AntirmltitiQttair
voor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
Van danken gesproken.
Uit de Pers.
Pi nu uil la nd.
Buitenland.
No. 1252.
Woensdag 25 Augustus 1915.
13e Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LIÏYQOIJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIEN:
Van 14 regels 0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIEN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Alle stukken voor de redactie be
stemd, te zenden aan den Uitgever,
Vlooswijkstraat 21, Ter Neuzen, met vermel
ding „Aan de Redactie."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur op
den dag der uitgave.
Ons land herbergt nog steeds verscheidene
duizenden Belgen, die om verschillende rede
nen voorshands niet naar hun land willen of
kunnen terugkeeren. Niemand zal durven
beweren, dat Nederland de deugd der gast
vrijheid niet luisterrijk heeft beoefend en dat
nog doet. Duizenden en millioenen uit de
openbare kassen zi]n reeds uitgegeven voor
het edele doel, ellendigen en berooiden te
huisvesten en te voeden. En ook de parti
culiere liefdadigheid en herbergzaamheid heeft
haar reusachtige draagwijdte deugdelijk
bewezen.
De lof, Nederland deswege van alle zijden
toegezwaaid, werd soms geuit in bewoordingen,
welke duidelijk het stempel droegen van den
indruk van het oogenblikzelfs werd nog
onlangs in een Fransch blad gewaagd van
eeuwige dankbaarheid.
Toch is er iets in deze dankbaarheidsbe
tuigingen dat weldadig aandoet. AI werden
de weldaden niet bewezen met de bedoeling
er openlijk en uitbundig voor geprezen te
worden, het geeft voldoening te bemerken,
dat de geboden hulpe, al was ze dan ook
onze christenplicht, waardeering vond.
Te pijnlijker treft het, wanneer men zoo nu
en dan stemmen kan beluisteren bij onze
gasten uit het zuiden, die er op berekend schij
nen om te wonden en te krenken. De ge
noten weldaden, sterker, die, welke nög be
wezen worden, minacht men en schat ze ge
ring schimp en spot met volk, reden en ge
woonten worden vaak onverholen geuit.
Geschiedt zulks nu door een soort menschen,
die men moet indeelen bij wat men wel eens
het gepeupel of plebs noemt, dan haalt men,
schoon zich ergerend, de schouders op en
laat ze praten.
Veroorlooft zich evenwel een ontwikkeld
en beschaafd man zich iets dergelijks, dan
stijgt daardoor de ergernis en men zoekt
zich te „troosten", met het spreekwoord, dat,
„ondanks 's werelds loon" is.
De onbeschaamdheid kan evenwel nog verder
gaan en als loon voor de vele diensten onzen
zuiderburen bewezen, vermeet men zich af
en toe, bedekt of openlijk te zeggen en te
schrijven, dat Nederland ter wille van België
een grooter of kleiner stuk grondgebied heeft
af te staan.
Reeds eerder heeft een Fransch schrijver
in een brochure het denkbeeld geopperd, van
Nederland maar een stuk in het zuiden af te
snijden, en nog niet zoo'n klein stukje ook.
Dat geschrjjf werd later (ofschoon de
Fransche censuur het toch maar doorliet
min of min officieel veroordeeld.
Maar nu komt een tweede dergelijk voorstel.
„La Belgique est une maison sans porte".
d. w. z.België is een huis zonder deur, zoo
schreef iemand in het Fransche blad L'Opinion."
Die deur is de Schelde tot aan zee m. a. w.,
Zeeuwsch- Vlaanderen.
Nu is die deur nog gesloten maar zij zal
geopend dienen te worden.
Duidelijker gezegd Nederland zal Zeeuwsch-
Vlaanderen aan België hebben toe te schikken.
En dan krijgt Nederland als belooning
grondgebied in het oosten, bij Kleef en Wezel
Wie doet zulk een beminnelijken voorslag?
Het is de heer Louis Pierard/een Belg, die,
nota benein Den Haag de Hollandsche
gastvrijheid aan het genieten is.
Welke hartelijke genegenheid deze gast
vrijheid in zijn bescheiden gemoed deed
ontbranden, toont deze welgemeende voorslag.
Het is goed op deze en dergelijke uitspraken
te letten ze zijn teekenend voor den geest,
dien sommigen bezielt.
Tegenover zulk een drijven past waakzaam
heid.
Kloek en krachtig dient te worden uitge
sproken, dat ook Zeeuwsch-Vlaanderen een
deel is van Nederland en dat moet blijven.
Zulks deed in de „Maasbode" de heer
Fruytier, door het inzenden van een stuk, dat
den pakkenden titel draagt
„Kan of mag Nederland ooit den Scheldemond
prijsgeven
De conclusie waartoe hij komt luidt, gelijk
hij die in de slotzinnen van zijn betoog
samenvat
„Resumeerende kom ik tot de, voor alle
loyale Nederlandsche burgers in Zeeland
en Zeeuwsch-Vlaanderen, verblijdende
conclusie
Nederland kan en magdeScheldemondcn
nooit prijsgeven.
Noen uit beginsel, nóch uit welbegrepeu
eigenbelang.
Welnu, deze stelling in binnen- en
buitenland luide te verkondigen en door
bewijzen te staven, ziedaar de taak van
onze Pers en van de vertegenwoordigers
der Regeering in het buitenland."
Dat is duidelijk gesproken, naar het hart
van elk Nederlander, óók, niet het minst naar
het hart van de Nederlander in Zeeuwsch-
Vlaanderen Z.
De lange duur.
De „Standaard" waarschuwt
Wat een af te bidden kwaad zou zijn, is
dit, dat het menschdom aan den oorlog ge
woon wordt.
Aan het lezen over bloedige gevechten,
over verlies van duizenden menschenlevens
op zee en te land, over verwoesten van steden
en dorpen, is men reeds gewoon geraakt.
Het ontroert niet meer.
Als 't heel erg is, pakt het nog een oogen
blik het hart aan. Maar het gewone, en toch
zoo schrikkelijk oorlogsnieuws, boeit niet
meer.
Maar daarnaast is er niet minder kans, dat
ook, althans in de neutrale landen, het eco
nomische leven zich geheel gaat aanpassen
aan den oorlogstoestand. Ja, meer. Het ge
vaar is niet denkbeeldig, dat nu niet weini
gen belang bij den oorlog hebben, en hoe
langer hoe minder pressie uitgaat, om aan
dezen bloedstrijd een einde te maken.
Hoe ruischen aanvankelijk uit Amerika de
vredesklankenOnder den verschen indruk
van wat Europa zoo diep schokte, was er in
de Vereenigde Staten een stemming, om, zoo
't mogelijk ware, den vrede te bevorderen
Het lot van België, Gallicië en Oost-Pruisen
deed veler hart ineenkrimpen van medelijden.
Maar de stemmen verflauwen reeds. Amerika
met name begint groot belang te krijgen bij
den oorlog.
Een enorm groot belang.
Als men de lijst inziet van de bestellingen,
die in Amerika gedaan zijn door de geallieerde
mogendheden, dan ziet men, dat het in de
milliarden loopt.
En zoo werkt van twee kanten het kwaad
De verschrikkelijkste tijdingen ontroeren de
menigte niet meer, en de oorlog bevordert
veler economische belangen.
Dat geldt voor Amerika.
Geldt het ook niet in eenigszins mindere
mate voor sommige neutrale landen in Europa
zelf?
Het zijn juist vaak leidende mannen,
mannen van invloed in de handels- en in-
dustriëele wereld, die hun oorlogswinsten
maken. Anderen profiteeren daarmede van.
De scheepvaart, de visscherij, de landbouw,
ze hebben over de resultaten van het
bedrijf slechts te roemen. Er worden kapi
talen gevormd.
Is het niet noodig, dat er met kracht
steeds weer op gewezen wordt, hoe misdadig
het zou zijn, indien op den duur de neutrale
volken zich zóó gingen aanpassen aan den
nieuwen, bloedigen tijd, dat het verlangen
naar den vrede verslapte, ja geheel afstompte
Terwijl toch, ook buiten de oorlogvoerende
Rijken, de ellende van duizenden groot is;
de levensmiddelen en dagelijksche benoodigd-
heden duurder zijn dan ooiten veler toe
komst somber is gekleurd.
Maar afgescheiden daarvanDe oorlogs
gruwel blijft alle volken voor Gods rechter
stoel aanklagen. En als niet dag aan dag
ons gebed om vrede, ons bescheiden arbeiden
voor den vrede en onze afkeuring over het
krijgsgeweld herhaald wordt, staan we dan
niet daar als medeplichtigen
De lange duur van den oorlog levert voor
heel de moraliteit van het menschdom een
zoo groot gevaar op.
Zij er en blijve er althans in Nederland
een onafgebroken arbeid voor alles, wat den
vrede bevorderen kan.
W.
DE STEENKOLENVOORZIENING.
Naar wij vernemen, is te elfder ure nog de
mogelijkheid ontstaan, dat een regeling zal
worden getroffen, waarbij alle groepen van
kolenimporteurs zich zullen kunnen neerleg
gen en waardoor dus voorkomen zou worden
een onteigening op groote schaal, welke niet
alleen zou kunnen leiden tot groote onbillijk
heden, maar ook tot het uitschakelen van do
activiteit van vele importeurs, die nuttig zou
den kunnen medewerken aan de bestrijding
van de kolenschaarschte.
Eén der bij het Kolenbureau aangesloten
importeurs toch, blijkbaar verlangend in het
algemeen belang tot een voor alle partijen
billijke oplossing te geraken, heeft een plan
tot reorganisatie van het Kolenbureau ont
worpen, waarmede de vrije importeurs zich
wel schijnen te kunnen vereenigen. Hoezeer
zij hun overtuiging niet prijsgeven, dat het
niet noodzakelijk ware geweest ooit in den
vrijen handel in te grijpen, zien zij, door de
mededeelingen hun in de laatste conferenties
gedaan, wel in, dat het thans zeer moei ijk
zou zijn, de regeling van een centrale distri
butie plotseling prijs te geven, en de meer
derheid hunner is daarom bereid, zich neer
te leggen bij elke distributieregeling, welke
den eenen importeur niet in een gunstiger po
sitie plaatst dan den anderen. Met wat goe
den wil aan den anderen kant zal de kwetsie
dus toch nog tot een allen tevredenstellende
oplossing kunnen geraken. De gisteren
gehouden vergadering der Nijverheidscom
missie zal hieromtrent waarschijnlijk zeker
heid brengen. N. R. C.
GEEN DUURTE TOESLAG VOOR
SPOORWEGPERSONEEL.
Door de directie der Staatspoorwegen is in
antwoord op het verzoek van het personeel
om een duurtetoeslag van f2 per week op de
salarissen beneden f1500 aan P. Moltmaker
te Utrecht, als eersten onderteekenaar, be
richt, dat inwilliging van dit verzoek een uit
gave zou vorderen van f39.000 per week en
de Maatschappij, afgezien van andere bezwa
ren, een dergelijke uitgave niet kan dragen
In dit antwoord wordt verder o. m. gezegd,
dat sedert het adres der organisaties werd
opgesteld, door maatregelen van regeerings
wege genomen, aan de duurtebezwaren in be
langrijke mate is tegemoet gekomen en intus-
schen de toegekende extra-week bezoldiging
mede zal dienen om voor het personeel den
druk der tijden te verlichten.
EEN DEPUTATIE VAN VROUWEN
NAAR AMERIKA.
Het bestuur van het Internationale Comité
van vrouwen voor duurzamen vrede heeft te
Amsterdam een vergadering gehouden, waar
in verslag over de deputaties naar de re
geeringen van Engeland, Duitschland, Oosten-
rijk-IIongarije, Italië. Frankrijk, België, Rus
land, Nederland, Zwitserland, Zweden, Noor
wegen en Denemarken werd uitgebracht, en
verdere maatregelen voor de bijeenroeping
van een conferentie van de neutrale staten
werden besproken.
Besloten werd voort te gaan met de uit
voering van de resoluties van het Haagsche
congres, door een deputatie te zenden naai
den president van de Vereenigde Staten. Dr.
Aletta Jacobs, lste-vice-presiuente, is reeds
vertrokkenmej. Macmillan en mevr. Rosika
Schwimmer zullen 28 dezer met de Rijndam
vertrekken.
KON. NATIONAAL STEUNCOMITÉ.
De een en vijftigste lijst van bij het Kon.
Nat. Steuncomité 1914 ingekomen bijdragen
van 1 tot en met 7 dezer wijst aan een to
taal van f 105,962,091/3. Het totaal der vorige
lijsten bedroeg f2,551,433,97.
Te zameri dus f 2,657,396,06V2-
DE OORLOG.
Westelijk Front.
De beschieting van de
Belgische kust.
VL1SSINGEN, 23 Aug. (Vad.) Het schieten
van hedenmorgen van af 3 uur tot 8 uur was
het bombardeeren van de Belgische kust,
door een klein aantal torpedobooteu en een
watervliegtuig. De schepen en vuren waren
van af West-Capelle eoed zichtbaar.
CADZAND, 23 Aug. Van af hedenochtend
5 tot 8 uur hebben een 30tal oorlogsschepen
de kust en de haven van Zeebrugge beschoten.
Of er schade aangericht is, kon men niet
zien De oorlogsschepen vertrokken later om
de Noord.
Oostelijk Front.
BERLIJN, 23 Aug. (W. B.) Officieel. -
Het groote hoofdkwartier meldt:
Legergroep Hindenburg. De troepen van
Eichhorn maakten ten W. en ten Z. van
Kowno verdere vorderiugen. Aan de Rober
bezetten wij de door de Russen ontruimde
vesting Ossowiec. Ten N. en ten Z. van
Tykocin hadden succesvolle gevechten plaats.
Tykocin werd genomen, waarbij 1200 gevange
nen (w. o. 11 officieren) en 7 machinegeweren
in onze handen vielen. Ten N. van Bjelsk
mislukte een tegenaanval der Russen onder
zeer belangrijke verliezen van den vijand.
Ten Z. van deze stad werd de opmarsch
voortgezet.
Legergroep Leopold van Beieren. De leger
groep overschreed onder hardnekkige ge
vechten de linie Kleszzele Razna. Bij een
succesvollen aanval werden daarna 3050 ge
vangenen gemaakt en 16 machinegeweren
genomen.
BERLIJN, 20 Aug. (Wolff.) Volgens de
ambtelijke mededeeling uit het hoofdkwartier
is de geheele bezetting van Nowo Georgiewsk,
te weten 6 generaals en meer dan 85,000 man,
gevangen genomen. Het aantal buitgemaakte
kanonnen is gestegen tot meer dan 700.
In de golf van Riga.
BERLIJN, 21 Aug. (Wolff.) Officieele mede
deeling van von Behncke
Onze strijdkrachten in de Oostzee zijn de
Golf van Riga binnengedrongen, nadat zij' zich
door talrijke, handig aangebrachte mijnvelden
en versperringen met netten in moeilijken
arbeid van dagen lang een weg gebaand hadden.
Gedurende de voorpostengevechten, die zich
daarbij ontwikkelden, werd de Russische
torpedojager Emir Bucharski (580 ton) vernield
en een andere torpedojager, de Nowik (1280
ton) en een groot schip zwaar beschadigd.
Bij den terugtocht der Russen in den avond
van den 19den, in de Mohnsund (ten Noorden
van de Golf van Riga en ten Westen van
Esthland) werden de Russische kanonneer-
booten Ssiwutsch (890 ton) en Korejetz door
artillerievuur en torpedoschoten vernield.
Veertig koppen van de bemanningen, waarbij
2 officieren, konden, sommigen zwaargewond,
door onze torpedobooten worden gered.
Drie van onze torpedobooten zijn door mijnen
