Buitenland.
Uit Stad en Provincie.
EEN NEDERLANDSCH SCHIP
AANGEHOUDEN.
DE OORLOG.
Westelijk Front.
Oostelijk Front.
Zuidelijk Front.
Zou Bulgarije toehappen 7
Socialistisch vredesmanifest.
De Vorwarts verboden.
De Duitsche vloot.
De Sultan van Turkije geopereerd.
De Amerikaansche post naar Europa.
De Zuid-Afrikaansche rebellie.
Vredesgeruchten.
TER NEUZEN, 29 Juni 1915.
te deelen, daa de „Ceres" 25 Juni bij Södearn
getorpedeerd of op een mijn geloopen en
gezonken is. De bemanning is te Stockholm
aan wal gebracht. De „Ceres" is in 1908 ge
bouwd en mat 1749 ton bruto, 1078 ton netto.
V lissin gen, 26 Juni (V.D.) Gisteren is
hot stoomschip „Mecklenburg" der Maatschap
pij Zeeland op de terugreis naar Vlissingen
door twee Engelsche torpedojagers opgehouden
en naar Engeland teruggebracht, op vermoeden
dat vanaf de boot foto's genomen waren van
de Engelsche kust. Alle hutten werden nage
zocht. Een Engelschman had foto's genomen.
De boot is hedennacht 1 uur te Vlissingen
aangekomen. De reizigers en de post zijn om
5 uur vertrokken.
OEFENPLICHT.
De heer C. O. P. Creutz heeft daaromtrent
o.a. het volgende gezegd op de jaarvergadering
der Chr.-Hist. Unie
De Landstormwet, zooals die bestaat, sluit
uit degenen die vóór 24 Mei 1913 zijn vrijge
steld of vrijgeloot, hetgeen bij overgangs
bepaling, verschenen in het Staatsblad van
11 Juni, is vastgesteld. Intusschen is van
deze bepaling reeds iets afgeknaagd door ook
de vrijgestelden van 1911, 1912 en 1913 op
te nemen.
Wat doet nu het nieuwe ontwerp? Het
geeft bevoegdheid aan de Kroon om deze
overgangsbepaling op te heffen en opent dus
de mogelijkheid dat ook vroeger vrij
gestelden, n.l. tot 40-jarigen leeftijd, kunnen
worden opgeroepen. Wie zegt dat dit iets
nieuws is, kent onze Grondwet niet, die in
art. 180 bepaalt, dat alle Nederlanders tot
verdediging van het grondgebied zijn gebonden.
Hetzelfde stond reeds in een der bepalingen
van de Unie van Utrecht.
Van een nieuw stelsel is dan ook geen
sprake. Het stelsel toch der Landstormwet
vindt men niet in de overgangsbepaling, maar
in de wet zelve. En toen die wet werd ge
maakt (in 1913), verkeerde men niet in om
standigheden waaruit de toestand van heden
was te voorzien, anders had men zeker de
overgangsbepaling niet aangenomen.
Ook van een overgang tot algemeenen
dienstplicht is geen sprake, want die hoort
thuis bij de Militie, terwijl de Landstorm alleen
dient in tijden van oorlog of oorlogsgevaar.
Geen nieuw stelsel dus brengt
ons het wetsontwerp.
De Mem. v. Toelichting op hot ontwerp zet
uiteen dat het doel drieërlei is. Ten eerste
wil men de gelegenheid scheppen om de
oudste lichtingen der Landweer naar huis te
zenden. Er is daar geen sprake van econo
mische ontwrichting der maatschappijwel
van het tegendeel.
In de tweede plaats is het ontwerp een
toepassing van de gedachteDraagt elkanders
lasten. Door dit ontwerp zal de last thans
ook op anderen worden gelegd dan die hem
tot nog toe droegen.
Het derde en voornaamste punt isde
versterking van onze weerkracht. Onze gan-
sche bevolking zal op deze wijze weerbaar
worden Spr. zet uiteen hoe noodzakelijk dit
bijzonderlijk voor ons land is, waar tiendui
zenden zijn die ons land wel willen verdedigen,
maar het niet kunnen, omdat zij nooit een
geweer in handen hebben gehad, of een spade
om een loopgraaf te maken. Noodig is dat
de reserves die de Landstormwet schept, ook
geoefend worden. Dit kan n u niet geschieden.
Inplaats van duizenden weerloozen wil men
duizenden weerbaren. „Ned,"
DEMONSTRATIE.
De demonstratie der S. D. A. P. tegen het
ontwerp Landstormwet heeft te Utrecht plaats
gehad.
In de zaal spraken mr. P. J. Troelstra, F.
M. Wibaut en dr. J. van Leeuwen, in den tuin
Schaper, Gerhard, Ter Laan en van der Goes.
Ten slotte werden twee moties aangenomen.
In de eerste vereenigde men zich met het
voornemen der Kamerfractie om tegen het
wetsontwerp stelling te nemen,' op grond o.a.
van de overwegingdat door de invoering
van een dergelijk volksleger het gevaar vergroot
wordt van het onverantwoordelijk drijven der
chauvinistische elementen in ons land en dat
de legerversterking schade zal doen aan het
vertrouwen der oorlogvoerenden in de neu
traliteitspolitiek van Nederland.
In de tweede motie werd instemming be
tuigd met „de toenemende beweging onder
de socialisten der oorlogvoerende landen, met
name van Duitschland, Frankrijk en Engeland,
naar een spoedigen vrede."
Aan de Duitsche partij werd een telegram
van hulde gezonden wegens haar manifest,
aandringend op het aanknoopen van vredes
onderhandelingen. M. Crt.
Mr. P. J. Troelstra is ongesteld en zal
op advies van zijn arts gedurende geruimen
tijd absolute rust moeten nemen.
VERLOF AAN ONDERWIJZERS.
Een onderzoek wordt ingesteld van wege
het Ministerie van Binnenlandsche Zaken
naar het aantal onderwijzers, dat zich onder
de wapenen bevindt, benevens naar de min
dere of meerdere noodzakelijkheid van hun
aanwezig zijn in de school.
DE LANDSTORMWET.
De behandeling van het ontwerp-Landstorm-
wet in de Tweede Kamer wordt, zoo schrijft
het Ilandelsbl., pas in de tweede helft van
Juli verwacht.
Naar het blad verneemt, raakt de oppositie
tegen het ontwerp niet het principe der wet,
doch komt zij voort uit de overweging, dat
het ontwerp, zooals het thans luidt, ver over
den oorlogstoestand heen reikt. Immers de
algemeene oefenplicht, zooals het ontwerp
dien in uitzicht stelt, zou eerst na drie of vier
jaar tot de mannen van 30 jaar kunnen
worden uitgebreid.
PARIJS, 27 Juni. [Havas]. Officieele kennis
geving
In de streek ten Noorden van Atrecht zijn de
Duitschers er in geslaagd om wederom vasten voet
te krijgen in den hollen weg van Ablain naar Angres.
Op een front van 200 meter ten Noorden van
Souchez is de dag gekenmerkt geweest door een
bombardement met tusscbenpoozen, waardoor in
het bizonder de buitenwijken van Atrecht zijn ge
teisterd.
Tusschen Neuville en Angres en tusschen de
Oise en de Aisne in den nacht van den 28sten op
den 27sten van tijd tot tijd geschutvuur.
Die nacht was voor het overige tamelijk roerig,
in het bizonder bij Quennevieres, alwaar, na een
gevecht met zware artillerie, een zwakke Duitsche
troepenmacht de loopgraven trachtte te verlaten,
door ons met gemak werd teruggeworpen.
In Lotharingen hebben de Duitschers, na Arra-
court met brandbommen te hebben bestookt, met
anderhalve compagnie een aanslag op dat dorp
beproefd, die mislukte.
Fransche vliegers wierpen den 25sten op het
station van Louai 10 bommen van 165 m.M. Het
station bleek ernstig te zijn getroffen.
EERLIJN, 27 Juni. [Wolff.] Officieele mede-
deeling van het groote hoofdkwartier
Wij hebben vijandelijke artillerie, die naast de
kathedraal van Atrecht was opgesteld, beschoten.
Een stapelplaats van munitie vloog in de lucht.
In de Argonnen, ten Westen van Vienne le
Chateau, werd een stuk loopgraaf bestormd -en
tegen onderscheidene tegenaanvallen der Franschen
gehouden.
In de officieele Fransche mededeeling van den
26sten wordt gezegd, dat wij bij Ban de Sapt vier
machinegeweren verloren. Dit is onjuist, de vijand
is na de nederlaag, die hij daar geleden heeft, bij
geen van zijn tegenaanvallen ook maar in de nabij
heid van de door ons veroverde stelling gekomen.
Integendeel is onze buit verhoogd tot 268 gevan
genen, twee revolverkanonnen, vijf machinegeweren
en 7 kleine en groote mijnwerpers.
WEENEN, 27 Juni. (Wolff.) Officieele kennis
geving van heden
Na hunne nederlaag bij en ten Zuiden van Lem-
berg, trokken de Russen zich met hunne hoofd
macht in Oostelijke richting terug en namen zij
opnieuw met groote strijdkrachten stelling op de
hoogten ten Oosten van Dawidowka, die ten Oosten
van Micklascow, en bij Jariczowstary. Op dit
front namen onze troepen, na dagenlang vechten,
de vooruitgeschoven stellingen van den vijand.
Zij werkten zich tot op stormafstand van de vijan
delijke hoofdstelling, en zijn daar ten slotte op
talrijke plaatsen binnengedrongen. In het bijzonder
is in den sector bij en ten Zuiden van de Bobrka
(ten Zuidwesten van Lemberg) de tegenstander
uit een aaneengesloten deel van zijn front
geworpen.
Sedert vanochtend zijn dc Russen weder over
het heele front in aftocht. Ook ten Noorden van
Zolkiew en ten Noorden van Rawa-Ruska wijkt
de vijand voor de verbonden troepen die hem
vervolgen.
Aan de Boven-Dnjestr duren de gevechten voort.
Na een bitter gevecht hebben de Duitsche troepen
de hoogten bij Bnckaczowce bestormd.
Van Halicz stroomafwaarts en aan de Bessara-
bische grens heerscht over 't algemeen rust.
In de gevechten tusschen 21 en 25 Juni heeft
alleen het leger van Boehm-ErmolÜ 71 officieren
en 14,100 man gevangen genomen en 26 machine
geweren buitgemaakt.
ROME, 27 Juni, (Reuter.) Officieele kennis
geving
Ten Westen van den Montecroce-pas hebben
onze troepen den top van den Zellenkofel
bezet. -t
Langs de Isonzo dringen wij aan de over
zijde van de rivier langzaam, maar onafge
broken op. - J
Op de grens van Tirol en Trentino wordt
het artilleriegevecht op langen afstand
voortgezet.
Hevige stormen hebben gisteren het op
treden van onze troepen vooral in het berg
achtig deel van het oorlogsterrein vertraagd.
De Entente-staten schijnen weer hoop te hebben
om Bulgarije te winnen. Zoo schrijft de (Engel
sche) Nation
„In weerwil van den ernstigen staat van zaken
in het Oosten, geven de betrekkingen tusschen de
Entente-mogendheden met Bulgarije meer hoop
dan in eenig ander tijdperk sedert het uitbreken
van den oorlog. Al de correspondenten te Sofia
zenden opgewekte telegrammen. De bondgenooten
hebben Bulgarije eindelijk op eigen hand bepaalde
voorstellen gedaan in plaats van het, gelijk tot nog
toe, rechtstreeks met Servië te laten handelen.
Het aanbod, dat men het heeft gedaan, is, naar
men zegt, een volledige inwilliging van al zijn
rechtmatige territoriale eischen. In plaats van zijn
van zijn vaste antwoord te geven, dat het zijn
onzijdigheid handhaafde, heeft Bulgarije de mogend
heden geantwoord met een nota, die schijnt te
erkennen, dat hun voorstellen over het algemeen
bevredigend zijn, met het verzoek echter om eenige
inlichtingen over bizonderheden. Het overweegt
in éen woord het aanbod.
„Inmiddels maakt de Duitsche pers openbaar,
dat Bulgarije Turkije over concessies heeft gepolst,
nagenoeg zooals Italië ze van Oostenrijk trachtte
te verkrijgen- Het vroeg om den afstand van
Thracië tot de lijn Enos—Midia, maar Turkije
aarzelde blijkbaar om zelfs een kleine wijziging van
zijn grens toe te staan, waardoor de spoorweg
naar Dedeagatsj geheel over Bulgaarsch gebied
zou komen te loopen. Indien Turkije in die mate
onhandelbaar is, moet de taak van de diplomatie
der bondgenooten licht zijn."
Eén opmerking dringt zich op. Bulgarije ver
langt Macedonië. Servië weigert dat ai te staan.
Bieden Servië's bondgenooten dat nu, achter zijn
rug om, Bulgarije aan Maar als Servië blijft
weigeren, zal het voor Bulgarije niet veel verschil
maken, of de Entente het aanbiedt. Misschien
echter vindt de Entente dien eisch van Bulgarije
niet rechtmatig, en heeft het alleen rechtmatige,
dus andere eischen van Bulgarije ingewilligd.
Maar, het is bekend, Bulgarije neemt alleen ge
noegen met Macedonië, Duidelijk is de toestand
nog niet.
Een andere opmerking van minder belang is, dat
Bulgarije van Turkije concessies trachtende los te
krijgen, niet nagenoeg hetzelfde, maar heel wat
anders doet dan Italië tegenover Oostenrijk. Turkije
is Bulgarije's bondgenoot niet. Overigens verluidt
van andere zijde, dat Turkije op dit punt volstrekt
niet zoo onhandelbaar is. Ook op dit punt dus
tegenstrijdige beschouwingen. „N. R. C."
BERLIJN, 26 Juni. (Wolff.) De Norddeutsche
Allgemeine Zeitung schrijft in zijn politiek over
zicht van den dag
Het bestuur der sociaal-democratische partij in
Duitschland maakt een verklaring openbaar onder
het opschrift „De sociaal-democratie en de vrede",
waarin zij uiteenzet hoe de Duitsche sociaal-demo
cratie in den strijd om de nationale onafhankelijk
heid en zelfstandigheid van Duitschland haar plicht
heeft gedaan en hoe haar vredelievende bemoei
ingen door de sociaal-democraten in vijandelijke
landen werden opgenomen. Als een feit wordt
vastgesteld dat de groote meerderheid van de
socialisten in Frankrijk en Engeland die bij het
internationale socialistische bureau zijn aangesloten,
zoomede hun vereenigingen en besturen den oorlog
aan de zijde hunner regeeringen willen voortzetten
totdat Duitschland volkomen ter aarde is geworpen.
Trots de vaststelling van dit feit verlangt het
bestuur der sociaal democratische partij, onder
mededeeling van zijn eigen oorlogsdoeleinden,
gegrond op den gunstigen militairen toestand die
door de dapperheid onzer landgenooten is geschapen,
dat de regeering haar bereidwilligheid zal te kennen
geven om in vredesonderhandelingen te treden en
daardoor aan den bloedigen strijd een einde te
maken. De Vorwarts is wegens deze verklaring
met het oog op de nog altijd bestaande voorschriften
der censuur op de bespreking van het doel van
den oorlog, verboden. Het is in hooge mate te
betreuren, daar deze poging om vooruit te loopen
op de besluiten van de regeering in het buitenland
een indruk zal maken, die waarschijnlijk ook der
meerderheid van de Duitsche sociaal-democratie
ongewenscht voorkomt. Naar beproefde voorbeelden
zal het manifest nopens een algemeen verlangen
naar vrede als bewijs worden aangevoerd van een
in Duitschland in werkelijkheid niet bestaande
oorlogsmoeheid. Het manifest kan dus de hoop
onzer vijanden weer verlevendigen. Zoodra de
vordering van de militaire gebeurtenissen en de
politieke toestand uitzicht bieden om met goed
gevolg in vredesoverwegingen te treden, zal de
regeering uit eigen beweging het hare doen. Tot
zoolang is er voor het Duitsche volk maar één
parool„volhouden".
Er zijn velen, die van meening zijn, dat dc
Europeesche oorlog alleen ter zee beslist kan
worden en dat men daarom nog een buiten
gewone krachtsinspanning van de Duitsche
vloot kan verwachten. De Daily Mail heeft
nu inderdaad vernomen, dat Duitschland met
buitengewone toerustingen ter zee doende is.
Een Duitsch officier, die in Nederland geïnter
neerd is, heeft volgens de Daily Mail, ver
klaard, dat Duitschland sedert het begin van
den oorlog een dreadnought van 25.600 ton
en een linie-kruisei' van 26,200 heeft voltooid
en op beide schepen de kanonnen van 30.5
c.M. waarmee zij gewapend zouden worden,
door kanonnen van 38 c.M. heeft vervangen.
Vier andere dreadnoughts en een aantal linie
kruisers zouden hun voltooiing naderen en
tegen het einde van dat jaar klaar kunnen
zijn, om zee te kiezen. Zij zullen, naar ver
luidt, met kanonnen van nog grooter kaliber
dan 38 c.M. gewapend worden. De moeilijk
heid om een schip met zwaardere kanonnen
te wapenen dan die welke er oorspronkelijk
voor bestemd waren, is dat men de torens
en basementen van de kanonnen moet ver
anderen, wat een moeilijk en kostbaar werk
is. Het gewicht dat het schip te dragen
krijgt, wordt gewijzigd en de stabiliteit zou
daaronder kunnen lijden. Maar als de schepen
onvoltooid zijn, zijn zulke veranderingen wel
mogelijk, meent dé Daily Mail.
De nieuwe groote kanonnen van de Duit
schers zijn zeer licht voor hun omvang en
dat maakt een verzwaring van de pantsering
mogelijk. Krupp levert b.v. een kanon van
38 c.M. dat slechts 66 ton weegt tegen de 96
ton, die een Engelsch kanon van hetzelfde
kaliber weegt. Tien Duitsche kanonnen van
38 cM. zouden niet meer wegen dan tien En
gelsche van 34.3 c.M. zooals de schepen van
de Iron Duke-Klasse hebben. Het kan dus
zeer goed dat een Duitsch sehip van de
grootte van de Iron Duke met kanonnen van
38 c.M. bewapend wordt.
De Duitsche schepen, die nog in het begin
van aanbouw waren, kunnen zeer goed zoo
veranderd worden, meent de Daily Mail, dat
er zwaardere kanonnen dan de 38 c.M. op
geplaatst kunnen worden. Voor den oorlog
had Krupp een kanon van ongeveer 41 c.M.
ontworpen dat 100 ton woog en een projectiel
van 2028 Engelsche ponden afschoot. Sedert
den oorlog is Krupp zelfs, volgens de be
richten van neutralen, begonnen met het
gieten van kanonnen van 45 c.M. die een
projectiel van ongeveer 3000 pond afvuren.
De Engelschen moeten er in elk geval op
voorbereid zijn, dat de nieuwe Duitsche
oorlogschepen veel zwaarder gewapend zijn
dan de vroegere opgaven het voorstelden.
Hierbij dient nog opgemerkt dat de nieuwste
en grootste linie-schepen van de Engelschen
(als Renown, Repulse, Resistance) berekend
waren op zware kanonnen met een kaliber
van 38.1 c.M.
(N. R. C.)
De operatie van den sultan van Turkije,
die noodzakelijk geworden was, is volgens een
Wolff-telegram uit Konstantinopel goed ge
slaagd. Na de operatie ontving de sultan
den eersten kamerheer Teofik bey en droeg
hem op den ministers den goeden uitslag mee
te deelen van de operatie, die hem van zijn
kwaal had bevrijd. Het bericht werd door
de bevolking met geestdrift ontvangen.
's Avonds laat vlagde de heele stad.
WASHINGTON, 25 Juni. (Reuter.) Naar
aanleiding van de berichten, dat de Ameri
kaansche post naar Noorwegen, Zweden,
Denemarken en Nederland, tijdens het vervoer
ervan door oorlogvoerenden landen open
gemaakt wordt, heeft de Amerikaansche post
meester-generaal last gegeven om de post
voor die landen tijdelijk te zenden met schepen
die rechtstreeks naar die landen bestemd zijn.
Er is reden om te gelooven, dat de Zweed-
sche gezant hier de zaak bij zijn regeering
ter sprake heeft gebracht.
BLOEMFONTEIN, 25 Juni. (Reuter.) Rocco
de Villiers, een van de voornaamste leiders
van den opstand in den Oranje-Vrijstaat, is
tot vier jaar gevangenistraf en 500 boete
veroordeeld.
Er is nu een officieus bericht uit Berlijn
van Korr. Norden over de vredesgeruchten
van den tijd, welke door de Duitsche regeering
koel van de hand zouden zijn gewezen. „Aan
gezien deze berichten steeds samenvallen,
aldus het Berlijnsche bureau, met Duitsche
overwinningen en nederlagen van Duitsch-
land's vijanden, is het verband nogal duidelijk.
Het doel dezer campagne, geleid door de
buitenlandsche pers, is natuurlijk om de
Duitsche regeering voor te stellen als de
hinderpaal om een duurzamen vrede te ver
krijgen en daardoor ontstemming onder het
Duitsche volk te verwekken. Dit doel is
verijdeld door de bondige verklaring der
Duitsche regeering, dat geen der haar vijan
dige staten tot nog toe vredesvoorstellen ge
daan heeft. Hoe geloofwaardig de vredes-
neigingen der tegenstanders van Duitschland
ook mogen zijn, men blijft te Berlijn op stand
punt, dat de regeeringen der Duitschland
vijandige staten zich eerst duidelijker moeten
uitspreken bij monde van bevoegde en gevol
machtigde personen. Het onvermijdelijke
over en weer praten, terwijl de wapens in
rust zijn, zou door de tegenstanders ten
nutte gemaakt kunnen worden om hun krachten
weer te verzamelen."
Voordien had de Nordd. Allg. de volgende
verklaring openbaar gemaakt
„Gedurende den heelen oorlog heeft geen
vijandelijke regeering, hetzij indirect of direct,
vredesvoorstellen aan Duitschland gedaan.
Ook is tot dusver der Rijksregeering niets
bekend geworden omtrent vredesbereidvvillig-
heid van een vijandelijke regeering."
De Vorwarts kan zich met dit dementi niet
vereenigen en wijst dan op den brief van den
Voorzitter van den bond „Neues Vaterland",
reeds door ons medegedeeld, waaruit het
tegendeel blijkt. Maar het blad ziet nu
een nieuwen weg voor vredesonderhandelingen
gebaand worden. Een Züzichsch blad heeft
gemeld, dat in Zwitserland binnenkort „ver
scheidene politieke persoonlijkheden, zoowel
van de drievoudige entente ais van de centrale
mogendheden zullen aankomen, om tot niets
bindende besprekingen te houden over de
grondslagen van een vredesconferentie". De
bijeenkomst heet plaats te zullen hebben op
voorstel van president Wilson.
De Vorwarts doet nog aanhalingen uit
bladen van verschillende richting om te be
wijzen dat er van verschillende richting om
te bewijzen dat er van verschillende kanten
geloof wordt gehecht aan het aanstaande zijn
van vredesonderhandelingen, en wel naar
aanleiding van voorstellen, die van Engeland
zouden uitgaan.
(„Ned.")
Door de Antirev. Kiesvereeniging alhier
zijn candidaat gesteld voor de a. s. gemeente
raadsverkiezing, de heeren J. J. de Jager
(aftr.), C. Wolfert, H. van Wijck Sr. en J. de
Bruijne Mz. (Christel. Hist., aftr.)
