam met de geweermunitie te wezen, daar er tot, dien niet meer dan 500 patronen per geweer zouden kunnen worden verstrekt. Den 2den October, in den voormiddag, werd, zooals reeds boven is gemeld, van de ponton brug, welke uit geheel nieuw en prachtig solied materiaal bestond, ongeveer 150 M. ver nield. Den gebeden dag werd door de pon tonniers getracht, om onder dekking van hun artillerie, de schade te herstellen maar telkens werd nieuwe en steeds ernstiger averij ver oorzaakt door de mijnen, die de flotielje liet afdrijven en het stoutmoedige optreden van de patrouillebooten, waarvan er een zelfs met volle vaart de brug heeft geramd en daarbij drie pontons tot zinken heeft gebracht, om daarop zelf in zinkenden toestand, een af drijvende Roemeensche lichter te enteren, en met deze zich door den stroom op den wal te laten zetten. Eveneens in den voormiddag van 2 October verschenen de Bulgaarsche troepen, welke in vrachtauto's en geforceerde marschcn van de spoorwegstations op de lijn Roestsjoek Warna waren aangerukt ter plaatse en vielen den vijand dadelijk en onstuimig aan bij Kaja Mahalee, 6 K.M. Z.W. van Rjahovo. De Roemenen waren van Rjahovo in twee kolonnes opgemarcheerd, de eene naar het om de wereldvormigheid in den handel en wandel der geloovigen zelf. Een ieder onderzoeke zijn eigen hart en leven, en werpe zich met diepe veroot moediging voor zich en de zijnen, voor eigen volk, en voor de natiën, die in oorlog zijn, neder voor het aangezicht des Heeren Dit doe men d a g e 1 ij k s, een ieder voor zich, en zoo dikwijls als liet kan gezamen- 1 ij k, hetzij als afzonderlijke gelijkgezinde ge loovigen, hetzij als daartoe opgewekte plaatse lijke Kerken opdat wij ons van onzen broedei - en liefdeplicht kwijten jegens onze dagelijks in nood des vijands zijnde broeders en zusters; en opdat de Heere, wegens den geest van: „Ben ik mijn broeders hoeder? ook tot ons het zwaard niet zende Smeeken wij zoo al te zamen hartelijk den Heere, op grond van Zijne beloften naar Mat'tli. 18 19, 20 Mattli. 7 7—12 Joh. 14: 12—14; Joh. 15 7 Job. 16: 23, 24; Zacharia 46b opdat het eerste ritselen van vrede toch spoedig moge doorwerken tot den lieflijken vrede zelf „En zij hebben Hem als een waterstroom aangeloopen, en hunne aangezichten zijn niet schaamrood gewordenPs. 346. Geve de Heere, dat deze God- èn mensch- èn Christendom onteerende oorlog, spoedig eindige Dr. M. Balt, ds. A. M. Diermanse, prof. dr. H. Bouwman, S. Wouda, ds. C. Beets, ds. A. J. Wartena, mr. P. B. Bouwman, Jonkvr. F. J. van Beeck Calkoen, dr. M Brants, W. J. den Boesterd, dr. J. A. Cramer, J. Huitema, ds. A. W. Ippius Fockens, dr. A. F. Krull, mr. R. van Maare, J. N. van Munster, Jhr. S. B. Ortt, P. W. van Rossem, Jhr. mr. A. F. de Savornin Lobman, Minister van Staat, Generaal J. G. U. Schoch, J. Siebesma, C. Smeenk, Rector J. J. Swildens, Jhr. mr. N. G. Teding van Berkhout, G. Velthuysen, P. van Vliet, ds. C. F. VVestermann, dr. H. J. E. Westerman Holstijn, M. van Wijhe Ezn. DISTRIBUTIE VAN LEVENSMIDDELEN. Door de Permanente Commissie der Chr. Werkliedenvereenigingen is een adres aan den Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel gezonden. In dit adres dringt de Commissie, met het oog op den nood der minvermogende bevolking op spoedige beschikbaarstelling van de onmisbare verbruiksartikelen aan. Voorts wijst zij er op, dat die maximum- Westen om Roestsjoek te bezetten, was over Slivopolje tot Kaja Mahalee doorgedrongen en had zich in dat dorp vastgezetde andere, sterkere, kolonne was over Birossova en Go- lemo (groot) Vranono tot in Malka (klein) Vranono gevorderd, dat vlak Lij de grens van 1913 ligt, ongeveer 18 K.M. Z.W. van Toetrakan. Hoewel de Roemenen bij Kaja Mahalee verre in de meerderheid waren, trokken ze zich al reeds na den eersten stormaanval van de Bulgaren op Rjahovo terug, en toen zij daar zagen dat de brug niet meer te gebruiken was, gingen ze de Oostelijke kolonne achterna. Deze was intusschen ten Zuiden van Malka Vranono in het gevecht gekomen van de daar aangerukte Bulgaren, versterkt door Duitschc landstormtroepen, en hield dien dag en ook des nachts stand. Den volgenden dag, 3 October, gingen de Bulgaren en Duitschers, hoewel zij ook daar nog in de minderheid waren, tot den aanval over, en wierpen reeds om tien uur in den voormiddag de Roemeensche voorhoeden volkomen ouderstboven. De ge- heele Roemeensche strijdmacht sloeg toen op de vlucht naar Rjahovo, waarbij zij stuitte op de achternagekoinen Bulgaren van den kant van Roestsjoek. (Slot volgt.) w inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave

Krantenbank Zeeland

Luctor et Emergo | 1916 | | pagina 1