Antirevolutionair voor nieuws- en Advertentieblad Zeeland. FEUILLETON. H>e Broeders. Uit de Pers. Tweede Kamer. Binnenland. No. 1229. Zaterdag 5 Juni 1915. 13' Jaargang. ABONNEMENT: Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco per post: voor Nederland ƒ1,10. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec teuren en Brievengaarders. Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op Feestdagen, bij den Uitgever D. H. L1TT09IJ Az. te TER NEUZEN. Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave. ADVERTENT1ËN: Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIEN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER. Alle stukken voor de redactie bestemd, te zenden aan den Uitgever, Vloos- wijkstraat 21, Ter Neuzen, met vermelding„Aan de Redactie." Aanname van Advertentiën tot 1 uur op den dag der uitgave. V Haat. Als er iets is, 'dat met bezorgdheid moet vervullen voor het saamleven der natiën in de toekomst, dan is hot wel het thans bijna algemeen waargenomen verschijnsel van ont- zinden en redeloozen haat, die het ééne volk tegen het andere koestert. Engelschen en Duitschers haten elkaar doodelijk. Duitschers en Italianen haten elkaar niet minder. Hier is niet slechts het ontvlammen der oorlogswoede, de drift om den tegenstander te verslaan, die onafscheidelijk aan krijgvoeren verbonden zijn. t Ilier is do grimmige, bittere haat. Keer, zoo zeide dezer dagen een spreker, elk der lofprijzingen van de liefde, die gij in 1 Corinthe 13 vindt, om, en ge hebt een beeld van den haat. De haat ontaardt en ontadelt den mensch en doodt schier alle overblijfselen in hem van het beeld Gods. Schrikkelijk oordeel voor hèm, die dien hartstocht ontketend en voedt. Wie zal de vruchten van het zaad, dat thans met zoo volle hand wordt gestrooid, weder te niet doen Zie het in Italië. Berichten melden ons, hoe benden opgeschoten jongens in sommige steden Duitsclie eigendommen verwoesten. Eu dat is nog maar een begin. De haat vindt ten slotte slechts lessching in het bloed van den naaste. De honger van den haat wordt slechts bevredigd met het leven van den naaste. De haat is echt duivelsch. De hel viert in deze dagen haar hooge triomfen. De volkeren hebben den haat lief. „Van nature geneigd God... en den naaste te haten." Z. V Agitatie. üp vele plaatsen in ons land is een vergade ring-woede uitgebroken. Protest-meetings zijn niet van de lucht. De zaak, die zooveel beroering wekt, is het Z E L A N D I A. 56) Ineens trekt ze de deur naar zich toe. Ze buigt zich voorover, om den inhoud na te gaan. Maar 't is haar te donkerze staat op en haalt het licht. Gevaarlijk zwaaiend laat ze zich weer op de knieën zinken. Het lampje zet ze naast zich. Nu kan ze in de kast blikken, 't Is slechts een zeer eenvoudige met een oogopslag heeft ze den inhoud over zien. Een grijns van minachting maakt haar gezicht nog afschuwelijker. Ze bespeurt geen geld, slechts een paar kleine stapeltjes guldens eenige rollen kwartjes Maar daar, achterin Ila, papier. Haar, sidderende handen halen het naar zich toe. PapierMaarDat zijn Ze houdt ze met haar beverige vingers dichter bij het licht. En ze bemerkt, dat het effecten zijn. Ze is woedend. Effecten zijn in haar oogen altijd in waarde gelijk geweest voorstel der Regeering tot instelling van een tijdelijk gezantschap bij den Paus. Het is te begrijpen, dat dit voorstel, of wilt ge, wets-ontwerp, heel wat pennen en tongen zou in beweging brengen. Dat is verklaarbaar met het oog op onze volkshistorie. En dat kon niet uitblijven, indien men aan zekere spreekwoordelijk geworden agitatie middelen denkt, waaraan de laatste heugenis nog geen twee volle jaren oud is. Wat de kwestie zelve betreft, we laten ons daarover niet uit. We gelooven, dat de zaak waard is, van alle zijden nuchter en kalm beschouwd te worden. En het recht, dat iemand zich vóór of tegen publiekelijk uitspreekt, blijft onverkort. Toch komt het ons voor, dat de tijden er zich al bijzonder slecht toe eigenen, over dit onderwerp min of meer ophitsende rede voeringen te houden, die uitmuntend kunnen werken, om de Nederlandsche natie te ver- deelen. En zeker mocht toch tevens wel eens ernstig overwogen worden, of ons huidig ministerie, 't welk het jsntwerp indiende met het oog op een mogelijke medewerking ter bevordering van den vrede, dan in dezen totaal zijn hooggeloofde voorzichtigheid en beleid ganschelijk verloor. Eenig vertrouwen meer, zou toch rechtmatig kunnen worden verwacht. Het gaat dan 0. i. ook niet aan, nog vóór het eindverslag is verschenen, het instellen van bedoeld gezantschap te kwalificeeren, gelijk 31 Mei in Den Haag geschiedde door een der sprekers op een „protestbijeenkomst." Bedoelde spreker noemde het gezantschap nutteloos, noodeloos en zinneloos. Dergelijke krachttermen moest men niet gebruiken. Meestal verraden ze eigen zwakheid. En stellig bevorderen ze niet een zakelijke behandeling. Z. „De Zeeuw" schrijft: De heer II. Koelmans te Ter Neuzen heeft tegen het begin van deze maand het redacteur schap van ons zusterorgaan „Luctor et Emergo" nedergelegd. Wie, als wij, van het werk van dezen be kwamen penvoerder heeft kennisgenomen, beseft wat de a.-r. Pers in hem verliest. De artikelen van zijn hand waren vooral op polemisch gebied, in den regel zeer logisch en ad rem. Vooral d'e magistraat van Ter met schuurpapier. Liefst had ze blanke guldens en rijksdaalders. En kon het niet anders, dan bankpajner. Maar hier vindt ze niets dan effecten. Trillend door de uitwerking van den drank en woede, houdt ze nogmaals, als om zich stellig te overtuigen, de papieren bij het lichtTe dichtZe vatten vlam Hevige schrik doorschokt haar lichaam. Ze tracht het brandend papier te doovenze stoot tegen het lampje, dat kantelt, omvalt de olie verspreidt zich, drenkt de papieren, het vloerkleedDe vlam groeit, groeit, lekt gulzig met lange tongen, slaat honderd armen uitbespringt het tafelkleed sluipt naar de raamgordijnen, klimt er in razende vaart tegen opmet een knal springen de ruiten in stukkende wind jaagt de vlam terugvoor een oogenblik dikke rookwolken vullen de kamer de vlammen steigeren langs de wanden blaken de zolderingschilderijen vallen vlammend in den vuurpoel De boerin van den Eikenhof is huilend op- gestooven. Maar de drank werkt na. En na een paar sprongen stort ze neer, bijna stikkend in den heeten walm. Weer overeind, weer een paar schreden vurige duivels schijnen haar van alle zijden te bespringen. Ze wil zich oprichten aan de tafel, maar de tafel brandtzij zelve ze brandtZe Neuzen en de liberale Kamerleden uil zijn district zullen zijn heengaan niet betreuren. Zelandiaschrijft De heer II. Koelmans te Ter Neuzen heeft met het eindigen der maand Mei de redactie van de aldaar verschijnende Luctor et Emergo, welke hij gedurende 12 jaar gevoerd heeft, nederlegd. In hem verliest het anti rev. blad een slagvaardige pen en de coalitie een onver moeid strijder. Verschenen is het voorloopig verslag in zake •het Tijdelijk Gezantschap bij den Paus. Hier volgt een verkort uittreksel van de in de afdeelingen gemaakte opmerkingen. Een eerste opmerking gold den aandrang, die van de Regeering uitgaat tot een buiten gewoon spoedige behandeling. De Minister van Binnenl. Zaken verklaarde wel, dat de zaak, waarom het gaat ernstig geschaad zou worden, indien zij werd uitgesteld, maar nader gemotiveerd werd deze verklaring niet. Bij vele leden had dit bevreemding gewekt. In de tweede plaats achtten vele leden, dat de Regeering in hare Memorie van Toe lichting geen voldoende licht had ontstoken, omtrent de redenen, welke haar bij de be handeling hebben geleid. De zending van Dr. Nolens geeft naar het oordeel van vele leden blijk, dat ook zonder aanstellen van een tijdelijken gezant de Regeering zich met den Paus in verbinding kon stellen. 10 Febr. j.l. verklaarde de Min. v. Buitenl. Zaken in de Eerste Kamer, dat de omstan digheden er niet naar waren om de missie bij den Pauselijken Stoel te herstellen. Zijn die omstandigheden sedert zoozeer veranderd En waarin bestaat die verandering P Aangedrongen werd op overlegging aan de Kamer van het schrijven van den Kardinaal- Staatssecretaris, waarin deze het „hoogst nuttig" achtte, dat een vertegenwoordiger van Nederland zich bij het Vaticaan te Rome bevond. De zaak-zelf van het aanstellen van een tijdelijken gezant bij den Paus werd zeer verschillend beoordeeld. Sommigen waren sterk tegen, anderen waren er vóór. Anderen wilden eerst nadere inlichtingen van de Regeering en stelden daarvan hun stem afhankelijk. Sommigen achtten het wetsontwerp princi pieel onaannemelijk. Anderen vreesden dat met dit w. 0. de eenheid der natie in gevaar zou kunnen komen. Verscheidene leden wilden de Regeering de vrije hand laten en lieten de verantwoor- rukt zich de brandende kleeren van 't lichaam. De ontzaglijke werkelijkheid maakt haar rade loos. Ze doet nog een wanhopipe poging te ontkomen, 't Gelukt haar de deur te bereiken snijdend angstgegil brengt haar geheel tot bezinning, 't Is Greta, die, hulpelooze als ze is, haar hulp inroept. Ze licht de arme uit het bed, draagt ze naar buiten. Nergens anders is ze immers meer veilig. Maar opeens voelt ze een heeten gloed, een snerpende pijn de felle wind heeft haar nog smeulende kleederen weder vlam doen vatten en in een oogenblik staat ze in lichtelaaie HOOFDSTUK XIX. Laat, zeer laat in den avond had de zoekende boer van den Eikenhof nog licht opgemerkt in het hem zoo welbekende huisje aan den straatweg. En het had hem verwonderd. Sterker zou zijn bevreemding geweest zijn, indien hij er ware binnengetreden. Hij zou er gevonden hebbenzijn eigen kind, den vermisten zoon Toen Gerrit Wouters in zijn dolle woede het mes had gegrepen, was Karei weggeijld. Een ontzettende angst had hem overmeesterd, en in ijlende vaart had hij zich het erf afge- spoed. Ilij temperde zijn gang niet, voor hij den Eikenhof een eind achter den rug had. Toen kwam hij eenigermate tot bezinning. delijkheid voor den voorgestelden maatregel voor rekening der Regeering. Vele leden ontvingen gaarne duidelijk en positief antwoord op de volgende vragen le. dat zij tot instelling van een permanent gezantschap bij den Paus in geen geval naar medewerking zal verleenen 2e. dat zij aan de tijdelijke zending een einde zal maken, zoodra de vrede geteekend is of reeds vóór dien tijd, als moest blijken, dat samenwerking met den Pauselijken Stoel niet aan pogingen tot herstel van den vrede bevorderlijk kan zijn 3e. dat zij, indien men zich later ter be stendiging van het eezantschap zou beroepen op het antecedent der tijdelijke missie, dat beroep ongegrond zou achten. Verscheiden leden verklaarden hun stem niet aan het ontwerp te kunnen geven, indien de Regoe- ring deze vragen niet onomwon den in bevestigenden zin beant woordde. Anderen achtten den Paus den geschiksten bemiddelaar voor den vrede, en legden er den nadruk op dat slechts een tijdelijke en bijzon dere missie wordt voorgesteld, waarom het opperen van principieele bezwaren, ontleend aan de scheiding van Kerk en Staat, misplaatst werd genoemd. VERKIEZINGEN. Zaandam. Zoowel de sociaal-democraten als de vrijzinnig-democraten hebben besloten, bij de periodieke raadsverkiezingen den Gods vrede te bewaren. De katholieken en de anti-revolutionairen hebben reeds eerder een dergelijk besluit senomen. Zaandam. In de vergadering van de afdeeling Zaandam der S. D. A. P. werd na langdurige discussie besloten in te gaan op het voorstel der antirevolutionaire kiesvereeni- ging „Nederland en Oranje" ter aanvaarding van het bestand. Bussum. De vergadering van de Vrijzin nige Kiesvereeniging besloot bij de a. s. ge meenteraadsverkiezingen den Godsvrede te handhaven, indien ook de rechtsche partijen daarin meegaan. A r n h e m. De Centrale Vrijzinnige Kiesver. heeft, betreurende het besluit van de afdeeling der S. D. A. P. in zake de gemeenteraads verkiezing in 1915 en van oordeel, dat ook thans nog strijd ongewenscht is, besloten, de aftredende vrijzinnige leden opnieuw candidaat te stellen en de candidaten der andere partijen, Wat thans aan te vangen? Aan terugkeeren durfde hij niet te denkenin het donker van den avond meende hij elk oogenblik het groote mes in vaders hand hem te-zien tegenblikkeren. En daarbij kwam nog de vrees, dat Aart Bouwens woord zal houden en aan Wouters schrijven zalzeker zal hij de zaken nóg erger en ongunstiger voorstellen, dan in werke lijkheid reeds zijn, en wat zal er dan niet ge beuren Werktuiglijk loopt hij den straatweg verder op. Daar is hij het thans weer bewoonde huisje van zijn oom Hendrik genaderd. Oom HendrikIn zijn verbeelding ziet hij zich weer staan in den winkel, op heeterdaad ge grepen, maar ook herinnert hij zich daarbij onmiddellijk de edelaardige handelwijze van zijn oom, de vriendelijke en vermanende woorden, hem daar toegesproken. Er schiet een gedachte door zijn hoofd, daar aan te kloppenwant al woont oom Hendrik daar niet, daar is toch immers, naar hij vernomen heeft, Eva En de vriendelijke oude vrouw, die hij dien bewusten avond, ook heeft ontmoet. Weifelend staat hij stil. Hij voelt zich 7.00 diep ellendig. DakloosDoor zijn eigen vader bedreigd, verdreven. (Wordt vervolgd.) I [1 j Nadruk verboden. DOOR

Krantenbank Zeeland

Luctor et Emergo | 1915 | | pagina 1