Uit Stad en Provincie.
Kerk en S c li o o 1.
Gemengd Nieuws.
Ingezonden Stukken.
Het was helder weer en er stond slechts
een lichte deining toen de ramp gebeurde.
Naar 't schijnt is het schip op zijde gevallen
en in 14 minuten gezonken. Of de opvarenden
gebruik hebben kunnen maken van de vlotten,
die aan dek lagen, is niet bekend. Er is een
tiental schepen op de plaats van het onheil
en men blijft naar schipbreukelingen zoeken.
PARIJS, 29 Februari. (Reuter.) In een
communiqué van drie uur vanmiddag zegt de
marinestaf, dat op Milo 489 schipbreukelingen
van de Provence zijn aangebracht en nog 85
aan boord van een patroeljevaartuig worden
verwacht.
Het aantal overlevenden zou dan 870 zijn.
BERLIJN. Officeel. Onze duikboot N
heeft twee Fransche hulpkruisers, die elk met
vier kanonnen gewapend waren, voor Havre
en een gewapend Engelsch bewakingsschip
in den mond van de Theems in den grond
geboord.
In de Middellandscho Zee is volgens een
officieel bericht uit Parijs, de Fransche hulp-
kruiser La Provence, die met een troepen
transport van 1800 man naar Saloniki op reis
was, in den grond geboord.
Slechts 696 man moeten gered zijn.
Het op 8 Februari aan de Syrische kust in
den grond geboorde Fransche oorlogschip was,
naar uit een bericht van de teruggekeerde
duikboot blijkt, niet het linie-schip Suffren,
maar de gepantserde kruiser Admiral Charnier.
Volgens de „Gazette der Ardennes" bevon
den zich voor den slag bij Verdun ongeveer
289,000 Franschen in Duitsche gevangenschap.
Met de 15,000 die er bij Verdun bij zijn ge
komen, zegt de „Koln. Ztg." is dus het getal
300,000 volgemaakt en overschreden.
BERLIJN, (Norden.) De „Tageszeitung"
ontleent aan het „Neue Wiener Journal" het
bericht uit Genève dat volgens de „Tribuna"
tot ontruiming van Durazzo besloten werd,
nadat de verdedigers ingezien hadden dat de
verdediging veel meer offers zou eischen dan
men verwacht had. De drie eerste dagen van
de verdediging kostten aan het Italiaansche
legerkorps 3000 dooderf en 7 tot 8000 ge
wonden.
De Duitsche Regeering heeft in een nota
aan de Portugeesche Regeering uitdrukkelijk
geprotesteerd tegen het in beslag nemen der
Duitsche handelsschepen in Portugeesche
havens en verlangd dat deze maatregelen
zullen worden ingetrokken, met verwijzing
naar de bepaling van het verdrag, dat Duitsche
schepen slechts in beslag kunnen worden ge
nomen, nadat de schadeloosstelling met de
belanghebbenden is geregeld.
Voor het examen nuttige handwerken
zijn geslaagd de dames P. M. Risseeuw,
te Sluiskil en K. M. van Iloute, Axel.
Axel. In de Dinsdag alhier gehouden ver
gadering van den gemeenteraad, waarbij af
wezig was de lieer' P. Dregmans, was o.m.
ingekomen een brief van de familie Oggel,
meldende het overlijden van den lieer D. J.
Oggelhij zal met een brief van rouwbeklag
worden beantwoord.
Besloten werd de rooilijn van een aan „Drie
Schouwen" te bouwen huis vast te stellen
na het bestuur van den betrokken polder te
hebben gehoord.
Toegestaan werd een verzoek van den heer
J. A. van Vessem te Axel, voor het uitbreken
van de bestaande en het leggen van een nieuwe
stoep voor zijn woning in de Noordstraat.
Op het verzoek van den heer E. P. van
Duren, gasfitter te Axel, om verhooging zijner
jaarwedde, werd gunstig beschiktdeze zal
met f 1 per week worden verhoogd.
Omtrent een verzoek van den heer Ch.
Cappon e. a. te Axel, om verbetering aan te
brengen in den watertoestand van af de weide
van den heer Cappon naar de Groote Kreek,
werd besloten, dat Burg. en Wetli. een onder
zoek zullen instellen en zullen confereeren
met het bestuur van den Noordpolder.
Inzake het verzoek van II. C. van den Uil
e. a., gemeentewerklieden, om een toelage in
den vorm van duurte-toeslag, werd besloten,
aan alle gemeenteambtenaren met een jaar
wedde van f750 of minder, een toeslag toe te
kennen van 5 pCt. van liet thans genoten
tractement.
Gunstig werd beschikt op een verzoekschrift
van den heer Ph. J. van Dixhoorn om aan
hem grond van de gemeente in ruil af te
staan tegen een gelijke oppervlakte particulier
eigendom, waarbij aan den heer Van Dixhoorn
de verplichting werd opgelegd een strook van
9 meter breedte tot over de tramlijn af te
staan als toegangsweg naar den nieuwen eigen
dom en die strook grond met keien te ver
harden.
Naar aanleiding van een verzoek van den
heer A. Coumou e. a. om iemand te willen
aanstellen tot het weghalen van faecaliër.
werd besloten aan Burg. en Wetli. op te dragen,
met een uitgewerkt plan tet reuklooze beer-
ruiming in een volgende vergadering voor den
dag te komen.
De voorzitter deelde nog mede, dat de ge
meentelijke gasdirecteur, de heer Wuchman,
binnen korten tijd weer in functie zal kunnen
treden, aangezien hij uit den dienst is ont.
slagen, aldus de Midd, Crt.
Middelburg. Door het hoofdbestuur der
Zeeuwsche Landbouw Maatschappij zijn op
de aanbeveling geplaatst voor secretaris de
heeren Tj. B. E. Kielstra te Middelburg, J. K.
Knottenbelt te Utrecht en J. Mesu te Nieuw-
land.
De afdeeling Kruiningen bracht 3/3 der
stemmen uit op den heer F. C. Zonnevijlle
van Axel.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Waspik II. Ewaldt te Aalbnrg.
Aangenomen: naar Boertange Th.II.Tons-
beek, cand. te Roswinkel.
Bedanktvoor Beek (L.)A. W. Huiskamp
te Venlo voor Surhuisterveen F. E. Gerritzen
te Donkerbroek.
Geref. Kerken.
Drietal te Culemborg J. G. Feenstra te
DirkshornJoh. Kwak te Heerlen en II. II.
Schoemakers te Wezep.
Beroepen te 't ZandtJ. van Ilenten te
Wijckel en Balk te 's Gravenhage Dr. K. Dijk
te Rijswijkte BataviaDr. V. Ilepp te
Klundertnaar Vries: J. Hoekstra, cand. te
Vries.
Geref. Gemeenten.
Tweetalte Opheusden G. II. Kersten te
Ierseke en II. Roelofsen te Zeist.
Beroepente BruinisseII. Roelofsen te
Zeist.
Zondag j. 1. nam ds. J. J. Koopmans,
predikant bij de Geref. Kerk te Grijpskerke
(Z.) afscheid van z'n gemeente met een predi
katie over Ps. 103 17,18. Den naar Raams-
donk vertrekkenden leeraar werd toegezongen
Ps. 121 4, nadat hij was toegesproken door
een der ouderlingen en Ps. 20 1, nadat hij
was toegesproken door den consulent namens
de classis Middelburg, waarvoor de scheidende
leeraar hartelijk dankte. Met een overvol
kerkgebouw waren tegenwoordig afgevaardig
den van de Kerken Middelburg C, Oostkapelle,
Serooskerke, Gapinge en Koudekerke.
„Ned."
Een Ch r. Zeevaartschool.
In een driestar maakt de Stand, melding
van plannen tot oprichting eener Clirr. Zee
vaartschool. De burgemeester van Maassluis,
de heer C. P. I. Dommisse, heeft er het
initiatief toe genomen en binnenkort zal een
vergadering worden gehouden ter nadere
bespreking en voorbereiding.
H o o g e r O n d e r w ij s.
Aan de Vrije Universiteit promoveerden tot
doctor in de Heilige Godgeleerdheid op proef
schriften „Het scepticisme van David Ilume"
de heer E. E. van Rooyen, geboren te Oudts-
hoorn; vroeger hulppredi'-er bij de Ned. Geref.
kerk te Montagu (Zuid-Afrika), en op proef
schrift „de antichrist in liot Nieuwe Testament",
de heer M. J. v. d. Westhuizen, geboren te
Uniondale (Zuid-Afrika) „St."
Mej. Wed. Talsma te Hallum legateerde
aan de diaconie der Geref kerk aldaar 4 HA.
land en aan de kerk f 4000. De chr. school
vergat ze ook niet, die ontving f 1000.
De Geref. Jongelingsvereeniging „Onze hulpe
zij in den naam des Heeren" vergadert a. s.
Zondagavond om 6V2 ure, in de consistorie
der Geref. Kerk, Nieuwstraat, alhier.
Men schrijft aan de Midd. Crt.:
De redactie dezer courant vroeg laatst ter
loops of er in Zeeland werkelijk vrpuwen het
barbiersvak uitoefenden. Te Hoedekenskerke
hielp jaren lang een vrouw haren man inden
scheerwinkel en men prees haar zachte hand.
Te Wemeldinge moet er ook een vrouwelijke
barbier geweest zijn. In een geachte en def
tige Zeeuwsche boerenfamilie schoor inder
tijd de wakkere vrouw des huizes haren man
en de volwassen zonen
Jaren geleden ben ik zelf eens, niet op een
Zeeuwsch, maar op een bekend Zuid-IIollandsch
dorp geschoren door een bejaarde vrouw, bij
afwezigheid van haren man en nooit ben ik
beter geholpen. De vrouw zei, dat zjj steeds
met haren man de klanten bediende.
Men ziet dus, dat vrouwen, lang voor dezen
oorlog, hier het barbiersvak uitoefenden en
wel met succes. Trouwens boerenwerk,
vroeger uitsluitend door mannen in Duitsch
land verricht, nu ook door vrouwen te zien
klaarspelen is niet nieuw. Voor enkele jaren
zag men op een dorp in Westelijk Zuid-
Bevelaud een stevige Goesche schoone aller
lei soort van boerenwerk met paarden doen.
Ik ontmoette haar eens, gezeten op een boom,
die op een langen wagen vervoerd werd door
twee zware paarden. Zij bestuurde heel kalm
het voertuig en niemand lette er op door de
gewoonte.
Omtrent den kerkbrand te Santpoort lezen
we nader in het Ilbld.
Zaterdagnacht te 3 uur werden de bewoners
te Santpoort door brandalarm gewekt. Het
Ned. Herv. kerkgebouw stond in lichte laaie.
De brandweer, inmiddels aangerukt, kon niets
meer redden. Het orgel, de toren en het
uurwerk, alles wat zich in het schip van de
kerk bevond, verbrandde. Alleen de inven
taris van de consistorie is behouden.
In het kerkje bevond zich de gedenksteen
van dr. Laurillard.
Den vorigen avond was een vulkachel aan
gelegd, zooals altijd gebeurde. De oorzaak
van den brand is onbekend. Verzekering dekt
de schade.
Men weet de plaats, waar het gebouw stond
't straatje naast hotel De Wijman, tegenover
de lagere school en het gemeentehuis, was
het wat achteraf gelegen het type van een
dorpskerkje met aardig torentje.'
Goed zeventig jaar stond het er.
In 1844 was liet gesticht door den molenaar
van het dorp, Van Brussel, en al dien tijd
was dat het middelpunt van een opgewekt
kerkelijk leven.
Bekend waren de mooie preekstoel, die door
de houtsoort, waarvan hij vervaardigd was,
een groote waarde vertegenwoordigde en stellig
ook de vele oude bijbels en gezangboeken,
waarin de vroegere eigenaars veel merkwaar
digs hadden aangeteekend, o.m. de namen
van sedert lang verdwenen buitenplaatsen en
landgoederen als Spaarnburg, Spaarnhoven,
Middeloo, Rozensteyn, Torn, enz.
Dit alles is door het vuur vernield.
Alloen de vier muren zijn blijven staan.
Alles daarbinnen is verkoold. Op de plaats,
waarboven de klokketoren vroeger was, liggen
nu een menigte verkoolde balken. Daaronder
moet de metalen klok zijn. Tot nu toe zocht
men vergeefs, doch het is natuurlijk niet on
waarschijnlijk, dat de klok een gat in den
grond heeft geslagen en daarin, bedolven
onder puin, ligt.
OnderwijzerBedenk eens een zin waar
het woord hetgeen in voorkomt.
Kleine Maurits Mijn vader hetgeen cente
„Het Volk."
De medewerker van de Temps, die onder
het hoofd „het buitenleven", in dat blad ge
regeld feuilletons schrijft over alles wat het
leven buiten, den landbouw, jacht, visscherij,
enz. betreft, roept thans de Fransche overheid
te wapen „tegen den binnenlandschen vijand,
die in onze bosschen verborgen is", waarmede
hij het wilde zwijn bedoelt. In het bizonder
in de Cóte-d'Or moet de plaag zoo groot zijn,
en de schade, die er door de dieren aan den
landbouw aangericht wordt, zoo vernietigend,
dat de medewerker der Temps een premie
uitgeloofd zou wenschen te zien voor elk
gedood wild zwijn. Het aantal dezer dieren
is tijdens den oorlog zeer sterk toegenomen,
omdat er niet op gejaagd is en zij zich zeer
sterk en snel vermenigvuldigen.
De schrijver in het Fransche blad dringt
er verder op aan, dat er maatregelen genomen
worden tegen de roofvogels, die schromelijk
huishouden onder de kleine vogels en het
kleine wild, en dan vooral tegen de eekhorens.
In sommige deelen van Provence is verleden
jaar de amandel-oogst zoo goed als mislukt
tengevolge van de eekhorens, die de vruchten
wegkapen. Al dit schadelijk gedierte heeft
zich tijdens de oorlogsmaanden, (oen er zoo
goed als geen jacht op gemaakt is, ongestoord
kunnen vermenigvuldigen. N. R. C.
Er worden door Duitschers,die in het
buitenland vertoeven, nog steeds pogingen
gedaan om naar hun vaderland terug te
keeren. Een staaltje daarvan heeft men mee
gemaakt. aan boord van het s.s. Koningin der
Nederlanden van de Maatschappij „Nederland."
Toen het. stoomschip in Het Kanaal was,
werd een der kolenbunkers geopend, die op
Las Palmas was gevuld. De schrik van het
machinekamer-personeel was groot, toen het
daar twee mannen vond.
Ze werden uit het steenkolenruim te voor
schijn gehaald en voor den kapitein gebracht.
Het bleek, dat het twee Duitschers waren,
een stoker en een matroos van een Duitsch
schip, dat gedurende den oorlog op Las
Palmas lag.
Met behulp van de Spaansche kolenwerkers
waren de beide mannen aan boord van het
schip gekomen en hadden ze zich in de
bunkers weten te verstoppen. De Spaansche
kolenwerkers hadden hen ook een 'voorraad
levensmiddelen beloofd, maar tevergeefs had
den ze uitgezien naar de vervulling van die
belofte. Ze hadden twee scheepsbeschuiten
bij zich en daar hadden beide mannen een
week op geteerd.
Het was te begrijpen dat de beide schepe
lingen uitgetput waren van honger en dorst.
£e werden door de bemanning dadelijk van
liet noodige voorzien.
Met hun ontdekking was echter ook aan
hun plan om naar het Duitsche vaderlaud
te komen de bodem ingeslagen.
Bij Dungeness kwamen Engelsche zeeoffi
cieren aan boord en was de gezagvoerder
van de Hollandsche mailboot verplicht mede-
deeling te doen van zijn ontdekking.
De twee Duitschers werden door de Engel
sclie Jantjes van boord gehaald en zullen nu
waarschijnlijk hun vaderland niet weer zien
voor het einde van den oorlog.
De regeering van het Duitsche vorstendom
Lippe heeft besloten een vroeger door den
Landdag aangenomen jonggezellenbelasting,
waartegen zij aanvankelijk bezwaren had, met
het oog op de tijdsomstandigheden in to voeren.
Ongehuwde, kinderlooze, gescheiden en als
weduwnaar of weduwe achtergebleven be
lastingplichtigen moeten boven het bedrag van
hun inkomstenbelasting een toeslag betalen
van 10 procent, wanneer zij van 500 tot 3100
Mark inkomen genieten, 20 procent bij 3100
tot 6900, M., en 30 procent bij booger in
komen. Wie voor behoeftige familieleden zorgt,
is er van vrijgesteld.
L. S.l
PREDIKBEURTEN.
ZONDAG 5 MAART 1916.
300,000 Fransche gevangenen.
De ontruiming van Durazzo.
Duitschland en Portugal.
TER NEUZEN, 3 Maart 1916.
Vrouwelijke barbiers.
De kerk te Santpoort verbrand.
Uit de school.
Wilde zwijnen.
Het doel niet bereikt.
Vreemde belasting.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie).
M. Mag ik plaats verzoeken in Luctor voor
onderstaand 1
Wij nemen de vrijheid door dezen ons Zeen wscli-
laamsoh volk dringend te verzoeken ons te ant
woorden op de circulaires die verzonden werden
aan Kerkeraden en diaconiën en afdeeliligsbestnren
van Vrederust, tot ondersteuning van behoeftige
patiënten uit den middenstand.
De Vereeniging beeft levensvatbaarheid. Voor
f 300 jaarlijkscbe contributie werd reeds ingeteekend
en een aanvraag om steun kwam reeds bij ons in.
Uit Zeeuwscli-Vlaanderen is de oogst evenwel
schraal. Alleen Axel geeft een goed voorbeeld,
Zoowel de Herv. kerkvoogdij en diaconie als de
diaconie der Geref. kerk aldaar en enkele particu
lieren gaven zich op als contribuanten.
Maar waar blijven de andere kerken en diaconiën
Waar blijven de afdeelingen van Vrederust Hebben
deze reeds gewerkt? Vergun het ons dat wij nog
maals ernstig op medewerking aandringen.
De zaak is zoo noodzakelijk. Wat wordt er door
velen niet gezucht, als door God krankzinnigheid
wordt toegezonden, men te welgesteld is om hulp
te ontvangen van het Burgerlijk Bestuur, maar te
arm is om het zelf te bekostigen. Welk een heer
lijke taak is het, om dien last dan mede te helpen
dragen. Het is onze Christenroeping elkander te
helpen in het dragen van het leed dat om der
zonde wille ons treft.
Daarom nogmaals dringen wij ernstig bij U aan,
zoowel kerkeraden als diaconiën, kervoogdijen,
afdeelingen van Vrederust en allen die om Christus-
wille barmhartigheid bewijzen kunt en wilt, helpt
ons verder.
Gaarne ontvangen we ook uit het deel bezuiden
de Wester-Schelde een stroom van ingevulde bil-
letton. Moge deze oproep niet tevergeefs zijn.
Met dank voor de plaatsing,
Ds. J. SIJBESMA,
Zierikzee.
VERANTWOORDING
van
Giften voor den Kerkbouw op „Vrederust".
Verzameld in TERNEUZEN en HOEK.
D. E. W. f 2,50, Wed. J.d. F. f 1,—N. N. f2,-,
Mej. J. B. f 1,—W. d. K. 12,50, P. D. f 12,—,
M. D. f 10,Wed. A. F. f6,-, C. D. f2,60,
J. v. E. f 1,Wed. M. V. f0,60, J. d. P. f 10,—
J. W. fl Fam. K. f2,60, J. J. H. f 1,G. V.
f 1,O- v. d. B. fl,-, Wed. M. d. R. f5,-,
J. P. V. f2,-, L. de F. Szn. f5,-, J. V. fl,-,
C. v. d. U. f 15,—, H. v. W. Sr. fl,-, H. v. W.
•Jr. f 0,50, A. W. f2,50, Ds. T. f 1,—H. J. v. d. O.
fl,-, P. v. E. f2,50, M. V. f 0,50, J. v. W. f2,50,
M. J. v. D. f 1,—Wed. M. J. f 1,—J. O. f0,50,
H. D. B. f 0,60, Jb. W. f 0,75, D. de W. fO.OO,
J. de F. f 1,—, Wed. A. v. O. f 1,—, D. H. L. f 1,—
G.D. f2,50, J.A.M. fl,-, J.O. fl,-, J.D.fl,-,
F. D. Az. f 10,—N. H. f 1,—J. v. N. f 1, Ms. v.
E. f0,25, Wed. J. B. f 1,-, J. B. fl,-, Joh. F.
fl,-, L. M. f 10,C. R. f2,50, H.R. f2,50, Wed.
P. D. f2,50, P. d. B. f 0,25, G. M f2,—, M.deK.
fl,-, v. d. W. M. f2,60, Wed. P, de F. f5,—,
Johs. de F. f2,50, P. J. v. S. f2,50, A. v. H. f5,—,
N. N. fl,-, W. B. f5,-, R.S. Dz. f2,50, D.S. Az.
f4,-, J. S. fl,-, J. F. v. S. f2,-, T. J. de S.
f 10,P. v. d. H. f0,50, W. R. fl,-, J. C. B.
f 0,50, J. v. B. f 0,50, J. H. f 10, G. W. V. f 0,50,
H. de R. f2,50, J. L. P. f 1,-, M. de F. Jz. fl,-,
A. L. fl,-, P. B. fl,-, J. H. D. fl,-, J. C. J.
fl,-, J. de B. Mz. fl,-, Wed. A. de K. fl,-,
J D. f 0,25, S. v. H. f5,-, A. K. f 1,-, M. D.
f 1,G. W. f 10,Manneuver. f 1,Wed. F. D.
f2,50, A. R. f5,—. A. de K. f 10,—M. R. f2,—,
A. v. W. f5,-, Ch. V. f2,60, J. v. H. f0,50, J. K.
fl,-, J. K. f2,-, P. K. fl,-, P. v. A. f0,50,
C. de B. f0,50, A. de F. fl,-, J. 14. fO,50, Wed.
C. de J. f7,-, J. S. Pz f3,-, J. D. f5,—, A. D.
f2,-, D. S. Pz. f5,-, Wed. W. G. D. f6,-, A.de
V. fl,-, L. de P. f 0,50, A. D. W.Gz. f2,50, Wed.
L. R. f5,-, L. v. H. fl,-, P. D. Jz. f2,50, P. S.
Dz. fl,—R. D. f0,50, K. v. d. H. fl,—M. de
B f 0,50, J. J. ff,—, E. d. B. fl,—P. de F. Josz.
f2,D. S. Aznf f 3,50, H. P. de J. f5,Cs. K.
fl,-, J. R. fl,-, M. D. fl,-, N. N. f5,-, J. J.
de J. f5,-, R J.S. f 10,P. de J.-v. de B. f 10,
C. W. f5,-.
Deze giften verzameld door den Heer J. J. DE
JAGER, Correspondent der Afdeeling, zijn door ons
in hartelijken dank ontvangen.
J. H. DONNER,
Voorzitter der Ver. tot Chr. Verz. van
Krankz. in Zeeland.
BREDA, Februari 1916.
Gereformeerde Kerk.
Ter Neuzen
9 en 2 uur, Dr. G. Veltenaar
van Suawoude, voorb H. Avondm
Axel Kerkdreef 9 uur Ds. J. II. Lammertsma
en 2 uur, Ds. H. P. M. G. de
Walle van Zaamslg, voorber II.
Avondm.
Axel Stationstraat 9 uur, Ds. De Walle en 2 uur,
Ds. J. H. Lammertsma, voorber
H. Avondm
Zaamslag 9 en 2 uur, Leeskerk
Hoek 9 en 2 uur, Ds. H. v. d. Wal.
Hervormde Kerk.
Ter Neuzen 9'/j en 2 uur, Ds. A. Timmerman
Gebedsure voor 't gewas.
Sluiskil 9'/2 en 2 uur, Dhr. L. Dek.
Gebedsure voor 't gewas.
Axel 9'/j en 2 uur, Ds. J. B. T. Hugenholtz
Zanmslag 9'/2 en 2 uur, Ds. G. van Dis.
Hoek 9'/ï en 2 uur Ds. E. Raams.
Zaamslag
Chr. Geref. Kerk.
9 en 2 uur, Ds. L. de Bruijne.