Antirevolutionair voor nieuws- en Advertentieblad Zeeland. FEUILLETON. Uit de Pers. In de Dobroedsja. Binnenland. No. 1377. Zaterdag 4 November 1916. I4e Jaargang. ABONNEMENT: Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1, per post: voor Nederland ƒ1,10. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, teuren en Brievengaarders. Franco Postdirec- Dit blad verschijnt Dinsdag en Vrijdagavond, uitgezonderd op F ;stdagen, bij den Uitgever D. H. L1TT001J Az. te TER NEUZEN. ADVERTENTIËN: Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. INGEZONDEN STUKKEN TE ABONNEMENTEN en advertWën te bezorgen bij den uitgever. Alle stukken, voor de Redactie van dit blad bestemd, te adresseeren „Aan de Redactie van Luctor et Emergo te Ter Neuzen." Aanname van Advertentiën tot 1 uur op den dag der uitgave. V Groot is Diana. De heer Tydeman hield in de Tweede Kamer een rede, die getuigde van een vast houden aan het dogma van de alleen zalig makende openbare school. De openbare school, dat is eigenlijk de Ilij gewaagde met zekeren weemoed van het feit, dat ergens op een dorp in Noord- Brabant met gemengde bevolking, alle men- schen vlagden, toen het Protestantscho open bare schoolhoofd zijn 40-jarig jubileum vierde. Helaas 1 waar zijn die gouden dagen Ja, de lieer Tydeman, lofredenaar op de ODcnbare school, moest toch ook klagen, dat de openbare school steeds meer personen onbevredigd liet." Het godsdienstig element kwam in liet onderwijs op te grooton afstand I)e lieer Tydeman beweerde, dat die kfstand opzettelijk, kwaadwillig vergroot werd door de der 'openbare school vijandige, zijde. Dit is een bewering, die in het geheel geen steek houdt, omdat daartoe de middelen aan die „vijandige zijde'' totaal ontbraken, laat, staan, óf werkelijk die gezindheid bestond. Maar de heer Tydeman moest immers toch iets zeggen, ter verklaring van den achteruit gang der openbare school? Als ^r verandering in art. 192 komt, zal, aldus de heer Tydeman, stellig de eiscli in de Grondwet moeten worden opgenomen, dat het onderwijs op de bijzondere school van gelijk gehalte moet wezen als op de openbare. Men zou geneigd zijn te vragen hoe moet het dan worden, als die openbare school niet op peil is Maar liet schijnt aan de logica van den lieer Tydeman te zijn ontsnapt, dat ook dit geval mogelijk is. Dat komt er van, als men zich met dog ma's inlaati Onomwonden sprak de lieer Tydeman liet dan ook uit bij het beëindigen van zijn rede „als men in de Grondwet vaststelt, dat de openbare school de voornaamste jilaats blijft bekleeden in ons onderwijsstelsel, ben ik be reid tot medewerking aan de wetten, die verder het beginsel zullen uitwerken. Dat is duidelijke taal. Maar als dan die openbare school eens blijkt, hoe langer hoe minder de voornaamste plaats te beslaan in liet leven van de natie, als deze zich hoe langer hoe minder daaraan gehecht betoont, zal dan haar positie toch wettelijk de bevoorrechte blijven Is deze gedachte niet door en door tiranniek En gevoelt ieder, die de vrijheid mint, zich niet in veel frisscher atmosfeer bij de leuze, die jaren lang bezieling schonk in den kamp voor het onderwijsde vrije school voor heel de natie! Daarom blijft elk anti-revolutionnair liet vaandel trouw', waaronder van ouds werd op getrokken, met het devies de bijzondere school regel, de openbare aanvulling. V Poes en Kater. Pikant was de rede van den lieer Van Wijnbergen in de Tweede Kamer. In het bijzonder, toen hij de houding dei- socialisten tegenover het bijzonder onderwijs Daf zij thans zoo tegemoetkomend zijn, spruit voort uit eenhistoricale noodzakelijkheid. Ze kunnen nu wel niet anders. En art. 80 is er óók nog! Waarom hebben de socialisten anders zulk een onverzoenlijke houding aangenomen tegen de wetten-Kuyper en Heemskerk Zeker was een en ander zeer onaangenaam voor de lieeren sociaal-democraten. Maar was het bezijden de waarheid Wanneer men liet laatste nommer van Het Volk" leest, krijgt men wel den indruk, dat de heer Van Wijnbergen raak sloeg. Want wel plaatst de redactie boven haar artikel het opschrift: „Poes Van Wijn bergen," maar in het vervolg heet hij een zwarte kater", die „sarde.'. Gelukkig, dat de hoeren socialisten bijzonder verdraagzame lui zijn, die op zulk „sarren edelmoedig zullen zwijgen. Inderdaad voor hen de wijste partij. 2) In den nacht van Zaterdag op Zondag 1 October hing er over den Donau een zware nevel, zooals in de herfstdagen veelvuldig voorkomt. Daardoor werd natuurlijk het on gemerkt overzetten naar den Bulgaarschen oever met lichters van de eerste twee duizend man, die daar de plaats van het hoofd van de schipbrug moesten versterken en vast houden tegen mogelijken weerstand zeer be gunstigd, en eveneens liet ter plaatse brengen van de pontons en het slaan van de brug over de rivier, welke aldaar ruim 900 M. breed is. Dat werk hebben de Roemeensche pontonniers in minder dan tien uren volbracht, wat, ook in verband met den sterken stroom, voorzeker als een mooie verrichting mag worden aangemerkt. Toen uit Rjahovo de tijding van den overgang naar Roestsjoek was gemeld, en van daar uit door vliegers dadelijk een verkenning werd ondernomen, was de brug niet alleen reeds gereed, maar waren reeds ten minste twaalf bataillons aan den anderen oever, en hadden de opmarsch Oost en Westwaarts reeds aangevangen. Van schandalen gesproken. „De Rotterdammer" merkt op V Nog een schandaal. Eindelijk, eindelijk heeft dan het huidig Kabinet 'gelegenheid gevonden om met den allereersten maatregel, noodig voor de uit voering van Talma's Invaliditeitswet een begin te maken. Woensdag komt bij de afdeelingen der Tweede Kamer in behandeling Minister Lely's aanvraag om gelden, noodig voor héPin werking De Donau flotielje bevond zich op dat oogen- blik bij Somovit en Kovobia, ongeveer 140 K.M. stroomafwaarts, in welke laatste Roe meensche haven ze den 29 September een volkomen opruiming had gehouden onder de daarheen gevluchte Roemeensche en Russische sleepbooten en andere vaartuigen. Om van daar naar Rjahovo te komen, moesten de monitors langs Zimnitza, waar de Donau maar 500 M. breed is, en langs Georgevo, op welke beide plaatsen de Roemenen zware batterijen hebben opgesteld om de doorvaart te beletten. Bovendien zijn in het vaarwater op verschil lende plaatsen mijnen gelegd, en konden ook van hier of van daar de Roemeensche Donau- monitoren, waarvan er twee geheel nieuw en sterker dan die van de Donau-monarchie zijn, of de Russische torpedobooten en kanonneer- booten welke zich in de Donaudelta bevinden, plotseling van achter een der vele eilanden verschijnen. Ondanks al die beletselen en gevaren waren nog denzelfden dag, 1 October, voor zonsondergang drie monitors binnen schootsafstands van de pontonbrug aange komen en namen die, en de batterijen op de beide oevers, dadelijk onder vuur. Den vol genden morgen kwamen nog drie andere eveneens weibehouden ter plaatse, Hard hebben die schepen het gedurende de vaart te verduren gehad, en het moet werkelijk treden van de Radenwet. In een heftig artikel ijvert de hoehjzer- correspondent van het Handelsblad tegen dc aanneming en hij besluit zijn philippica met woorden Want mocht dit voorstel worden aangenomen, dan zouden wij niet aarzelen om dat, vooral na de verkiezing van Wld, te qualificeeren als Een schandaal Ach kom, één schandaal meer of minder zal het niet doen. Daar zijn er al zooveel. De lasterlijke aantijging tegen Idenburg een schandaal Het kabaal tegen Colijn's hyper-mihtairis- me een schandaal De agitatie tegen Rome en voor de Her vormde Kerkeen schandaal Het relletje tegen de „subsidievreters, struik- roovers" een schandaal Al te gader gedragingen waarvan het schan dalige door den loop der gebeurtenissen schitterend is aangetoond. Het schandaal zit in de volksmisleiding van 1913. Bij stukjes en brokjes, voortdurend meer en meer, komt liet voor den dag. Tusschen aanhalingsteekens Ook dit knippen wc uit „De Rotterdammer De "Katholieke" inspecteur. Een der schutsheiligen van de concentratie is Jhr. Mr. Micliiels van Kessenich, één der drie inspecteurs van het lager onderwijs, die in Nederland toezicht oefenen. Hij i§ Katholiek en oefent inspectie in de Zuidelijke provinciën. Weliiu, als zulk een „Katholiek" inspecteur uit het donkere Zuiden iets slechts zegt van het bijzonder onderwijs, dan moet het wel heel siecht wezen. En hij heeft harde noten gekraakt over de vrije school. Vandaar dat de frontmannen op de rijke ervaring van den „katholieken inspecteur een veelvuldig beroep doen. Nog pas voerde Prof. Eerdmans hem in zijn heldengestalte in de Tweede Kamer op. 'Maar nu komt Dr. P. J. 'M. van Gils in een ingezonden stuk van het Handelsblad het beeld van dezen beschermheilige nader schetsen. Enkele trekken worden hier overgenomen: De lieer M. v. K.lo. vervult sinds jaar en dag geen enkele zijner katholieke gods dienstplichtenhij is dan ook juist zoo ka tholiek als b. v. de Leidsche hoogleeraar Bolland of de Amsterdamschen wethouder Vliegen bijna als een wonder worden beschouwd, dat zé alle zijn doorgekomen en geen dooden, maar slechts enkele gewonden aan boord hebben gehad. Een der monitors heeft niet minder dan 21 treffers gekregen, waarvan drie door den schoorsteen, terwijl de kommando- toren viermaal wercl getroffen, de laatste maal zoodanig, dat ze niet meer te gebruiken was, zoodat de commandant, die gewond was, verder van het open dek af de bewegingen van zijn schip heeft moeten leiden. Van de patrouillebooten een soort gepantserde bar kassen welke de monitors begeleidden, is er een onklaar geschoten, en kregen bijna alle treffers. Maar, zooals gezegd, alle vaar tuigen waren den 2den October des morgens ter plaatse en begonnen dadelijk de vernieling van de schipbrug met hun gesehut en door middel van drijvende mijnen, en het gelukte hun dan ook reeds voor den middag op twee plaatsen de brug uit elkaar te slaan, waardoor het stuk, dat tusschen die twee bressen was gelegen, afdreef, en liet verkeer tusschen de twee oevers geheel was verbroken. De Roe menen trachtten wel, door bovenstrooms eveneens drijvende mijnen en als branders ingerichte lichters los te laten en door een overstelpend vuur uit hunne zware batterijen op hun oever de scheepsmacht te verdrijven maar de mijnen bleken al evenzeer als die 2o. was bestuurslid der Liberale Unie, toen de lieer Goeman Borgesius onder wiens ministerschap de heer Michiels inspecteur werd voorzitter der Unie was 3o. is tot den dag van heden 't erkende hoofd der liberale partij in en buiten den Gemeenteraad van Roermond; 4o. de „Katholieke" inspecteur speelde het in zijn inspectie in 1899 klaar de beide commissies voor de jioofdakte te s Bosch en te Arnhem zoodanig te forineeren dat op de 43 leden en plaatsvervangende leden geen enkel lid en 1, zegge en schrijve één, plaats vervanger uit liet Katholiek bijzonder ondei- wijs, daarin een plaats kreeg. 'Wie het oordeel van Katholieke Kamerleden over deze daad van den „Katholieken inspec teur" wil vernemen, hij sla de Ilandelinsen der Tweede en Eerste Kamer op en zal daar zeer krachtige protesten van wijlen de heeren Mutsaert, Dr. Schaepman, Dr. Vermeulen en Van der Does de Willebois lezen. Een andere Sint-Frontmannius zal noodig zijn PRODUCTIEKOSTEN VAN BOONEN EN GRANEN. Het hoofdbestuur van de Groninger Maat schappij van Landbouw en Nijverheid heeft op een telegrafisch verzoek aan den minister van landbouw, om den prijs, waarvoor de landbouwers de boonen aan het rijk moeten afstaan, te verlioogen, een telegrafisch verzoek ontvangen een vergelijkende berekening te zenden van de productie-kosten van boonen en granen. Het hoofdbestuur heeft hierop een uitvoerige berekening ingezonden, waarvan de conclusie is, dat de boouenprijs van 17 cent per kilo met ten minste 4.20 cent moet worden ver hoogd, om den boonenbouw even loonend te maken als de verbouw van granen, naar de prijzen, die hiervoor door den minister zijn vastgelegd. Naar de thans geldende prijzen becijfert liet hoofdbestuur voor de granen een netto-opbrengst van f53 per ILA en voorde boonen een zuiver verlies van f31, eveneens per H.A. Om gelijkstelling te verkrijgen, dient de opbrengst der boonen dus ten minste f84 meer te bedragen, of bij een gemiddelde opbrengst van 2000 kilo per H.A. ten minste f4.20 per 100 kilo. Mochten de bestaande jirijzen worden gehandhaafd, wat onredelijk en daarom onwaarschijnlijk wordt geacht, dan zou niet alleen de oorlogswinst ten volle worden weggenomen, maar ook non de vredeswinst en nog meer dan dat, hetgeen te meer in de mijnversperringen alle Russisch fa brikaat niet te werken, en de batterijen werden, nadat hare opstelling was vastgesteld, spoedig door liet goed gerichte vuur uit de zware kanonnen op de monitors tot zwijgen gebracht, terwijl met het lichtere geschut de vijand op den' anderen oever werd bestookt en den pontonniers werd belet, de brug te herstellert. Van de Roemeensche en Russische flottielje geen spoor. Die was wel dadelijk van Braila uit naar boven gestuurd, maar werd door de zware batterijen, welke de Duitschers al reeds tusschen Rassovo en Silistria hebben opgesteld, verhinderd verder te komen dan het eerst- I genoemd plaatsje. Intusschen waren zoowel van de zijde van Roestsjoek en uit liet Zuiden de Bulgaren, als van uit het Westen van den kant van Toetrakan, de Duitschers aangerukt, om den binnengevallen vijand terug te drijven. Zooals naderhand is gebleken, waren 16 bataillons infanterie, een regiment veldartillerie met 24 stukken van 11.2 cM., een batterij rijdende artillerie van 6 stukken van 5.6 cM. en een regiment cavalerie over de rivier gekomen, alzoo ruim 15,000 man. (Wordt vervolgd). Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave

Krantenbank Zeeland

Luctor et Emergo | 1916 | | pagina 1