Antirevolutionair
voor
um- en Advertentieblad
Zeeland.
Uit de Pers.
Binnenland.
No. 1294.
Woensdag 19 Januari 1916-
Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag» en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT00IJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIEN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Alle stukken voor de redactie be
stemd, te zenden aan den Uitgever,
Vlooswijkstraat 21, Ter Neuzen, met vermel
ding „Aan de Redactie."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur op
den dag der uitgave.
V De Storm.
De 13de Januari 1916 zal niet licht vergeten
worden.
Werd ons gewest op wondere wijze gespaard,
de ramp, welke andere deelen van ons vader
land trof, is ontzettend.
Nu er eenige orde begint te komen in de
berichten welke ons bereiken, blijkt dat hier
inderdaad van een nationale ramp moet worden
gesproken.
De verhezen aan menschenlevens beperken
zich niet tot een viertal, gelijk men eerst
meende, maar stijgen tot tientallen.
En de stoffelijke schade is reusachtig.
In vier en twintig uren is werk van maanden
en jaren verwoest.
Nog vreeselijker afmetingen zou het onheil
hebben aangenomen, indien de storm bij
springtij ware losgebroken.
Dan waren de gevolgen niet te overzien
geweest.
Maar ook nu zijn ze nog niet te benaderen.
Velerlei nood valt te lenigen.
Reeds vormde zich een watersnood-com
missie voor bet gelieele land, terwijl plaatse
lijke comité's op vele plaatsen werden opgericht.
Werd reeds vele malen een beroep gedaan
op den weldadigheidszin van ons Nederlandsche
volk ten behoeve van vreemden, stellig zal de
trek van helpende barmhartigheid, ons volks
karakter eigen, zich niet onbetuigd laten,
waar het thans geldt de eigen landgenooten
in deze zware beproeving bij te staan. Z.
Y Sprake Gods.
Bij de gratie Gods bestaat óók ons land.
Bespoeld door de zee, is het steeds bedreigd
in zijn bestaan.
Van dezen ontzaglijken storm en watervloed
gaat een sprake Gods uit.
Beseffen wij, beseft het Nederlandsche volk
het steeds, dat het bestaat bij de gratie Gods
Hebben de oorlog en de voortdurende ge
varen, welke ons omringen, dat besef versterkt
Kwam er een nationale bekeering
God heeft opnieuw gesproken door de kracht
der winden, door den watervloed.
Zij er een opmerken.
Een verstaan van deze sprake Gods, en een
verootmoediging des harten onder Zijn slaande
hand.
Dan, maar ook dan alléén, kan uit dit verlies,
nog winst voortkomen. Z.
De Pensioenwet van Min. Treub.
„De Rotterdammer" schrijft
V Geen berekening.
Straks komt Treub's Pensioenwet aan de
orde en dan volgt de provinciale stembusstrijd.
Sommigen vinden die snelle opvolging van
deze twee feiten lastig en onaangenaam.
Zwaar zal de toorn zich ontlasten tegen de
rechterzijde, als zij het waagt in de Eerste
Kamer het ontwerp af te wijzen.
Zoo kan de gedachte oprijzen of het niet be
ter ware de behandeling uit te stellen tot de
verkiezingen baar beslag hebben gekregen.
Falikant moet deze berekening uitvallen.
Het blijft onverschillig of reeds vóór Juni
1916 de Pensioenwet in den Senaat aan de
orde komt dan wel ol na de verkiezingen deze
zaak behandeling vindt.
Heeft de Eerste Kamer de wet verworpen
dan wordt haar omzetting geëischt om deze
snoode daad.
Moet de „verknoeide staatsbedeeling" nog
aan de orde komen dan wordt eene andere
saamstelling begeerd wijl de toekomstplannen
gevreesd worden.
Zoo blijft het lood om oud ijzerde staats-
pensionneeringszwendel zal opnieuw worden
gedreven.
Afzien van allo bcreking is daarom het
perceel en onverbiddelijk, zonder eenigszins
zich te bekommeren over mogelijke ontstem
ming van het kiezersvolk, recht doen.
Trouw aan liet beginsel „met de meeste be
slistheid en onvoorwaardelijk" de Pensioenwet
verwerpen is de eenige aannemelijke solutie.
„Die op de Vleugelen des Winds
wandelt"
Op de vleugelen der winden
Tot Zijn wil en wenk bereid,
Op der stormen snellen wiekslag
Wandelt God met majesteit.
Moog d'orkaan zich brullend heffen,
Teistrend wat durft wederstaan,
Godes Almacht stelt hem palen,
Schrijft zijn gang voor en zijn baan
Giert, o stormenbruist, o waatren,
Al uw schrikbaar noodgeluid,
Al uw woest, ontembaar woeden,
Roept slechts 's Heeren glorie uit.
Boven stonn en watervloeden,
Boven der orkanen kracht,
Zetelt d'eeuwig' Albeheerscher,
God, oneindig groot in macht.
Wat moog kraken, wat moog vallen,
Door den störmwind overheerd,
't Gaat naar 't vast bestel des Heeren,
't Is geen toeval Hij regeert
Hij vaart op der winden vleugelen,
Brengt z' uit Zijne kaam'ren voort,
Om te straffen, om te richten,
Om te lout'ren Hoort Zijn Woord 1
STORM EN HOOG WATER.
Uit schier alle deelen van ons land bereiken
ons berichten van de verwoestingen door
storm en hoogwater van 13 Januari aange
richt. We kunnen wegens onze beperkte
plaatsruimte slechts een greep doen en laten
hier een en ander volgen:
Uit de Provincie.
Z a a m s 1 a g. Door den storm van de laatste
dagen is een groot gedeelte van den tramdijk aan
de Kraag (Otheensche kreek) door den golfslag
weggeslagen. Er wordt druk gewerkt om de
schade te herstellen, door steenglooiing en
rijshout bedekking aan te brengen.
V lissin gen. Het strand te Vlissingen
heeft ontzettend geleden van den storm in
den nacht van Donderdag op Vrijdag. De
houten fundeering onder een ververschings-
kiosk is gedeeltelijk weggeslagen, zoodat het
gebouwtje dreigt vanaf den boulevard op het
strand te vallen. Van het strand zelf is een
groot gedeelte weggeslagen, eveneens zijn
groote gaten in de bestrating der boulevard
langs de strandglooiing. De breede trap van
de boulevard naar het strand is doorgebroken.
De glooiing van gewapend beton aan het einde
van het strand is geheel ondermijnd en stukken
beton van meters in het vierkant, zijn een
heel eind weggeslagen.
Met het oog op hernieuwde storm zal dadelijk
met herstelling van een en ander begonnen
worden.
Verder op Walcheren zijn een groot aantal
telefoon- en telegraafpalen omgewaaid, en de
verbinding tusschen verschillende plaatsen
verbroken.
Te Domburg zijn de duinen, vooral daar,
waar paalhoofden ontbreken, zeer afgeknaagd.
Uit de pieren zijn een menigte palen afgeknapt.
Aan de dijken de Völcker- en Anna Maria-
polder te Rilland is heel wat schade ge
komen. Ook is een gedeelte van den nieuwen
verbindingsweg gelegen langs den spoordam,
geheel onder geloopen, zoodat ook aan den
wog eenige schade is toegebracht.
Zaterdagmorgen kwam in de haven te C o-
1 ij n s p 1 a a t een roeiboot met 3 personen,
die meedeelden, dat hun scheepje, een Belgi
sche mosselschuit, ongeveer twee uur in den
nacht was lek gestooten op een veeruitsprin-
genden dam in de Ooster-Schelde en dat het
daarna was omgeslagen. Schipper Anth. Kole
Cz maakte aanstonds toebereidselen met zijn
stoomboot te trachten het scheepje te redden.
Het gelukte de schuit op sleeptouw te krijgen,
waarna weggevaren werd in de richting Ouwer-
kerk.
De duinen van Noor d-S chou w e n heb
ben zeer geleden van den storm. De duinvoet
door rijsbeplanting aangewonnen, is overal
weggeslagen, zoodat men op sommige plaatsen
als tegen een steden muur opziet. Op de
plaats van de hulptrap is de voet van het
duin 13 a 14 M. achteruit gezet en ziet men
tegen een steilte van 6 Meter op. De bazalt-
glooiing voor den (nu afgebroken) ijzeren
vuurtoren ligt geheel bloot
Buiten de Provincie.
De Zuiderzeedijk doorgebroken.
Van verschillende zijden bereikten ons,
schrijft de N. R. C., berichten, dat tengevolge
van den hevigen Noordwesterstorm in den
afgeloopen nacht de Zuiderzeedijk op ver
scheidene plaatsen is doorgebroken. Zoo bij
Naarden, en ook tusschen Edam en Monniken
dam. Te Naarden, zoo werd ons medegedeeld,
stonden de straten blank en verder in Noord-
Holland waren groote oppervlakten land over
stroomd, zoodat de bewoners het veege lijf
hadden moeten bergen op zolders en daken
of in schuiten en ook het vee in allerijl in
veiligheid hadden moeten brengen, en veel
vee reeds verdronken was.
Onze verslaggevers hebben per auto bezoeken
gebracht aan het Gooi en aan Noord-Holland
benoorden het IJ. Onze verslaggever, die
Noord-Holland bezocht, meldt ons
Het eerst ging de tocht naar Broek in
Waterland. Bas was ik door Buiksloot heen,
of reeds ontmoette ik de eerste teekenen van
de ramp, die in den vroegen morgen dit land
getroffen heeft. Het waren groote troepen
angstig loeiende koeien en verbijsterd blatende
schapen, die werden voortgedreven langs de
smalle wegen, buiten het bereik van het in
de velden aanstroomende water. Wij beleefden
eenige moeilijke oogenblikken met de drijvers,
want deze menschen waren haast nog meer
ontzind dan hun levende have, en toen een
wild geworden koe te water was gesprongen,
weten zij dit aan onzen motor en trachtten
zij de banden stuk te snijden en andere ge
welddadigheden te plegen. Gelukkig wisten
wij hen spoedig te kalmeeren. Trouwens, het
was geen wonder, dat het landvolk buiten
zichzelf was.
Op het strand van Oost voorne heeft
de stormvloed ongenadig huis gehouden. De
duinen zijn 13 a 14 M. weggeslagen Van de
gewapendbetonnen zeewering zijn slechts
enkele brokken overgebleven. De betonnen
trap voor Zee en Duin staat nu eeuzaam als
een schilderhuis op het strand. De weg voor
de hotels aldaar, waar de stoomtram op reed,
bestaat niet meerde rails liggen op het
strand. Van de houten trap voor het hotel
Ons Genoegen, is niets meer te vinden. Alleen
de pier heeft zich over 't algemeen goed ge
houden.
Het weggeslagen zand is op hot strand
neergekomen. Dat is daaraan duidelijk, dat
men over de pas gelegde dammen niet meer
heen hoeft te klimmen, wijl zij nu gelijk met
het strand of er onder liggen. De duinenrij
zelf loopt loodrecht af. De trap voor den
nieuwen strandweg heeft echter het geweld
van de zee weerstaan.
Te Scheveningen joeg het zeewater
bij tusschenpoozen over den strandmuur, zoo
dat het nu en dan de Keizerstraat in stroomde.
Trots het noodweer waren velen naar den
boulevard gekomen om van het machtige
schouwspel der woeste zee te genieten, waar
bij menigeen door het opgejaagde water ver
rast en doornat werd.
Te Hoek van Holland is het draai-
licht op de Noorderpier door den storm stuk
geslagen. De gasbrulboei brandt niet meer.
Ruim 200 meter benoorden de ververschiugs-
tent aan het strand is een mijn aangespoeld.
De toegang tot het strand is voor het publiek
verboden.
Uit IJ m u i d e n wordt gemeld aan de
„N. C."
Door den hoogen waterstand, tengevolge van
hot zwaar stormweer kon Donderdag geduren
de den geheelen dag te IJmuiden geen schepen
door de sluizen aldaar geschut worden. Het
water bereikte zelfs een hoogte van 2,35 me
ter boven A. P.
Het binnenkomende stoomschip „Vulcanus"
van de K. N. S. M. te Amsterdam wordt se
dert Donderdagmorgen 6 uur in de buiten
haven te IJmuiden opgehouden daar van door-
schutten geen sprake was.
Ook het Nederlandsche tankstoomschip „La
Campine", Donderdagmorgen vroeg van New-
Orleans te IJmuiden aangekomen, heeft op de
thuisreis zwaar weer gehad.
Sinds Woensdagavond is door de bergers
van de lading van het gezonken stoomschip
„Delfland" niets gelost kunnen worden, ten
gevolge van het zwaar stormweer. Alle ber
gingsmateriaal, de beide zuigers en de sleep-
booten zijn naar binnen gevlucht en liggen
hier in de Buitenhaven vastgemeerd.
Van de lading spoelt wederom een aantal
vaten vet aan land.
Te Amsterdam zijn, van eenige huizen
aan de De Wittenkade de daken afgewaaid.
In de Oosterparkbuurt is een wagen met be
schuit omgeslagen.
In de Weesperstraat kreeg iemand een zin
ken schoorsteenpijp op het hoofd. Hij moest
naar liet Israëlietisch gasthuis worden ver
voerd.
Op den Dam woei bij het in aanbouw zijnde
perceel van de firma Peek en Cloppenburg de
schutting om.
Door den storm wies het water bij de stad
enorm. Bij Zeeburg joeg de wind de Zuiderzee
tot een hoogte van 2 meter 15 een ongekende
stand. Men kan zich van deze hoogte 'n
denkbeeld vormen, wanneer men in aanmerking
neemt, dat de dijk 3 meter 50 hoog is.
Te Dordrecht stond het lage gedeelte
van do stad geheel blank. Om tien uur waren
de Wijnstraat, Groenmarkt en Grootekerks-
buurt zelfs niet meer te bereiken.
MARKEN.
In de N. R. C. lezen we een treffend ver
slag van den toestand waarin Marken ver
keert. We knippen er onderstaande uit:
Aan den weggeslagen dijk staat de open
bare school ongerept. De houten Christelijke
school hangt vol met flarden van weggewaaide
netten en kuilen.
Ter Oostzijde van de Kerkebuurt is
zóóveel vernield door vletten en booten, die
van de W e s t z ij achterom hier in de luwte
werden weggezogen. Daar door liggen aan
rei die huizen neergemaaid of door het wringen
ontzet. Do menschen, wier woningen ge
spaard bleven, hebben er 's nachts gaten in
den zolder gemaakt, om elkander daar door
heen te redden. Zij vertellen dat de wanden
zwiepten en de vloeren op en neer gofden.
Hier overal heeft 't water zeker een meter
in huis gestaan. Maar toch bleven hier en
daar de bedden droog Een oude man
staat er bij niets dan wat puin en zegt met
een verwezen lach: „kijk nou 's Pietje, m'n
huisie
Hier in de leeszaal liggen elf lijken. Zes
tien menschen zijn er nog weg Nog drie
hebben ze er gevonden. Die liggen samen op
't Witte erf in 't familiehuis. Twee zijn er
door de golven weggevoerd. Allemaal zijn ze
in huis verdronken, of benauwd naar buiten
gevlucht.
Een oud vrouwtje komt onzen gids huilend
langs de Hoofdstraat achterna„Piet, heb je
boord, dat de Purmer ook onder waterstaat?"
De Purmer, waar haar eenige dochter dient
bij een boer. Trouwens, in hun eigen nood
vroegen de Markers telkens, hoe 't met liet
water in Noord-Holland stond.
En onze leidsman, rustig en stelselmatig
roeit ons verder voort langs alle terpen. In!