if
nieuws- en Jldvcrtcntieblad
Zeeland.
I
FEUILLETON.
Binnenland.
Lit de Pers.
No. 1369.
Zaterdag 7 October 1916
[4e Jaargang.
Uit jonge Jaren.
Franco
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen
ner nost* voor Nederland 1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postd.rec-
teuren en Brievengaarders
Dit blad verschijnt Dinsdag= en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. UTTPOU At. te TER NEUZEN.
van advertentiS" vóór uren op den dag der nibjave.
REDACTIE;
RICHTEN
STUKKEN
INGEZONDEN
abonnementen en ADVERTENTIËN
ADVERTENTIËN:
Van 1-4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Qrootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Alle stukken, voor de Redactie van
dit blad bestemd, te adresseeren
„Aan de Redactie van Luctor et Emergo
te Ter Neuzen."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur op
den dag der uitgave
V Art 192.
Het nieuw jvoorgestelde art. 192 brengt in
de kringen der vrijzinnigen heel wat tongen
U1 De^vrfj-liberalen en de vrijzinnig-democraten
hielden vergaderingen ter bespreking van de
q'Merkwaardig is het, te hooren hoe thans
het goed recht der bijzondere school wordt
verdedigd door liberfden zelf.
Een paar staaltjes.
On de vergadering van de vnjz democi
kiesvereniging in Den Haag tradendeheeren
Koster (het Kamerlid voor Assen) en M.ir-
Cl'Volgens een verslag in de N. R. C. zegt
de heer Koster,
dat de katholieke en antirev. ouders
niet alleen het recht, maar ook den p 11 c li t
hebben om hun kinderen dogmatisch onderwijs
te doen volgen. Overigens gaat het wet om
een uurtje godsdienstonderwijs, maar om de
richting, die door het geheele onderwijs loopt.
Een bestuurslid Christelijke sommen
De heer Koster komt tegen deze interruptie
op, die hij geheel onjuist acht.
Spr. wijst op de liooge beteekems, dat het
rapport is gemaakt door twee leiders van elk
der verschillende partijen. Het gaat dus met
aan te zeggen het is een uiting van een paar
fatsoenlijke, knappe politieke menschen.
De heer Marchant wijst er tegenover den
heer v. Lelyveld op, dat het bijzonder onder
wijs niet isopenbaar onderwijs plus een
uur godsdienstonderwijs."
We hebben enkele zinnen onderstreept.
De herhaalde uiteenzetting van ons beginsel
begint toch eindelijk vrucht te dragen.
Uitingen als bovengemeld doen weldadig
aan tegegonover het fanatiek optreden van
mannen als Prof. Eerdmans.
V De distributie-wet.
De distributie-wet brengt eigenaardige moei
lijkheden mee.
De bepaling dat V10 der kosten voor reke-
nin°- der gemeente komt, is vaak bezwarend.
Sommige gemeenten zullen dit als \oo
wendsel gebruiken, geen goedkoope levens
middelen beschikbaar te stellen.
Daarvan wordt de burgerij de dupe.
De eene gemeente helpt haar ingezetene
de andere genabuurdc, niet.
Controle, dat de gemeente in werkelijkheid
niet bijdraagt voor een andere, die weigert
van de bepalingen der distributie-wet gebruik
te maken, is moeilijk te treffen
Een ander bezwaar is, dat bij 011001 deel-
kundige behandeling door de gemeente, de
handel wordt uitgeschakeld.
Er is soms een streven merkbaar, gemeente
lijke winkels op te richten, wat, behalve dat
daardoor do neringdoenden noodoloos worden
geschaad, tevens extra-kosten meebrengt voor
de gemeente.
Ook bij de uitvoering der distributie-wet
komt liet er op aan, liet gemeenschappelijk
verkeer zooveel mogelijk intact te laten.
Door bepaling van maximum prijzen en
strenge handhaving daarvan is veel te bereiken.
Het idee is geopperd, de 10% om te s aan
over alle gemeenten. Daar schijnt inderdaad
veel voor te zeggen.
Zoo zou ook de eene gemeente met kunnen
profiteeren van de geldelijke opofferingen der
Het is te hopen, dat de verschillende ge
meenten, ook in onze streken, één lijn zullen
trekken.
Zooals het op het oogenblik gaat, is het
niet naar belmoren.
wetsartikel reeds geleerd, hoeveel verschil
van inzicht er mogelijk is over de beteekems
van zijne inhoud, dat in het belang van alle
partijen geacht mag worden, dat de hoofdbe
ginselen van de uitvoerings-wet 111 de grond
wet zelf in de additioneele artikelen worden
vastgelegd.
Wordt eenmaal het compromis aangenomen,
dan zou het doel ten eenen male worden
gemist, indien bij de uitvoering dan opnieuw
de partijstrijd ontbrandde.
Dit nu kan men op deze wijze op doel
treffende wijze afsnijden.
E11 dat liet dan daarnaast gewensclit was
om de thans voorgestelde gedetailleerde uit
werking van het kiesrecht terug te brengen
tot de vaststelling van enkele hoofdbeginselen,
zal men het blad tevens moeten toegeven.
Wat op dit punt thans werd voorgesteld
gaat alle proportie te buiten.
't Is te hopen, dat deze dubbele voorslag
bijval mag vinden ook bij andere partijen.
reed en de ontvanger (geadresseerde) heeft
eenvoudig langs de perforatie de gegomdo
strookjes te verwijderen.
Ook voor zakeumenschen zijn postbladen zeer
wel als z. g. memo's (memorandums) te ge
bruiken, daar ze ongeveer denzeifdon vorm
(zonder klep) hebben.
De postbladen zijn verkrijgbaar 111soorten
nl van 3% cent (met 3 cents postzegel), van
'Va
cent (met Scents postzegel) en van
55)
Zou bij tante laten zien, wat hij bad ge
vonden? Wel, waarom niet? Hij had liet
toch eeilijk gevonden en hij was toch ook niet
voornemens liet zich toe te eigenen Na
tuurlijk zou hij het tante laten zien. Hij vond
liet alleen maar akelig, dat Pietje er dan
ook haar neus in zou steken hij kon bant
niet best zetten. Nee, dat was toch eigenlijk
óók niet goed ze was alijd wel heel onvrien
delijk ja, maar hij was ook niet altijd de
vriendelijkheid in persoon hij voelde, dat hij
er verkeerd aan deed een hekel te hebben
aan zijn nichtje. Hij mocht daar niet aan
toegeven liij moest probeeren haar hatelijk
heden te verdragen ja, dat moésteigenlijk
moest er nog veel meer, hij wist het welniet
te haten, te verdragen alleen is nog niet vol-
doondemaar
Hij stond voor tantes huis en ging binnen.
Er was visiteeen paar juffrouwen, die hij
amper kende. Hij zou maar gauw naar zijn
Geen kat in den zak koopen.
Omtrent Dr. Kuyper's voorslag schrijft
Rotterdammer
Waarborgen voor de toekomst.
Het komt ons een uitnemende gedachte
voor, die „De Standaard" opperde, 0111 in
enkele additioneele artikelen in de Grondwet
de hoofdbeginselen van de wettelijke uitvoering
van het onderwijsartikel, indien dit wordt
aangenomen, vast te leggen.
Aan een twijfel aan wederzijdsclie goede
trouw behoeft daarbij niet te worden gedacht.
Men mag zelfs gerust aannemen, dat bij aan
neming van liet aitikel zoowel links als iccbts
de oprechte bedoeling voorzit, om het artikel
uit te voeren in den zin, waarin het is aan
genomen.
Toch heeft do ervaring bij zoo menig grond-
kamertje gaan, dan zat hij heel gemakkelijker
en kon hij zijn werk voor de school afmaken
daar kon 'beneden onder de drukke gesprekken
der dames toch niets van komen.
Toen hij boven was en de lamp had aan
gestoken, moest hij eerst de portemonnaie
eens nauwkeuriger bekijken en den inhoud
onderzoeken.
Er zat toch nog heel wat in, al waren het
geen guldens. Eenige dubbeltjes, een paar
kwartjes en tamelijk wat „losse" centen. Hij
lei ze alle op tafel, om te tellen. Hé! wat
was dat? Dat leek die cent wel, die hem
had toebehoord. Voor het lezen van een boek
uit de schoolbibliotheek moest eiken keer een
cent betaald en bij herinnerde zich nog zeer
goed, hoe hij verleden winter éénmaal een
cent' had gegeven, die twee gaatjes in liet
midden had. 't Kon haast niet andersdan
waren dit waarschijnlijk de gestolen penningen
van de kas der bibliotheek en dan werd
het al zeer waarschijnlijk, dat Henk de eigenaar
der portemonnaie en een dief wasen
van avond den ouden Pieterse had lastig
gevallen. Ouden Pieterse, hoe zou liet
met hem zijn Zou zijn oog nog pijn doen
Zou hij morgen maar eens even gaan hooren
En hoe te doen met zijn vondst Eén gulden
twee en dertig bevatte de portemonnaie. Nee,
hij wilde dat geld volstrekt niet voor zich
Bij kon. besluit is bepaald, dat in verband
met' de huidige bijzondere tijdsomstandigheden,
in dit jaar geen verlofgangers van de landweei
zullen worden onderworpen aan het in art.-O
der Landweerwet vermelde onderzoek.
KAMERVERKIEZING DORDRECHT.
De Liberale Kiesvereeniging te Dordrecht
heeft Woensdagavond het oud-Kamerlid den
lieer P. J. de Kanter candidaat gesteld in de
vacature-Schim van der Loeff.
POSTBLADEN.
Zij, die weinig brieven te schrijven hebben,
beschikken in den regal niet over „postgerci
Vooral de kleine man betaalt, als hij te schrij
ven heeft naar verhouding een te groot be
drag voor de benoodigdheden. In een buurt-
winkeltje haalt hij een velletje papier, een
enveloppe en, laat ons zeggen, een 5-cents
postzegel. Hij betaalt dan te zamen 1 1
4- 5Va cent 71/» cent.
Het is alweer niet algemeen bekend, dat
liet met 5Va cent af zou kunnen door liet koopen
van een post blad; een dubbel te vouwen,
van geperforeerde, gegomde randen voorzien
papier met een 5-cents postzegel bedrukt.
Dat is dus eigenlijk een combinatie van papier,
enveloppe en postzegel.
Nadat liet beschreven is, wordt liet met de
gegomde strookjes dicht geplakt en vanjadres
voorzien. Dan is bet voor de verzending ge-
behoudenhij wilde nietlieelemaal niet
maar... boe raakte bij er van af? Moest lijj
het meester Raamsma vertellen, of... nu bij
zou morgen wel zien. Hij moest nu zijn werk
gaan maken, anders kreeg hij het niet af, en
vader had hem zoo op liet gemoed gedrukt,
altijd zorgvuldig zijn schooltaak te maken
Vader.... waar zou bij zijn? Toch lang, dat
hij niets hoorde Hé, als vader nou morgen
eens onverwacht met de boot uit Amerika
aankwam? Morgen? Vader was. immers
ziek; wat een dwa2é gedachte; maar vader
beterde tochdat vader nu ook heelemaal
niets meer liet hooren
Hij werd weer geheel ter neergeslagen,
maakte lusteloos zijn schoolwerk en ging
mistroostig te bed. De portemonnaie had hij
achteloos weer in den zak gestoken.
HOOFDSTUK XI.
Den anderen morgen ontwaakte bij later
dan anders. Hij had zieh leelijk verslapen
haast-je, rep-je moest lijj zich wasschen,
kleeden, eten en naar school. Hij haalde
zijn makkers nog net in, die al vooruit gegaan
waren.
Hè, hoe jammerhij had nu niet eens tijd
meer gehad, om oven bij Pietersen te gaan
vragen, hoe liet hem ging. Zou hij Kees en
de anderen vertellen, wat er gisterenavond
cent (met 1'2%-cents postzegel).
Kennismaking met de postbladen is zeer
aan te bevelen.
1400 ARBEIDERS WERKLOOS.
De jutefabrieken te Rijssen, van de firma
Ter Horst Co., die 1400 arbeiders te werk
houdt, staan wegens gebrek aan grondstot
Een deputatie uit de werklieden, - hoofden
van huisgezinnen, heeft Woensdag te s-
Gravcnliage aan liet Kon. Nat. Steuncomité
en aan de Nijverheidscommissie een adres
aangeboden, waarin hulp wordt gevraagd, o.a.
door vrijlating der grondstoffen.
MAXIMUMPRIJZEN.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft tot de gemeentebesturen de vol
gende circulaire gericht
Tk heb de eer er uw aandacht op te vestigen,
dat van de artikelen, genoemd in mijn be
schikking
van 28 September, betreffende de
maximumprijzen, ingaande 1 October, d'e vol
gende bereids geregeld aan de gemeenten, die
daarom hebben gevraagd, worden afgeleverd
en dus in die gemeenten voor de verbruikers
verkrijgbaar zijn, met inachtneming van dein
bovengenoemde beschikking aangegeven maxi
mum-prijzen, te weten ongebuild tarwemeel,
rogge, varkensvleesch, margarine, boter, kaas,
eieren, melk, suiker en zeevisch.
De overige artikelen zullen eerst worden
afgeleverd met ingang van een nader 11 mede
te deelen datum, zoodat zij eerst na dien datum
in de gemeenten, welke om de meerbedoelde
artikelen hebben gevraagd, ingevolge de be
schikbaarstelling van rijkswege en met inacht
neming van de maximumprijzen verkrijgbaar
zullen zijn.
Ter vermijding van misverstand gelieve 11
hiervan aan 'het publiek mededeeling te doen.
(Stct.)
DEPUTATEN VERGADERING.
Naar wij vernemen is in verband met de
ingebrachte bezwaren tegen liet houden van
de Deputatenvergadering op 1 November e.k.,
besloten, dat deze vergadering op Donderdag
2 November zal plaats hebben.
had plaats gegrepen En de portemonnaie
waar was die? O, in zijn zak. Zou bij?
Neen, nog maar eens afwachtendat was
beter. Kijk, ginds liep Henk Dorsman ook.
Zou die weten, dat bij, Bertus, gisterenavond
bij Pietersen was geweest Haast wel zeker,
want hij had in de deuropening in het volle
licht gestaan. Maar Henk keek hem niet
eens aan.
I11 de school ging alles den gewonen gang.
De morgenschooltijd was voorbij. Tussclien
den middag werd druk gespeeld. Dikwijls liad
Bertus op liet punt gestaan, zijn makkers van
de portemonnaie te vertellen, tocli deed hij
't niet. Zou bij maar eens aan Henk vragen
of liet de zijne was? Of zou bij ze aan den
meester, als gevonden goed, overgeven Ja,
dat was misschien het beste. Vanmiddag dan
maar, als de school uitging.
De tniddagschooltijd ving aan. De jongens
waren aan het schrijven.
,,'t Is October", zei opeens meester Raamsma.
„Aanstaanden Vrijdag wordt onze schoolbiblio
theek weer geopend. Kom, we zullen onzen
spaarpot eens nazien."
Onwillekeurig keek Bertus bij deze woorden
Bram Blinkert aan, die van kleur verschoot
en een snellen blik wisselde met Henk Dorsman.
(Wordt vervolgd.)
v ciu 2
„De
DOOR ZELAND1A.
11
