Antirevolutionair
voor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
Binnenland.
Buitenland.
No. 1307.
Zaterdag 4 Maart 1916,
I3e Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1, Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOU Az. te TER NEUZEN.
ADVERTENTIEN:
Van 1 4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Watersnood.
V Blijde Berichten I.
V Blijde Berichten II.
DE OORLOG.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE
REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Alle stukken voor de redactie be
stemd, te zenden aan den Uitgever,
Vlooswijkstraat 21, Ter Neuzen, met vermel
ding „Aan de Redactie."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur op
den dag der uitgave.
Met vriendelijken dank aan de gevers dcelen
wij mede, dat door ons is opgezonden aan
het Alg. Watersnood Comité de som van
f397,29.
Inbegrepen is de opbrengst der collecte,
gehouden op de uitvoering der Chr. Zangvcr-
eeniging „De Heer is onze Banier te Zaam-
slag (Veer), groot f9,85, die ons na Dinsdag
in handen kwam.
De giften voor Marken zijn apart verant
woord onder bovengemeld bedrag. Ons totaal
is iets lager dan met de laatste verantwoor
ding overeenkomt, doordat enkele giften, in
de eerste lijst als toegezegd verantwoord, niet
door ons zijn ontvangen.
Nogmaals allen gevers ook uit naam der
door den Watersnood getroffenen onzen har-
telijken dank.
Het adres voor giften is voortsE. SILLEM,
Keizersgracht 579-581, Amsterdam.
Z.
Het blijde bericht, waarop we doelen, is
de verkiezing vat, den Heer Snoeck Henke-
mans tot lid der Tweede Kamer voor het
district Apeldoorn.
De oogen van politiek-rechtsch Nederland
waren gedurende de laatste dagen met buiten
gewone spanning op Apeldoorn gericht.
Van linksche zijde zette men alles op baren
en snaren, om de overwinning te behalen.
Immers, bij de algemeeue verkiezingen in
1913 gelukte liet den rechtschen partijen slechts
bij herstemming haar candidaat verkozen te
krijgen; en dan nog pas met een meerderheid
vail 88 stemmen.
Thans is de Heer Snoeck Henkemans bij
eerste stemming gekozen met een buitengewoon
groote meerderheid.
De socialist liep met 100 stemmen terug.
Blijde is dit bericht; moedgevend.
Eenigermate toch ka:i ook een dergelijke
verkiezing ons den stand van den algemeen-
politieken barometer doen aflezen.
Toch mag Apeldoorn niet te hoog aange
slagen.
Wel is er een bezinning uit den roes van
tarief-vrees en staatspensioen te constateeren,
doch in hoeverre deze algemeen is, laat Apel
doorn slechts gissen.
Dit staat intusschen vastonze papieren
zijn gerezen.
En bij noesten voorarbeid en een nauw
aaneengesloten optreden van de rechter par
tijen, doet Apeldoorn schoone beloften.
Het tweede blijde bericht, dat deze week
ons bracht is het slagen van de ontmoeting
tusschen Dr. Kuyper en de vijf broeders, die
bezwaren hadden tegen de leiding.
Nog blijuer bericht dan de verkiezing van
Snoeck Henkemans.
Immers is onderlinge verdeeldheid en in
wendig krakeel honderdmaal gevaarlijker, dan
een nederlaag om der beginsels wille.
We lazen in „De Standaard
Het accoord.
De saamspreking van j.l. Zaterdag ten
huize van Dr. Kuyper leverde de gewenschte
uitkomst.
Niet dat er over het geding in quastie is
heengeloopen, doch tweeërlei is verkregen.
Ten eerste dat de oplossing van het geschil
niet gezocht zal worden door opnieuw in
publiek dispuut tegen elkaar op te treden,
nvat, van zelf tot nog ernstiger verwijdering
zou hebben geleid, maar dat er arbiters als
rechters zullen optreden, om de schuld of
onschuld, die beiderzijds te constateeren zal
zijn, te beoordeelen en uit te wijzen.
Niet alsof de Kabinetsformatie in 1908 aan
deze arbiters ter beoordeeling zou worden
toegewezen. Deze toch ligt er van zelf buiten.
Te" beoordeelen zal alleen zijn de beschul
diging. die over en weder van partij tegen
partij is uitgebracht. Gelijk het nu stond,
kon er geen beslissing vallen, omdat zoowel de
vijf heeren als Dr. Kuyper rechter in eigen
zaak zouden geweest zijn. Dit bezwaar ver
valt thans. De vijf heeren eenerzijds en Dr.
Kuyper anderzijds zullen thans elk twee ar
biters aanwijzen, en die vier zullen een vijfde
benoemen. Voor het gerecht van deze vijf
heeren zullen dan de gedingen worden ge
bracht. En vanzelf heeft men dan over en
weer de uitspraak van zulk een arbitrage te
aanvaarden, van verder vei weer of protest
af te zien, en zich te verbinden om in de uit
spraak van deze arbiters te berusten.
Dit snijdt dus alle verdere polemiek af.
Tegen het geschrift van de vijf heeren be
hoeft nu niet weder een geschrift van Dr.
Kuyper te verschijnen. Dr. Kuyper schrijft
over dit geschil niet meer, en de vijf heeren
zwijgen er verder evenzoo over.
De zaak is thans in handen van derden
overgegaan, én in zooverre is er accoord.
Niet minder is 't gelukkig, dat men thans
beiderzijds op reorganisatie van de Anti
revolutionaire partij aandrong. Dr. Kuyper
wilde dit reeds van 1908 af. De vijf heeren
beoogen thans gelijk doel. Niet om aan Dr.
Kuyper een onmogelijke en onhoudbare positie
te leggen, maar om tot zulk een hoog
nöodige reorganisatie te komen, die, zonder
het karakter der Antirevolutionaire partij te
niet te doen, reeds nu de onmisbare wijzi
gingen kan doen invoeren, en die met het
oog op Dr. Kuypers jaren, bij diens weg
vallen, de ontreddering van heel onze partij
voorkomt.
Hiermede is de voetangel uit het pad ge
nomen, en is in Juni 1916 een goed geaccor
deerde saamwerking van alle groepen voor
de Provinciale stembus verzekerd.
Vermoedelijk zal de beslissing van de ar-
biteis eerst daarna vallen.
Doch dit hindert in 't minst niet.
De arbitrage quaestie moet alleen afgedaan
zijn vóór Juni 1917.
En dit kan uitnemend.
Het spreekt overigens van zelf, dat van
perspolemiek tot tijd en wijle, over en weer
geen sprake meer kan zijn.
Wij in elk geval doen er niet aan mede.
We noemen dit een blij bericht.
Wat Dr Kuyper in den aanhef aanvoert,
dat publiek dispuut" tot „ernstiger verwijde
ring zou geleid hebben", is door velen in onze
partij lang betoogd.
Het verblijdt ons, dat thans de booze penne-
strijd uit is.
Als een eenig man vindc onze tegenpartij
ons in 't geweer.
Zij er een zoeken van elkander.
l)an is er goede hope. Z.
KAMERVERKIEZING APELDOORN.
Bij de Dinsdag in het district Apeldoorn
gehouden stemming ter verkiezing van een
lid van de Tweede Kamer (vacature Van
Bylandt) zijn 10,296 geldige stemmen uitge
bracht, waarvan op den heer Esmeyer (vrijz.-
dem.) 4005, op den heer Snoeck Henkemans
(chr.-bist.) 5737, en op den lieer Van Trigt
(soc.-democr.) 554, zoodat is gekozen de lieer
Snoeck Henkemans.
Bij de verkiezingen in 1913, toen liet aantal
kiezers 10830 bedroeg, werden bij eerste
stemming 8193 geldige stemmen uitgebracht,
t. w. Graaf Van Bylandt (C.-H.) 4172, Esmeyer
(V.-D.) 3155, Dijkgraaf (S. D. A. P.) 636 en Dr.
P. J. Muller (Protestantsch) 530. Bij de her
stemming werd toen de heer Van Byland
gekozen met 5095 tegen 5007 stemmen op den
heer Esmeyer).
OUDERDOMS- EN INVALIDITEITS-
VOORZIENING.
Het anti-revolutionaire Tweede Kamerlid
Mr. V. II. Rutgers heeft bij den Voorzitter
der Tweede Kamer twee reeksen vragen inge
diend, die met betrekking tot bovengenoemde
aangelegenheid van groot belang zijn.
De eerste reeks luidt als volgt
1. Is de Regeering nog toegedaan het in
den aanhef van de Memorie van Antwoord
op het Voorloopig Verslag betreffende het
ontwerp-Ouderdomswet geuite gevoelen, dat
de Tweede Kamer, alvorens dit ontwerp in
openbare behandeling te kunnen nemen, de
voornemens der Regeering in zake herziening
der Invaliditeitswet moet kennen
2. Drukt het in 6 der Memorie van Toe
lichting bij het ontwerp-Ouderdomswet mede
gedeelde omtrent den verstrekkenden invloed
van dat ontwerp op de Invaliditeitswet nog
het gevoelen der Regeering uit
3. Wordt het ontwerp van wet tot herzie
ning der Invaliditeitswet door de Regeering
gehandhaafd
De tweede reeks luidt
1. Is de Minister, aan wien bij Kon. Be
sluit van 12 Februari 1916 de zorg voor de
uitvoering van de Invaliditeitswet is opgedra
gen, van oordeel, dat op hem de verplichting
rust om zooveel hem mogelijk is, tijdig de
maatregelen te nemen welke noodzakelijk zijn
met het oog op het krachtens het derde
lid van art. 411 van genoemde wet met 3
December 1916 in werking treden van de be
paling dier wet, die dan nog niet in werking
mochten getreden zijn
2. Is de Minister van oordeel, dat hij van
die verplichting ontheven is tengevolge van
het ingediend zijn van een ontwerp van wet,
strekkende tot uitstel van den termijn met
welken de bedoelde bepalingen uiterlijk in
werking treden
3. Is de Minister van oordeel, dat hij van
die verplichting ontheven is, tengevolge van
het ingediend zijn van een ontwerp van wet,
inhoudende eene bepaling welke het genoem
de derde lid van art. 411 der Invaliditeitswet
doet vervallen
4. Is de Minister van oordeel, dat hij van
die verplichting ontheven is, omdat de be
doelde maatregelen niet alle tijdig zullen
kunnen worden genomen, ten gevolge van de
omstandigheid, dat de Minister van Financiën,
welke te voren met de zorg voor de uit
voering der Invaliditeitswet belast was, nage
laten heeft, een aanvang te maken met de
voorbereiding dier maatregelen
OORLOGS WINSTBELASTING.
Dezer dagen hebben wij gemeld, dat in het
onlvverp-oorlogswinstbelasting zou worden
voorgesteld, een heffing van 25 pet. van de
gemaakte oorlógswinst.
Het is de bedoeling, daartoe de over 1915
behaalde winst te vergelijken met de winst
over 1913. Zoowel vennootschappen als par
ticuliere personen, die oorlogswinst gemaakt
hebben, zullen volgens het wetsontwerp, dat
thans bij den Raad van State is, onder de
belasting vallen. „N. R. C."
OORLOGSWINST BIJ DEN LANDBOUW.
Om de moeilijkheid bij de bepaling van de
oorlogswinsten, in den landbouw verworven,
(waarvoor immers, daar hij buiten de bedrijfs
belasting stond, geen punt van vergelijking
met het jaar 1913 bestaat) te ontgaan, zal,
vernemen wij, daarvoor eene heffing per
bunder worden voorgesteld. Men hoopt voor
de verschillende deelen des lands, en de vel
schillende qualiteiten van grond, tot bepaling
van vaste bedragen te kunnen komen.
„Hdbl."
SUBSIDIE AAN MILITAIRE TEHUIZEN.
Naar het „Centr." verneemt, zal de spoedig
te verwachten beslissing, inzake de geldelijke
tegemoetkoming aan verschillende Militaire
Tehuizen, zeer meevallen.
Een groot aantal Tehuizen zullen de tege.
moetkoming ontvangen, zoodat bet totaal
bedrag in de duizenden loopt.
UITVOER VAN AARDAPPELEN.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel brengt ter algemeene konnis, dat een
beperkte hoeveelheid aardappelen van soorten,
welke voor gebruik bier te lande minder
geschikt zijn, ten uitvoer zal worden toege
laten. Als zoodanige soorten zullenjjworden
aangemerkt
1. Witvleezige soorten Thorbecke, Royal
Kidney, Upto-date, Imperator, King Edward,
Paul Kruger, Fameuzen. Nieuwe ruig witte,
Ceres, Tempo, Factor, Llewely en Kralm, doch
uitsluitend voor zoover geteeld op zand- en
veengronden
2. Geelvleezige soorten: Eigenheimer, In
dustrie, Fortuna, Avenir, Animo, Juweelen,
Concurrent, Enorm, Franco, Splendo, Netto,
Model en Groninger Kroon.
Vergunning tot uitvoer zal uitsluitend
worden verleend aan erkende exporteurs van
aardappelen en, met goedvinden van de Rijks
commissie van Toezicht op de Aardappel-
vereenieing, aan vóór 1 Augustus 1914 opge
richte vereenigingen van producenten. Voor
het verkrijgen van de benoodigde consenten
kunnen dezen zich wenden tot de in de ver
schillende provinciën daarvoor aangewezen
commissiën.
Voor Zeeland de heer P. Lindenbergh, te
Wemeldingc.
EVANGELISATIE ONDER BELGISCHE
GEÏNTERNEERDEN.
Van den heer Leon de Bontridder, evangelist
der Geref. kerk van Brussel ontvingen wij een
schrijven waarin hij ons meedeelt, dat hij, op
zijn aanvraag in de „Standaard" van 8 Januari,
een collectie boeken ontving van de heeren
Kunzmann uit Meppol, Kok uit Kampen, Cal-
lenbach te Nijkerk, C. Spier te Renkum en
Seefat te Amsterdam.
Hiermede verklaart de heer de Bontridder
wel voor eenigen tijd genoeg te hebben, maar
toch vragend strekt hij de hand uit om
meer te ontvangen.
Dan wij mogen niet schrijven klaagt hij,
maar wel vertelt hij, dat iiij geen scheur
kalenders of giften ontving om deze aan te
koopen.
Het werk blijft steeds met zegen voortgaan,
en bij meer intieme samenspraken met de
mannen blijkt ook nu weer, dat het evangelie
blijft een kracht Gods tot zaligheid, en er
nooit tevergeefs gezaaid wordt. Nogmaals
bevelen we dit werk aan, opdat de belang
stelling niet vermindere.
Boeken of giften kunnen gezonden worden
aan het adres van den heer de Bontridder te
Nunspeet, of den heer G Sloff aldaar.
„Si."
Door tusschenkomst van de Javasche
Bank is uit Indië een bedrag van f50,000
overgemaakt voor het Kon. Nat. Steuncomité.
Een Fransche hulpkruiser gezonken.
De hulpkruiser Provence, die dienst deed
voor het overbrengen van troepen naar Salo-
niki, is den 26en dezer in de Middellandsche
Zee gezonken. Volgens tot dusver ontvangen
inlichtingen zijn 296 der opvarenden op Malta
en ongeveer 400 op Milo ontscheept door
Fransche en Engelsche patroeljeschepen (trai
lers en torpedojagers), die zich na ontvangst
van draadloos seinen naar de plaats van de
schipbreuk begaven.
Volgens verklaring van Bokanowsky, afge
vaardigde voor het Seine-departement en
attaché bij den generalcn staf van het ooster-
leger, is noch voor noch na het zinken van
het schip een periscoop van een duikboot
gezien, noch de bellebaan van een torpedo.
Ook is, op het oogenblik van de ontploffing,
geen waterzuil gezien.
Er waren ongeveer 1800 mcnschen aan
boord, de bemanning inbegrepen.