Boekbeoordeeling.
Uit Stad en Provincie.
Kerk en School.
BERLIJN, 6 Maart. (Officieel). Een deel
onzer marine-luchtschepen heeft in den nacht
van 5 op 6 dezer op het vlootsteunpunt Huil
en de Humber en op de dokwerken aldaar
een groot aantal bommen geworpen. Deze
hebben, naar waargenomen werd, een goede
uitwerking had. De luchtschepen werden
heftig beschoten, doch zonder goed gevolg en
keerden allen terug.
Maandag tusschen halftwaalf en twaalf uur
is de logger Sch. 235 mijlen W. Noordwest
van IJmuiden gepraaid door een Duitsch slag
schip, behoorende tot een flotille van 29
Duitsche oorlogsschepen (torpedojagers, kleine
kruisers en slagschepen). Nadat men den
schipper gevraagd had, of hij geen Engelschen
gezien had, verdween de Duitsche vloot in
Noord-Noordoostelijke richting.
Te 2 uur zag de logger, nog op dezelfde
plaats visschende, een Engelsche flotille van
15 schepen (kruisers, geen slagschepen).
(Vad.)
In Pruisen moeten alle landstormplichtigen,
die in Februari j.l. 17 jaar zijn geworden, zich
onmiddellijk bij de militaire overheid aan
melden.
Dat l'Homme Enchainé, Clemenceau's blad,
voor acht dagen is verboden, hebben we
gemeld. De reden voor het verbod was een
artikel, waarin Clemenceau twijfel uitsprak
aan de eenheid van optreden die de gealli
eerden sedert eenigen tijd aankondigen. Hij
schreef o. m.„Eenheid van optreden Dat
is gemakkelijk gezegd, maar wat zijn de feiten
Oostenrijk is van plan zich met alle kracht
op onze Italiaansche bondgenooten te werpen,
terzelfder tijd als keizer Wilhelm voor Verdun
tegen ons al zijn aanvalskracht ontwikkelt.
Dat noem ik eenheid van optreden Tot dusver
hebben we van ons eenparig offensief nog
niets te zien gekregen. Waarom brengen wij
de eenheid van optreden op alle sectoren van
ons front niet in praktijk Onze vijanden
doen dat door hun gecombineerd offensief wèl.
Wij bepalen er ons te veel toe van ons af te
slaan ter plaatse waar de vijand ons gelieft
aan te vallen." N. R. C.
KOPENHAGEN. (V.D.) Naar van bevoegde
zijde vernomen wordt, zal Turkije binnenkort
vredesvoorstellen doen, teneinde met Rusland
tot een afzonderlijken vrede te komen.
WASHINGTON. (V. D.) In het Huis van
afgevaardigden werd het voorstel van Mac
Lemore, waarbij de Amerikanen tegen het
reizen op gewapende koopvaardijschepen
worden gewaarschuwd, met 276 tegen 143
stemmen van de agenda afgevoerd.
1. PHILIP MAURO, De Wereld en der
Wereld God, vertaald door Nellie.
Prijs, ing. f 0,60 geb. f 0,85.
Uitgave DAAMEN, Den Haag.
Een boekje van den bekenden Mauro. Zijn
doel is hierden toets van wijsbegeerte of
rationalisme te leggen aan het scheppings
verhaal van den Bijbel.
De lezing verschaft ongetwijfeld den opmerk-
zamen lezer groot genot. De bewijsvoering
is bondig en bevattelijk. In alles zal men
het met den Schr. niet steeds eens kunnen
zijn, de doorloopende strekking is echt bijbelsch.
Het belangwekkend betoog eindigt met deze
woorden „Deze bladzijden zijn niet geschreven
met de bedoeling den lezer over te halen tot
het aannemen eener theorie, die zou kunnen
dienen als een voorloopige plaats om uit te
rusten van zijn verstandelijke bespiegelingen
maar „deze zijn geschreven opdat gij gelooft
dat Jezus is de Christus, de Zone Gods, en
opdat gij, geloovende, het Leven hebt in Zijnen
Naam."
De uitvoering is netjesdruk duidelijk,
papier stevigslechts enkele drukfouten komen
voor. We zouden den uitgever willen aanraden
de ingenaaide exemplaren „afgesneden" in
den handel te brengen, tot gerief der lezers.
Het uiterlijk van het boekje wint er mee.
Z.
2. Voor hooger Leven, tweemaandelijksch
tijdschrift voor stichtelijke lectuur,
onder redactie van Smink.
Uitgave LOS te LEIDEN.
Deze Ve afl. bevat bijdragen van Ds. Klaver,
Ds. P. de Buck, Ds. J. B. Netelenbos, Willem
de Mérode, D. v. Krevelen en sluit met een
boekbespreking.
Mooie artikelen. Wij wijzen in het bijzonder
opHet verlangen naar een Teeken, door
Ds. De Buck enDe heerlijkheid des Men-
schen, door Ds. Netelenbos. Z.
Woensdagavond trad in de Geref. kerk al
hier op de Weleerw. Heer Ds. L. de Bruijne,
Chr. Geref. predikant te Zaamslag.
Het doel van deze samenkomst was een
woord voor de Stichting tot chr. verzorging
van krankzinnigen te Vrederust te spreken.
Ds. De Bruijne bepaalde de opgekomenen
bij het eerste vers uit Psalm 91. Er o. m. op
wijzende dat hier de eenige schuilplaats is
en vrede gevonden wordt zelfs in het grootste
gevaar. Hij wees op de groote geloofshelden
uit het Uude Testament. Door eenige voor
beelden deed ZEerw. uitkomen dat onder de
krankzinnigen zich nog geloovigen bevinden.
Er ook op wijzende dat het om en door de
zonde is dat ook de stichting Vrederust zoo
bevolkt is geworden met een groot aantal
geesteskranken. Ds. De Bruijne eindigde met
gebed, waarin voor de nooden en behoeften
van deze stichting, en voor degenen die er
aan arbeiden een zegen gevraagd werd. De
vele opgekomenen volgden den spreker met
aandacht. De collecte was niet onbelangrijk.
Naar aanleiding eener circulaire van het
Koninklijk Nationaal Steuncomité dat, nu
het economische leven zich over het algemeen
weer heeft hersteld, het aanbeveling kan ver
dienen om gedurende de zomermaanden de
werkzaamheden van do plaatselijke steunco-
mité's te schorsen, werd in onze gemeente in
een gehouden vergadering van het comité er
op gewezen, dat onze stad een plaats is, die
in bijzondere omstandigheden verkeert, in
verband met het groot aantal bootwerkers,
wier werk geheel stil staat.
Na bespreking werd besloten, de uitkeering
met 1 Augustus a. s. voorloopig te schorsen.
Alhier is uit Duitschland teruggekeerd
een zekere de K., die 17 dagen in de gevan
genis had doorgebracht, omdat hij zich, toen
andere Duitschers betoogden, dat de oorlog
voerenden waard waren „kaput" gemaakt te
worden, ten slotte liet ontvallen, dat zij toch
ook oorlog voerden en verdienden uit België
te worden gejaagd. Daarvan werd mededeeling
gedaan aan de antoriteiten en K., die daar
werkzaam was, werd gearresteerd.
Dinsdag j.l. vergaderde de afdeeling
Land, van Axel" van de Vereeniging van-O.
en O. in Ned. en O.-I. Bezittingen. Na af
doening der huishoudelijke werkzaamheden
leverde de heer C. v. Alten van Hoek een
interessante inleiding over Dr. Montessori,de
bekende Italiaansche opvoedkundige, wier
ideeën in vele landen, ook in het onze na
volging vonden. Op de inleiding volgde een
aangename gedachten wisseling.
Het zeer ongunstige weder was oorzaak,
dat deze samenkomst niet druk was bezocht.
Het voornemen bestaat in Mei weder te ver
gaderen.
Zaamslag, Geslaagd voor het examen, tot
verkrijging van het bewijs van genoegzame
ontwikkeling, noodig voor een vrijwillige ver
bintenis bij het reserve kader de heer I). J.
Galle Wz.
Zaamslag. Benoemd [tot gemeentegeneesheer
inplaats van Dr. Assies, die tot spijt van allen,
de gemeente metterwoon gaat verlaten, Dr.
Blankstein, van Amsterdam, die de praktijk
reeds heeft overgenomen.
Voor de Geref. Jong. vereen, alhier trad j.l.
Woensdagavond op den WelEerwaarden Heer
Ds. Pol, met het onderwerp Karaktervorming.
Nadat de samenkomst met gebed en een
kort inleidend woord door den Voorz. der
Jong.vereen, was geopend, nam Ds. Pol het
woord.
Spreker stond eerst std bij die mannen en
vrouwen, die toonden een wel gevormd ka
rakter te bezitten, schetste daarna de weife
lende karakters en stond stil bij karakter-
looze menschen.
Na deze inleiding wilde Spreker drie pun-
teu behandelen:
le Wat wij onder karakter hebben te
verstaan
2e Hoe het karakter moet worden gevormd
3e De waardij van een goed gevormd
karakter.
Of om kort te zijn (aldus Spr.) spreek ik
over: Het wezen, De wijze, en de waardij
van net karakter.
Nu bepaalde Ds. Pol ons eerst bij wat wij
onder karakter hebben te verstaan.
Het is een Grieksch woord en beteekent
indrukken, instempelen enz.
Er is onderscheid tusschen een aangeboren
en een een verworven karakter.
Een aangeboren karakter krijgen wij van
God zeiven, in ons verworven karakter kan
een zeker stempel worden ingedrukt. Het
karakter behoort tot den wilHet verworden
karakter leidt den mensch tot dat gene wat
hij wenscht.
In de tweede plaats besprak de geachte
spreker de middelen, welke ons karakter
vormden. Die middelen zijn allereerst de be
ginselen, die iemand belijdt. Socialisme kweekt
ook karakter, maar deze beginselen verheffen
het karakter niet, maar haalt ze naar beneden.
Djt werd met een paar voorbeelden duidelijk
gemaakt. Spreker zou dit niet durven zeggen
van de moderne beginselen. Onder de moderne
menschen vindt men zeer nobele figuren.
Alleen die moderne beginselen bevredigen den
mensch niet. Dat kunnen alleen de chr. be
ginselen, en inzonderheid de Geref. beginselen.
Daarom prees de geachte spr. den arbeid der
Geref. Jongel.vereen. De Geref. beginselen
kweeken mannen en vrouwen van karakter.
De vorming van ons karakter, hoewel die
meest valt tusschen de 18 25 jaar, houdt
eigenlijk nooit hier op aarde op, maar zal
eerst hare voltooiing vinden in het nieuwe
Jeruzalem daarboven.
Ten slotte stond spr. nog kort stil bij de
waardij van het gevormde karakter. Aller
eerst is dit van groote waarde voor den mensch
zeiven. Wanneer het geloof zijn stempel ge
drukt heeft in ons karakter, gaan we niet al
schommelende onzen weg, maar is onze gang
vast. Dit biedt weer steun voor ons politieke
leven, maar ook voor oes kerkelijk en huiselijk
leven. En eindelijk geeft een welgevormd
karakter, door het geloof geheiligd, reeds een
voorsmaak van het leven hiernamaals. Wan
neer we dan daarbij het zaligmakend geloof
hebben, zullen we uit Jezus' hand een nieuwen
naam ontvangen, die niemand kent, dan die
hem ontvangt. En in dezen naam zal juist
ons geheiligd karakter uitkomeji. Met eene
opwekking aan de Jongelingen om onze Geref.
beginselen te bestudeeren, sloot Spreker zijn
van het begin toe boeiende rede, die door niet
al te groot publiek onder ademlooze stilte was
aangehoord.
De samenkomst, die door Ds. Pol met dank
zegging is geëindigd, was door psalmgezang
afgewisseld.
Aardenburg. Onder leiding van den mili
tairen commandant, trokken eergisteren de
belastingambtenaren met 14 juist beeedigde
militaire buitengewone kommiezen naar Ede
om aldaar huiszoeking te doen en heel wat
ten uitvoer bestemde goederen werden in be
slag genomen, waaronder vooral zeep, het
tegenwoordige smokkelartikei bij uitnemend
heid. Uit allerlei stallen en krotten werd
zeep weggehaald, zelfs midden in 't land ver
borgen onder wat vuil stroo werd een ge-
heele bezending gevonden.
Dé heeren ambtenaren bleken een fijnen
neus te hebben. Bij een persoon werden 40
vaten zeep in beslag genomen, terwijl zelfs
vlak bij den draad eene bezending gevonden
werd, welke gereed lag om over den draad
geworpen te worden.
Alles werd opgeborgen en onze overburen
zullen er niet van genieten. Dat dit succes
der ambtenaren, heel wat beroering bracht
in het als smokkelplaats bekend staande
Eede, behoeft geen betoog, 't Mooiste moest
evenwel nog komen.
Nauwelijks waren de ambtenaren in Aar
denburg terug, of er werd beslag gelegd op
50 vaten zeep van 30 K.G. en 42 vaten
van Ht 20 K.G. Ook alhier gaf die aanhou
ding heel wat sensatie. M. Crt.
Vlissingen. Gisterenavond (Donderdag) werd
onder leiding van Ds. L. de Bruijne van Zaam
slag tot predikant bij de Chr. Geref. Kerk
alhier beroepen Ds A. II. Hilbers van Drachten.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen Te Boxmeer (toez.)E. L. Smit,
cand. te Katwijk aan Zee te Oirschot (toez.)
C. Ilengeveld, O. I. predikant met verlof te
Driebergen.
Geref. Kerken.
Beroepen te DriebergenG. Wisse, te
Bodegraven; te Westerbork: C. W. de Vries,
te Kielwindewcer.
Bedanktvoor TvvijzelA. Boekenoogen,
te Apeldoorn.
De Unie.
De acht-en-dertigste jaarvergadering van de
Unie zal op Dinsdag 25 April 1916, des voor
middags om 11 uur in het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen te Utrecht ge
houden worden.
Voor de verkiezing van 2 Bestuursleden
biedt het Bestuur de volgende dubbeltallen
(alphabetisch gesteld) aan
a. in de .vacature van den heer C. van
der Voort van Zijp (aan de beurt van af
treding en niet herkiesbaar), de heeren F.
II. de Monté Verloren te 's Gravenhage en
Dr. A. Troelstra te 's Gravenhage.
b. In de vacature van den heer Ds. J. L.
Klomp (aan de beurt van aftreding en niet
herkiesbaar) de heerenDs. J. W. F. Gobius
du Sart te Woudrichem en A. D. van der
Schans te Rijswijk (N.-B.).
Na de pauze zal plaats hebben de behande
ling van het Onderwerp
„De inrichting der Vrije Examens en de
Wijzigingen, die daarvan in de opleiding het
gevolg zullen zijn," in te leiden door den heer
J. E. van Buurèn vau Leeuwarden.
Openbaar en bijzonder onderwijs.
Uit de Officieele opgaven volgens de laatste
Verslagen der. Regeering gaf de heer Derksen
het volgend overzicht van openbaar en bij
zonder onderwijs.
Op 15 Jan. 1913.
I. Bevol. van Nederl.
aMannen 3030505
b. Vrouwen 3083797
Totaal 6114302
II. Aantal Scholen.
a. Openb. schol. 3322
b. Bijzond. 2199
Totaal 5521
c. Hiervan 1080 scho
len met den Bijbel.
III. Aantal leerlingen
a. Openb. schol. 562125
b. Bijzond. 381081
Totaal 943206
c. Hiervan 170548 op
de Scholen met den
Bijbel.
Op 15 Jan 1914.
I. Bevolk, van Nederl.
a. Mannen 3081127
b. Vrouwen 3131574
Totaal 6212701
II. Aantal scholen.
a. Openb scholen 3334
b. Bijzond 2268
TotaaT5602
c. Hiervan 1116 scho
len met den Bijbel.
III. Aantal leerlingen
a. Openb schol. 564314
b. Bijzond 394793
Totaal 959107
c. hiervan 117058 op
de Scholen met den
Bijbel.
IV. Aantal onderwijs.
a. Openb Schol. 16821
b. Bijzond 11381
Totaal 28202
c. Hiervan 4985 aan de
Scholen met den
Bijbel.
V. Bijdragen van Rijk
en Gemeente aan het
Openhaar Onderwijs
over het jaar 1912,
Voor 562125 leerlin
gen f 29,427,753
f 52,35 per leerling.
VI. Bijdragen van het
Rijk aan het Bijzond
Onderwijs.
Voor 381081 leerlin
gen f 8,879,850
f23,30 per leerling.
Hiervan ontvingen
de Besturen van de
Scholen m. d. Bijbel
voor 170548 leerlingen
f3,963,768, a f23,30
per leerling, terwijl de
ouders er nog (bere
kend a f 10 per leerling)
f 1.705.480 moesten
bijpassen aan school
gelden, bijdragen, enz.
IV. Aantal onderwijs.
a. Openb schol. 16985
b. Bijzond 11850
Totaal 28835
c. Hiervan 5263 aan
de Scholen met een
Bijbel.
V. Bijdragen van Rijk
en Gemeente aan het
Openhaar Onderwijs
over het jaar 1913.
Voor 564314 leerlin
gen f31,056,065
f55,03 per leerling.
VI. Bijdragen van het
Rijk aan het Bijsond
Onderwijs.
Voor 394793 leerlin
gen f 10,967,339
f 27,78 per leerling.
Hiervan ontvingen
de Besturen van de
Scholen met den Bijbel
voor 170548 leerlingen
f4,918,671, a f27,78
per leerling, terwijl de
ouders er nog (bere
kend a f 10 per leerling)
f 1.770.580 moesten
bijpassen aan school
gelden, bijdragen, enz.
De Geref. Jongelingsvereeniging „Onze hulpe
zij in den naam des Heeren" vergadert a. s.
Zondagavond om 61/2 ure, in de consistorie
der Geref. Kerk, Nieuwstraat, alhier.
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
Bommen.
Vloten op de Noordzee.
Kinderen.
Waarom Clemenceau's blad geschorst werd.
Vredespogingen
Amerika en Duitschland.
TER NEUZEN, 11 Maart 1916.
Rede van Ds. D. Pol te Axel.
Vergelijking.
Zitting van Donderdag 9 Maart 1916.
Voorzitter de heer J. Huizinga, burgemeester.
Aanwezig de heeren Visser, R. Scheele, Lensen,
de Bruijne, Eijke, Van Borssum Waalkes, D. Scheele,
Van Nes, Nolson en Van Hasselt en later de heer
de Jager.
Afwezig de heeren Dees en Donze.
De notulen der vergaderingen van 10 en 24 Febr.
worden vastgesteld.
De Voorzitter deelt mee, dat van de heeren Dees
en Donze bericht gekomen is, dat zij de vergadering
niet kunnen bijwonen, de eerste wegens uitstedig-
heid en de laatste wegens ziekte en dat de heer
de Jager bericht "heeft, dat hij wat later komen zal.
2. Ingekomen stukken.
a. Missive van Ged. Staten berichtende goed
keuring kohier schoolgeld.
b. Verslag en rekening van de vereeniging
„Vereenigde Handwerkslieden", betreffende de vak-
teekenschool, waaruit blijkt, dat op 1 Jan. 1915
39 leerlingen waren ingeschreven. Aan inkomsten
was een bedrag van f 1258,30 en do uitgaven be
droegen f 1257,09. Alzoo een batig saldo van
f 1,21.
Beiden voor kennisgeving aangenomen.
c. Circulaire van Ged. Staten inzake een ver
bindingsweg tusschen Oostelijk en Westelijk Z.
Vlaanderen, berichtende dat de Minister van
Waterstaat bereid is eene subsidie van f120,000 te
bevorderen indien de andere helft op andere wijze
wordt bijeengebracht.
Ged. Staten verzoeken aan de gemeente- en
polderbesturen die reeds adhaesie betuigd hadden
aan deze zaak, die om te zetten in daden.
De Voorzitter zegt dat B. en W. deze zaak be
sproken hebben doch nog geen bepaald voorstel
hebben, daai een lid van het college ook zitting
heeft in het desbetreffend comité, dat nog ver
gaderen moest. Alleen kan hij dit wel zeggen dat
de wenschelijkheid uitgesproken is om de gemeen
ten gezamenlijk te doen bijdragen. Spr. heeft in
overweging deze zaak aan te houden en in een
volgende vergadering daarover te beslisssn.
De heer Van Hasselt vraagt of het de bedoeling
is alle gemeenten te doen bijdragen of alleen die
welke aan de grens liggen.
De Voorzitter zegtallen, doch het is te begrijpen
dat de bijdragen zullen afhangen van het belang
welke een gemeente daarvan heeft, 't Is ook de
bedoeling o.m. om het Kroondomein afzonderlijk
daarvoor aan te spreken eventueel tot een groot
bedrag.
De heer Lensen merkt op dat wanneer B. en W.
met een voorstel komen, zij ook rekening zullen
houden met het belang dat Terneuzen daarin heeft
en zou gaarne zien dat niet al te ruim in de beurs
werd gegrepen want z.i. is dit een zaak die het
Rijk te betalen heeft.
d. Adres van de heeren M. Eijke en H. v. d.
Ouden, respectievelijk 2e Voorzitter en Secretaris
van de woningbouwvereeniging „Werkmansbelang",
waarin zij berichten dat de vereeniging wenscht
over te gaan tot den bouw van 42 woningen en
vragen mitsdien onteigening van enkele perceelen
grond. Zij heeft getracht grond aan te koopen
voor die woningen doch dit is niet gelukt wegens
den lioogen prijs en de minder gunstige geschikt
heid van terrein.
De Voorzitter deelt mede, dat dit adres met de
noodige bijlagen ter visie ligt.
e. De Voorzitter deelt mee dat bij hen is inge
komen een verzoek van E. Lanret, schipper te
Ter Neuzen, om verlof tot verkoop van alcohol
houdende anderen dan sterke drank. B. en W.
stellen voor dit voorzoek te weigeren. Aldus be
sloten.
f. Kennisgeving van de heer J. Risseeuw te
Sluiskil, dat hij de benoeming als lid der Commissie
tot wering van schoolverzuim aanneemt.
3. Benoeming onderwijzer school D, te Sluiskil.
De voordracht bestond uit de heeren J. A. Rijn
berg en A. Min jon. Benoemd wordt met alge-
meene stemmen de heer J. A. Rijnberg te Ter
Neuzen, met ingang van 16 Maart.
4. Benoeming onderwijzeres aan dezelfde school.
De voordracht bestond uit de dames F. Lansen,
A. Andriesseu en C. Zorgdrager.