nieuws- en fldDcmmieblad
Zeeland.
Antirevolutionair
voor
FEUILLETON.
Uit de Pers.
Binnenland.
Buitenland.
No. 1359.
Zaterdag 2 September 1916
I4e Jaargang.
Uit
jonge
Jaren.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,—. Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle
teuren en Brievengaarders.
Boekhandelaars, Postdirec-
Dit blad verschijnt Dinsdag= en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT001J Az. te ThR NELZEN.
ADVERTENTIEN:
Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10..
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE
REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Alle stukken, voor de Redactie van
dit blad bestemd, te adresseeren
„Aan de Redactie van Luctor et Emergo
te Ter Neuzen."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur op
den dag der uitgave.
V De .Volkswaan.
Bij de gratie van „het volk" te leven, is
geen benijdenswaardige positie.
Dat hebben de bestuurders der Diamant-
bewerkersbond ervaren.
Tot tweemalen toe weigerde deze socialis
tische, nog wel naar hun eigen getuigenis, de
best georganiseerde, vereeniging aan haar
bestuurders een goede rechtspositie.
Neen, was het en Neen bleef het.
Maar
Het bestuur zou heengaan
En toen begon de „massa" terug te krab
belen.
De vrouwen der leden gingen er zich mee
bemoeien.
Op de laatste vergadering trad mej. Each
op, om de bestuurders te vermurwen.
Eerst was in „Het Volk" een ingezonden stuk
verschenen van den volgenden inhoud
Aan de vrouwen van de leden van
den A. N. D. B.
„Vrouwen, hebt gij u al afgevraagd, water
op"het oogenblik staat te gebeuren?
Weet ge wat het beteekent: het Bondsbe-
stuur gaat heen? Wat dat ten gevolge hebben
'lDat er binnen een maand, twee maanden
misschien, een warboel is als nooit te voren
Dat er een inzinking plaats heeft in de
gezinnen van ons allen.
Dat de looneu niet meer gehandhaafd zullen
blijven.
Dat onze mannen weer overgeleverd zijn aan
de willekeur van eiken juwelier, als voor 22
jaar, toen er nog geen A.N.D.B. bestond.
Dus, vrouwen, komt hedenavond in zoo
groot mogelijken getale om acht uur voor het
Concertgebouw.
Het is in uw aller belang.
Geen uitvluchten Geen maren of maal tjes
die wil, die kan.
Daarom vrouwen, allen getrouw op uw post,
in 't belang van u en uw gezin
Toon door een groote demonstratie, dat wij
de belangen van onze gezinnen nog beter be
grijpen dan onze mannen."
Aldus voorbereid kon de vertooning plaats
vinden.
Mej. Pach droeg een groene sjerp op de
borst gespeld, waarop met witte letters stond
„De trots der Nederlandsche Vakbeweging
zal nooit verloren gaan."
lust te hebben, haar
Pietje schijnt weinig
moeder te roepen.
„Toe gauw dan," dringt Kees aan.
„Nou, nou, wat een haast. Verbeel-je
Kees is niet van plan langer te wachten.
Hij zet de handen als een trompet aan den
mond en roept de gang in: „Juffrouw van der
Stéén
„Hou je muil," bestraft Pietje minzaam.
Maar Kees' optreden heeft het door hem
gewenschte gevolg.
Juffrouw Van der Steen komt uit de achter
kamer naar voren.
„Ze vermoedt al, dat Pietje verkeerd is te
werk gegaan.
„Wel, Kees?" vraagt ze.
Kees neemt de pet af. „Juffrouw, Henk
Dorsman is in het kanaal gevallen en haast
verdronken, en Bertus
„Wat, wat is er met Bertus?" valt
juffrouw Van der Steen ontdaan hem in de rede.
Toen kwam het slotstukde apotheose
Volgens een persverslag in de N. R. C. deed
spreekster namens de vrouwen der diamant
bewerkers een ernstig beroep op bet bestuur
om van zijn besluit terug te komen en reikte
daarna den voorzitter de sjerp met opschrift
over, opdat de bestuurders zich dat opschrift
mogen herinneren zoolang deze crisis duurt.
(Langdurig applaus.)
De voorzitter nam daarna het woord. Als
iets mij de laatste weken getroffen heeft, zoo
sprak hij, dan is het deze daad der vrouwen,
en als iéts ons besluit aan het wankelen zoude
kunnen brengen, dan zoude het wellicht deze
daad zijn.
Toen de heer Polak deze woorden gesproken
had, ging een geweldige storm van toejuichin
gen op, die minuten lang aanhield.
De bestuursleden waren allen van hun stoelen
opgestaan en eenigen hunner werd de aan
doening te machtig. Overal in de zaal waren
de leden op hun stoelen geklommen en zwaai
den met hun hoeden en zakdoeken.
Het applaus van de 2500 aanwezigen groeide
tot een waren orkaan, die zich ten slotte op
loste in de geestdriftig gezongen internationale.
Dat klinkt nu heel mooi en gemoedelijk,
maar doet toch niets af aan het feit, dat op
deze wijze de bestuurders overgeleverd zijn
aan den willekeur der leden.
Aan den waan van den dag.
Aan de luim van bet oogenblik.
Het Bestuur gaf dan ook, boezeor onder
den indruk, nog geenerlei tegemoetkomende
toezegging.
De voorzitter zei terecht„Tot tweemaal
toe heeft het bestuur ondervonden, dat de
leden de bestuursleden niet beschouwen als
billijke menschen, maar als mannen, wien liet
erom te doen is hunne zakken te spekken."
De heel loop der zaken wijst uit, dat ook
de schoonste socialistische theorie in de prac-
tijk fiasco lijdt.
Niet door de kapitalisten, maar door de
proletaren zélf.
Wat niet kan verwonderen.
Steeds is door de leiders een geest van
wantrouwen gekweekt togen ieder die liooger
positie inneemt. Elk „niet arbeider" gold als
een uitbuiter, bloedzuiger, enz. enz.
Hier zijn nu de vruchten.
In
Anti-papisme.
„De Rotterdammerlezen we
V Voor de anti papisten.
Over de brochure van Mr. van de Laar
tegen het Nieuw-Malthusianisme handelden wij
reeds.
„Zeker weer in het water zitten morsen en
er in gevallen," teemt Pietje er hatelijk
tusschen in.
Juffrouw Van der Steen duwt haar de gang
in en legt haar het zwijgen op.
„Is Bertus
„Nee, juffrouw", autwoordt Kees, want het
schijnt, dat hij haar angstig vermoeden raadt.
„Bertus is hem nagesprongen en heeft hem
er uit gehaald. Hij moest er diep naar duiken",
voegt hij er met groote bewondering in zijn
stem aan toe; „maar hij heeft hem gekregen.
De dokter zegt, dat hij Henk liet leven heeft
gered."
Juffrouw Van der Steen haalt verruimd
adem.
„En waar is vraagt ze.
„Bertus komt daar aan," licht Kees in.
„Hij is doornat natuurlijk en de dokter heeft
gezegd, dat we hard met liern naar huis
moesten loopen, en dat lnj dadelijk onder de
wol moest, want hij rilt en is zoo bleek."
„Oók wat lekkers, zoo'n natte knullijmt
Pietje.
VVat niet vaak gebeurde, had nu plaats.
Haar moeder keerde zich driftig om en gaf
haar een geduchten klap om de ooren.
„Voort, nest", zei ze boos, „en zet water
op, voor een lieete kruik. Vlug 1"
Pietje droop, ten diepste verontwaardigd, en
Met treffende cijfers wordt aangetoond hoe
in Roomsch-Kathólieke landen de zonde dei-
kunstmatige kinderbeperking veel minder
doordrong dan in de protestantsche.
In ons eigen laud nemen de roomsclie
streken oneindig veel gunstiger positie in dan
de protestantsche.
Onweerlegbaar geldt zoo constateert hij
dat het toenemende Neo Malthusianisme bij
het niet katholieke volksdeel de macht van
Rome voortdurend versterkt.
De heer Van de Laar wensclit hierop vollen
nadruk te laten vallen.
Op allerlei wijze tracht men het protestant
sche te sterken, maar dé fraaiste brochure
vermag niets.
Redding is alleen te verwachten van een
krachtig en beslist tegenstaan van de zonde
der kinderbeperking.
En met sprekende letters drukt Mr. van de
Laar liet af„Ieder protestant, die zijn gezin
kunstmatig beperkt, is, hoe hij ook zoogenaamd
voor het protestantisme moge opkomen, dat
protessantisme ten vijand. De Neo-Malthusi-
aansche protestanten zijn voor Rome de mach
tigste bontgenoot".
Opmerkelijk nu is, wat hierop van roomsch-
katholieke zijde geantwoord wordt.
Het dagblad Het Huisgezin schrijft
„Indien de heer Van de Laar het een bond
genoot wil noemen, dan is het er toch een,
dien wij niet wenschen.
Want liever dan een door het Neo Malthu
sianisme verzwakt en uitgeput protestantisme
dat in zijn geloof de kracht vindt en uit dat
geloof de kracht put om aan de volkszonde
te weerstaan, ook al is het protestantisme
dan numeriek sterker."
Is dit niet een voor vele antipapisten be
schamend bescheid, dat van de diepere eenheid
tusschen de Roomsclie Christenen en ons een
kloek getuigenis geeft
Volgens
REGEN.
de opgave van het filiaal van het
Kon. Ned. Meteor. Instituut te Rotterdam is
sedert 15 Juli 1913 niet zooveel regenwater
gevallen als Dinsdag. Wees toen de regen
watermeter een hoogte aan van 45 mM., Dins
dag haalde hij zelfs 52,3 millimeters of ruim
5 cM. Te Vlissingen bedroeg de regenval
zelfs 6ff mM.
GEEN PAKKETPOSTBESTELLING OP
ZONDAG.
De P. T. T. deelt mede, dat het in de be
doeling ligt om met ingang van 1 October
a. s. de pakketpostbestelling op Zondag op te
heffen.
hevig mopperend, af.
„Die arme jongen," verzucht juffrouw Van
der Steen, 't moet hem toch wel treffen. Als
hij zich maar geen ziekte op den hals heeft
gehaald, 'k Zou geen raad weten voor zijn
vader En waar zijn ze nu vervolgt ze
tegen Kees.
„Ze zullen wel begiut Kees.
Daar stormt Bertha, zoo wit als krijt de
deur binnen.
„O moe, o moe, ze zeggen, dat Bertus ver
dronken is
„Is 't waar, Kees?" hikt ze.
Moeder stelt haar gerust.
„Nee kind, zóó erg is't gelukkig niet. Kijk,
daar komt-ie al aan."
Als gewoonlijk loopt een troep jongens achter
Bertus en Cor Brand aan.
Juffrouw Van der Steen loodst Bertus gauw
binnen, bedankt Cor en Kees voor hun moeite
en sluit de deur voor de nieuwsgierigen.
Bertus kan bijna niet meer. In weinige
oogenblikken is hij ontkleed, verschoond en
ligt hij met warme kruiken aan de voeten en
aan de zijden onder de wol.
De dokter komt even aanloopen.
„Er goed onder houden, 'k Kom van avond
nog wel eens kijken."
DE OORLOG.
In „Le Journal" beschrijft Charles Humbert
een bezoek aan Verdun
„Ik heb Verdun willen terugzien, mijn arme
en dierbare Verdun. In de zesde maand van
den afschuwèlijken veldslag heb ik het contact
willen herstellen met onze dappere strijders,
een oogenblik naast hen willen leven, hen
bezig zién aan hun heldhaftig werk, uit hun
mond hun indrukken, hun overtuiging en hun
hoop willen liooren.
Zij allen, bevolking, soldaten en chefs, vormen
slechts één lichaam, zij allen liebbon mij gezegd
„Ze zullen Verdun niét hebben 1"
Evenals op mijn vorige reizen heb ik op
nieuw, in lange rijen, de zware vrachtwagens
ontmoet, die naar de vuurlinie gaan of er van
terugkomen ik heb weer de ploegen oude
territorialen gezien, bezig om de wegen op te
lioogen, om ze onophoudelijk te herstellen.
Ik heb de orde en de discipline bewonderd,
die overal heerschen. de toewijding en den
ernstigen ijver van die mannen, automobilisten
en militaire weg-arbeiders, uitsluitend bezorgd
om liet beste hun plicht te vervullen, en
vroolijk bezig aan hun zwaren arbeid onder
de lieete zon, in het verstikkende stof.
Ik heb de verwoeste dorpen weergezien, de
velden bezaaid met graven. Te midden van
die beelden van vernieling heeft de burger
bevolking, ouden van dagen, vrouwen en
kinderen het werk hervat en is zij reeds bezig
de ruïnen weder op te bouwen, alzoo de
wonderbare vitaliteit aantoonende van ons ras,
dat geen oukele beproeving ter neder slaat en
dat geen enkele poging ontmoedigt van het
oogenblik af aan, dat zijn geweten het zegt,
niet te wijken en den eerbied van de wereld
te verdienen.
Ik ben vrachtwagens tegengekomen, die
troepen uit de loopgraven terugbrachten
mannen in hemdsmouwen of met naakt boven
lijf, het gezicht bedekt met zweet en stof,
maar allen vroolijk, vol vuur, zingende om
hun vermoeienis te vergeten.
Ik heb den indruk gekregen, dat het moreel
van onze dapperen nog beter was dan toen
ik ze laatst bezocht. Men voelt, dat een chef
het bevel voert en dat hij liet vertrouwen en
de liefde geniet van wie hem gehoorzamen.
Een officier van lioogen rang, na mij voor-
loopig op te hoogte te hebben gebracht van
den loop der operaties, heeft mij de reden
gezegd van zijn vertrouwen en zijn hoop.
Zonder twijfel 'heeft Duitschland seen enkel
man -van het leger van den Kroonprins afge
nomen, en liet "heeft waarschijnlijk niet de
artillerie verminderd, die Verdun bedreigt.
Hou vastNiet loslaten Nog dieper,
toe anders Hè, wat zwemt dat moei
lijk Waar, waar? LinksRechtsNog
dieper Daar neen, dat is daar dan
grijp vasthoud vastniet loslaten
nu omhoog... naar boven! Water, overal
water onder, boven Waar is Henknu
Henk Alles benauwtademhalen kan
niet... omhoog dan! omhoog! mét Henk...
daar heerlijk bóven Luchtmaar
laat niet lós hij zal zinken zinken
Bertus slaat wijd de armen uit, trappelt de
dekens weg.
„Hij heeft een harde koorts," zegt tante,
die met Bertha aan zijn bed zit.
Ze legt een doek met ijskoud water op zijn
hoofd.
Dat verkoelt. Maakt weer wat rustiger.
Toch maar voor een poosje.
„Schei-je nou uit. llou-je
nou terug plaaggeestmijn
daar valt-ie Help!"
Bertha wordt bang bij het aanhooren van
Bertus' ijlen.
't Zal wel beteren, als de
troost haar moeder.
Voorloopig geduld hebben.
nou op
viscli
Geef
o, o,
koorts af is,'
Wachten!
(Wordt vervolgd.)
w
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
DOOR ZELANDIA.
47)
Een bezoek aan Verdun.
