IJ
flntirmlutiotiaif
poor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
Tweede Kamer.
Binnenland.
No. 1279
Zaterdag 27 November 1915
13" Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag» en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOIJ Az, te TER NEUZEN.
ADVERTENTIËN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Alle stukken voor de redactie be
stemd, te zenden aan den Uitgever,
Vlooswijkstraat 21, Ter Neuzen, met vermel
ding „Aan de Redactie."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur op
den dag der uitgave.
V Laat ze smalen
Wanneer in de liberale en socialistische
pers een onzer sprekers in de Tweede Kamer
scherp wordt aangevallen en gesmaad, ge
loof dan maar gerust dat de redevoering van
zulk een spreker raak was.
De lieer Scheurer heeft, gelijk men weet,
ook deelgenomen aan de Algemeene Be
schouwingen over de Indische Bégrooting.
De overzicht schrijver van de Nieuwe
Rotterdamsclio Courant verklaarde, dat de
heer Scheurer twee uur had staan babbelen.
En die van Het Volk noemde de rede
onbenullig en zalvend. Sprak van vertel
lingen, die de spreker „met meer succes had
kunnen afdraaien in een jonchelinchen-ver-
eeniging.
„Het Volk" houdt er bij wijlen aparte
spelling op na, gelijk bekend is.
Christelijke jongelingen heeten bij haar
joncAelincAen.
Waarschijnlijk is dat bedoeld als geestig
heid, welis waar van een goedkoop soort,
maar waarop het blad nu eenmaal een vast
abonnement schijnt te hebben.
Welnu, als zóó over de rede van den heer
Scheurer wordt geschreven, we herhalen het,
dan was ze raak.
Dat komt zelfs uit in het Kamer overzicht
van dat zelfde blad en van denzelfden schrijver,
die de rede zalvend en onbenullig heette.
Een regel of wat verder toch luidt het
daar, dat „in sommige momenten de christen-
hadji en hyper-militarist naar voren trad."
Ieder weet, hoe spoedig men van die zjjde
een christen-hadji wordt genoemd.
Een hadji is een mohammedaanscli bede
vaartganger, die deelgenomen heeft aan den
hadj, d.w.z. een tocht naar Mekka. De hadji's
staan als. uiterst fanatiek en dweepziek
bekend.
Dr. Scheurer een christen-hadji.
Eti waarom
Vooreerst heeft hij gepleit voor verandering
van art. 123 van iiet Regeeringsreglement,
volgens hetwelk een zendeling een speciale
vergunning van de Regeering noodig heeft, om
in een bepaalde streek het Evangelie te ver
kondigen.
En ten tweede achtte de heer Scheurer
voor de zendingscholen vrijheid, volledige
vrijheid van onderwijs gewenscht, en hekelde
hij de kunstmatige actie voor de z.g. facul-
tatiefstelling van het godsdienstonderwijs.
Daarom nu is hij een christen-hadji, fanatiek
en onverdraagzaam.
Voorts heet Dr. Scheurer een hyper-
militarist.
Omdat hij met klem heeft aangedrongen op
do verdediging van Indië, die alles behalve
schijnt te wezen, wat ze behoort te zijn
omdat bij met name het vlootplan ter sprake
bracht^ dat de minister introk en waarvoor
2 kruiser in de plaats kwamen, terwijl we
van de verdere vlootplannen der Regéering
niets weten. En dat, terwijl zoowel Amerika
als Japan druk werken aan hun vloten. „Indië
is geen land," zoo zeide Dr. Scheurer, „waar
mee men mag spelen."
Daarom heet hij nu een hyper-militarist.
En dat heet bij de N. R. Ct. babbelen.
Laat ze smalen.
Ieder anti-revolutiouair is Dr. Scheurer
dankbaar voor zijn degelijke bespreking der
zaken.
En als op de jongelingsvereenigingen op
even zaakkundige en principieele wijze de
onderwerpen worden behandeld, kunnen zij
tevreden, zijn, en willen wij ze gaarne
feliciteeren. z.
Jonchelinchen.
Uit bovenstaande blijkt, hoe smalend de
socialisten zich uitlaten omtrent onze jonge-
hngsvereenigingen.
De oorzaak
Uit de jongelingsvereenigingen komen hun
meest te vreezen tegenstanders voort.
Van jongelingen, die zich niets gelegen lateu
liggen aan de bestudeering onzer heilige be
ginselen, is voor hen niets te duchten.
Die worden later hun gemakkelijkste prooi.
Maar de jongelingsvereenigingen zijn hun
eer. doorn in het oog.
Daar worden de wapens gewet voor den
geestelijken strijd.
Daar wordt op bescheiden wijze getracht,
ook te harden tot de politieke worsteling,
waartoe de jongeling later wordt geroepen.
Dat zulk streven een ergernis is voor het
socialisme, verstaan we.
Maar dat dient ons te meer te overtuigen
van het nut en de noodzakelijkheid er van.
Mogen ook in ónze omgeving onze jonge
lingen zich niet onttrekken.
Krachtige bloei onzer jongelingsvereenigin
gen sterkt de hoop op een toekomstige schare
van mannen, die voor het christelijk beginsel
pal staan. Z.
V Duurte-toeslag bij de Provincie.
De houding, door Gedeputeerde Staten van
onze provincie aangenomen inzake de voor
stellen, om aan werklieden in dienst der Pro
vincie een duurte-toeslag te geven, doet ons
leed.
De argumenten toch, waarmee deze voor
stellen worden bestreden, dunken ons niet
afdoend.
Het voornaamste dier argumenten luidt:
„de Provincie moet putten uit de algemrene
kas, d.w.zuit de zakken van alle belasting
schuldigen".
En voorts
„Het is onbillijk hen, wier inkomsten ver
minderd zijn, te belasten met een deel van
een toeslag voor anderen, die in elk geval op
hun vaste belooning kunnen rekenen."
Nu moet voorop vaststaan, dat een dergelijke
toeslag niet is een artikel van weelde, maar
een eiscli der noodzakelijkheid.
Niemand zal durven beweren, dat de nood
niet dringt. De verschillende statistieken
maken uit, dat de uitgaven voor de noodza
kelijke levensbehoeften zijn gestegen met '/g.
Welke houding moet daartegenover de Pro
vinciale Overheid nu aannemen
O.i. heeft zij als werkgeefster de plicht te
zorgen, dat degenen, die hij haar in loondienst
staan, geen gebrek lijden, maar bij machte
zijn, aan de groote uitgaven liet hoofd te kunnen
bieden.
Niet alles is even duur, zeggen Ged. Staten.
Zij noemden brood en spek, die door de re
geering „bereikbaar"<zijn gemaakt„groenten
en fruit zijn overvloedig voorhanden."
Weten de heeren Gedeputeerden dat bij
ervaring Wij hebben niet kunnen merken,
dat genoemde artikelen zoo laag in prijs zijn.
„Overvloedig voorhanden" bewijst nog volstrekt
niet, dat ze in arbeidersgezinnen ook over
vloedig voorradig zijn.
Maar dat alles daargelaten.
Wanneer tengevolge van duurdere grond
stoffen, materialen enz., een of andere tak
van dienst meerdere uitgaven eisclit, besluiten
dan Ged. St. of stellen ze voor, die uitgaven
maar niet te doen geschieden
Als voor de provinciale booten méér geld
aan kolen moet worden besteed, zet men dan
den dienst stop of laat men dien onvoldoende
worden
Immers neen
Op weelde uitgaven kan bezuinigd worden,
niet op liet noodzakelijke.
Als liet loon der ambtenaren en werklieden
ontoereikend wordt, moet dan in het tekort
niet worden voorzien
De redeneering der Ged. Staten lijkt ons
hij uitstek echt oud liberaal.
De roeping en plicht der overheid is, naar
ons anti-revolutionair belijden toch iets anders,
en iets méér, dan administreer en.
We hopen, dat de beslissing over de voor
stellen tot het verleenen van een duurte-
toeslag een verblijdende moge zijn voor de
gezinnen der betrokken ambtenaren en werk
lieden.
In de provincie Groningen steller. Gedepu
teerden voor liet personeel in dienst der pro
vincie, voor zoover dat nog geen toeslag ont
ving en niet meer verdient dan 2000, een
toeslag te geven van een maand salaris,
echter niet meer dan ƒ100.
Zeeland volge dit goede voorbeeld
Z.
STRIKTE NEUTRALITEIT.
De commandant van het veldleger heeft,
naar de Avondp. meldt, het volgende ter
kennis van de legerautoriteiteu gebracht:
«Het is mij bekend, dat hier en daar aan
militaire commandanten pakketten worden
gezonden met gedrukten, waarin eenzijdige
mededoelingen worden gedaan omtrent de ge
beurtenissen op het oorlogstooneel of omtrent
den algemcenen politieleen toestand en die
zijn opgesteld door een of ander consulaat
eener in den oorlog betrokken buitcnlandsche
mogendheid. De bedoeling is dan, dat die
commandanten do gedrukten onder hun troep
verspreiden.
Vermits ik het strijdig acht met de hand
having van een strikte neulraliteit, dat zoo
danige mededeelingen door een officieel lichaam
van een der oorlogvoerende mogendheden
onder de Nederlandsche militairen worden
verspreid, heb ik de eer, u te verzoeken, om,
indien pakketten als vorenbedoeld, bestemd
voor de militairen onder uw bevel, worden
ontvangen, ze aan den afzender terug te sturen,
of, indien deze niet bekend is, ze te ver
nietigen."
BUITENGEWOON CONGRES S. D. A.P.
Met het oog op het groote gewicht van de
verwezenlijking van het Algemeen Kiesrecht
en de gevaren die deze verwezenlijking nog
dreigen, besloot het Partijbestuur naar aan
leiding van de ingediende voorstellen tot
Grondwetsherziening een buitengewoon Con
gres te beleggen op de beide Kerstdagen,
zoo mogelijk te Utrecht. Voor dit congres
zullen ook de belastingplannen en de inge
diende verzekeringswetten op de agenda
worden geplaatst. „Het Volk."
VERONTSCHULDIGING DER DUITSCHE
REGEERING.
Van de meest bevoegde zijde vernemen wij,
dat de Duitsche Regeering bij een aan don
Nedcrlandschen gezant te Berlijn gericht
schrijven, verontschuldigingen heeft aange
boden voor liet zich bewegen over Neder-
landsch gebied van twee luchtvaartuigen op
14 October jl., eene boven Terschelling en
een andere boven verschillende plaatsen in
de provincie Zeeland.
De Duitsche Regeering verklaarde het ge
beurde oprecht te betreuren en schrijft de
vergissingen toe aan den zwaren nevel, die
de oriënteering der luchtvaartuigen bemoeilijkt.
DE „HIBERNIA" VERMIST.
Te IJmuiden maakt men zich zeer ongerust
over den daar tliuisbchoorenden stoomtrawler
„Hibernia", welke met een bemanning van
11 koppen voor 15 dagen naar zee vertrok-
keu is en nog niet is weergekeerd.
„HET VOLK" VERVOLGD.
Tegen de redactie van „Het Volk" is op
last van den minister van Justitie een ver
volging ingesteld, wijl in ons blad van 12
November ter zake van het melkschandaal
van den minister van Landbouw gesproken
zou zijn als van een „schavuit", die „de macht
in zijn onbekwame en besmeurde handen had."
Als verantwoordelijk voor het artikel heeft
zich bij de politie, die liet eerste onderzoek
instelde, onze redacteur Ed. Polank bekend
gemaakt. „Het Volk."
ENGELAND EN DE N. O. T.
In het Engelsche Lagerhuis vroeg de heer
Rees of er een schikking kon worden getrof
fen, zoodat Engelsche reeders en kooplieden
vertegenwoordigd werden in de Nederlandsche
Overzee Trust Mij.
Minister Robert Cecil antwoordde, dat over
de zaak was gedacht, maar dat aangezien
de trust een zuivere Nederlandsche instelling
is, opgericht door Nederlandsche handel te
controleeren en deze zich te doen aanpassen
bij de toestanden door den oorlog geschapen
Inzending van advertentiën vóór wen op den dag der uitgave.
Om welke reden
PATRIMONIUM.
Zeer tol ons leedwezen kunnen we er met onze
beperkte plaatsruimte niet aan denken een verslag
op to nemen van Patrimoniums Jaarvergadering.
E n k e 1 o punten noemen we
De Voorzitter deelt mede, dat van Mr.
Van der Vegte te Zwolle, lid van de Com
missie van advies, een telegram van verhindering
eti beste wenschen voor den Bondsdag uitsprekende,
is ontvangen. Aan de orde is thans weer de
agenda, en deelt Spr. mede, dat de predikanten
Dr. K. Dijk van Rijswijk en Dr. W. A. van Es
van Leeuwarden, bereid bevonden zijn bijdragen
voor het orgaan te leveren, terwijl nog eenige
predikanten zullen worden aangezocht. Zulks in
antwoord op punt 6 der agenda, het plaatsen van
stichtelijke overdenkingen in het Bondsorgaan.
Betreffende punt 7 Oprichting Bonds-
ziekenfonds deelt het II.B. mede, dat nu de
plannen van Minister Treub zijn afgekomen, door
de benoemde Commissie deze wetten in studie
genomen worden, en daarna rapport zal worden
uitgebracht.
De afd. Zaandam verdedigt het voorstel, dat
het Verhondsbestuur contact zoeke met de rechtsohe
Kamerclubs, opdat deze krachtig medewerken aan
de doorvoering der sociale verzekeringen en van
sociale wetgeving in het algemeen.
De afd. meent, dat het gestelde vertrouwen in
de Kamerleden is geschokt en zon willen, dat dit
vertrouwen werd versterkt waarom hij op nauwer
contact en meer medewerking aandringt.
De Voorzitter zegt, dat door het B.B. dit
contact gaarne zal worden gezocht, al gaat de
stelling, dat als er geld gevonden wordt voor de
weerbaarheid net ook voor de verzekering ge
vonden moet worden, in haar algemeenheid niet op.
Amsterdam [de heer Bossenbroek] voelt er
weinig voorzij verwacht er niets van het komt
de afd. voor, dat het de onachtzaamheid der Kamer
leden is, die hier de schuld draagt. De heeren
gevoelen niet meer wat in het volk leeft, en het
is noodig, dat tot de rechtsche Kamerleden eens
gezegd wordt, dat zij meer moeten meeleven, met
het volk, en hun sociaal gevoel eens wat op
scherpen [applaus].
De heer J. D o u w e s [Hoofdbestuur] onder
schrijft de klachten, al ziet hij bezwaren toch is
het goed, dat de A.R. Kamerclub eens wete hoe
Uit „Laatste Berichten1' in ons vorig nummér
is onzen lezers reeds bekend, dat de melk-inter-
pellatie van den heor Sannes na een felle bestrijding
van minister Posthuma, feitelijk gericht aan het
adres van het Amsterdamsch gemeentebestuur en
met name tegen den burgemeester van Amsterdam,
tot resultaat heeft geleid, dat in gemeenten, die znlks
begeeren, melk zal verkrijgbaar gesteld worden,
evenals dit met het brood geschiedt, tegen matigen
prijs, mits de Staten-Qeueraal het daartoe benoo-
digde geld zullen beschikbaar stellen. We krijgen
derhalve wellicht binnenkort melkkaarten, evenals
we nu broodkaarten hebben. De motie zelf werd
verworpen [Dinsdag] met 62 tegen 15 stemmen.
De rede van minister Posthuma werd door onge
veer alle bladen betiteld als: van-den-hak-op-den-
takkerig. Oók geen groot redenaar dus.
Dinsdag was minister Pleyte aan het woord, ge
lijk men weet. Hij stelde de Kamer voor de keuze
„vertrouw me" óf „ik ga heen". De heeren De
Meester, Ketelaar en Gerhard [allemaal van de
broedershadden den Minister doen twijfelen of
hjj het vertrouwen wei heeft. De kamervergadering
werd een pcfos geschorst. Na heropening verklaar
den de drie opposanten bovengenoemd, dat zij
volstrekt de bedoeling niet hadden gehad een aan
val te doen op 's Ministers persoonlijk karakter.
De heer De Beaufort (u.l.) laakte de handelingen
van den Minister. Die is nimmer vertoond. Zóó
behoort het nietzulk een uitdaging van de Kamer
is in strijd met de parlementaire gebruiken. Vóór
do opening van de middagvergadering overviel den
Minister [Pleyte] een duizeling dr. Scheurer ver
leende geneeskundige liuipde minister kwam
spoedig bij en wilde weer naar de vergadering,
't welk dr. Scheurer niet kon toestaan. De ver
gadoring werd na tot nadere bijeenroepiug verdaagd.
Gelukkig bleek de ongesteldheid vnn den Minister
niet ernstig. Echter zal Z Exc. eenige dagen rust
moeten houden. Men vermoedt dnt de debatten
der laatste dagen den minister overspannen hebben.
Moge hij spoedig weder in staat wezen, zijn taak
op te vatten.
er over haar gedacht wordt.
Zaandam repliceert en verwacht meer van
een nauwere verbinding dan Amsterdam.
De Voorzitter stelt voor, dat het B.B. een
schrijven zende aan de A.R. Kamerclub uitnoodigende
om een sameuspreking te houden, doch z#alks te
doen na de hegrooting, daar de Kamerleden, die
serieus hnn taak opvatten nn met werk overladen zijn.
Dit voorstel wordt aangenomen.