Buitenland.
Klein t j e s.
vertrekken, om aldaar bij de spoorwegen
werkzaam gesteld te worden. Ned.
AANSTOOT GEVENDE OORLOGS-
PRENTEN.
Naar men aan de Nieuwe C t. meldt,
heeft de procureur-generaal bij het gerechtshof
te 's Gravenhage verschillende boekhandelaren
wonende in zijn rechtsgebied bij zich ontboden
en hen verzocht in het vervolg geen platen
van Louis Raemaeker, Braakensiek e a., noch
boekwerken, prenten of prentbriefkaarten uit
te stallen, die betrekking hebben op den oorlog
en waarvan de regeeringen van de oorlog
voerende landen aanstoot zouden kunnen
nemen.
STOP EENS
Door een der marine-defensiesloepen te
Hoek van Holland is Donderdag een schot
gelost op de Nederlandsche sleepboot „Holland"
uit Amsterdam, welke na waarschuwing om
zonder vrijgeleide zee te kiezen, dit toch
wilde doen. (Tel
STATEN-GENERAAL.
De leden van de Staten-Generaal zijn thans
opgeroepen voor de vereenigde vergadering
van de beide kamers in het lokaal van de
Tweede Kamer op Zaterdag 18 dezer des na
middags jte 2s/4 uur (voor de sluiting der zit
ting 1914/1915).
FABRIEKSAARDAPPELEN.
Van verschillende zijden verneemt het Ned.
Landb. Weekblad, dat de speculatieve aard
appelmeelfabrikanten, die zich jegens den
minister bereid hebben verklaard voor de in
de a. s. campagne door hen benoodigde fa
brieksaardappelen aan de landbouwers een
minimumprijs te betalen van f 1,80 per H.L.
van 61 K.G., dien prijs niet willen besteden.
IN GEVAAR BRENGEN |VAN DE
ONZIJDIGHEID.
Naar de N. R. C. verneemt, is de instructie
tegen de heeren W. N. J. van D. te Rotter
dam en D., vertegenwoordigers van The Daily
Mail, beiden gedetineerd in het huis van be
waring aldaar, als verdacht schuldig te zijn
aan handelingen, waardoor de onzijdigheid
van ons land in gevaar zou kunnen gebracht
worden, gesloten, en wordt deze zaak naar
de openbare terechtzitting verwezen.
De behandeling van deze zaak kan de vol
gende maand worden verwacht.
EENIGE ZINSNEDEN UIT DE NOTA BE
TREFFENDE DEN ECONOMISCHEN
TOESTAND IN JULI.
Het afgeloopen kwartaal is z^ker voor den
landbouw bij uitstek voordèelig geweest.
De hooge prijzen, die voor zoo goed als alle
producten betaald worden, hebben den land
bouwers een goeden tijd bezorgd.
De uitkomsten van het fruitkweekersbedrijf
waren in de afgeloopen maanden gunstig te
noemen.
De vooruitzichten in het bloembollenbedrijf
blijven ongunstig.
In het boomkweekersbedrijf ziet men de
toekomst met bezorgdheid tegemoet,al mochten
zij die Amerika bereisden, redelijke orders
hebben. De enkele reizigers die uit de oorlog
voerende landen terugkeerden, ontvingen wei
nig of geen orders.
Ook de binnenlandsche handel toont nog
niet den minsten kooplust.
De uitkomsten van de bloemisterij waren
veel gunstiger dan men had mogen verwachten.
MET PASSEN OPPASSEN 1
Men schrijft aan de Maasbode
Tot voor eenigen tijd werden aan personen
in België, die een pas verkregen om naar
Holland te reizen ten einde daar hunne zaken
te doen slechts een foto gevraagd. Thans
moet men eenigc malen zijn handteekening
plaatsen op de Kommandantur, welke hand-
teekeningen worden opgezonden naar Holland
waar de eigenaren van de passen verplicht
zijn op vooraf bekend gemaakte Consulaten
zich eenige malen te melden en daar weder
om hunne handteekening te plaatsen.
Wat is de reden van dezen maatregel
Eenige houders van passen hadden zich niet
gehouden aan hun woord, dat zij slechts naar
Holland zouden gaan en niet verder reizen.
Dezer dagen hebben de Duitschers hunne
spionnen in Nederland gezonden ten einde
zich te overtuigen of werkelijk deze passen-
houders zich wel aan hun woord hielden en
wat bleek Dat een hunner bij terugkomst
te Antwerpen bij het inleveren van den pas
gevraagd werd of hij zich steeds in Holland
had opgehouden
Het antwoord was bevestigd, terwijl de on-
dergevraagde er bijvoegdeziet maar, het
stempel van het Nederlandsche Consulaat te
Amsterdam of Rotterdam bevindt zich op den
pas. Men vertoonde hem toen een foto waar
op hij zeer gezellig zat te praten met eenige
vrienden. Op de vraag of hij dezen persoon
kende, moest hij bekennen 'het zelf te zijn.
Weet gij wel, dat gij ons dus voorliegt, was
het antwoord, want deze foto is op het schip
genomen, waarmede gij zijt overgevaren naar
Engeland. De 10.000 franc waarborg werden
verbeurd verklaard, en de betrokken persoon
gevangen genomen, terwijl de foto bewaard
bleef tot zijne vrienden terugkeerden.
PERISCOOP OP GEWEER.
De heer Eradus, geweermaker van het re
giment jagers, deelt mede, dat hij een soort
periscoop uitgevonden heeft, welke, bevestigd
aan het geweer model 95, den schutter in
staat stelt, om, geheel gedekt voor vijandelijk
vuur, dus zonder dat hij ook maar het ge
ringste lichaamsdeel behoeft bloot te geven en
zonder op de gewone wijze gebruik te maken
van de richtmiddelen, vizier en korrel, uit een
loopgraaf het terrein, dat voor hem ligt, te
overzien en waardoor hij tevens in de gele
genheid wordt gesteld geheel gedekt op'den
grond te vuren.
Er zijn naar hij meededeelt met het
toestel op de banen van Ockenburg proeven
genomen in tegenwoordigheid van den hoofd
officier en verdere officieren van het le bataljon
jagers en de verkregen resultaten moeten
verrassend zijn geweest.
DE OORLOG.
Spijt hun geweldige krachtsontwikkeling
in het Oosten, blijken de Duitschers telkens
nog in staat om ook op het westelijk front
succesvolle aanvallen te doen op de vijande
lijke liniën. Altijd nog dank zij hun art'illeris-
tische meerderheid Ben Tiliett zei pas op
het Trades-Unions Congres in Bristol, dat de
Engelschen, om het zeker te kunnen winnen,
nog zoo iets als een millioen machinegeweren
en een 50.000 kanonnen moesten hebben
Daar schuilt natuurlijk aardig wat overdrijving
inmaar de Engelschen ervaren wel dat zip
hoewel op hun liniën tweemaal sterker in
het cijfer dan de tegenover hen staande
Duitschers, nog ver in de minderheid zijn
wat het oorlogstuig betreft. Allicht geldt dit
in meerdere of, mindere mate ook voor de
Franschen, en is het den daaraan toe te
schrijven, dat ze nu en dan klop krijgen maar
wanneer staan de materieele krachten dan
gelijk, met een doorslag zelfs ten gunste van
de Geallieerden, zoodat ze aan een nieuw en
algemeen offensief kunnen denken
Gemeten met de maat van den positie
oorlog is het door de Duitschers in de Ar-
gonnen verworven succes niet gering Be
halve de winst van de versterking Marie
Ihérése, de ruim 2D00 man gevangenen en
een grooten oorlogsbuit aan krijgsmateriaal,
hebben zij volgens het Duitsche communiqué
in hun voordeel te boeken de verovering van
een terreinstrook van 2 K M. ter breedte van
300 tot 500 meter.
En wat zegt nu het nadere Fransche rap
port daartoe?
Men lioore
In de Argonnen heeft het leger van den
kroonprins, dat twee hevige aanvallen deed
den 8en en in den nacht van 8 op 9 dezer
met gebruikmaking van stikgasverspreidende
projectielen het gevecht kunnen voorzetten,
dat den 9en 's morgens gestaakt was.
De Duitsche telegrammen, die het nemen
van een groot aantal gevangenen en van veel
oorlogsmaterieel vermelden, bevatten fantas
tische cijfers. Zij spreken bovendien niet van
de aanzienlijke Duitsche verliezen, die niet
gerechtvaardigd zijn door eenig opmerkelijke
winst.
In den loop van het jaar, dat het leger
van den kroonprins zijn aanvallen in Argonne
herhaalt, heeft het meer dan 100.000 man
verloren, geen enkel steunpunt van beteekems
veroverd en minder terrein gewonnen dan
de Fransche troepen op andere punten in
één dag
Jawel, dat kennen wemaar hoe staat het
nu met dien door de Duitschers behaaldeu
buit? Met hoeveel moet bijv. het cijfer van
2000 gevangen verminderd worden
Wat de plaats betreft, die deze aanval in
het groote strategische geheel inneemt, worde
herinnerd, dat de stellingen in Argonne deel
uitmaken van dat deel van 't front, hetwelk
de posities in Champagne met den driekwart
cirkel om Verdun aan de Maas verbindt.
Deze stellingen loopen van Vienne le Chateau
(van waar de aanval geschiedde) door het
boscli naar Varennes, gaan verder Oostwaarts
naar Malencourt en beginnen dan den wijden
boog te vormen rondom Verdun Van
een nadering dezer vesting door de Duitschers
is echter nog geen sprake. Het Fransche
leger staat of ligt er voor, en de Duitsche
kanonnen kunnen de forten niet bereiken. En
dat duurt nu al een jaar! „De Stand."
BERLIJN, 13 Sept. (W. B.) Officieel.
Op het westelijk oorlogsterrein is de toestand
onveranderd. - -
Een vijandelijk vliegtuig werd bij Kortrijk,
een ander boven het boscli van Montfaucon
(noordwestelijk van Verdun) neergeschoten.
De inzittenden van het eerste vliegtuig werden
gevangen genomen. Die van het andere
waren gedood.
In den afgeloopen nacht werd een lucht
aanval op de versterkingen bij Southend
gedaan.
BERLIJN, 13 Sept. (W. B.) - Officieel. -
Legergroep Hindenburg. In de Njemen-bocht,
ten oosten van Grodno, wordt de vervolging
voortgezet. Aan de Beneden-Zelwianka werden
verscheiden krachtige tegenaanvallen van den
vijand afgeslagen. Gisteren werden meer dan
3300 krijgsgevangenen gemaakt en twee ma-
chineeeweren veroverd.
ST. PETERSBURG, 11 September. (P. T.
A.). Behalve dat een verbetering is inge
treden over het geheele Russische front, is
vooral één ding op dit oogenblik duidelijk ge
worden, en wel dat de Duitsche legeraan
voering er vóór alles naar streeft om snel
oostwaarts naar het binnenland van Rusland
door te dringen, zonder zich te laten weer
houden door do terreinmoeilijkheden.
Het is nog onzeker, in welke richting de
vijand zijn beslissenden slag voorbereidt.
Volgens de Retsj wachten de Russische
militaire autoriteiten de ontwikkeling der ge
beurtenissen rustig af, daar zij er van over
tuigd zijn, dat het effectief van het Duitsche
leger, al is het ook groot, weinig gunstige
kansen biedt.
Er zijn op het oogenblik meer dan 100 leger
korpsen van den vijand aan het Russische
front geconcentreerd, waarvan 90 gewone
legerkorpsen, 11 Oostenrijksch-Hongaarsehe
cavalerie-divisies en 9 Duitsche cavalerie
divisies.
Een deel van die troepen bestaat uit bon-
veds, landweer en zelfs landstorm. Het con
tingent van elk dier corpsen overschrijdt in
totaal de 25,000 of 26,000 niet. Men mag
aannemen, dat in het geheel op het Russische
front een vijandelijke troepenmacht van
2,560,000 a 2,800,000 man staat, en wel in
de Oostzee-provincies en Littanen ongeveer
28 legerkorpen, in Polesië 20 korpsen, en op
het (Russische) Zuid-West-front 12 Duitsche
en 30 Oostenrijksch-Hongaarsehe.
De verliezen van den vijand hebben ge-
dureuee de laatste twee maanden van het
offensief op Russisch gebied U/a millioen be
dragen. Met andere woorden het Duitsche
leger gaat met rassche schreden zijn uitputting
tegemoet.
Reeds zijn alle reserves in het geweer
gebracht.
Volgens de Duitsche pers is de grootvorst
opzij gezet, omdat men hem waarschijnlijk de
catastrophen wijtvoor de oorlogspartij achten
sommige bladen het een gevoelige slag. De
Duitsche pers eert in den afgetreden opper
bevelhebber een eerlijk, bekwaam tegenstander
wiens gedwongen heengaan medelijden wekt.
De Engelsche pers vindt het heengaan be
grijpelijk, nu de vijand op de binnenste poorten
van Rusland klopt, behoort de Tsaar ook in
persoon de verdediging te leiden, vooral waar
hij het politieke en godsdienstige hoofd dei-
Russen is Enkele bladen oordeelen echter,
dat het wel lijkt of de grootvorst ter zijde
geschoven is. In elk geval, er blijkt uit de
wijziging, aldus aller oordeel, dat Rusland
vastbesloten is, vol te houden.
De Fransche pers schrijft in gelijken zin,
de oorlog wordt nu nationaal, zegt het Journal.
En de Echo de Paris zegt„De keizer heeft
thans openlijk zijn lot aan dat van zijn sol
daten verbonden. Dat beteekent strijd met
hand en tand." „Ned."
Uit Weenen wordt aan den „Lokal Anzeiger"
geseind, dat de aanvallen der Italianen langs
het Isonzofront, in de laatste dagen, niet
alleen minder krachtig zijn geweest, doch ook
bewijzen hebben gegeven dat er geen krachtige
leiding meer is. Nadat gebleken was, dat de
sector om Tolmein niet door te breken was,
is ook het Italiaansche offensief tot stilstand'
gekomen, en omgezet in afzonderlijke kleine,
zoogenaamde belegcringsaanvallen.
Ook het vuur der Italiaansche artillerie is
minder geworden ofschoon nog altijd veel
munitie verspild wordt, blijven successen voor
de Italianen uit. De stellingen der Oosten
rijkers worden met den dag beter. Ook zijn
de moeilijkheden, die de ingravingstechnièk
op het Plateau van Doberdo veroorzaakten,
thans overwonnen.
Servië heeft blijkens een telegram uit
Nisj aan de Gorriére della Sera Italië's
eisch om zijn troepen uit Durazzo terug te
trekken, afgewezen.
Essad pasja, die met Servië en Montenegro
onder één hoedje moet spelen, rukt tegen het
gebied der Mirdieten op, dat door zijn troepen
en de Serviërs vrijwel geheel is omsingeld.
Prenk Bibdodo, de hoofdman der Mirdieten,
wordt, naar verluidt, in Montenegro als
gijzelaar vastgehouden. N. R. C.
De Amerikaan sc he gezant te
Weenen, heeft namens z ij n regee
ring de terugroeping 'van den
Oostenrijkschen gezant te Was
hington, d r. D u m b a, g e i s c h t
Reuter seint verder aan sommige bladen
Deze nota zegt, dat Dumba erkend heeft,
aan zijn regeering plannen te hebben voorge
steld, om in Amerikaansche fabriekeu, bezig
met den aanmaak van oorlogsammunitie,
stakingen aan te stoken. De Amerikaansche
regeering ontving deze inlichting door een af
schrift van een brief van den ambassadeur
aan zijn regeering. De overbrenger ervan was
een Amerikaansch burger, die met een Ameri-
kaansch paspoort reisde. De ambassadeur
erkende, dat hij Archibald gebruikte om
officieele dépêches van hem aan zijn regeering
over te brengen.
Naardieu Dumba nu erkend heeft, van plan
te zijn samen te spannen om wettige nijver
heidsondernemingen van menschen in de Ver
eenigde Staten te ontwrichten en hun wettigen
handel te verstoren, naardien hij de diploma
tieke welvoeglijkheid flagrant geschonden
heeft door een Amerikaansch burger, die be
schermd werd door een Amerikaansch pas
poort, als overbrenger van officieele depêches
door de linies van den vijand naar Oosten-
rijk-Hongarije te gebruiken, draagt de Presi
dent mij op u mede te deelen dat Dumba voor
de regeering der Vereenigde Staten als amba-
sadeur van Zijne Keizerlijk Majesteite te Was
hington niet langer aannemelijk is.
Volgens een later bericht uit Washington,
heeft president ilson ook een verzoek tot
terugroeping van den O.-H. consul-generaal en
den Duitschen militairen attaché Von Papen,
in overweging genomen.
Stahl, de man die onder eede een valsche
verklaring had afgelegd over het bewapend
zijn met kanonnen van de Lusitania is tot
een gevangenisstraf van U/2 jaar'veroordeeld.
Men deelt aan de N. R. Ct. mede, dat de
Nederlanders in het vervolg niet meer naai
en van België heen en weer mogen reizen.
Onze zegsman kreeg bericht, dat hij in België
dan wel in Nederland moest blijven.' Ook aan
vele anderen werd dat medegedeeld.
De Matin vertelt van het heldhaftige gedrag
van een jongen Franschen officier, wiens naam
het blad te gelegener tijd bekend zal maken.
Hij had in een der slagen rond Atrecht zijn
compagnie ver vooruit gevoerd in de Duit
sche loopgraven, waar zij zich nestelde. Er
kwam een oogenblik verademing. Dadelijk daar
op sloeg er een granaat in, die de kaken van
den officier wegrukte. Ondanks de vreeselij-
ke wonde had hij de geestkracht om een pot
lood te vragen, en met potlood, dat met bloed
bevlekt, werd, ook de tong was afgerukt,
schreef hij op zijn aanteekenboek, dat hij zelf
uit zijn zak haaldeIk beveel de compagnie
tot aan het uiterste toe stand te houden. Ik
schenk 500 frank aan mijn ordonnans, het ove
rige geld, dat ik bij mij heb, is voor mijn
manschappen, de sergeant moet al mijn pa
pieren aan mijn familie zenden, en er bijvoe
gen, dat ik gelukkig sterf. Vive la Fr
De bladzijden, waar deze woorden geschre
ven staan, zijn gedrenkt met bloed.
ROME, 12 September. De Stampa maakt
een verordening bekend, waarbij de Italiaan
sche Bank gemachtigd wordt tot de uitgifte
van 3000.000 banknoten van 500 lire tot een
bepaald bedrag van 150.000.000 lire.
De heer I. J. Bosman schrijft in de Re-Echo
het volgende tegen de Botha-Smuts-regeering
„Mede Afrikaners Laat ons by elkander
staan eri dat gedrocht, dat onder de naam
van konsilatie voortgesproten is uit de zucht
om by de Unionisten in tel te komen, voor
goed de kop vermorselen bij de volgende
elektie.
Al het verkeerde door de Botha-Smuts
Regeering bedreven komt voort uit de zucht
om de Unionisten ter wille te zijn en naar
hun pypen te dansen.
Daarom werd Hertzog uit de Regering
gezet. Daarom werden de studenten van
Stellenbosch, Paarl, Wellington en Kaapstad
van Regeringswege gedwarsboomd in hun
besluit om een feest te houden ter ere van
de gelyke taalrechten onder Art. 137 verkregen.
Daarom bestaan de vermelde verkregen rechten
vandaag grotendeels nog maar op papier.
Daarom ook het lydeliekanzien dat de bel
hamels van de zoogenaamde „anti-duitsche
oproer" op verschillende dagen door brand
stichting en plundering, zulk een verwoesting
van eigendommen in al de grote steden van
de Unie durfden aanrichten, terwijl de stakers
van verleden jaar werden platgeschoten op
de eerste de beste dag waarop zij met buiten
sporigheden waren begonnen. Om op dit alles
de kroon te zetten en de zucht om de tegen
partij te bevredigen ten uiterste drijven, werd
aan Fourie tegen verwachting van'het ganse
Afrikanerdom, het leven ontnomen, ten spijte
van het feit dat de begenadiging van Jameson
boedelen sprak tegen 't uitvoeren van 't dood
vonnis.
Ten slotte nog deze aanmerking Jopie Fourie
is bij het Afrikaanse volk onstervelik geworden
en in de geest, zie ik reeds op het Kerkplein
te Petoria een standbeeld verrijzen dat het
verenigd nageslacht te zijner gedachtenis heeft
opricht met het opschrift„estorven voor
zijn volk."
In het Quirinaal (koninklijk paleis) te Rome
is een hospitaal ingericht, op kosten der ko
ningin.
Een van de nieuwe torpedojager der Engel
sche marine heet „Tipperary"
II. M. de Koningin-Moeder brengt heden
middag een bezoek aan de Tentoonstelling van
oud-Javaansch en hedendaagsch Balisch Hin
doeïsme te Amsterdam.
Men wil op Marken een motorgemaal maken-
om minder last van overstrooming te hebben,
De beetwortelsuiker fabriek te Geertruiden-
berg zal deze wintercampagne niet werken.
Heden Ivertrekt de Nederlandsche ambulance
met de Batavier III naar Frankrijk.
Volgende week gaat men heien voor de
fundeering van het nieuwe Postkantoor te
Rotterdam.
Van 13 tot met 26 Augustus kwamen op
Java 92 pestge vallen voor, waarvan 87
doodelijk.
De electrische gemeentetram te Utrecht
vervoerde in Augustus 560,457 personen.
De toestand op het Westelijk front.
Westelijk Front.
Oostelijk Front.
Russische Beschouwingen.
Het ontslag van den grootvorst Nicolaas.
De fut er uit?
Servië Italië.
Amerika-Oostenrijk.
Valsche Eed.
Blijf, waar je bent.
Heldenmoed.
Afrika.
