Antirevolutionair
voor
nieuws* en Advertentieblad
Zeeland.
Uit de Pers.
Binnenland.
I FEUILLETON.
In de Dobroedsja.
jsjo. 1376.
Woensdag 1 November 1916
Jaargang.
Franco
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. Lm dOU Az. te TER NEUZEN.
ADVERTENTIËN:
Van 1 4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver*
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
re BEZORGEN BU UBN UITGEVER
Alle stukken, voor de Redactie van
dit blad bestemd, te adresseeren
„Aan de Redactie van Luctor et Emergo
te Ter Neuzen."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur op
den dag der uitgave.
het wel. Heeft misschien do heer Otto nog
een nieuw gezichtspunt Zoo neen, dan is
de openbare school thans van den ondergang
gered.
De echte Palstaander.
Ook de heer Eerdmans heeft in de Tweede
Kamer zijn licht doen schijnen omtrent art.
192. Ziehier, hoe de overzichtschrijver in
„De Nederlander hem tracteert
En eindelijk de heer Eerdmans
Zijn rede het glanspunt
Th e topic of the day?
De geïncarneerde oppositie, de gekristalli
seerde liefde voor de openbare school, zich
uitend in een krachtig-bruischend, welsprekend
woord, komende uit het hart
Niets van dat alle^, niets... Het was „het
kleine rivierke", dat leutigjes langs de kantjes
van liet stille landschap kabbelt, het was het
gemoedelijk, knus, niet ongezellig babbeltje,
dat, herinnert aan van Alplien's
Wij zaten laatst bij Saarlje
Onze goede oude baker,
Die sprookjes kan vertellen,
En dronken chocolade.
Het heeft tamelijk lang geduurd en toen
de heer Eerdmans eindigde, wisten wij niet
veel meer dan wat wij reeds lang wisten
dat hij tegen het Onderwijs artikel is. Dat
hij er geen pacificatie van verwacht, omdat
hét de rechterzijde niet te doen is om den
bloei van het volksonderwijs, maar om dien
der bijzondere school, en om den ondergang
der openbare. Pacificatie, zegt hij, moet van
d i e zijde komen. Rechts beweert een offer
te brengen, maar men denktgoed, ik offer,
maar ik krijg de centen. En op grond der
liberale verdraagzaamheid (ja. dat zei de
heer Eerdmans heusch eischt rechts dat links
(die centen?) zal geven, maar zij geven er
niets voor terug.
Zij spreken van recht, maar dat komt niet
te pas. De Staat heeft te zeggen Zoo moet
het, en dan hebben we met al die eischen
van rechts niets te maken willen de heeren
van rechts daar niet aan gelooven, dan moet
de Minister zijn voorstel maar terugnemen,
enz.
flank u, mijnheer Eerdmans, nu weten wij
i)
Onderstaand is een schrijven van den Balkan
correspondent der N. R. Cdat we, omdat
het een duidelijken blik doet slaan in hetgeen
thans in de Dobroedsja is voorgevallen, over
nemen
De overtocht van de Roemenen over den
Dónau in den nacht van 30 September op 1
October en hun inval in Bulgarije tusschen
Roestsjoek en Toetarakan met het kennelijk
doel zoo in het operatieleger van den vijand
in de Dobroedzja te komen, was ontegen
zeggelijk een stout stuk, dat, wanneer het wa^
gelukt, vérstrekkende gevolgen had kunnen
hebben.
Door de ook bij deze gelegenheid weer aan
den dag getreden snelheid, waarmede de
Duitsche oorlogsleiding op den Balkan dadelijk
afdoende maatregelen heeft genomen om dien
verrassenden inval te keeren, en met naiiio
ook in hooge mate door het krachtige en on
versaagde optreden van de Oostenrijksch-
Hongaarsche Donaufiottielje, is de onderneming
voor de Roemenen op een bloedige nederlaag
uitgeloopen, welke eene poging om den invul
DISTRIBUTIEWET.
De Minister heeft aan de gemeentebesturen
meegedeeld, dat een voldoende hoeveelheid
van de volgende artikelen ter beschikking kan
woiden gesteld
Stapelgroentenroode koolgele kool
uienen Friesche en andere soorten fijne
P Vatgroenten pronksnijboonen, enkele sper-
cieboonen dubbele spercieboonen zuuikool,
en andijvie.
Met i November zullen de volgende goede
ren ter beschikking staan
rundvet; spek; rijst; gort; en havermout.
BROODPRIJZEN.
Door de vereenigde bakkerspatroons te
Weesp werd besloten met ingang van Maandag
de broodprijzen met 7 cent te verhoogen.
W1TTE-BROODK AARTEN.
Naar de N. Ct. meldt, zal bij de broodkaarten
voor wittebrood een andere regeling worden
getroffen dan thans voor brninbrood het geval
iB. De bruinbroodkaarten zijn zoo ingericht,
dat slechts van één bakker brood kan worden
betrokken. Voor het wittebrood zal de kaart
bestaan uit een kolom met coupons, voor elk
half K.G. één, die door den bakker moet
worden afgescheurd en ingeleverd. Zoodoende
zal een broodverbruiker van meer dan één
bakker brood kunnen betrekken en wordt
voorkomen, dat tal van bakkers schade lijden.
Er zijn toch tal van verbruikers, die er meer
dan één bakker op nahouden.
Het quantum wordt hoogstwaarschijnlijk 3
kilo witbrood per hoofd per week, behalve de
kinderen onder 1 jaar.
DE FORTUNA.
Men meldt uit Vlissingen
De muilboot kwam Zaterdag om zes uur
binnen met 101 passagiers, waaronder 7 over
levenden van de „Fortuna De eerste stuur
man, W. Moerdijk bleef voor de schouwing van
aangespoelde lijken, de tweede stuurman A.
Verwaaien en de stuurmansleerling C. Hoogcn-
kamp wegens lichte ongesteldheid in Engeland
achter.
Over de ramp mochten de mannen zich niet
veel uitlaten, maar daarom vernamen wij toch
nog, dat het ongeluk gebeurde bij Beathchyc
te herhalen weinig waarschijnlijk maakt.
Uit een krijgskundig oogpunt behoort dit
krijgsbedrijf zeker tot een der belangwek
kendste uit den grooten oorlog, al heeft het
maar vier dagen geduurdpontonniers aan
de eene zijde, en de marine in nauwe samen
werking met de landmacht aan de andere zijde,
hebben daarbij daden volbracht, gelijk er nog
niet vele in de krijgsgeschiedenis vermeld zijn.
Het punt waar de Roemenen den overgang
hebben volbracht was daarvoor gewis niet
kwaad gekozen. Tusschen Roestsjoek en Toe-
trakan is ook de rechter (Zuidelijke) oever van
den Donau vlak, terwijl langs den linkeroever,
ongeveer tien kilometer verder naar het
Noorden, een heuvelrug van om en bij de
100 M. hoogte loopt, en het land daarvoor tot
aan de rivier (tusschen twee groote oever-
meren, welke het moeraswater opzuigen en
daardoor een droge strook van ruim tien kilo
meter vrij laten) met dicht struikgewas is
begroeid. In die streek verheffen zich twee
heuvels van bij de 50 M. hoog, waarop het
dorpje Gostin en de boerderij van Flamoenda
zijn gelegen, van waaruit het heele terrein
en de rivier bestreken kunnen worden. Da
delijk stroomopwaarts van het dorpje Rjahovo,
dat op den Bulgaarschen kant 300 M. van den
oever ligt en waar de overgang heeft plaats
gehad, bevinden zich in de rivier drie lang
head en dat het schip in een minuut zonk.
Sommigen hadden bij pikdonkercn nacht en
storm en regen een kwartier in het water
gelegen en toen 10 uur in de boot, alvorens
door een Engelsch patrouillevaartuig naar
Newhaven te "worden gebracht. Het schip
verging in den nacht van 21 op 22 October
te 1 uur.
Allen vertrokken met den trein van 1.4b.
De mailboot kreeg Vrijdag achtereenvolgens
drie mijnen op zij van het schip.
HERSTELLING AAN NOORSCHE
SCHEPEN.
Naar Wolff uit Berlijn seint, heeft het'
verbod van Duitschland om in Nederland
heistellingen aan Noorsche schepen uit te
voeren met ijzer uit Duitschland af komstig
welk bericht' wij dezer dagen gemeld hebben
alleen betrekking op schepen, die voor Duitseh-
land's vijanden in de vaart zijn.
K. KATER, f
Naar ons geseind wordt, is Zaterdagmorgen
de heer Klaas Kater, de Eere-Voorzitter van
Patrimonium, na een korte ongesteldheid
ontslapen op 83-jarigen leeftijd. Geboren op
15 Oct. 1833 te Aalsmeer, werd Kater in 1847
verpleegde in lipt Amsterdamsche Weeshuis,
vanwaar hij werd uitbesteed als boerenknecht.
In 1857 werd hij Bijbelcolporteur, om na heit
uitoefenen van nog andere beroepen, in 1867
aan de gasfabriek te komen. Ook hier bleef
Kater niet lang, daar hij geen Zondagsarbeid
wilde verrichten, en zoo werd hij in 1868
metselaar aan 's lands werf, totdat hij in 1874
aan de bierbrouwerij „De Gekroonde Valk"
verbonden werd, waar hij tot 1903 arbeidde
en toen gepensionneerd werd. In dien tijd
heeft Kater „Patrimonium" opgericht en werd
hij hoofdredacteur van het orgaan.
Sedert zijn benoeming tot Eere-Voorzitter
leefde de grijze voortrekker van Patrimonium
stil te Amsterdam, wat echter niet zeggen
wil, dat zijn geest niet werkzaam was. Tot
in zijn hoogen ouderdom bleef hii, met jeugdig
vuur bezield, belang stellen in den socialen
en ook in zooveel anderen Chr. arbeid, totdat
hij werd afgelost van zijn met zooveel liefde
en energie betrokken post. „DeNederl."
KAAS.
De markt te Rotterdam was Vrijdagmorgen
een puzzle.
Toen de markt als gewoonlijk om half tien
aanving, waren er wel boeren en stapels kaas,
doch kooplieden waren nergens te zien. Zij
waren in vergadering bijeen en hadden daartoe
wel reden.
Wel werden j.l. Maandag de consenten voor
uitgestrekte eilanden, eveneens dicht begroeid.
Deze eilanden verbergen voor de Bulgaren
hetgeen daarachter geschied op de Roemeen-
sche zijde. Op den Bulgaarschen oever is er
alleen bij Rjahove een heuvel Van een 60 M.
hoog, waarop zich een observatiepost van 30
man met een batterij van 4 stukken veldgeschut
bevond, die zich, om niet omsingeld te worden,
ua het afgeven van eenige salvo's heeft terug
getrokken. Onmiddellijk achter den boven
aangegeven heuvelrug op den Roemeenschen
oever loopt de spoorweg van Boekarest naar
Giorgevo. Het punt van overgang over den
Donau is trouwens dat waar de rivier het
meeste bij de hoofdstad is (nauwelijks 45 K M.)
Zooals men ziet bood deze plaats inderdaad
voor de Roemenen allerlei voordeelen om
zooveel mogelijk ongemerkt den overgang voor
te bereiden en met goed gevolg tebewerk-
stelligcn, zoolang de tegenpartij daartegen geen
maatregelen van afweer had getroffen. Van
Roestsjoek en van Toetrakan is het 26 K.M.
tot aan Rjahove, alzoo konden troepen van
daar op zijn vlugst eerst in een etmaal ter
plaatse verschijnen, en binnen dien tijd zou
men zich reeds daar behoorlijk hebben kunnen
verschansen en eene voldoende krijgsmacht
en artillerie hebben kunnen overbrengen om
die troepen terug te slaan, en in het binnenland
op te rukken.
uitvoer door de regeering weer verleend en
behoefden de handelaren Dinsdag niet, zooals
zij Vrijdag waren afgesproken, te bespreken,
of zij al dan niet zouden staken met het
koopen, doch heden stonden zij weer voor
ernstiger zaken.
Eenige leden der kaasvereenigmg waren
deze week naar Engeland getrokken, om
aldaar' te onderhandelen over het sinds Juni
opgeloopen tekort, dat reeds tot 7,000,000 K G.
gestegen is.
Vrijdagmorgen werd in de vergadering
medegedeeld, dat Engeland er genoegen mede
had genomen om dit tekort tot 3,800,000 K.G.
terug te brengen, doch dat men daarvan dan
ook met de meeste spoed 300,000 K.G. direct
tegen f70 per 50 K.G. moest leveren, voor
het overige gedeelte werd een termijn toege-
StDe kooplieden stelden evenwel de vraag
van waar het geld te halen, dat er tegeneen
levering voor die prijs bij moet, aangezien
Duitschland tegen de 'hooge prijzen niet meer
koopt en zelfs haar vertegenwoordigers reeds
naar Nederland heeft gezonden om met de
Kaasvereeniging en het Landbouw Export
bureau besprekingen te voeren om voor
elkander te brengen, dat Duitschland een
gelijk percentage als Engeland van het export-
vrije gedeelte legen denzelfden prijs als
Engeland ontvangt. (N. R. C.)
DE ZEPPELIN.
(Officieel). Uit de ingekomen rapporten
omtrent het overvliegen van Nederlandsch
gebied door een Duitseh luchtschip op 22
dezer, is gebleken, dat liet luchtvaartuig nabij
Vijlen (Zuid-Limburg) te 6 uur namiddags
boven het Nederlandsch territoir is gekomen
en daarop zijn weg in Noordwestelijke richting
heeft genomen over Geulle, Bergeyk, Valkens.
waard, Nieuwendijk en Werkendam, vanwaar
het zijn koers hc'cft gewijzigd en Oostwaarts
over Westervoort naar Duitschland is terug
gekeerd. Het luchtschip is op verscheidene
plaatsen beschoten. In de omstreken van
Werkendam heeft het voorwerpen uitgeworpen
of laten vallen. Het van regeeringswege
ingestelde onderzoek van de gevonden stukken
heeft aangetoond, dat deze vermoedelijk af
komstig zijn van reservoirs. Met zekerheid
kan worden vastgesteld, dat zij geen onder
deden zijn van spring of brandprojectielen.
De regeering heeft terstond den gezant te
Berlijn opgedragen ter zake van deze nieuwe
schending van het Nederlandsch gebied door
een Duitseh luchtschip een ernstig vertoog tot
de Duitsche regeering te richten.
WINTERAARDAPPELEN.
(Officieel). In verband met het onlangs
Dat bij de vorige invallen op het Balkan
schiereiland van het Noorden uit van dit
gunstige punt geen gebruik is gemaakt, moet
waarschijnlijk daaraan worden toegeschreven,
dat die toen juist daar werden verwacht, en
de Turken alzoo het gros van hun leger aldaar
in de bekende vestingvierhoek Roestsjoek,
Silistria, Sjoenha, Raszgrad hadden samenge
trokken. In de geschiedenis van Turkije en
de Beneden-Donau-landen komt namelijk twee
malen een Donau-overgang bij Rjahovo voor,
het laatst in 1595, toen onder de regeering van
Sultan Mohammed III de Tinken daar Wala-
chije binnengedrongen en bij Kaloegeren, half
weg Boekarest, geheel verslagen werden door
Michael den Dapperen, die deswege als een
nationale held door de Roemenen wordt ver
eerd.
Ditmaal hebben de Roemenen gemeend den
overgang hier met goed gevolg weer te kunnen
probeeren.
Zij geloofden zeker te zijn den vijand daar
nu te verrassen, wat ook het geval is geweest,
en dan zijn opmarsch in de Dobroedzja in de
war te kunnen sturen. Hierin hebben ze zich
echter misrekend, tengevolge van het doel
treffende ingrijpen van de Oostenrijksch Hon-
gaarsche Donau fiottielje, welke weer voor hen
een noodlottige verrassing is geweest.
(Wordt vervolgd).
w
ioilJioII r,on r
inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.