Antirevolutionair
voor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
f\
Binnenland.
Buitenland.
Woensdag 4 Augustus 1915.
13* Jaargang.
No. 1246.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOIJ Az. te TER NEUZEN.
ADVERTENTIEN:
Van 14 regels 0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIEN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Alle stukken voor de redactie
bestemd, te zenden aan den Uitgever,
Vlooswijkstraat 21, Ter Neuzen, met
vermelding„Aan de Redactie."
Aanname van Advertentiën tot 1 uur
op den dag der uitgave.
V 2 Augustus.
Een datum, dien geen rechtgeaard Neder
lander vergeet.
Het is de geboortedag van Hare Majesteit,
de Koningin-Moeder.
Veel heeft Nederland aan Haar te danken.
Niet het minst, als Moeder onzer Vorstin.
Dankbaarheid moet ons hart blijven vervullen
jegens Koningin Emma.
En op haar verjaardag rijst het gebed voor
Haar, om bewaring, om rijken zegen.
Spare God de Koninklijke Moeder tot in
lengte van dagen Z.
V Na een jaar.
Een jaar is voorbijgegaan, sinds de oorlogs
verklaringen in Europa elkaar met verbijste
rende snelheid opvolgden. Toen de huidige
krijg losbarstte, omhingen zich velen, des
kundig of niet deskundig, met den profeten
mantel. Allerlei voorspellingen werden gedaan,
omtrent den overwinnaar en den overwonnene,
omtrent het verloop dat de strijd zou nemen,
omtrent de punten van ontmoeting, omtrent
den duur van den oorlog. En natuurlijk liepen
de meeningen ver uiteen. Slechts op een
punt scheen men het eens te kunnen zijn,
n.l. hierover, dat het pleit wel in enkele
maanden zou zijn beslist.
Hoe heeft de loop der gebeurtenissen met
elke menschelijke profetie gespot I En de
oorlog duurt niet enkele maanden, doch reeds
een jaar, en wie zal zeggen, of niet een tweede
jaar zal worden ten einde gebracht
Overziet men de korte (en toch reeds zoo
lange) geschiedenis van deze bange wereld
worsteling, dan dringen zich wel enkele waar
heden als ontegensprekelijk, aan onzen geest
op. De krachtsontwikkeling der centrale
mogendheden verbaasd ieder ten zeerste, de
tegenslag der Russen in het bijzonder en der
Entente in het algemeen is zelfs voor den
meest onpartijdigen toeschouwer verrassend,
het Balkan kluwen schijnt zich hoe langer hoe
meer te verwarren. Dit alles zijn feiten, die
niemand weerspreekt.
Maar één ding is er, dat met nog meer
klem aangrijpt, het is het failliet van de
hooggeloofde en veelbezongen menschelijke
beschavinghet bankroet van den adel van
den menschelijken geesthet ineenstorten van
de kaartenhuizen der stelsels van menschelijke
wijsheid en gewaande wetenschap.
Schoon was inderdaad voor hen, die God
en Zijn woord hadden verworpen, de droom
van een rijk des vredeseen droom, die de
vervulling leek te zullen brengen van alle
mogelijke wenschen, die de belofte inhield van
een duizend-, neen van een eeuwig vrederijk!
Hoe wreed zijn de idealen verstoordHoe
nietig bleek aardsche grootheid, wereldsche
glorie hoe onvervulbaar elk stelsel, dat niet
rustte op de eeuwige grondzuilen van 's Heeren
ordinantiën.
Er is een tweede zaak, die zich den aan
schouwer van deze wereldjammeren, met be-
schamenden ernst, opdringt, indien ten minste
als hoogste autoriteit voor hem geldt het
woord Gods. Het is de waarheid, dat dat
Woord waarachtig is. Wie deze waarheid
erkent en aanvaardt, staat ook wel ontzet
en verbijsterd bij dit schrikkelijk wereldge
beuren, maar vertwijfelt niet. Hij weet, dat
de lijn van Gods raadsbesluiten loopt door
oorlog en geruchten van oorlog, door aardbe
ving en pestilentie. Voor hém is, wat hij ziet en
hoort, niet een spel der fortuin, een grillige
wisseling van het lot, maar het wijs albestuur
van een Almachtig God, dat hij aanbidt.
Jammer en wee worden uitgegoten over de
volken in krijg. Duizenden menschenlevens
zijn afgesneden in bloei. Vrouwen weenen
om haar mannenkinderen om hun vader.
Steden zijn verwoest, dorpen platgebrand,
velden vertreden wat het menschelijk vernuft
en het menschelijk genie heeft geschapen, ligt
vernield. De bedrijven zijn ontwricht, de
handel bedreigd of verlamd. De groote
wereldzee is rood gekleurd van het bloed.
Het trotsche wereld kasteel is als een ruïne.
En het gewaande paradijs bleek gelegen op
den krater van een vulkaan, wiens uitbarsting
dat paradijs in een woestijn verkeerde.
Bloedt ieders hart bij zooveel ellende, grijpt
zooveel wee ieder onzer in de ziel, toch mogen
wij ons ter anderer zijde verheugen. God
beschermde Nederland. De bloedgolf stuwde
nog niet over onze grenzen. En al wordt de
druk der tijden ook hier, in meerder of minder
mate gevoeld, wij mogen niet klagen. Integen
deel past ons dank. Verootmoediging niet
minder.
Het tweede oorlogsjaar hebben wij in te
gaan, met de bede, dat het Gode behagen
moge, Vorstin en Vaderland te beschutten,
en mocht het zijn spoedig, een gelouterd
Europa te doen rijzen uit dezen smeltkroes
der ellende. Z.
DE LANDSTORMWET.
De wet tot nadere uitbreiding van den
landstorm, enz. is Zaterdag door de Koningin
bekrachtigd.
De zitting van de keuringsraden in de ver
schillende provinciën voor de landstormplich-
tigen van de jaarklasse 1915 is zoodanig ge
regeld, dat de keuringen ongeveer half
Augustus zijn afgeloopen. Het ligt in het
voornemen om die landstormplichtigen, voor
zoover ze niet worden afgekeurd, in de tweede
helft van Augustus onder de wapenen te doen
komen.
Spoedig daarna is de keuring voor de jaar
klasse 1914 en 1913 te wachten.
Vermoedelijk zal de opkomst van dé jaar
klasse 1914 plaats hebben in het begin van
October en die van de jaarklasse 1913 ruim
een maand later.
Die opkomst-plannen gelden echter slechts
voor het geval, dat niet reeds te voren tot
demobilisatie wordt overgegaan.
ZINKGEBREK IN NEDERLAND.
De verzinkfabriek van de Mctaalwarenfa-
briek Lambriex te Maastricht heeft haar bedrijf
moeten stopzetten en hare ovens uitdooven
door gebrek aan zink. Talrijke arbeiders onzer
metaal-industrie zullen daardoor het aantal
werkloozen gaan vermeerderen.
DE TOESTAND VAN MR, TROELSTRA.
Naar wij vernemen, gaat Mr. Troelstra's
gezondheidstoestand langzaam vooruit. De
patiënt onderneemt eiken dag de voorge
schreven kleine wandelingen. Wel zal het
nog geruimen tijd duren eer van een algeheel
herstel kan worden gesproken, doch de medici,
die Mr. Troelstra behandelen, zijn over het
verloop der ziekte niet ontevreden.
DE EEDSKWESTIE.
Naar wij vernemen is thans een nieuw
wetsontwerp betreffende het eedsvraagstuk
naar den Raad van State gezonden.
STANDBEELD VAN JOHAN DE WITT.
Het bestuur van de commissie heeft in het
atelier van den beeldhouwer Jeltsema het
levensgroote ontwerp in klei bezichtigd van
het standbeeld van Johan de Witt, dat in het
volgende jaar hier ter stede, vermoedelijk
op de Plaats in Den Haag zal worden opge
richt. Het stelt den raadspensionaris voor,
staande, de linkerhand houdend een document,
tegen de borst gedrukt, de rechterhand be
nedenwaarts gestrekt met forsch betoogend
gebaar.
De beelhouwer, wien thans de definitieve
opdracht tot uitvoering verleend is, zal binnen
kort overgaan tot de vervaardiging van het
gipsmodel op de voor het standbeeld bestemde
grootte (ruim twee maal levensgroot). Het
beold zal in brons gegoten worden
Naar vernomen wordt sluit de Haagsche
gemeenterekening met een batig saldo van
ruim 186 duizend gulden, terwijl de inkomsten
belasting in dit jaar ongeveer f 173,000 meer
opbracht dan in 1913.
DE OORLOG.
Westelijk Front.
PARIJS, 2 Aug. (Havas). Het communiqué
van dezen middag luidt: Een betrekkelijk
hevig artillerie-duel had plaats in de Argonne
en het dal van de Eisne, een heviger noord
westelijk van Reims, in de streek van de -
boerderij Luxembourg, tusschen Couroy Loirre
en in Argonne, het oostelijk deel van de streek
Fontaine Charmes en heuvel 213.
De avond van 1 Aug. en den nacht van 1
op 2 Aug. werden gekenmerkt door ver
schillende infanteriegcvechten bij Artois.
Nadat verscheidene aanvallen van de Duit-
schers met handgranaten waren afgewezen,
maakten de Franschen zich meester van een
stuk loopgraaf van den hollen weg Ablain
Angers, noordelijk van den rijksweg Bethune
Atrecht.
Om Souchez werd met mijnen en handgra
naten verder gevochten zonder dat er wijziging
in den stand der partijen kwam.
In Champagne op het front Perthes-Beau-
séjour mijnengevechten, waarin de Franschen
de overhand hadden.
In de Areonne, in de streek van Marie
Therese en St- Hubert trachtten de Duitschers
na een levendig gevecht met bommen en mij
nen verschillende aanvallen te doen, die afge
slagen werden.
Óp de Maashoogten tusschen Eparges en
de Loopgraaf van Calonne vielen de Duitschers
driemaal de Fransche stellingen in het bosch
Hant aan. De Fransche artillerie en infanterie
brachten de aanval tot staan.
Tusschen Maas en Moezel en in de streek
van Haye verraste een Duitsch bataljon een
troepenverzameling in het dorp Vicey sur
Trey. Het bataljon werd aan een zeer werk
zaam snelvuur van de batterijen te Pont a
Mousson onderworpen, De dorpen Maidières
en Manoncourt sur Seille werden met brand
bommen beschoten.
Duitsche vliegeniers wierpen 20 bommen
op het plateau van Malzeville bij Nancy,
zonder eenige schade of verlies aan te richten.
Oostelijk Front.
BERLIJN, 31 Juli. (Wolff.) Officieel be
richt uit het groote hoofdkwartier
Ten N.W. van Lomza, langs den spoorweg
ten noorden van Goworowo en ten oosten
van Rozan maakt ons offensief vorderingen.
Wij hebben gisteren 1890 Russen gevangen
genomen en 3 machinegeweren buitgemaakt.
Op het Zuidoostelijk gevechtsterrein zijn de
troepen van generaal von Woyrsch, die op
den rechteroever van den Weichsel zijn door
gedrongen, onder hardnekkige gevechten naar
het oosten voorwaarts gerukt. Alle tegen
aanvallen door de Russen met inderhaast
aangevoerde versterkingen ondernomen, zijn
mislukt. Het aantal gevangenen is tot 7 offi
cieren, 0. w. een regimentscommandant, en
1600 man gestegen.
De vijand schijnt den verbonden legers
onder von Mackensen op een linie van Nowo
Alexandria (aan den Weichsel, ten zuiden
van Iwangorod) over een punt ten noorden
van Lublin (dat gistermiddag door de onzen
is bezet) tot een punt dicht ten zuiden van
Cholm opnieuw tegenstand te willen bieden.
Onze troepen vallen hem overal aan.
De Duitsche troepen hebben in de gevech
ten bij Biskupice en Piaski op den 30sten
dezer 4930 gevangenen gemaakt, 5 kanonnen
en 8 machinegeweren vermeesterd.
Zuidelijk Front.
WEENEN, 1 Aug. (W. B.) Officieel.
Op het front in Tirol werd een vijandelijke
afdeeling in het Ledro-dal, ten Westen van
Bezzecca overvallen en met groote verliezen
teruggeworpen. Onze patrouilles hebben 2
Italiaansche observatie-posten, die zich op de
hoogte ten Noord-Westen van Candino inge
nesteld hadden, verdreven. In het Karintisch
grensgebied viel niets van belang voor. In
het kustgebied heerscht in de Noordelijke
streken meerendeels rust. De ten Oosten
van Polazzo plaats hebbende sterke aanvallen
der Italianen werden door een tegenaanval,
dien onze infanterie tot over de oorspronke
lijke stellingen uitvoerde, volkomen afgeslagen.
De verjaardag van den oorlog.
In Rusland.
PETROGRAD, 1 Aug. (Reuter). Ter ge
legenheid van den verjaardag van den oorlog
vaardigde de Tsaar een dagorder uit aan het
leger en de vloot, waarin wordt gezegd, dat,
ondanks hun pogen, waardoor hun vaandels
met nieuwen roem werd overdekt, den vijand
nog niet overwonnen is. Zij moeten echter
den moed niet verliezen tegenover de nieuwe
offers en beproevingen die noodig zijn om
Rusland zijn bezittingen terug te geven. Het
leven zond het vaderland dikwijls pijnlijke
beproevingen,"maar telkenmale kwam netland
deze te boven met nieuwe kracht en nieuwe
macht. De Keizer drukt zijn vaste en onwankel
bare hoop uit in den gelukkigen uitslag van
de worsteling en roept den zegen Gods in
over de legers van Rusland.
BERLIJN, 1 Aug. (W.B.) Bij den verjaar
dag van den oorlog publiceeren de bladen de
volgende statistiek
lo. De centrale Mogendheden bezetten tot
dusver van het vijandelijke grondgebiedin
België 29,000 vierk. KM., in Frankrijk 21,000
en in Rusland 130,000 vierk. KM.in het
geheel 180 vierk. KM. De vijand bezette in
den Elzas 1050 en in Galicië 10,000 vierk.
KM.in het geheel 11,050 vierk. KM.
2o. Het totale aantal krijgsgevangenen
bedroeg bij het einde van het eerste oorlogs
jaar in Duitsche gevangenkampen en laza
retten 898,869, als arbeiders te werk gesteld
40,000, in de laatste weken gevangen genomen
en nog onderweg naar de kampen 120,000.
In het geheel in Duitschland 1,058,869; in
Oostenrijk-Hongarije in het geheel ongeveer
636,534. Dit is een totaal van ongeveer
1,695,400. Aan krijgsgevangen Russen zijn er
alleen in Duitschland 5600 officieren en
720,000 onderofficieren en manschappenin
Oostenrijk-Hongarije 3190 officieren en 610,000
onderofficieren en manschappen. Het grootste
deel daarvan werd door Duitsche troepen
gevangen genomen. Het totale aantal Rus
sische krijgsgevangenen bedraagt 8790 officie
ren en 1,330,000 onderofficieren en manschap
pen.
3o. Op de Duitsche depots van oorlogsbuit
waren tot Juni geteld5834 buitgemaakte
kanonnen, 1556 machinegeweren. Het grootste
gedeelte der buitgemaakte kanonnen en
machinegeweren is echter niet naar de depots
gebracht, doch bleef bij de troepen, om tegen
den vijand te worden gebruikt. Daaromtrent
ontbreken nauwkeurige cijfers. In het geheel
kan men den oorlogsbuit op 7 tot 8000 kanonnen
en 2 tot 3000 machinegeweren stellen.
BERLIJN, 31 Juli. (M. B.) Het Duitsche
volk viert morgen met dank- en eerediensten
in de kerken van beide confessies den verjaar
dag van den oorlog. In het middenpunt van
deze herdenking staat de Keizerlijke procla
matie aan het Duitsche volk. De proclamatie
wordt niet slechts in de pers gepubliceerd,
doch ook overal publiek aangeplakt. „Aan
het Duitsche volk" wendt zich de Keizer in
de kernachtige taal des overwinnaars, die
voor zijn recht en zijn bestaan strijdt. De
volgende krachtige zinsnede stelt den Keizer
aan de spits„Voor God en de geschiedenis
is mijn geweten zuiver." „Ik heb den oorlog
niet gewild." Daaraan sluit zich de Keizerlijke
dank aan alle klassen der bevolking. Den
krachtigsten echo vinden de slotwoorden over
het uithouden zonder wankelen tot den vrede
komteen vrede, die ons de noodzakelijke
militaire, politieke en economische waarborgen
voor de toekomst biedt en de voorwaarden
vervult tot de ongebreidelde ontvouwing
onzer scheppende krachten in het vaderland
en op de vrije zee."
S
Inzending van advertentiën vóór ,en op den dag der uitgave.