Boekaankondiging.
Uit Stad en Provincie.
Kerk en S c h o o 1.
Maar het heeft geen versche divisies in den
strijd geworpen en het schijnt meer dan vroeger
voorzichtig te zijn met het verbruik der
munitie.
Toen ik mijn wensch uitsprak om mijn
pelgrimstocht tot het einde te volbrengen, en
binnen de verwoeste muren van Verdun door
te dringen, zeide mijn zegsman mij„Ik zal
u iets beters voorstellen. U bent nu reeds
drie keer overdag Verdun binnengekomen, een
nieuw bezoek zou u niets meer kunnen leereu.
U zult het alleen nog wat erger verwoest
vinden, maar ik kan u vannacht tot aan het
fort X. brengen, daar zult u een indruk krijgen
van het ensemble van den veldslag".
En wij zijn 's avonds vertrokken langs
donkere wegen, waar, met gedoofde licbten,
de convooien met nieuw proviand circuleeren,
een lange processie van schaduwen, die elkan
der zonder een geluid, zonder een stoot, zonder
een weifeling opvolgen.
Aan den rand van den weg lost een trein
granaten, die snel door een munitie sectie
worden weggevoerd. Verderop kom ik bagage
wagens tegen, vrachtwagens, een batterij zware
artillerie, die stelling gaat nemen.
Overal om ons heen ontsteekt de hemel in
brand van gloed, men zou zeggen een geducht
onweer, waarvan de donder rommelt zonder
ophouden.
Thans naderen wij de vuurlinie. I)e bliksem
stralen zijn brusk en duidelijk. Het geweld
der knallen en der ontploffingen is dichtbij.
En daar sta ik op de hoogte, die het fort
domineert. Vóór mij, rechts van mij, links
van mij, lichten snelle dwaallichtjes op. Schijn
sels loopen over het donkere veld. Lichtende
vuurpijlen stijgen op en werpen een hard licht
over alles. Hier en daar ontploffende vuur
ballen. Een oorverdoovend lawaai vervult de
lucht.
In het weifelend licht van dat sombere
vuurwerk onderscheid ik al de gelieden van
dat wijde slagveld, dat zich in een lialven
cirkel uitstrekt van den linkeroever van de
Maas tot aan de streek van Vaux.
Plotseling stijgt aan den horizon eeu brand
op, dooft uit, vlamt weer op en flikkert eenige
oogenblikken, als een bengaalsch vuur, dat
met schokken brandt.
„Dat moet een Duitsch munitie-depót zijn
dat springt", zegt mijn metgezel.
En de artillerie-strijd gaat door, verwoed.
Geen enkele kreet, geen enkel geluid van
geweervuur, geen enkel geknetter vau een
machinegeweerniets dan de groote stem
van het kanon
01 zij, die zich den oorlog al bijna geëindigd
denken moeten maar eens, evenals ik, dat
onvergetelijke en verschrikkelijke schouwspel
gaan zien Dat zij dit veld van slachting en
verschrikking maar eens gaan bekijken, waar
de wanhopige krachten van twee naties tegen
elkaar aanbotsen."
Zij zullen er de scherpe sensatie van mede-
nemen van die geduchte poging van vernieling,
waarheen al de middelen, al de wilsuitingen
stormloopen van de volken, die elkaar het
hoofd bieden.
Roemenië, met een bevolking van onge
veer 7,5 millioen, beeft een leger, dat volgens
de nieuwste opgaven op 700.000 man wordt
geschat. De diensttijd is 10 jaar bij liet ac
tieve leger en 10 jaar bij de reserve, zoodat
bet dus mannen heeft van 20 tot 40 jaar.
Van alle Balkanstaten bezit dit rijk het langst
een militaire organisatie in modernen zin
zoodat deze nu als geheel gereed is te be
schouwen.
Het leger telt volgens betrouwbare gege
vens, de laatste twee jaren niet minder dan
5,500 beroeps-officieren, waarvan bekend is,
d'at ze een aangesloten goedgedisciphneerd
korps vormen, bezield met een uitstekenden
geest,. De gewone vredessterkte van het
leger is 110.000 man.
De lichting, die ieder jaar bij het leger
wordt ingelijft en waartoe allen belmoren,
die de wapens kunnen dragen zoodat alleen
zij zijn uitgesloten, die physiek ongeschikt zijn
bedroeg de laatste jaren 57—60.000 man.
Een 2000 hiervan bekomen eenige vrijstelling,
maar slechts zoodanig, dat zij in den loop van
vier jaar toch ruim anderhalf jaar troepen-
dienst verrichten. Deze 2000 worden inge
deeld bij de Kolaraschregimcnten, waarvoor
het een eisch is, dat zij een eigen paard met
bijbeliooren medebrengen.
Sedert 1912, toen een nieuw korps werd
opgericht, bestaat het leger uit 6 legerkorpsen,
die ruim van artillerie, volgens de eischen van
den modernen oorlog, voorzien zijn. Bij ieder
korps vindt men dan ook, behalve het groote
aantal veld-, berg- en rijdende artillerie, de
vereischte houwitser-afdeelingen en de bat
terijen zware belegeringsartillerie.
In het leger is in vredestijd een overcom
pleet aan kader, die aangewezen is om bij
mobilisatie de reserve te encadrecren. Deze
reserveformatie, waarvoor dus het geraamte
geheel klaar is, is op 1 April 1913 gebracht
op 5 divisies, ieder van 16 bataljons. Behalve
over cavalerie en andere hulpwagens, beschikt
iedere reserve-divisie over 5 snelvuurbatterijen
en een 12 c.M. houwitserbatterij.
De mobilisatie van het Roemeensche leger
tijdens den tweeden Balkanoorlog, die dit rijk
op onbloedige wijze een gebiedsuitbreiding
met de stad Silistria gaf, ten koste van Bul
garije, leverde bovendien het bewijs van de
schitterende militaire organisatie. Ook de
destijds in de grootste orde en snelheid, in
verschillende kolonnes, door het leger uitge
voerde opmarschen naar de grenzen, toonden,
dat de bevelvoering den toets der critiek kon
doorstaan en ten volle voor haar taak be
rekend was.
De Kölmsche zegt, dat in oorlogstijd het
veldleger, zonder aanvullings-, bezettingstroe
pen en landstorm, bestaat uit: 250.000 man
infanterie, 18.000 man ruiterij, 800 stukken
geschut en ongeveer 300 machinegeweren.
En schat dan de gezamenlijke sterkte op on
geveer een half millioen. Maar dit lijkt ons
wel wat laag, als men op het bevolkingscijfer
van 7Vs millioen let. »St."
In de Norddeutsche Allgemeine Zeitung
vertelt Rolf Brandt een verhaal, dat hij van
een Russischen krijgsgevangene heeft gehoord,
over het ontstaan van het nieuwe Russische
leger. Deze man, die in de heele wereld had
rondgezworven, deelde dit alles mee, zoo
schrijft hij, met de kalmte van een onparlijdigen
waarnemer. Inderdaad zijn deze mededee-
lingen belangwekkend en wij nemen er het
volgende uit over.
Een dozijn Russische onderofficieren
zitten in een dekking aan het Rigafront. In
eindeloozo hoeveelheden drinken zij thee. Zij
hebben overvloed van suiker en warm water.
„Generaal Koeropatkin heeft hier het bevel
gevoerd", zegt er een. „Waarom is hij ge
komen?"
„Domkop, hij is gekomen om Riga aan de
DhthsQhers over te geven 1"
Door zijn tegenspoed in den veldtocht in
Mantsjoerije hecR de generaal voor de front
soldaten afgedaan. Deze gelooven niet aan
tegenspoed, overwegen geen strategische po
sities. Nederlaag is voor hen verraad en
iedere aanvoerder, die geen succes heeft, is
een verrader. Dat was een gevaarlijke ziekte
geworden in het Russische leger, toen den
vorigen zomer de vestingen vielen en een
snelle terugtocht het eenige heil was. Toen
was deze ziekte een epidemie geworden,
vooral onder het korps beroepsofficieren.
Warschau was verkocht Iwangorod was ver
kocht. Van Kowno noemde men den prijs.
Dit werkte demoraliseerend op het leger.
Waar vechten wij om, als toch alles ver
raden is?"
Toen greep het Russische legerbestuur met
ijzeren vuist toe en ontwikkelde een kracht
die het Russische leger nog eens slagvaardig
maakte. Er werd gewerkt, werkelijk en goed
gewerkt in dezen nood. De beroepssoldaten
werden bijna allen naar achter gehaald. De
jonge troepen werden naar het front gebracht
en uit deze versche troepen een nieuw onder
officierscorps gevormd. Hen, die aangestoken
waren, stopte men zonder genade in het
achterland, en voor aan het front, regende
het St. Joriskruisen voor de jonge dapperen.
Aan dit kruis is, naar de klasse, een pensioen
van 120 tot 30 roebel per jaar, aan een medaille
een van 38 tot 6 roebel verbonden. Deze
sommen werden ook uitbetaald. De straffen
daarentegen werden, zoo mogelijk nog ver
scherpt. De kleinste overtredingen van de
tucht werd meedoogenloos vervolgd. Een
man, die, naar de meening van zijn onder
officier, een paar minuten te laat bi| het rapport
kwam, kreeg reeds als straf, onder het gevVecr
te staan, d. w. z. twee uur lang met hot
geweer in den arm zich opstellen voor de
loopgraaf. Het is een ontzettende straf, di®
ook de sergeant-majoor kan uitdeelen.
Het weinig ingewikkelde gevoel van de
moesjik wordt op alle mogelijke manieren
gevleid. Gehoorzaam, gehoorzaam altijd maar,
dan zult ge het goed hebben. Er kwamen
geschenken voor het heele leger van de Isa
ritsa en dan speelde de regimentsniuziek. Op
feestdagen was er bizonder goed eten. Er
werden vlugschriften verspreid, die natuurlijk
voorgelezen moesten worden, waarin stond
dat de manschappen zich niet bezorgd moesten
maken voor verwonding, men had voor allen
kunstmatige ledematen, men had pensioen en
het invalidenfonds.
Tegelijkertijd gingen de Vereemging der
Steden en het provinciaal bestuur er voor
zorgen, dat het leger werkelijk goed werd
gevoed. Zij trokken zich zij het ook niet
met afdoend succes het lot der hospitalen
Reeds in den winterveldtocht had men
bij de bevordering, waren een van de vele
middelen die men gebruikte om den geest
van de troepen op te wekken.
Toen het voorjaarsoffensief in het Noorden
zoo droevig mislukte, schrok men. De ge
havende divisies werden 80 kilometer achter
het front teruggetrokken en opnieuw aangevuld
en afgeëxerceerd. Toen kwam het zomer-
offensief met zijn succes. Het was de eerste
daad van het nieuwe Russische leger. Dit
had een goede uitwerking op den geest. Door
den strijd om Kowel is echter een nieuwe
twijfel ontstaan. De Russische kritiekzucht
is weer aan het groeien
1. De Olijftak, onze kleine vertrooster.
Chr. Scheurkalender, prijs 50 cents;
met premiewerk (Macduff: Druiven
van Eskol) één gulden.
We ontvingen een proefschild, dat een allego
rische voorstelling bevat van Jasaja 11 6.
Inderdaad passend, vertroostend. De uitvoe-
ig in zachte tinten is een lust voor de oogeu.
2. Jaarboek ten dienste der Geref.
Kerken, onder redactie van Ds. Doekes
en Ds. Rullmann.
Deze uitgave is een samensmelting der beide
bekende uitgaven (Jaarboekje en Handboekje).
Aan de uitgave wordt een kaart der Geref.
Kerken in Nederland toegevoegd.
De prijs wordt 50 ets. De premie bestaat
in een werk van Ds. Doekes: Het ambt der
geloovigen.
3. De Gezondheid, afl. 16, bevat als
immers belangwekkende artikelen
De voeding der kinderen, Menschen met 13
ribben, Radiuminrichtingen, Huwelijk en sterfte,
Vetzucht, Het ontsmetten, Gezondheid en de
Middenstand (zeer actueel), De stof bestrijding,
Goedkoope Maaltijden, Wenken hoe men een
kind moet bederven, Recepten, Vragenbus,
Wetenswaardige zaken.
In de gisteren gehouden vergadering van
den gemeenteraad alhier, werd bij stemming
aangenomen om dit jaar de kermis te doen
doorgaan. Zooals uit het verslag blijkt waren
er tegen de heeren D. J. Dees. J. J. de Jager
en R. Scheele (hoewel deze laatste verklaarde
in beginsel vóór het houden van kermis te
zijn). Vóór stemden de heeren A. Visser, E.
T. van Hasselt, H. B. van Nes en M. Eijke.
Afwezig waren de heeren D. Scheele Az.,
Jac. de Bruijne, A. C. Lensen, Van Borssum
Waalkes, Nolson en Donze. Dhr. D. Scheele
Az. wegens ambtsbezigheden, A. C. Lensen
en Nolson wegens uitstedigheid. Dhr. Donze
wegens zijn voortdurende ziekte. De heeren
Jac. de Bruijne en Van Borsum Waalkes
zonder opgave van redenen. Hieruit blijkt
dat vele leden slecht ter vergadering komen,
wat den laatsten tijd herhaaldelijk het geval is.
Dus deze maand is het kermis in onze stad
en geld om kermis te houden zal er dan óók
wel zijn.
Dinsdagavond was het noodweer. Regenen
ontzettend. "Hoewel het onweer niet zwaar
was, toch lichte het onophoudelijk. Van on
gelukken vernamen we niet. Gelukjdg was
het weder vóór de nacht bedaard.
Dinsdagavond geraakte een vrouw, wo
nende in de Verbindingstraat alhier op den
Prov. weg onder een auto. Het voorwiel ging
over haar been, waardoor zij inwendige kneu
zing bekwam.
Van verschillende gebouwen woei gisteren
ter herdenking van de Koningin haar 36sten
jaardag, de vlag.
De schoolkinderen waren den ganschen dag
feestelijk gestemd. In groote troepen trokken
zij al zingende door de straten onzer gemeente,
de meesten hunner voorzien van oranjesjerpen,
's avonds van lampions. Op de markt
aan.
dus een bijna nieuw leger en gedurende den
winter werd het exerceeren en de pogingen
om eerzucht te wekken in de jongelieden met
alle kracht voorgezet. De jachtcommaudo's
die voorgetrokken werden bij de voeding en
en
werd op de muziektent een concert gegeven
waarbij een elftal nummers ten beste gegeven
wérden. Het was een keurigen dag weer, en
het Oranje zonnetje scheen vroolijk.
De St.ct. no. 204 bevat de acte van op
richting der N. V. Maatschappij Schoenerschip
„Zwaluw" te Ter Neuzen, welker doel is de
expolitatie van een stalen schoenerschip in
den meest ruimen zin. Het kapitaal der ven
nootschap bedrargt f 15.000.
Oprichters zijn F. B. G. de Meijer, R. Cr
E. Nolson en 11. S. A. de Meijer, allen carga
doors wonede te Ter Neuzen.
Dezelfde St.ct. bevat de acte van oprichting
der N. V. Maatschappij Schocnerschip „Ber-
endina" te Ter Neuzen, gesticht door dezelfde
personen en met hetzelfde doel. Het kapitaal
bedraagt f21.000
Hoek. Voor de door het waterschap Loven
en Willemskerke gehouden besteding van
werken tot oeververdediging was laagste in
schrijver de heer Jac. van Drongelen te Hoek
voor f 10,650.
Zaamslag. Op verscheidene akkers ziet men
veel geschoten graan ten gevolge van de
veelvuldige regen der laatste dagen. Onge
twijfeld een belangrijke schadepost vooi de
eigenaars.
Zaamslag. Wat er tegenwoordig met den
vlashandel kan verdiend worden, als het mee
Een onzer landbouwers, die eene hoeve heeft
welke is belast met eene groote hypotheek
van 51/, pCt., kreeg dezer dagen aanzoek van
iemand uit eene grensgemeente van O. Z. 1
die de gelden wilde verschaffen als hypotheek
a 2a/o pCt., om die van 57» pCt. af te lossen
De aanbieder was een paar jaar geleden
met geleend geld in den vlashandel gegaan/en
had zoodanig gelukkige zaken kunnen doen,
dat hij nu, volgens zijne verklaring, eigenlijk
met al zijn geld geen raad wist.
(Niet van onzen corresp.)
In het perceel van den heer Cortvriendt
te Zoute Spui zal, in aansluiting op het Rijks
telefoonnet Neuzen een publiek telefoonstation
worden gevestigd.
Axel. Dinsdag had alhier eene vergadering
van den gemeenteraad plaats. Bij de inge
komen stukken was een adres van P. de
Putter, gemeente-ontvanger, waarin hij ver
zoekt, zijne jaarwedde te verhoogen met f 150.
Dit adres wordt in handen van B. en W.
gesteld, om bericht en raad.
Door de commissie, in wier handen de
gemeenterekening over 1915 gesteld is, is de
ekening nagezien en, behoudens eene aan
merking van administratieven aard, die reeds
gewijzigd is, in orde bevonden. De commissie
adviseert de rekening goed te keuren in ont
vangsten op f 61,912,067», in uitgaaf op
f 50,227,60, en mitsdien met een voordeelig
saldo van f 2684,467s
De commissie voor het nazien der rekening
van de gasfabriek over 1915 adviseert de
rekening goed te keuren, in ontvangsten op
f 28,943,56'2, in uitgaven op f34,283,69, mits
dien met een nadeelig slot vnn f5,340,1273-
Door de commissie, in wier handen de
rekening van het Burg. Armbestuur over 1915
is gesteld, werden op de rekening geen aan
merkingen gemaakt, en de commissie adviseert
deze goed te keuren in ontvangst op f 5154,85,
in uitgaaf op f 4946,03, mitsdien niet een goed
slot van f 158,82.
Door B. en W. wordt aangeboden de ge-
meentebegrooting voor 1917, op een eindcijfer
van f73.198,86 73, rae! een Posf voor onvoor
ziene uitgaven ad f 1023,3573. De hoofdelijke
omslag is uitgetrokken op f35.000. (In 1915
werd daarvan ontvangen f 20.627,2873 en voor
het loopende jaar geraamd op f 24.000).
Deze begrooting wordt, voor het uitbrengen
van een rapport, gesteld in handen van eene
commissie.
B. en W. stelden voor den gasprijs met
ingang van 1 October te bepalen als volgt
muntgas f0.ll lichtgas f 0,10 kookgas f 0.09
industriegas bij gebrnik van 1—5000 M3f0,08
van 5001—10000 kub. M. f0,076 per Ms.
De gascommissie kon zich vereenigen met het
voorstel van B. en W. voor wat betreft het
muntgas, het lichtgas en het kookgas, doch
zag den prijs van het industriegas, ongeacht
het aantal M8. dat gebruikt wordt, gaarne
gebracht op f 0,10 per M3. Besloten werd den
gasprijs met ingang van 1 Sept. te verhoogen
met i cent per M3. en het industriogas te
brengen op 10 cent per M3.
Omtrent de verhooging der jaarwedden van
den directeur, de stokers en den hulpstoker
der gasfabriek stelden B. en W. voor do
jaarwedde van den directeur te verhoogen
met f200 (deze bedraagt uu f900); die van
de stokers te bepalen op f 13 en die van den
hulpstoker op f 11 per week.
Dit werd met één stem meerderheid aan
genomen.
IJzendijke. De vlasfabriek alhier geeft op
het oogenblik werk aau 53 menschen, waar
onder enkele jongens. Dorschen, braken en
zwingelen, alles gebeurt machinaal, terwijl
een electro motor het licht levert voor nacht
werk.
Aan het gebouw van het provinciaal
bestuur in Zeeland te Middelburg werd Woens
dag aanbesteed het uitvoeren van een deel
der werken tot havenuitbreiding te Terneuzen
in twee perceelen.
Eerste perceelhet maken van kaaimuren
van gewapend beton met bijkomende werken,
behooreude tot de werken tot uitbreiding van
de los- en laadplaatsen te Terneuzen. Raming
f139.000.
Minste inschrijver, met uit het buitenland
aangevoerd hout. E. Wienhoven te Utrecht
voor f 138.890; met hout naar vrije keuze uit
binnen- of buitenland L. G. Jansen te Baarle-
Nassau voor f149,200.
Tweede perceelhet maken van haven
werken tot uitbreiding van de los- en laad
plaatsen te Ter Neuzen met bijkomende
werken. Raming f 125,500.
Buitcnlandsch hout II. J. Teslepe te Win
terswijk voor f126,880; vrij blijvend G. J.
Balkenstein Jr. en G. A. van der Straaten te
Ter Neuzen voor f 127,800.
Middelburg. De lievige regenbuien, welke
hier Dinsdag avond neervielen, hebben een
verzakking veroorzaakt aan de muur van het
dok Prins Hendrik alhier, toebehoorende aan
de Kon. Mij. De Schelde. De muur is o ver
een vrij grooten afstand naai de wateizijde
uitgewéken, terwijl er verschillende schebren
in zijn ontstaan.
Ned. Herv. Kerk.
Groede: J. Petri
te
cand. te
naar BeesdR. Bartlema te
Beroepen
Haarlem.
Aangenomen
Ernst.
Geref. Kerken.
Tweetal te Strijen J. van Loo, te Mijdrecht
en P. E. van Scliaik t,e Anna-Jacobapolder.
Beroepen te ExmorraJ. van Ilenten te
Wijckel en Balk; te Roden: H. Haspers te
Niéuw-Weerdinge te Vlaardingen (A) (2e pred.
pl.)K. Schilder te Ambt-Vollenhovente
Nieüw-Dordrecht J. Voerman to Warns; te
Wezep (G.): N. Postema, te Beilen.
Oostenrijksch Roemeensch front.
"WEENEN, 30 Augustus. [Korr. Bur.] Over de
gevechten aan de Roemeensche grens melden de
berichtgevers der bladen
Van den Tollgyes-pas aan de Oostgrens van Hon
garije tot aan de uitloopers van het Vulkaange
bergte, heeft de Roemeensche infanterie getracht
de bergpassen te forceeren. Groote gevechten ont
stonden bij Oesova, aan den Rooden Toren-pas, aan
den Törzburger-pas en aan den Tömöser-pas, ten
Z. van Brasso, benevens in het Gyergyo-gebergte
overal werden de Raemeniërs teruggeslagen. De
strijd speelde zich bijna voortdurend af in bosch
achtig terrein, vaak ter hoogte van 1500 tot 3000
M. De Roemeensche patrouille-afdeelingen poogden
over bergpaden en jachtwegen de grens over te
trekken, om-onze linies in den rug te vallen. Daar
op enkele blootgestelde punten, waar het terrein,
den vijand te hulp kwam, omtrekking onzer af-
deelingeu zou kunnen slagen, is het noodig, naar
omstandigheden enkele punten aan de grens te
ontruimen, en op in gereedheid gebrachte linies
terug te trekken, waardoor de samenhang tusschen
de deelen van het front kan worden behouden.
De Roemeniërs zullen natuurlijk, evenmin als in
dertijd de Italianen, verzuimen deze vrijwillige stra
tegische ontruimingen als overwinningen uit te
schreeuwen en veroveringen aan te kondigen, als
een deel van ons grensgebied, dat voor de verde
diging minder geschikt is, hun wordt overgelaten.
Turkije verklaart Roemenië den oorlog.
KONSTANTTNOPEL, 30 Aug. Wolff. Blijkens
een bericht van het agentschap Milli, heeft de
misterraad gisteren besloten, Roemenië den oorlog
te verklaren.
Het Roemeensche leger.
Het Russische leger.
TER NEUZEN, I September 1916.
