Uit Stad en Provincie.
Kerk en School.
moeten van de linie Grodno-Brest-Litowsk
terugtrekken.
Kovvno en Nowo-Georgiewsk worden beiden
belegerd, doch de omstandigheden zijn zeer
verschillend. Nowo-Georgiewsk is van alle
zijden ingesloten en dus op zichzelf aange
wezen. Alleen door een zegevierenden tegen
aanval zou de vesting ontzet kunnen worden,
maar daar is niet meer op te rekenen, en er
werden weer een paar buitenforten stormen
derhand genomen. Bij Kowno daarentegen
staat voor het garnizoen, volgens de berichten,
nog de verbinding naar het Oosten open. De
Duitsche aanval is gericht tegen het westelijk
en zuidelijk front, waar hij zeer krachtigen
tegenstand ontmoet, maar nu toch ook al een
aanzienlijk succes heeft kunnen boeken.
BERLIJN, 19 Aug. (W. B.) Officieel.
Legergroep van Hindenburg Bij
de inneming van Kowno zijn nog 30 officieren
en 3900 man gevangen genomen. Onder de
pressie der inneming van Kowno ontruimden
de Russen hun stellingen tegenover Kalway
en Suwalki. Onze troepen zetten de ver
volging voort. Verder ten Z. forceerden onze
troepen de overtocht van de Naref ten W.
van Tykoc en namen daarbij 800 Russen ge
vangen. Het leger van generaal Gallwitz
maakte vorderingen in oostelijke richting.
Ten N. van Bielsk werd de spoorweg van
Bialystock naar Brest-Litowsk bereikt en
werden 200 Russen gevangen genomen. In
de N.-O. sector van Nowo Georgiewsk be
stormden onze troepen twee forten aan het
Noordelijk front en 125 stukken geschut
vielen in onze handen.
BERLIJN, (off.) 18 Aug. De vesting Kow
no alle forten en een ontelbare hoeveelheid
materieel, waaronder veel meer dan 400 stuk
ken geschut, is sedert hedennacht in Duitsch
bezit. De forten werden ondanks den taai
sten tegenstand stormenderhand genomen.
LONDEN, 19 Aug. (Reuter.) De mail
boot „Arabic" (10.000 ton) van de White
Star Line, van Liverpool naar Amerika gaande,
is getorpedeerd. Volgens de laatste berichten
is de „Arabic" in 11 minuten gezonken. Een
sleep van 11 booten met passagiers en be
manning is thans naar Queenstovvn onder
weg. Het weder is zeer goed, en de zee is
kalm. Volgens officieele opgaven zijn 375
opvarenden gered, terwijl 48 opvarenden nog
niet terecht zijn.
BERLIJN, 18 Aug. (Wolff.) Vannacht
hebben onze marine-luchtvaartuigen wederom
een aanval op Londen gedaan. De City en
belangrijke werken aan de Theems zijn rijkelijk
met bommen bestrooid, waarbij goede resul
taten werden waargenomen.
Bovendien zijn met succes bommen geworpen
op fabrieken en smelterijen bij Woodrich en
Ipswich.
Onze luchtschepen beliepen trots scherpe be
schieting, geen schade en zijn alle teruggekeerd.
BERLIJN, 18 Aug. (Wolff.) Eergisteren
avond vielen 5 vaartuigen van onze flottielje
torpedobooten bij het vuurschip Hornsrjf aan
de westkust van Jutland een modernen kleinen
Engelschen kruiser en 8 torpedojagers aan.
Zij brachten den kruiser en één der torpedo
jagers met torpedo's tot zinken. Wij leden
geen verliezen.
FRANKFORT a d. MAIN, 17 Augustus.
(Wolff.) Blijkens een staatje in de Frank
furter Ztg. hebben de Duitsche en Oosten-
rijksch-Hongaarsche legers sedert het begin
van den oorlog twee millioen krijgsgevangenen
gemaakt. Het eerste millioen is in zes maan
den en drie weken bereikt, het tweede millioen
in vijf maanden en drie weken.
Op het westelijk front zijn tot dusverre
331,000 Franschen, Belgen en Engelschen ge
vangen genomende O.-H. hebben 23,000
Serviërs gevangen genomenRusland heeft
aan gevangenen 1,654,000 man verloren. Van
de Russische gevangenen zijn meer dan de
helft in de laatste maanden gemaakt, nl. in
Mei 301,000, in Juni 220,000, in de eerste
helft van Juli 32,000. Tijdens den 14 Juli
begonnen algemeenen aanval van de legers
der centraleu tegen de Poolsche vestinglinie
zijn tot einde Juli 190,000, in Augustus 95,000
gevangenen gemaakt.
Uit Boekarst ontvangt de Frankf. Ztg. het
bericht dat de Russen Brest—Litowsk ont
ruimen en dat alle voorraden per spoor uit
die vesting naar Minsk worden overgebracht.
BERLIJN, 16 Aug. (V.D.) Uit Weenen
wordt aan de „Berliner Lokal Anzeiger" ge
seind, dat de bladen berichten bevatten, welke
melding maken van toeneming ;van muiterij
in het Italiaansche leger. Gevangenen ver
klaarden dat op 2 Augustus 21 Alpenjagers
en Bersaglieri bij Ronchi door leden van hun
regiment op bevel van den kommandant
werden gefusilleerd. De Italiaansche regi
menten moeten voortdurend verwisseld worden*
Wat men graag wil, gelooft men graag
Reuter verneemt uit Udine dat generaal
Cadorna de voorbereiding van een nieuwen
algemeenen aanval zoo goed als voltooid heeft.
Men verwacht er de bezetting van het Karst-
plateau, den val van Görz en den intocht der
Italianen in Triest van. Laatsgenoemde ge
beurtenis wordt tegen einde Augustus of be
gin September verwacht.
De electrisehe draad, die Zeeuwch Vlaan
deren van België scheidt, nadert snel 'kijn
voltooiing. Door velden en langs slooten,
door boomgaarden en over huizen gaat hij,
meestal juist de grens volgend, een enkele
maal een huizenblok, waardoor de draad te
moeilijk aan te brengen was, gehoel en al in
lijvend bij Nederland. Op de groote verkeers
wegen gaat de draad hoog in lucht over en
zijn afsluitingen gemaakt door hekken met
ijzerhaas bespannen. En zoo zal binnenkort
alle overgang van het eene land in het andere
zoo goed als onmogelijk zijn.
Geen wonder dan ook, dat in de laatste
dagen verscheidenen vóór de algeheele af
sluiting beproefden uit België de grens over
te komen. Aan enkelen gelukte hetzoo
aan eenige Vlaamsche arbeiders, die door de
Duitsche militairen gerequireerd waren om
aan de draadversperring te werken, zoo aan
eenige Duitsche soldaten, die blijkbaar genoeg
van den oorlog hadden. En zoo ook aan een
tweetal bewoners man en vrouw van
Knocke, die nog den gastvrijen bodem van
Nederland die groote „arké des behouds",
zooals eens een Fransch Hugenoot, al was
het dan in een anderen zin, ons land noemde
wisten te bereiken. Hij was het type van
den eenigszius heerigen arbeider, baar keek
de slimheid uit de zwarte, onrustig heen en
weer gaande, oogen. Zonder twijfel was zij
„het denkende deel" van de echtverbintenis.
Oorspronkelijk Vlaming, was lnj mijnwerker
geworden in Charleroi. Bij 't begin van den
oorlog waren zij gevlucht naar Knocke. Al
spoedig waren de spaarpenningen opgeteerd,
doch een nieuwe bron van inkomsten was
ontdekt in het overbrengen van brieven. Zes
maal was het goed gegaan, doch toen waren
ze gesnapt. Het had hun een maand ge
vangenis te Brugge gekost. En nu zonder
geld, terwijl alles almaar duurder werd, ter
wijl al spoedig de draadversperring zou vol
tooid zijn, hadden zij besloten te vluchten.
Met de onverslijtbare werkmansbroek over
de gewone, en zij met den ouden rok over
de goede kleeren, het allernoodigste in een
bundeltje geknoopt, waren zij 's morgens, ver
gezeld van hun keeshondje, vertrokken, eerst
naar Westkapelle. Bijna waren zij daar aan-
geloopen tegen een Duitsch officier, die hen
ongetwijfeld, daar zij geen papieren bij ziteh
hadden, zou ingerekend hebben. Bijtijds
waren zij nog een herbergje ingevlucht. En
nu kwam het moeilijkste van den tocht; van
Westkapelle naar de Nederlandsche grens.
Eerst ging het op handen en voeten door de
greppels van een tweetal weiden, de man
voorop, met het armzalige bundeltje tusschen
de tanden, dan het hondje, een eind er achter
de vrouw. Toen een tocht van anderhalf
uur al kruipende door havervelden. Daarna
nog een honderd meter over kalen bodem en
zij stonden bij St. Anna te Muiden op IIol-
landsch gebied.
Een Duitsch soldaat had hen het laatste
stuk nog zien oversteken, maar hij was te
ver om te schieten. VacL
In de „Lokalanzeiger" vertelteen officier van
den overtocht van het leger van Woyrsch
over den Weichsel op 29 Juli:
Met groote, geforceerde marschen bij dag
en nacht onder stroomende regen, werd hel
leger beneden Iwangorod vooruitgebracht. De
vijand had daarvan geen flauw vermoeden.
Plotseling, den 29sten Juli, zag hij het Prui
sische leger tegenover zich. Den 'middag van
den 28sten Juli moesten alle officieren van
ons bataljon bij den bataljonscommandant
bijeenkomen. Wij kregen het volger.de bevel
„Om half twee hedennacht overtocht over
den Weichsel, op tien plaatsen. Onze brigade
zijn drie plaatsen aangewezen. De inhoud
van den patronenwagen meenemen. Ook drie
„ijzeren porties" de man. Ook die voor de
veldkeuken. Verder alle groote schanswerk
tuigen. De overtocht moet zooveel mogelijk
zonder schieten, zooveel mogelijk zonder strijd
plaats vinden. De vaart naar de overzijde
vindt plaats in groote pontons door Oosten
rijksche pontonniers geroeid, ieder op 16 man
berekend. In de pontons moet het gewicht
gelijkmatig verdeeld worden. Tijdeus de vaart
mogen geen plaatsen geruild worden. Het
ransel afleggen, opdat men niet zinkt bij het
in 't water vallen. Geen licht, niet rooken.
Het ontschepingspunt vrijmaken, daar een
bruggehoofd aanleggen."
Ik reed op patroelje de 15 kilometer voor
uit naar den Weichsel, om den weg te ver
kennen. Wij troffen eindelooze Oostenrijksche
pontoncolonnes aan, de pontons handig met
stroo bedekt. De paarden die de zware pontops
trokken, moesten meestal een halve meter
diep door de modder. Maar het ging vooruit.
Eindelijk kwamen wij aan den Weichseloever.
Eenige infanteriekogels vlogen ons over het
hoofd. Oostenrijksche kavalleriepatroeljes
hielden den oever bezet. Op den terugtocht
hingen we stroowisschen als herkenningsteeken
aan kruisen en boomen langs den weg. Wij
moesten zooveel mogelijk vrij veld voor de
infanterie opzoeken. De troepen kwamen ons
reeds tegen. Om middernacht stond de brigade
reeds bij F. achter den hoogen Weichseldijk.
De mannen konden een uurtje rust nemen.
Om één uur werd aan den dijk een linie
achter elkaar opgemarcheerd. Om half twee
bevel tot inscheping. Onze brigade had onge
veer 50 pontons. Het moest dus in groepen
gaan. De manschappen die achter bleven
trokken in pontons in den Weichsel. Snel
waren ze vol, en nu ging het erop los. Do
Oostenrijksche pioniers roeiden als bezetenen.
Een prachtig gezicht. De maan staat helder
aan den hemel. Een groot Duitsch zoeklicht
zoekt van terzijde de overzijde van Weichsel
af. Onze artillerie overstelpte de overzijde
met granaten en shrapnell's, die huivering
wekkend en prachtig tegelijk daar opbliksemend
ontploften. De pontons gleden als groote
muizen steeds verder. Wij hielden den
adem in.
Plotseling het was of ons bloed verstijfde,
beginnen de Russen met geweren te schieten.
De Oostenrijkers roeien met alle macht. On
danks eenige verliezen gaat het voorwaarts.
Er moesten ongeveer 800 meter worden afge
legd. Het water schijnt niet meer diep. Tot
aan de borst waden wij er doorheen. De
pontons keeren terug, om andere te halen.
Snel door het water, en nu begint het. Wij
schieten lichtkogels af, om de anderen te
laten merken dat wij er overheen zijn.
Barrevoets uit den slaap opgeschrikt, liggen
de Russen in hun dekkingen. Wij erop af
ondanks jiet geweervuur. Een van onze
kapiteins valt naast mij en nog menige dappere
man erbij. Met de kolven erop losroepen
onze landweermannen. Met een hoera slaan
zij er erop in, de bajonetten doen hun werk.
Wij schieten achter de vluchtenden aan. Het
is een verschrikkelijk handgemeen. Mouwen
worden zelfs afgescheurd. De Russen werpen
handgranaten en een brandende massa tege
moet. Zij wijken echter. In het dorp Kobyl-
nitza vlak aan den Weichsel zit de troep.
Vooruit 1 Onze artillerie doet haar werk. Het
dorp brandt. De Russen vluchten. Zij liggen
bij honderden dood. Ook een Japansche
luitenant-kolonel in Japansche nniform. Later
vonden wij ook een weinig Japansche ammu
nitie. Eindelijk is het bruggehoofd gereed.
Een korte pauze, en dan gaat het weer
verder. Het bruggehoofd moet uitgebreid
worden. Vijftien uren wordt gevochten. Den
volgenden nacht doen de Russen vergeefsche
tegenaanvallen. Onze artillerie, machine
geweren en infanterir werpen hen met groote
verliezen steeds weer terug
Woensdag en Donderdag is iu het kanaal
alhier een zwemwedstrijd tusschen de militai
ren gehouden. Woensdag was het onderbroken
wegens regenbuien. Doch gisteren slaagde
het uitnemend. Vele toeschouwers waren ge
tuigen hoe sommigen een bijzondere vlugheid
aan den dag legden. Van anderen kon men
de krachtsontwikkeling in het water waar
nemen.
Bij het einde van deze wedsrrijd had nog
een grappig incident plaats, wat de waakzaam
heid en onverschrokkenheid van den kapitein
aan het licht bracht.
Eenige militairen legden hunne zwemkunst
aan den dag door het uitvoeren van een
aardigheid, welke een schijnbeweging van een
ongeluk had. Een hunner bleef drijvende en
nam de alures aan, alsof hij dreigde te ver
drinken. De kapitein dit bemerkende, is direct
gereed zijn sabel af te leggen en gekleed te
water te springen ter redding. Onmiddellijk
er bij komend, springt de militair opeens in
een nabijzijnd bootje. Deze grappige zwem
kunst deed echter de vlugheid en vastbe
radenheid van den kapitein zien.
Sas van Gent. DtDsdag werd de nieuw be
noemde burgemeester de heer L. W. G.
Hoefnagels plechtig geinstalleerd, Des avonds
werd Z.Ed. Achtbare ten gemeentehuize een
diner aangeboden en een serenade gebracht.
Het was bijzonder druk in het anders zoo
stille Sas.
In de bijvoegsels tot de Staatscourant
is opgenomen de Koninklijk goedgekeurde wij
ziging der statuten van de Eerste Neder
landsche Coöperatieve Beetwortelsuikerfa
briek te Sas van Gent.
Deze wijziging, vastgesteld in de alg. ver
gadering van 11 Juui j. 1. betreft het mini
mum en maxium van de te leveren hoeveel
heid van 15000 en 25000 zijn die gebracht
op 23.000 en 35.000, zoodat art. 7 al 1 nu
luidt
„Ieder lidt is verplicht een of meer aan
deden van vierhonderd gulden te nemen en
voor elk aandeel dat hij bezit gedurende zijn
lidmaatschap ieder seizoen minstens drie en
twintig duizend en hoogstens vijf en dertig
duizend kilogram beetwoi telen netto, te leve
ren, afkomstig van door hem met vanwege
het bestuur goedgekeurd (of verschaft) zaad
bebouwde gronden".
Goes. Bij de alhier gehouden stemming voor
één lid van den gemeenteraad (vac-Temper-
man, vrijz.) werden uitgebracht 1012 stem
men. Van onwaarde 21. Volstrekte meer
derheid 496.
Hiervan verkregen de heerenK. Brants
(antirev.) 510, M. Pols (soc.-dem.) 88, F. J.
Tierie (vrijz.) 393.
Gekozen de heer K. Brants.
De heer Brants was de candidaat der drie
coalitie-partijen. Hun aantal zetels in den
raad is nu 5, tegenover 8 vrijzinnigen.
Goes. Een tweetal bestuursleden van de
liberale kiesvereeniging hebben voor hun lid
maatschap bedankt uit ontevredenheid over
de laatste verkiezings-actie van hunne mede
leden. Ook vele leden zegden hun lidmaat
schap op. Er zal waarschijnlijk een vrijzinnige
volkskiesvereeniging worden opgericht.
Betreffende de ter arrondissements-recht-
bank te Middelburg behandelde zaak tegen
den pastoor uit Ter Neuzen, volgt hier het
verslag der terechtzitting.
De eerste getuige O. d'Alzado heeft geen
toestemming gegeven tot het verplaatsen van
het lijk. Hij was verbaasd het graf leeg te
vinden.
De tweede getuige V. de Bock, heeft de
door de justitie opgegraven kist herkend als
een dergelijke als die, waarin de vrouw van
den eersten getuige is begraven.
De grafdelver P. de Rijck heeft op last van
den pastoor, hem overgebracht door den kape
laan, tegen zijn zin de lijkkist verplaatst.
Getuige P. van der 'Hout hielp de Rijck.
Kapelaan van Hoof verklaart den pastoor
er op gewezen te hebben, dat de vrouw in
gewijde aarde was begraven. Deze gaf hem
toen order, den last aan den doodgraver over
te brengen.
De commies ter secretarie A. P. de Vos
gaf het bewijs tot begraven af.
De stationsbediende R. Verhulst ging voor
den chef aan den pastoor vragen de vrouw
in gewijde aarde te mogen begraven, hetgeen
geweigerd werd.
De burgemeester van Ter Neuzen, J. Huizin-
ga, meende het recht te hebben verlof te
gevenhij vroeg niet aan den pastoor welke
vergissing er was begaan.
Bekl. bekende den last te hebben gegeven,
maar hij meende daartoe gerechtigd te ziju
na het verkregen verlof van den burgemeester
en omdat hij meende dat de chef geen eigenaar
van het graf was.
OP een vraag van een der rechters zeide
hij, als hij niet had gehandeld zooals hij deed,
zeker het misnoegen van hoogere militaire
autoriteiten te zullen hebben opgewekt.
De off. van justitie meende, dat de kapelaan
en de doodgraver de orders van den pastoor
slechts hadden op te volgen en de pastoor
de verantwoordelijke persoon is. De burge
meester had geen verlof te geven, omdat het
verzoek niet met redenen omkleed was. Bekl.
had actiever moeten optreden en het begraven
moeten voorkomen. Spr. gelooft, dat betook
van Christelijk standpunt beter ware geweest
het lijk in gewijde aarde te laten dan het nog
te gaan verplaatsen. Hij meende dat hier
gestraft moet worden al zal hij niet de hoogste
straf vragen en vorderde f 100 boete of 25
dagen hechtenis.
De verdediger, mr. P. Dieleman, meende
dat een buitenstaande niet beoordeelen of
veroordeelen kan en mag de opvattingen in
de Roomsche kerk ten opzichte van de doodeu.
In den breede zet pleiter uiteen, dat ook het
opzet van wederrechtelijk handelen moet
bewezen zijn en dit is niet het geval. Bekl.
meende geheel volgens de wet te hebben
gehandeld toen hij verlof van den burgemeester
had. Als er sprake is van een publiek-rechte-
lijk eigenaar van het graf, dan is dit het
kerkbestuur met den pastoor aan het hoofd
en nooit de echtgenoot, die alleen het be-
grafenisrecht heeft betaald en niet meer. De
nabestaanden behoeven niet te worden gekend,
dit blijkt uit de wet en de toelichting. Bewezen
is dus, dat hier niet met opzet een weder
rechtelijke daad is verricht of uitgelokt, en
ook is er geen lijk ontgraven, want de kist
was nog bloot, en ook van roeren van een
graf kan hier geen sprake zijn. Pleiter ver
trouwt dus op vrijspraak.
Na re- en dupiiek en nadat bekl. ook nog
eens verzekerde, geen opzet te hebben gehad,
werd het onderzoek gesloten en de uitspraak
bepaald op 24 Augustus.
Loop der bevolking van Ter Neuzen.
Geref. Kerken.
Beroepente Waardhuizen c.a., A. D. C.
Kok, te Scharendijkete Urk, R. K. M.
Hummelen, te Heerenveente Broek op
Langendijk, R. W. de Jong, te Werkendam.
Aangenomen naar Herwijnen, J. P.
Visscher, te Huizen.
Bedankt: voor Raamsdonk. N. Basoski, te
Moerdijkvoor Gaast en Piaam, G. D.
Scheepsma, te Roodeschool.
Chr. Geref. Kerk.
Bedanktvoor Barendrecht, Paperdreclit,
Werkendam, Kampen, Arnhem en Almelo J.
A. Riekel, cand te Gravenhage.
Zondag is te Driewegen in de Geref.
Kerk ds. J. E. van Voorst tot zijn dienstwerk
ingeleid door den consulent ds. G. Doekes
van Nieuwdorp. Zondag a.s. zal ds. van
Voorst zijn intree doen.
Ds. van Voorst zal de gemeenten Driewegen
en Borssele bedienen.
Zondag is te Baarland ds. J. Dam beves
tigd door prof. dr. T. Hoekstra van Kampen
's middags deed ds. Dam zijn intree.
Congres voor Geref. Evangelisatie
Naar de Rott. verneemt, zal het tweede
congres voor Geref. Evangelisatie in een
der eerste maanden van 1916 worden ge
houden, te Rotterdam.
Verbanning Ds. De Ligt.
De algemeene Synode der Nederl. Her
vormde Kerk heeft zich bezig gehouden met
de verbanning van Ds. De Ligt.
Besloten werd
le. het uit te spreken, dat het lichtvaardig
optreden van Ds. De Ligt van dien aard is
geweest, dat ingrijpen van de militaire over
heid volkomen rechtmatig is
Een telegram meldt, dat Kowno nu geheel in
't bezit der Duitschers is 1 (Stand.)
Kowno Duitsch.
Het vergaan van de „Arabic."
Zeppelins boven Londen.
De zee-oorlog.
Krijgsgevangenen.
Brest—Litowsk.
Duitsche geruchten.
De electrische draad aan de grens.
Om over een Rivier te komen.
TER, NEUZEN 20 Augustus 1915.
Grafschennis.
Gedurende de loop dezer week hebben zich in
deze gemeente gevestigd:
J. de Vos, arbeider, Baandijk 64, uit Sas van Gent.
J. A. L. Meertens, havenknecht, Oostkant 4, uit
Veere. Chr. Kop, arbeider, Nieuwediep 63, uit
Standaarbuiten. M. J. de Zeeuw, zonder beroep,
7 E, uit Sas van Gent. V. van der Vijver, hotel
bediende, Westkolkstraat 8-10, uit Graauw. Th. J.
Standaert, winkelbediende, Noordstraat 50, uit
Nijmegen.
Vertrokken zijn
P. C. de Jonge, werkman, O 21, naar Schoondijke.
M. N. Dieleman, zonder beroep, Baandijk 63, naar
Watergraafsmeer. C. de Meester, dienstbode, O 228,
naar Zaamslag. D. Remeijn, kantoorbediende,
Nieuwstraat 12, naar Utrecht. A. Pladdet, land
bouwer, O 213, naar Axel. C. J. van Gelderen,
zonder beroep, Klaassenstraat 3, naar Rotterdam.
