Oorlogsberichten.
Biimenlaiidsch Nieuws.
volk nog wacht, dan gelooven wij dat zij dat
doen omdat zij zulks in de gegeven omstandig
heden doelmatig achten, evengoed als zij het
voorheen doelmatig achtten den nadruk te
leggen op de beteekenis van hetgeen reeds
bereikt was het definitief tot stilstand brengen
van den Duitschen opmarsch.
Op dezelfde wijae meenen wij dat ook moet
verklaard worden, dat de Times eenigen tijd
geleden een hoofdartikel schreef over het
doel van Engeland met den oorlog, dat wel
aan eenige maanden vroeger verschenen
Duitsch blad kon zijn ontleend en toen ter
tijde door dezelfde Times als vuige laster
zou gebrandmerkt zijn. Er stond immers in
dat hoofdartikel te lezen, dat Engeland thans,
gelijk vroeger in de geschiedenis zoo menig
maal, op het vasteland een combinatie van
mogendheden tegen de eene sterkste mogend
heid had gevormd, die het in zijn positie van
beheerscher der wereldzee, en der wereld
markt vooral, bedreigdedat Engeland niet
voor België noch voor zijn andere bondge-
nooten streed, maar voor zichzelf en voor
zijn bondgenooten slechts omdat en voor
zooverre het in zijn eigen belang was er voor
te strijden.
Wij zien in deze schijnbare tegenstrijdigheid
de volmaakte consequentie der doelmatigheid.
Ietwat eenzijdig den nadruk te leggen op het
aandeel, dat de schending van België's neu
traliteit op het deelnemen van Engeland aan
den oorlog heeft gehad, heeft groote uitwerking
gehad op de oorlogsstemming in het Britsche
rijk en op de sympathiën der neutralen en
zoo was het ook doelmatig om, zoolang de
bondgenooten terugtrokken en later defensief
bleven, eenzijdig licht te laten vallen op het
succes der verdedigingdat daarmee geen
rechtstreeks positief resultaat werd bereikt,
hoefde voorloopig niet op den voorgrond ge
steld.
Nu heeft dat alles zijn dienst gedaan, zou
overbodig, ja, misschien schadelijk worden.
Want wil Engeland den oorlog winnen en dat
wel zoo spoedig mogelijk, dan moet van het
Engelsche volk nog een zoo groote inspanning
worden gevergd, als het wellicht niet zoozeer
geneigd zou zijn te brengen, besefte het niet,
dat in de eerste plaats voor Engeland zelf is,
dat het zich die inspanning moet getroosten.
Lord Kitchener heeft in antwoord op een
vraag hoe lang de oorlog naar zijn meening
zou duren, geantwoord, dat hij zulks niet
wist, wel wist hij echter dat de oorlog in het
voorjaar zou beginnen. Dat inderdaad ook
Engeland in het nu komende voorjaar een
geweldige krachtsinspanning zal ontwikkelen,
wordt, dunkt ons, aangekondigd door de om
standigheid, dat de ümgelsche officieuse uit
latingen over den oorlogstoestand nu niet
meer uitwijden over de beteekenis daarvan,
dat de Duitsche opmarsch in Frankrijk tot
staan is gebracht, maar er thans den nadruk
op vestigen dat met dat al het Engelsche leger
nog 300 K.M. van den Rijn verwijderd is.
Voor den neutralen lezer kan dit misschien
dit voordeel opleveren, dat er niet zooveel
drukte meei; zal worden gemaakt over oorlogs
gebeurtenissen, die ten opzichte van dien be
oogden opmarsch naar den Rijn als incidenten
zonder veel beteekenis zijn te beschouwen.
Het succes, dat de Engelschen bij Neuve
Chapelle en ten Noordoosten daarvan hebben
behaald, heeft het beloop van de slaglinie
daar in de buurt nu tot ongeveer 3 kilometer
ten Oosten van Aubert gebracht vandaar
loopt zij nog naar het Zuidwesten tot Festubert.
De binnenwaartsche bocht van het front der
bondgenooten nabij la Bassée is er door dit
succes nog niet uitgewerkt, misschien draagt
het er echter toe bij het zoover te brengen.
De krachtsinspanning der Duitschers in het
Oosten, waar wij eergisteren over spraken,
komt in de laatste berichten van dat gevechts
terrein al scherper uit.
In België.
Uit de streek van Atrecht komen den
laatsten tijd voortdurend berichten van hevige
plaatselijke gevechten Noordelijk van St. Lau
rent langs den spoorweg naar Lens, hebben
de Duitschers op de heuvels zware artillerie
opgesteld, waarmede Aubigny zelfs bereikt
wordt. Deze stad is grootendeels verwoest.
Twee Roomsch-Katholieke kerken zijn ook
totaal platgeschoten. Er is schrijft men
uit Duinkerken aan de actie van den
vijand op dit gedeelte van het front geen
bijzondere beteekenis te hechten. Het is niet
denkbaar, dat de Duitschers erin zullen slagen
hier ooit de linie te forceeren. De Fransche
troepen, gesterkt door een sterke Engelsche
reserve, verkeeren hier in de beste conditie.
De bergachtige hoogten rond St. Pol zijn
daarbij zeer gemakkelijk te verdedigen.
De Engelschen konden zich te La Bassée
niet handhaven en weken terug. Drie kilo
meters van Violaines werd een hardnekkige
strijd geleverd, waarbij de Duitschers zware
verliezen leden.
Te Lillers, niet ver van de vesting Aire,
waar de kerk voor hospitaal is ingericht, zijn
250 zwaargewonde Engelschen binnengebracht
en 82 Duitschers. De pastoor van Lillers is
door typhus aangetast, terwijl hij typhuslijders
verpleegde. Thans verblijft hij in het lazaret
in Mardyck. De typhus breidt zich niet on
rustbarend uit. Toch komen de gevallen nog
sporadisch voor.
Op het voorbeeld van Schaerbeek hebben
meerdere gemeenten in België magazijnen
van levensmiddelen geopend, ter verdeeling
aan het volk. De bedongen prijzen blijven
ver beneden den prijs door de winkeliers ge
steld. Deze maatregel is van niet weinig
belang voor de volksklasse, die het meeste
en het zwaarste door de omstandigheden ge
troffen wordt.
De censuur te Duinkerken is verscherpt.
Verschillende Engelsche oorlogscorrespon
denten zijn op last van de militaire overheid
uit het gebied van Duinkerken verwijderd.
Alle brieven passeeren den censor. Er wor
den alle mogelijke listen bedacht om de cen
suur te ontduiken. De meeste brieven voor
het buitenland gaan nu via Parijs of een
andere stad in het binnenland. „Laguerre"
van St. Omer is geschorst omdat 't melding
heeft gemaakt van een overwinning die de
vijand op de Russen zou behaald hebben.
De spoorwegen welke oostelijk van de lijn
Steenvoorde, Hazebrouck, Berguerte en St.
Pol liggen zijn in de laatste week geheel op
gebroken. tiet verkeer wordt per militaire
automobielen onderhouden. Aan niemand
dan de militairen is het toegestaan binnen de
aangegeven lijn te komen. Geen enkele plaats
van Hazebrouck en St. Pol tot de zee is ge
spaard gebleven van een bezoek door de
Duitsche vliegers, die met ongekende stout
moedigheid over onze loopgravenlinies heen
vliegen. Gewoonlijk zijn zij zóó hoog, dat
wij alleen de motoren hooren. Met het bloot
oog is zoo'n vlieger zeldzaam te onderkennen
tegen de donkere lucht.
De Echo Beige deelt mede dat de burge
meester van Gent de heer Braun ontheven is
van het opperste gezag over de politie en dat
in zijn plaats benoemd is kapitein Heitz,
keizerlijk geheimraad. De heer Van Weze-
mael, hoofdcommissaris van politie te Gent
en de heer Moriweyn, adjunct-commissaris
zijn gearresteerd en gevangen gezet. De
oorzaak zou hierin gelegen zijn dat de heer
Van Wezemael de vorige week Vrijdag zijn
dagelijksch rapport niet bij den Kommandantur
had ingediend, waarop hij onmiddellijk ge
arresteerd werd.
Van het Westelijke gevechtsterrein.
Van het Oostelijke gevechtsterrein.
Zweedsch stoomschip getorpedeerd.
Hull, 13 Maart. (Reuter.) Het Zweedsclie
stoomschip Hanna, dat van de Tyne was ver
trokken, is vanochtend buiten Scarboreugh
getorpedeerd. Zes opvarenden zijn verdronken,
de anderen naar Huil gebracht.
Een Engelsche hulpkruiser gezonken.
LONDEN, 13 Maart, (Reuter) De adminira-
lieteit deelt mede, dat de hulpkruiser Bayano
op een patroeljetocht is verloren gegaan.
Het wrak en lijken zijn den llden Maart ge
vonden onder omstandigheden, die er op
wijzen, dat de Bayano is getorpedeerd. Acht
officieren en achttien man zijn geredde
overigen waarschijnlijk omgekomen.
Het stoomschip Castlereach van Belfast
rapporteert, dat het, toen het Donderdag
morgen om vier uur het wrak en lijken pas
seerde, verhinderd werd een nader onderzoek
in te stellen door een vijandelijken onder
zeeër, welke gedurende twintig minuten jacht
op het schip maakte.
Deensch schip opgebracht.
KOPENHAGEN, 13 Maart. (Wolff.) Naar
het bureau Ritzau meldt is de Deensche
stoomboot Brussel door een Duitsch oorlogs
schip opgebracht en naar Swinenuinde ge
sleept.
Aan de Dardanelles
KONSTANTINOPEL, 14 Maart. (Wolff.)
Uit het groote hoofdkwartier
Heden heeft een vijandelijk pantserschip
met groote tusschenpoozen zonder succes Sed
el Bahr en Koem Kalen beschoten.
Gisternacht trachtte de vijand opnieuw met
een lichte flottielje de mijnvelden te naderen
hij moest echter wjjken voor het vuur van
onze batterijen. Eenige vijandelijke schepen
werden daarbij beschadigd.
KEULEN, 15 Maart. Volgens een telegram
uit Athene aan de Köln. Ztg. wordt de actie
van Engelsche en Fransche strijdkrachten
van de landzijde der Dardanellen voortdurend
voorbereid. Behalve een geheel uitgerust
expeditiekorps, dat reeds bij de Dardanellen
is aangekomen, staat een volledig leger, waar
schijnlijk in Algerië of te Toulon, tot inscheping
gereed. De sterkte van het geheele leger
wordt op ruim 100,000 man geschat. Tege
lijkertijd zouden ook de Russen in de nabij
heid van den Buspores troepen landen.
De weg des doods van het tiende Russische leger.
Een correspondent van de Berliner Lokal-
Anzeiger geeft na een bezoek aan Oost-Pruisen
een levendige beschrijving van den weg des
doods van het 10de Russische leger.
„TobolowoHeeft iemand vroeger dien
naam gehoord Zeker niet. Het is een arm
zalig nest midden in het bosch van Augustowo.
Met zijn acht huizen is het zelfs onder de
triestige Poolsche dorpen misschien het tries-
tigste. En toch is dat kleine dorpje met zijn
smerige houten stulpen en domme, van de
wereld afgezonderde boeren een heelen dag
lang het middelpunt geweest van groote ge
beurtenissen in de wereldgeschiedenis. Op zijn
velden is de 27ste Russische divisie onder
bevel van generaal Djonson, die den terug
tocht van het 20ste legercorps op weg naar
de bescherming van de kanonnen van Grodno
dekken moest, vernietigd geworden.
Op haar terugtocht ontmoette de 27ste
divisie, die aan het 20ste Russische leger
corps toegevoegd was, bij het kruispunt der
wegen van Makarce de achterhoede van de
Duitsche troepen die van Seine naar Augu
stowo marcheerden. De Duitsche kolonne,
die in den rug werd aangevallen, maakte
rechtsomkeer en aanvaardde den slag met de
zeer veel sterkere Russische troepen in de
vlakten tusschen Makarce, Malowiste en Serwy.
Twee dagen reeds streden beide partijen met
doodsverachting. Gelukt het den Russen hier,
door de Duitsche linie heen te breken, dan
is het 20ste legercorps met de 27ste divisie
gered en het gevaar dat het 20ste legercorps
in de pan gehakt zal worden terzijde gesteld.
De Russen siaagden er reeds in, voordeelen
te behalen. De toestand van de Duitsche
troepen werd van uur tot uur hachelijker, en
het werd twijfelachtig, of het hun gelukken
zal, de voortdurend aanstormende Russische
kolonnes die met groote vermetelheid tegen
de Duitsche stellingen opdringen, af te slaan.
Toen kwam aan het einde van den tweeden
dag de verlossing. Langs den weg van Soe-
walki rukte een nieuwe Duitsche kolonne
naar Tobolowo op en haalde de Russische
achterhoede in de bosschen dicht bij die
plaats in. Zoodoende kwamen de Russen
tusschen twee vuren. Bij Makarce vochten
zij met de kleine schare Duitsche soldaten
en konden dientgevolge niet door de linie
komen, in hun rug stonden zij bloot aan het
vuur van de nieuwe troepen, die te hulp
waren geroepen, een vuur dat te vernietigen
der was, daar de heele divisie in de betrek
kelijk beperkte ruimte tusschen Makarce en
Tobolowo te hoop was gedrongen. Als ik van
den top van den heuvel van Tobolowo om
mij heen kijk, zie ik heel de afschuwelijkheid
van de catastrophe, die zich hier heeft afge
speeld. Op het groote veld liggen de groepen
van lijken nog in het rond, lange kolonnes
munitie-wagens liggen midden in het veld.
Aan den rand van het bosch tallooze voer
tuigen met over elkaar gevallen lijken van
de neergeschoten paarden. De loopgraven,
waaraan men kan zien, dat zij in groote haast
zijn gegraven, liggen vol geweren, patronen,
kleedingsstukken. De geelachtige, leemachtige
grond is overal rood gekleurd. Hoe moet
het er hier twee dagen geleden uitgezien
hebben Er hebben hier zoovele dooden ge
legen, dat nu nog, verscheidene dagen na de
bloedige gevechten, niet allen begraven kon
den worden
Het Oostenrijksche etappencommando heeft
in de weverijen te Lodz 6000 balen katoen
in beslag genomen. Alles werd naarWeenen
opgezonden.
Barones Reitzes, een Weenerin, heeft haar
paarlen halssnoer voor f 250,000 verkocht om
de Weensche armen gratis brood te geven.
Gravin Manon von Dumreicher heeft 5000
kunstbeenen van kurk gegeven voor de
Oostenrijksche gewonden.
Te Aken werden bij een bakker gebakjes
in beslag genomen, welke hij voor zijn winkel
raam had uitgestald, omdat deze gebakken
waren op een dag in de week die door de
autoriteiten aldaar verboden is.
Te Aken passeerde van de Yserlinie een
trein met tien veldkeukens, die door vijandelijk
vuur vernield waren.
Volgens de Daily Chronicle zouden de Duit
sche levensverzekeringsmaatschappijen reeds
37Va millioen gulden aan de betrekkingen van
gesneuvelde militairen uitbetaald hebben.
Rockefeller heeft volgens de „Hamburger
Nachrichten" aan het Amerikaansche onder
steuningscomité voor België een maandelijksche
bijdrage van 4 millioen mark beloofd.
H. M. de Koningin hield Zaterdag op het
Binnenhof te 's Gravenhage in de represen
tatieve vergadering van den Nederl. Midden
stand de volgende rede
Mijne Heeren.
Het is mij eene levendige voldoening te
ontwaren, dat aan de uitnoodiging tot deze
vergadering door zoo talrijke instellingen en
vereenigingen is gevolg gegeven.
Aan hunne vertegenwoordigers alhier wensch
ik een oprecht welkom toe te roepen.
Uw opkomst te dezer vergadering versterkt
mijn vertrouwen in het welslagen van den
arbeid, welke met de oprichting van het Kon.
Nat. Steuncomité werd begonnen een arbeid,
welke ten doel heeft de bezwaren te over
winnen, die de huidige wereldgebeurtenissen
voor bieede kringen in ons vaderland na zich
sleepen en die, naar gelang der belangen
welke hij behartigt, zich moet vertakken in
uiteenloopende richting.
Het is bekend, dat uwe medewerking wordt
gevraagd tot het vergemakkelijken van ver
krijgen van crediet voor hen, die door den
oorlogstoestand hun zaak zagen kwijnen ofte
niet gaan. Terwijl de heer Treub, Minister
van Financiën, straks aan deze vergadering
de ontworpen plannen toe zal lichten, gevoel
Ik mij gedrongen reeds dadelijk met nadruk
te zeggen hoezeer het mij verheugt dat thans
al een begin kan worden gemaakt met eene
organisatie, welke eerst na afloop van den
oorlogstoestand haar geheele arbeidsveld voor
zich zal zien ontsluiten. Niet alleen dat aan
hen, voor wie het achterwege blijven van
bijstand wissen financieelen ondergang zoude
beteekenen, de behulpzame hand kan worden
geboden, doch ook de zorgen van de velen
die buiten hun schuld in benarde geldelijke
omstandigheden zijn gebracht, door de iti uit
zicht gestelde verlichting aanmerkelijk kunnen
worden verzacht. Ik denk in de eerste plaats
aan diegenen, die, opgeroepen om het vaderland
te dienen, naast huis en haard een bedrijf
achterlieten, dat de gevolgen hunner afwezig
heid heeft ondervonden doch daarnevens aan
allen die ernstig nadeel leden door de jongste
storingen in den economischeu toestand.
Eene opwekkende gedachte is het te kunnen
bijdragen tot de vergemakkelijking der be
staansvoorwaarden der door de crisis ge
troffenen een schoone taak tevens daadwer
kelijk mede te arbeiden tot herstel en uitdijen
der vroegere welvaart waarin ons dierbaar
vaderland zich mocht verheugen.
Ik noodig u allen uit, gemeenschappelijk
uwe krachten te wijden aan dit bij uitstek
nationale doel in nauwe samenwerking met
de steunorganisaties en de vereeniging, welke
de belangen der bij de weermacht dienenden
behartigt.
Ik besluit met een woord van warmen dank
aan uwe Excellentie voor de voortvarendheid,
waarmede u dit plan hebt ontworpen en in
staat van behandeling gebracht.
Hiermede open ik deze vergadering en ver
zoek u thans de leiding dezer beraadslagingen
op u te nemen.
De Ministers van Oorlog en Financiën
hielden ook een rede.
Bestendiging staat van beleg.
Een wetsontwerp is ingediend tot besten
diging van den staat van beleg, waarin bij
Koninklijk besluit van 11 Febr. j.l. zijn ver
klaard de provincie Zeeland, voor zoover
deze niet reeds in staat van beleg verkeerde
en eenige andere deelen des rijks.
Dr. A. Kuyper hoopt te San Francisco
bij de opening van het Panamakanaal een
rede te houden op het internationaal congres,
mits de vrede hersteld is.
Voor het Kon. Nat. Steuncomité.
Aan den Penningmeester van het Koninklijk
Nationaal Steuncomité werd voor de derde
maal een bijdrage van f 20.000 door het bestuur
der Nationale Tentoonstelling van Kunstvoor
werpen ten bate van het Steuncomité afge
dragen.
Verboden van uitvoer.
Het St.bld. No. 149 bevat het Kon. besluit
van 13 dezer houdende verbod van uitvoer
van C a ca o p a s t a en cacaomassa.
De uitvoer van cacaopasta en cacaomassa
is verboden van den dag der afkondiging van
dit besluit.
De Kroon behoudt zich voor, dit verbod
tijdelijk op te heffen of in bijzondere gevgllen
daarvan ontheffing te doen verleenen.
Het St.bld. No. 150 bevat het Kon. besluit
van 13 dezer tot wijziging van de Kon. be
sluiten van 3 Augustus 1914 (St.bld. 369a) en
van 24 September 1914 (St.bld. No. 461).
Het eenig artikel van het Kon. besluit van
3 Augustus 1914 (St.bld. No. 369a,) wordt
gelezen
„De uitvoer van r ij s t en van alle pro-
PARIJS, 14 Maart. [Reuter.] Avondcommuniqué:
Engelsche vliegtuigen hebben Westende kracht
dadig met bommen bestrooid.
Het succes van de Engelschen bij Neuve Chapelle
is gebleken volkomen te zijn. Zij zijn vooruit
gegaan op een front van 3 K.M. met een diepte
yan 12 tot 15 honderd meter, en hebben achtereen
volgens drie linies loopgraven en een sterk werk
ten zuiden van Neuve Chapelle genomen. Hevige
tegenaanyallen werden afgeslagen. De vijand heeft
zware verliezen geleden en veel meer gevangenen
in handen der Engelschen moeten laten dan aan
vankelijk werd bericht. De Engelsche veld- en
zware artillerie heeft het krachtig optreden der
infanterie goed voorbereid en gesteund.
Wij hebben ons nieuwe front in Champagne
versterkt en uitgebreid, 300 meter loopgraven in
de Argonnen genomen en twee tegenaanvallen af
geslagen
BERLIJN, 15 Maart. (Wolff.) Ofücieele mede-
deeling uit het groote hoofdkwartier
Twee vijandelijke kanonneerbooten hebben gis
teren, zonder uitwerking, Westende beschoten.
Een aanval op een door de Engelschen bezette
hoogte ten Z. van Yperen heeft goeden voortgang
gemaakt.
Gedeeltelijke aanvallen van de Franschen ten
N. van Lemesnil in Champagne zijn met zware
verliezen voor den vijand afgeslagen.
In de Vogezen wordt op sommige punten nog
gevochten.
St. PETERSBURG, 14 Maart. Mededeeling van
den grooten generalen staf
Tusschen Njemen en Welchsel wordt de strijd
alleen in de valleien van de Omulew en de Orzyc
en in de richting van Przasnzcz lrngs een front
van 50 werst voortgezet. De pogingen van den
vijand om voorwaarts te dringen werden overal
afgeslagen. Onze troepen hebben gisteren een
tegenaanval ondernomen en zich van verscheidene
dorpen meester gemaakt. In de andere streken op
de rechteroevers van de Bobr en de Narew en op
den linkeroever van den Weichsel is het bij geschut-
en geweervuur gebleven.
In de Karpathen heerscht een hevige sneeuw
storm. In de streek van den Loupkowpas hebben
wij terrein gewonnen en meer dan G00 gevangenen
gemaaki, o. w. 14 officieren, en verder 6 miirail-
leurs vermeesterd. Aan het front RabbeRadzeiw
Studenne zetten de Oostenrijkers hun pogingen om
ons front, in te drukken voort, doch zij leden ern
stige verliezen. In de streken van Koziounka en
Rozanka hebben de Duitschers hun hevige, onop
houdelijke aanvallen op onze stellingen hernieuwd.
Deze aanvallen zijn echter overal met reusachtige
verliezen voor den vijand afgeslagen. In een tegen
aanval maakten wij verscheidene honderden ge
vangenen.
