nieuws- en Advertentieblad Zeeland. Antirevolutionair voor Uit de Pers. Binnenland. No. 1329. Zaterdag 20 Mei 1916 13" Jaargang. ADVERTENTIÈN: Man 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver- tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. V Rechts contra Rood. V Geen waarborgen genoeg I n ABONNEMENT: Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1, per post: voor Nederland ƒ1,10. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, teuren en Brievengaarders. Franco Postdirec- Dit blad verschijnt Dinsdag= en Vrijdagavond, uitgezonderd op Feestdagen, bij den Uitgever D. H. LITT001J Az. te TER NEUZEN. inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave INGEZONDEN STUKKEN TE mr-HTFNi AAN HF REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIBn TE BEZOROEN B,J DEN U.TQEVER Alle stukken voor de redactie be- stemd, te zenden aan den U itgever, Vloosvvijkstraat 21, Ter Neuzen, niet vermel ding „Aan de Redactie." Aanname van Advertentiën tot 1 uur op den dag der uitgave. Reeds voor jaren is door onze voormannen met name door Dr. Kuyper, er op gewezen dat tusschen liberaal en socialist slechts een verschil in graad bestond. Het beginsel van beide is hetzelfde. Zoowel de liberaal als de socialist leeft uit het beginsel der volkssouvereiniteit. De „liberaal" werd „vooruitstrevend libe raal", deze „vrijzinnig-democraat", en de laat ste op zijn beurt „sociaal-democraat." De voorspelling is letterlijk uitgekomen. Gelijk ook niet anders kon. Wel wilden de deftige liberalen er niet aan. Ze achtten er zich veel te hoog voor. Wie had het een dertig jaar geleden künnen, durven denken, dat liberale hoofdorganen in hun kolommen officieel den socialist zouden aanbevelen. Men schaamde zich toen nog te zeer voor de familie-verwantschap. De neefjes, kwajongens die ze waren, werden geheel verloochend. De zaken zijn nu gekeerd De neefjes schrijven de hooge oomes nu de wet voor. Wanneer de liberalen soms een rechtschen candidaat steunen, gaat dat nooit van harte. Dan doen ze het uit vrees. Uit zelfbehoud. Maar niet krachtens hun beginsel. Zoo ziet men telkens weer, wanneer de twee machtige levensbeschouwingen met el kander in botsing komen, dat aan de overzijde alles te hoop loopt, om de gehate „clericalen er onder te krijgen. Hoe zal het met de a. s. Statenverkiezingen te dezen opzichte gaan Dit is immers niet eens een vraag meer. Pas was in Rotterdam II een vacature voor den Raad. De liberaal viel reeds bij eerste stemming uit. De kamp ging tusschen rechts en rood. En wat zag men gebeuren? Dat de drie onderscheiden liberale kies- vereenigingen officieel den socialist aanbevolen. De familieband trok, knelde misschien wel wat. Zoo gaat. het slag op slag. Het wijst op toespitsing van den strijd, op steeds scherper anti-these. De stand der stukken op het politieke schaakbord wordt steeds meer rechts contra rood. In dezen strijd ligt in de kloeke handhaving van ons beginsel alleen, maar ook al onze kracht. Z. Vooral in den laatsten tijd wordt in ver schillende organen van Links de eisch ver nomen, dat de bijzondere school meer waar borgen moet bioden voor deugdelijk ouderwijs. In verband met het Rapport der z. g. be vredigingscommissie wordt deze eisch weer naar voren geschoven. Meent men nu werkelijk, wat men zegt Staat inderdaad het bijzonder onderwijs in doorsnee op lager peil dan het openbaar Kom, wie, die het gelooft De voorstanders van het bijzonder onder wijs, wien hun beginsel jaarlijks op belangrijke offers komt te staan, zouden er niet voor zorgen dat het onderricht zoo degelijk mogelijk ware Welke waarborgen zou men toch wel willen eischen Ons dunkt, dewaarborgen zijn zoo sterk, als maar eenigszins kan. Elke bijzondere school heeft, om 'ets^ te noemen, een behoorlijk leerplan, dat elk jaat opnieuw aan het schooltoezicht ter leekemng wordt gezonden. Een levend leerplan dus. Geen, dat in een of ander laatje ligt te verschimmelen, gelijk bij sommige openbaie scholen. In de tweede plaats geldt voor de bijzondere school, zoo goed als voor de openbare, de ver plichting, om een rooster van lesuren, officieel voor „gezien" geteekend, te volgen. Ten derde zijn de verplichte vakken van onderwijs voor de bijzondere en de openbare school gelijk. Ten vierde is het. toezicht op de bijzondere school scherper dan op de openbare, omdat behalve het Rijks- en gemeentelijk schooltoe zicht op de eerste ook nog eigen schooltoe zicht is. Tot de bijzondere school hebben toegang, teneinde het' onderwijs te contröleeren 1° de bestuurders der school, 2° het plaatselijk schooltoezicht, 3° de arondissements-school- opziener, 4° de districts-schoolopziener, 5° do inspecteur van het 1. o., G° B. en W. der ge meente, 7° vaak nog een inspecteur van liet eigen schooltoezicht (zooals b. v. bi] Chr Nationaal.) Kan, zoo vragen we, nu gezegd worden, dat geen genoegzame controle is uit te oefenen op het bijzonder onderwijs Men praat elkaar maar wat naen de goe gemeente moet onder den indruk komen, dat op het bijzonder onderwijs ongeveer alle con trole ontbreekt. Het tegendeel is waar. Onze scholen staan eiken dag voor alle mogelijke autoriteiten van het schooltoezicht open. Ons onderwijs is zoo openhaar mogelijk. Z. „De Standaard" schrijft Program en Statuten. Niets dringt zoozeer als de wijziging, die moet worden aangebracht in ons Program en onze Statuten. Reeds in 1907 is hiervoor de eerste spade in den grond gestoken, maar, of 'tspel sprak, is er telkens en telkens iets tusschenbeide gekomen, zoodat de Commissie, die indertijd met het oog op deze gewichtige taak gecon stitueerd kon worden, het laten moest bij een zeer gedeeltelijk advies, dat op een Deputaten- vergadering zelfs niet in behandeling kon geraken. We mogen daarom van geluk spreken, dat althans ten minste een Concept voor deze wijzigingen door den Voorzitter van het Centraal-Comité in zooverre in gereedheid kon worden gebracht, dat alsnu de Commissie van 1907 tegen 27 Mei e. k. weer kan worden saamgeroepen, om haar gewichtigen arbeid voort te zetten. Voorzitter, gelijk men weet, van deze Commissie is de lieer H. de Wilde, Wethouder te 's Gravenhage. Vraagt men, waarom hier niet reeds in den aanvang van dit jaar voortgang mee kon worden gemaakt, zoo zal men zich herinneren, dat de Voorzitter van het Centraal-Comité juist doende was met de te boekstelling van zijn Nadere Toelichting, die toen wel voor liet eerste deel gereed was, maar wat het tweede deel betreft, nog moest worden voleind. Deze omvangrijke studie nu was eerst in April af, en daarna eerst, en in verband hier mede, kon het concipieeren van de wijzigingen, indien er van volledigheid sprake zou zijn, ondernomen worden. Thans daarentegen mag gehoopt, dat deze gewichtige arbeid vlotten zal. Eerst kan nu bedoelde Commisie de zaak voor het aandeel ten einde brengen. Is zij hienmee gereed, dan kan het Centraal Comité er in gekend worden. Het Centraal-Comité kan er dan de centrale en locale kiesvereenig- gingen voor spannen. En ten slotte zal er vermoedelijk een afzonderlijke Deputatenver- gadering voor bijeen moeten komen, om de quaestie af te doen. In 1917 bij de verkiezing voor de Tweede Kamer zal dan op dezen vol- ledigen arbeid kunnen worden teruggezien. En onze partij zal haar nieuwen loop kunnen be ginnen. HOOGE VLEESCIIPRIJZEN. Prof. dr. B. D. Eerdmans, lid van de Tweede Kamer voor Rotterdam III, heeft tot den minister van landbouw de volgende vraag gericht De stijging der prijzen van het rundvleesch is in de'laatste dagen zóó hoog geworden, dat in zeer breede kringen ernstige bezorgdheid is ontstaan. Daar deze stijging der prijzen gepaard gaat met berichten over zeer grooten uitvoer, rijst de vraag, of onze bevolking, die door alge- meene duurte en hooge lasten toch reeds boven mate is bezwaard, niet door regeerings- maatregelen kon wordeu beschermd. Ter wille van een juiste beoordeeling van het economisch beleid der regeering richt ik daarom de vraag tot Uwe Excellentie of het niet mogelijk is door regeeringsmaatregelen de prijzen van het rundvleesch in Nederland zeer spoedig tot de normale terug te brengen BEVOLKING VAN NEDERLAND. De Stct. (no. 115) geeft liet bevolkingscijfer van het rijk, op 1 Januari 1916, terwijl in een afzonderlijk bijvoegsel is opgenomen een uit treksel uit de statistiek van den loop dei- bevolking van het rijk, de provinciën en de gemeenten met meer 'dan 20,000 inwoners, in het jaar 1915. Provinciën. Mannen. Vrouwen. Totaal. Noordbrabant. 312,292 341,854 684,146 Gelderland349,052 342,664 691,716 Zuidholland764,928 801,796 1,566,724 Noordholland 595,575 625,049 1,220,624 Zeeland120,671 121,464 242,135 Utrecht153,893 159,751 313,644 Friesland189,442 187,029 376,471 Overijsel212,179 206,279 418,458 Groningen174,210 176,291 350,501 Drenthe99,250 93,136 192,386 Limburg201,219 191,324 392,543 Totaal 3,202,711 3,246,637 6,419,348 DOOR DU1TSCHE ONDERZEEËRS AANGEHOUDEN. Bij binnenkomst te IJmuiden van de kof schepen Frederika, welke met eene lading straal blokjes voor Amsterdam, en Concurrent, welke voor Rotterdam was bestemd met een lading koffieboonen voor de Belgium Relief Committee te Rotterdam, deelden de gezag voerders dezer schepen het volgende mede over een ontmoeting op zee met twee Duitsche duikbooten. Beladen met ledige llesschen, zoo vertelt een dezer kapiteins, waren onze schepen van Schiedam vertrokken met, bestemming naar Londen. Wij waren ongeveer 10 mijlen van het Galloper-vuurschip, toen eensklaps twee Duitsche duikbooten aan de oppervlakte der zee verschenen en langszij onzer schepen kwamen te liggen. Met onze vaartuigen meesleepende, kwam een der officieren over en verzocht de papieren in te mogen zien en mede te nemen naar de duikbooten. Onderwijl werden wij al bang gemaakt door de Duitschers door de mede- deeling dat wij naar Zeebrugge zouden worden opgebracht. Zij kwamen echter een poosje later met de 'papieren aan boord terug en deelden ons mede, dat wij konden vertrekken. Dit deden wij echter niet, daar wij bij het nazien der scheepspapieren de connossementen misten. Na herhaaldelijk daarom verzocht te hebben, kregen wij ze eindelijk los van de Duitschers, waarna wij de scheepstrossen los lieten en maakten dat wij zoo spoedig mogelijk van deze lastige lieden afkwamen. Herhaalde malen hadden zij ons nog ge vraagd wat de Engelschen toch met al die leege flesschen doen, doch wij antwoordden daarop dat wij het niet wisten, wat klaar blijkelijk den duikbootencommandant niet erg aanstond vandaar zijn streng optreden tegen over ons. (Hbld.) VEE-UITVOER STOPGEZET. Het N. v. d. D. meldt Dinsdagmorgen heeft de minister van land bouw het afgeven van vee-consenten doen staken, zoodat geen verdere uitvoer zal plaats hebben. De uitgegeven consenten zullen na tuurlijk worden afgewerkt. <rvrrtn Totaal is er consent gegeven voor 10,oUU stuks, die op de vrije markt en bij de vee houders zijn aangekocht. Van onzen geheelen veestapel is dit slechts Va Pct- NIEUWE BRUIN BROODREGELING. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft de volgende circulaire tot de burgemeesters gericht Als vervolg op mijne circulaire van *20 April, heb ik de eer u liet volgende mede te deelen In vele gemeenten leidt het verbakken van roggebloem tot brood tot ontduiking van het verbod van wittebrood bakken, doordat groote hoeveelheden tarwebloem worden toegevoegd. Vermits de controle hierop uiterst moeilijk is, komt het mij noodzakelijk voor, het ver bakken van roggebloem tot brood te verbieden. Tegen het verbakken van roggebloem tot koek bestaat uit den aard der zaak geen bezwaar. OUDERDOMSWET. Met 52 tegen 34 stemmen, links tegen rechts, werd de ouderdomswet aangenomen. ZILVER BONS VAN fl. Eerdaags zullen zilverbons van f 1 worden uitgegeven. Ze zijn bruin van kleur. AANSLAGEN OP DE NEDERL. KOOP VAARDIJVLOOT. De Batavier V. Bij de Directie van de Batavierlijn is thans een telegram ontvangen van den kapitein van de Batavier V, luidende dat. het schip ter hoogte van do Gabbard op een mijn is geloopen en gezonken. De 2e machinist, de 3e machinist en de messroom steward en een passagier zijn ver dronken. Dinsdag om 12 uur, zoo lezen we nog in de N. R. Ct., was het schip nog draadloos in verbinding met Scheveningen. Het seinde toen om., dat het 's avonds om 8 uur te Hoek van Holland dacht aan te komen. Ook werden in dit telegram bijzonderheden omtrent de lading meegedeeld. Deze bestond uit ongeveer 7500 balen rijst, een partij koffie en stukgoed, benevens 14 kisten goud, elke kist inhoudende 5000. Dit goud was hoogstwaarschijnlijk voor de Nederlandsch-Indische Bank bestemd. De bemanning van het schip bestaat uit 28 koppen. DE BATAVIER V. Naar wij vernemen, zijn de namen van do omgekomen leden der bemanning J. II. Mast, 2e machinist, C. de Bruyn, 3e machinist, C. de Ridder, hofmeester allen afkomstig van Rotterdam. De naam van den verdronken passagier is nog niet bekend. Het reddingsschip ^Atlas, dat zijn standplaats had verlaten om een onderzoek naar de Ba tavier V in te stellen, is wegens mist op 15 mijlen afstand van de Qulter-Gabbard-boei voor anker gegaan. N. R.C. ART. 192. Eenige aldeelingen van de tweede Kamer zijn reeds gistermiddag gereedgekomen met het onderzoek van het wetsontwerp tot wij- zeging van art. 192 der Grondwet (het on- derwijs-aetikel). Naar wij vernemen, is niet alleen uit de linkerzijde, maar ook van rechts verzet tegen eeu deel van het nieuw voorge stelde artiekel gerezen. De oppositie is ech-

Krantenbank Zeeland

Luctor et Emergo | 1916 | | pagina 1