Buitenland.
Uit Stad en Provincie.
dan te rechtvaardigen zou zijn, indien zeker
heid bestond niet alleen, dat langs dien weg
dit einddoel bereikt zou kunnen worden, maar
ook dat geen andere weg daarheen zou voeren.
En dan herinnert zij den lezer, hoe sinds
de laatste honderd jaren in Europa dan de
eene staat verslagen is dan de ander, zonder
dat dit geleid heeft tot de verlangde rust.
Dat, integendeel, een werkelijk vernederen
van den tegenstander dozen zal aansporen tot
het zoeken van wraak, en aldus een nieuw
tijdperk van wederzijdsch bewapenen zal
aanbreken, even fnuikend voor den over
winnaar. Om te besluiten met te doen ge
voelen, dat niet door den oorlog een eind te
maken is aan den oorlog, maar alleen door
een omkeer in de onderlinge gezindheid der
volkeren, in het schenken van „achting" aan
den naaste en tegenstander. Daarom is het
doorstrijden tot het bitter eind onzinnig èn
onvergeeflijk. En nude tegengestelde groepen
van elkander de overtuiging moetién hebben
verkregen, dat hun verzet niet gering te schat
ten is en iedere militaire eer na de gedane
opofferingen veilig, wordt bij de naties aan
gedrongen, invloed op hun regeeringen te
oefenen, om een voor allen eervollen vrede
te bewerken, zonder annexaties, en zich te
onttrekken aan de opzweepingen tot wraak.
Exemplaren van dit manifest, zoowel in
het Nederlandsch als in het Fransch, Duitsch
of Engelsch zijn verkrijgbaar gesteld bij de
Maatschappij voor Goede en Goedkoope Lec
tuur (Wereldbibliotheek), Amsterdam, bij in
zending van 5 cents voor porto.
NIEUWE INDUSTRIE.
Naar men uit IJmuiden aan de O. II. Ct.
meldt, zal aan de visschershaven aldaar bin
nenkort door een Duitsche vischhandeltirma
een fabriek voor den aanmaak van vischtraan
worden opgericht.
Deze zou eerst in Schotland gevestigd wor
den, doch komt nu door de tusschen Enge
land en üuitschland gerezen vijandelijkheden
in Nederland.
De rijksgronden moeten reeds in erfpacht
zijn aangezraagd.
BOTER TE KORT
Men meldt uit den Den Haag aan het
„Hbld
Het blijkt aan het Rijkscentraalbureau voor
den uitvoer van boter, dat er voor het binnen
land onvoldoende boter beschikbaar is. Er is
deze week namelijk een tekort van minstens
50,000 kilogram bij een productie van-ruim
1,000,000 kilogram.
In verband hiermede is besloten le voor
de week van 1522 Augustus slechts voor
55 pCt. der productie konsent. te verleenen
en 45 pCt. voor binnenlandsch verbruik te
bestemmen, 2e de beslissing over de ver
lenging van den geldigheidsduur der volgens
de ministerieele beschikkingen van G Augustus
j.l. ingeleverde concenten aan te houden, tot
dat blijkt, dat er voor het binnenland vol
doende boter aanwezig is.
DIENSTREGELING H. IJ. S. M.
Op de lijnen der II. IJ. S. M: zullen de
treinen, die volgens de thans van kracht
zijnde dienstregeling slechts tot 5 Sept. zouden
loopen, ook na dien datum voorloopig blijven
rijden. Hierop wordt alleen een uitzondering
gemaakt voor het trajekt AmsterdamHaar
lemZandvoort, waarin eenige wijzigingen
komen.
De verandering, die 'de winterdienstregeling
iugaande 1 October zal ondergaan, zal hoofd
zakelijk daarin bestaan, dat bovenbedoelde
treinen dan weder vervallen.
DE ONGEREGELDHEDEN TE TILBURG.
Wijl het in de laatste dagen te Tilburg
rustig is geweest, heeft de commandant van
het veldleger, generaal Buhlman, zijne pro-
klamatie, waarbij de sluiting der koffiehuizen
des avonds 9 uur werd bevolen en tevens
een verbod van samenscholing bevatte, weder
ingetrokken. Ook het avond appèl voor de
soldaten is wederom op lV/t bepaald. De
oude toestand is dus weer teruggekeerd.
DE OORLOG.
BERLIJN, 13 Augustus. (Norden). De
stemming te Riga is zeer gedrukt. Volgens
een bericht in de „Nowoje Wremja" waren
reeds op 6 Augustus alle staatsinrichtingen
uit Riga weggevoerd. De ontruiming is nu
volbrachtmet uitzondering van de restau
rants zijn de meeste winkels gesloten Slechts
op de spoorwegstations wordt nog vertier
waargenomen, omdat talrijke vluchtelingen
van allen rang en stand zich daar steeds ver
dringen. De deftige heerenhuizen in het cen
trum van de stad zijn leeg, en vele huizen
worden door vagebonden, die zich daar nog
ophouden, geplunderd, omdat tal van vluch
telingen in hun ovorhaaste vlucht verzuimd
hebben hun huizen al te sluiten. Ook de ar
men hebben hun hutten verlaten, De Duit
sche Joden-winkeliers eischen uitsluitend klein
geld en weigeren de zilveren roebels uit te
geven. Het papiergeld wordt niet aangeno
men.
BERLIJN, 13 Aug. De afgevaardigde Lieb-
knecht heeft bij den Rijksdag een vraag (ge-
lateerd 31 Juli 1915, van het oostelijk ge
vechtsterrein) ingediend, of de regeering als
de andere oorlogvoerenden desgelijks doen,
bereid zal zijn te treden in vredesonderhan
delingen op den grondslag onthouding van
annexaties van welken aard ook.
WASHINGTON, 14 Aug. (Reuter.) In het
Witte Huis wordt onbekend dat de presi
dent iets uit te staan heeft met het aange
kondigde plan van Amerikaansche kardinalen
om een vredesbijeenkomst in Zwitserland te
houden met ambtgenooten uit andere neutrale
landen.
Naar het Turksche hoofdkwartier mee
deelt, heeft een Duitsche duikboot indeEgeï-
sclie Zee een transportschip met soldaten van
10,000 ton in den grond geboord. Er zijn
slechts weinig soldaten door het hospitaal
schip gered.
PARIJS, 13 Aug. (V.D.). De „Petit
Parisien" verneemt uit Turijn, dat de Itali-
aansche ingenieur Guarini een apparaat heeft
uitgevonden, dat in staat is de richting van
torpedo's uit onderzeeërs geschoten, te ver
anderen en het projectiel te doen ontploffen,
voor het doel bereikt is.
De Frankfurter Zeiting acht de bewering
van sommige Engelschen (sir William Ram
say, lord Beresford e.a.) dat de verklaring
van katoen tot oorlog contrabande de Duit
schers in het voeren vair den oorlog ten zeer
ste zou bemoeilijken, geheel onjuist. Bij de
huidige ontwikkeling der techniek in Duitsch-
land, zegt het blad wordt totaal geen katoen
meer gebezigd als grondstof voor de fabrica
ge van munitie.
De Parijsclie correspondent der Zwitsersch.e.
„telegraphen-union" zegt dat tusschen de
Fransche ministers Millerand en Delcassé een
zeer gespannen verhouding bestaat. Millerand
ergert zich ten zeerste over den veldtocht in
de pers tegen zijn beleid en schijnt overtuigd,
dat Delcassé daar achter zit.
In de vergadering op 7 Augustus van de
munitie-commissie moet Millerand hebben
blootgestaan aan zóó felle kritiek, dat hij heeft
willen aftreden. Viviani zou hem daarvan
met veel moeite hebben teruggehouden.
De Legerbode plaatst de volgende dicht
regelen van Joris de Bruijne uit Roeselaere
op de Belgische driekleur
De standaard van den Belg is rood
Gelijk het hartebloed,
Dat reeds zoo menig zoon vergoot
Voor België's vrijheidsgoed
En als zijn schaduw op den grond
Het stof der helden kust.
Dan dreunt als uit een reuzenmond
„Klein België, strijdt gerust
De standaard van den Belg is zwart
Gelijk de stille rouw,
Dien in elk rechtgeschapen hart
Ons prangt in diepe vouw
Maar van die rouw stamt grootheid af
En met bedwongen lust,
Roept elk betreurde held in 't graf
„Klein België, lijd gerust!"
De standaard van den Belg is geel
Gelijk de korenvrucht,
Die vóór het geeselend windgespeel
Ter gouden kimmen vlucht.
E11 als zijn zang in koude voor
't Gebeeut der helden sust,
Dan dreunt in machtig zegekoor
„Klein België, zeeg gerust!!!"
LONDEN, 14 Augustus. (Reuter.) De spoor
wegmaatschappij maakt officieel bekend dat,
voor zoover tot heden bekend is bij het spoor
wegongeluk bij Rugby 8 personen zijn ge
dood en 30 gekwetst.
Het treinongeluk is veroorzaakt door den
breuk van den zuigerstang der locomotief van
een naar Londen gaanden trein. De locomo
tief sloeg om en kwam op het tweede spoor
terecht. De Iersche posttrein, komende van
Londen, reed er bovenop en sloeg eveneens
om. De machinist van het tweede gedeelte
van den posttrein kon niet bijtijds worden
gewaarschuwd en zijn trein stortte zich ook
op de vvrakhoop.
Een locomotief moet den spoorlijn zijn af
gegleden.
Volgens de laatste berichten is het verlies
aan menschenlevens niet zoo groot als aan
vankelijk werd geschat. Er moeten 5 personen
zijn gedood en een 20-tal gekwetst.
In de op Donderdag 19 Augustus aanstaande
des voormiddags 10 uur, te houden openbare
vergadering van den gemeenteraad alhier,
komen de volgende punten in behandeling:
Notulen.
Ingekomen stukken.
Onderzoek geloofsbrieven der verkozen raads
leden.
Vaststelling der rekening van het bestuur
der brandweer over 1914.
Voorloopige vaststelling pensioensgrond
slagen.
Wijziging verordening heffing en invordering
schoolgelden.
Voorstel tot verkoop van grond.
Wijziging verordening regelende de jaar
wedden van het onderwijzend personeel.
Vastelling suppletoir kohier hoofdelijken
omslag.
Naar we vernemen is er Zaterdag en
ook Zondag (waarom moest daarvoor weder
de Zondag gebruikt worgden?) voor f300
en 23 franc aan bloempjes verkocht voor
de noodlijdenden in België.
Jongedames verrichten met ijver dit werk.
Sommigen van de jonge dames die er mee
rondliepen drongen ze het publiek wol wat
erg op, wat niet altijd en bij een ieder in den
smaak viel.
Voor acte Fransch L. O. slaagde te
's Gravenhage o. a. de heer P. M. I). v. d.
Pijl, alhier.
Axel. Hier is ook een bloemendag gehouden,
die f 137,50 en 74 franc heeft opgebracht.
Als een voorbeeld van zeer hoogc pi ijzen,
die in den laatsten tijd voor paarden werden
besteed meldt een correspondent van de
Midd. Crt. uit Kloosterzande, dat een land
bouwer daar een merrie-veulentje van 8
weken oud verkocht voor f 295en 't was
maar een gewoon beestje.
Is dus voor den landbouwer tegenwoordig
de paardenteelt zeer winstgevend, daar staat
tegenover, dat hij met zijn rundvee niet zoo
goed uit is.
Bracht toch in andere jaren een goede
kalfvaars rond f300 op, nu kan hij er hoogstens
f200 voor krijgen.
Bij Kon. besluit zijn benoemd in de pro
vincie Zeeland
tot voorzitter van het bestuur der water-
keering van den calainiteuzen Nieuw-Neuzen
polder, D. Scheele Pzn., te Hoek
tot gezworene van den Koninginncnpolder,
G. Buysse, te Biervliet
tot dijkgraaf van den Kleine-Stellepolder,
E. Cuelenaere, te Philippine
tot voorzitter van het bestuur der water-
keering van de calamiteuze polders Margaretha,
Kleine Iluissens en Eendragt, F. de Ruyter,
Jz., te Zaamslag
tot dijkgraaf van den Nieuwe Havenpolder,
P. J. de Badts, te Schoondijke.
Cadzand, Men schrijft aan het „N. v. d. I)."
De bommenaanslag aan de haven te Cadzand
in de onmiddellijke nabijheid der woningen
van den sluiswachter en den waterbouwkun
digen ambtenaar van de sluis aan de Wielingen
heeft op laatstgenoemde zoodatiigen indruk
gemaakt, dat hij zijn kelder tot slaapkamer
heeft ingericht voor zich en zijn gezin, om
veilig te zijn voor nachtelijk bezoek van vlieg
tuigen, die bij vergissing op Nederlandsch
gebied komen en bommen laten vallen.
Wanneer men hem toevoegt, dat zijn maat
regel toch wel wat voorbarig is en dat de
vliegtuigen, door de vergissing gewaarschuwd,
zoo iets wel niet meer zullen uithalen, dan
krijgt men ten antwoord„Kuocke ligt heel
dichtbijaan de eene zijde van Knocke ligt
de haven van Zeebrugge en aan de andere
zijde het haventje van Cadzand. In den
nacht en bij donkere luchten weten de be
stuurders van vliegmachines daar hoog boven
in de lucht ook niet altijd precies waar zij
zijn de haven van Cadzand is wel niet zoo
groot als die van Zeebrugge, maar 't lijkt toch
op iets dergelijks.
„Men moet zoo'11 uitbarsting met al het
geweld vlak bjj hebben beleefd om te weten
wat het is. In de omliggende dorpen dreunden
de woningen en lagen de menschen te trillen
op hun bed. Ik ga voorloopig slapen in mijn
kelder."
Hoedekenskerke. De smid J. de Ruiter, alhier
nam aan het torenuurwerk geheel te her
stellen. In zijn pogingen is hij schitterend
geslaagd. Niet alleen loopt nu de klok weer
uitstekend, maar er is zelfs op de wijzerplaat
door hem een tweede wijzer aangebracht, en
voorts worden nu ook de halve uren per
klokslag aangegeven.
Vlissingen. Thans zijn hier nog gehuisvest
2563 Belgische vluchtelingen, slechts aan.
323 wordt regeeringsonderstand verleend. De
overige 2240 voorzien in eigen onderhoud.
Het is lang geleden dat er zulk een aan
houdend onweder geweest is boven onze ge
meente als Zondag en gisteren. Zondag
nagenoeg een ganschen dag en Maandagnacht
tot aan den morgen. Het lichten was des
nachts ontzettend zwaar, de donderslagen niet
zoo hard. Ook gisteren (Maandag)morgen is
er nog een flinke bui geweest. En stroomen
waters zijn gevallen.
Gelukkig vernamen we van geen ongelukken.
Het noodweer heeft over Walcheren het
meeste gewoed.
Te Middelburg woedde het onweer 4
a 5 uur achtereen in ontzettende mate. Om
8 uur begonnen, ging het weder om 1 uur des
DE TOESTAND.
Omtrent den strijd in het Oosten schrijft de
N. R. C.
Die strijd is van bovenmatig belang. Immers
een van de strijdende partijen (Rusland) is van
aanvaller verdediger geworden, en het is mogelijk
dat zijn verdediging niet zal slagen.
In dat geval weet niemand wat de gevolgen
zouden zijn, maar dat zij van zeer verre strekking
zouden wezen, staat vast.
Als het krijgsbedrijf zich voor de Russen in on-
gunstigen zin mocht blijven ontwikkelen, dan zijn
de volgende gebeurlijkheden niet uitgesloten.
le. Een aanzienlijk deel van het Russische
centrum wordt in de vesting Brest-Litowsk samen
gedreven.
2e. De Zuidelijke legers worden bij den verderen
terugtocht door de Rokitnomoerassen van de
Noordelijke legers gescheiden.
3e. Een aanzienlijk deel van de Noordelijke
legers wordt van St. Petersburg afgedrongen.
Of en in hoeverre deze mogelijkheden in ver
vulling zullen gaan, is nog geenszins beslist, maar
zal in de eerstvolgende dagen of weken worden
beslist.
De lezer, die zich dus niet wil laten ontgaan
althans de beslissende phasen in den wereldoorlog
te hebben gevolgd, lette dus op hetgeen de offi-
cieele oorlogsberichten, en meer nog de vergelijking
onderling van de officieele betichten der onder
scheidene partijen ons in den eerstvolgenden tijd
voor nieuws zullen brengen.
Een blik op de kaart leert onmiddelijk dat de
groote spoorweg WarschauSt. Peterburg [over
Bialystok [Bjelostok], Grodno, Wilna en Dunaburg
[Dwinsk] op verschillende plaatsen wordt bedreigd.
Allereerst bij Dunaburg en Wilna, Al is dit
gevaar nog niet in onmiddellijke nabijheid, het is
toch geenszins denkbeeldig, daar de vesting Kowno,
die hevige aanvallen te doorstaan heeft, aan de
Noordzijde eenigszins is geflankeerd. Deze flank
beweging tegen Kowno maakt tegelijkertijd de
heele linie Kowno—Grodno—Bialystok—Brest-
Litowsk en verder langs de Boeg minder zeker.
Ook in het Zuiden, ten Zuidwesten van Kowel,
staan de centralen ten Oosten en in de flank van
genoemde linie, waarop, naar zij veor de ontruiming
van Warschau aankondigdon, de Russen wilden
wijken, omdat zij beter verdedigbaar was.
De hachelijkste bedreiging van den spoorweg is
op het oogenblik die bij Bialystok (Bjelestok),
waartegen de Duitschers, na de forceering van de
Narew-linie, zijn opgemarcheerd. De Russen span
nen daar alle krachten in, den opmarsch der Duit
schers tot staan te brengen. Men ziet dat de po
sitie van het Russische centrum, dat in de laatste
dagen buitengewoon snel is teruggetrokken en ten
Zuidwesten van Bialystok aan beide zijden van de
Boeg staat, in verband met die bedreiging van
Bialystok eenigszins onzeker is, waartoe voorts
zeker evenveel de betrekkelijk korte afstand bij
draagt, die de centralen van Brest-Litowsk scheidt.
Hier staat het nóg overal voor de beslissing,
maar dat die beslissing spoedig zal vallen is dui
delijk. Heel spoedig moeten de Russen den op
marsch der centralen paal en perk stellen, willen
zij niet het behoud van hun legers als éénheid in
groot gevaar stellen.
De stemming in Rusland.
Tot vrede geneigd?
Vredesgeruchten.
Een schip van 10.000 ton in den grond geboord.
Tegen de duikbooten.
Katoen niet noodig
Oneens
AFRIKA.
Ds. Steenkamp schrijft in een open brief aan den
Min. van Justitie
Ik wil niet spreken over het feit, dat ik sedert
12 Oktober 1914 in de gevangenis was op de laffe
beschuldiging dat ik twee maanden en drie dagen
voor Krijgswet werd verklaard, „zou gezegd
hebben dat „het onmogelik is voor Duitsland om
de oorlog te winnen want er zijn te veel volken
tegen haar, maar ik hoop of wens het niet." De
beschuldiging was dat deze woorden oproer of
seditie bevatten. Hoe iemand tot oproer tegen
Engeland kan aansporen door- te zeggen dat het
onmogelijk is voor Engelands vijand 0111 de oorlog
te winnen gaat mijn verstand te boven. Wie toch
zal zich laten verleiden tot aansluiting bij een zaak,
waarvan de oproermaker zelf zegt„het is een
verloren zaak" Als deze woorden oproer bevatten
waarom mij niet dadelijk gearresteerd? Waarom
gewacht tot twee maanden later de Krijgswet werd
verklaard en toen eerst gearresteerd Kan Krijgswet
dan terugwerkend gemaakt worden
Hoe werd Ds. Steenkamp behandeld
Ten eerste. Ik werd ontkleed, alle merken op
het lichaam opgeschreven en in bandiet kleren
gestoken. Zult gij de grootste militaire figuur die
uw volk ooit heeft opgeleverd, Christiaan de Wet
ook laten ontkleden door uw konstabeltjes, die wat
stand betreft zijn schoenriem niet kunnen ont
binden
Ten tweede. Ik werd in Kaapstad gezet in een
derde klas spoorweg koupe, waaruit kaffers eerst
werden verwijderd en de banken nog warm waren
van hun zitten erop en de lucht van de stank met
messen kon gesneden worden. Zult gij dat ook
de honderden rebel-officieren, parlementsleden,
predikanten, geleerden doen, die nog moeten ge
straft worden.
Ten derde. Ik en mijn mede-politieke-gevangene
M. Toersen, B.A., een der knapste en bekwaamste
geleerden onder Jong Zuid Afrika, werd geboeid
met ijzeren boeien uit Kaapstad aan lage misda
digers.
Zult gij het over uw hart krijgen dat ook te
doen aan de grote zoon van uw volk Christiaan
de Wet, wiens naam door do gehele beschaafde
wereld met eerbied wordt genoemd en honderde
andere die in het verleden schouder aan schouder
met u hadden gestaan in de grote strijd voor
onafhankelikheid, huis en haard? Denkt gij niet
dat waar zij als bandieten naar de tronk worden
vervoerd door het land waarvoor zij hun bloed
hebben gegeven, gekoppeld aan gemene misdadigers
dat hunne harten zullen vervuld worden met een
hartzeer, afschuw en toorn die geen tijd zal kunnen
uitwissen
Ten vierde. Ik werd te Johannesburg al de
maanden lang gehouden tussen de laagste misdadi
gere die de Johannesburgse maatschappij oplevert,
moest met hen en tussen hen invallen voor kost
enz. Hoe zal het u als beschaafd man aandoen
om de grijze generaal 's morgens gedrukt te zien
staan om mieliepap te ontvangen tussen mensen
welker misdaad mijn gemoed doet gruwen om zelfs
te noemen
Ten vijfde. Eiken -morgen moest ik en mijn
medegevangenen een nachtvuil emmer uitdragen
en ledigen en elke Zondagmorgen zelf uitwassen
en weer terugbrengen in de cel. Stel het u voor
Christiaan de Wet, de vroegere kommandant-
generaal van de Vrijstaat, de gevolmachtigde der
Vrijstaatse Republiek bij de lotsbeslissing van ons
volk met de vredesonderhandelingen in 1902, en
de gewezen minister van het Vrijstaatse gouverne
ment met een sekreet emmer elke morgen in de
hand
T en zesde. Ik moest 's nachts slapen op een
enkele vilt mat op de vloer, die 's winters avonds
nog klam is omdat het elke morgen afgewassen
wordt. Ik ben niets en was te trots en te ver
toornd om erover te klagen, hoewel ik van de
rheumatiek mij 's nachts soms niet zonder pijn kon
omdraaien, maar denkt gij dat het hufnaan is een
man van de jaren van Generaal de Wet 's winters
op de harde vloer met een enkel matje te doen
slapen
Ten zevende. Gevangenen zonder harde arbeid
mogen de eerste drie maanden noch koffie, noch
thee krijgen, slechts de harde arbeid bandieten.
Ik zal nooit vergeten hoe op de koude winter
morgens de koffie emmer bij ons werd voorbjj
gedragen voor de andere bandieten en wat over
schoot in de goot werd geworpen en wij poiltieke
bandieten moesten toezien. Hoe smaakloos om een
oude boer als genl. de Wet, zo gewoon aan zijn
kopje koffie, nie eens te gunnen wat de harde
arbeid bandiet, die een moordenaar of verkrachter
off iets anders is, krijgt.' -'
Het spoorwegongeluk bij Rugby.
TER, NEUZEN 17 Augustus 1915.
Waterschapsbenoemingen.
Slapen in den kelder.
Het onweer van Zondag.
