Antirevolutionair voor nieuws- en Advertentieblad Zeeland. De Oorlog. Uit de Tweede Kamer. FEUILLETON. De Broeders. No. 1179. Zaterdag 12 December 1914 12e Jaargang. ABONNEMENT: Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,France per post: voor Nederland ƒ1,10. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec teuren en Brievengaarders. Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op Feestdagen, bij den Uitgever D. H. LITT00IJ Az. te TER NEUZEN. Inzending van advertentiên vóór uren op den dag der uitgave ADVERTENTIËN: Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER. Advertentiên voor dit blad worden aangenomen tot 's namiddags 1 UUR op den dag der uitgave. Zitting van Woensdag 9 December. De beraadslaging over het o n t w e r p-1 e e- niugswet wordt voortgezet. De heer Vliegen (S. D. A. P., Amster dam IX) verdedigt het recht om het ontwerp te bespreken op een wijze, zooals in den lande gedaan is. Hij ontkent, dat de bezwaren in verband met het stop zetten van de sociale hervorming overdreven zouden zijn. Den oor spronkelijken opzet noemt spr. noch breed van opvatting noch neutraal. Spr. ziet iets onbegrijpelijks in de geschie denis van het ontwerp. De concessies vallen hem niet mee. De beslissing zou nu genomen worden, wanneer het gunstige psychologische moment voorhij is. Spr. bestrijdt verder het ontwerp en ver schillende sprekers, die ten gunste daarvan gesproken hebben. Hij had een motie willen indienen, doch zal dit niet doen, aangezien hij vreest, dat ze zal worden verworpen. Hij is er echter zeer op gesteld, dat reeds nu een beslissing genomen worde omtrent de wijze van heffing, ook wanneer die aflossing later begint. Sprekers amendement beoogt dit. Dit amenUement, dat de lasten op het kapi taal wil leggen, wordt nu door spr. verdedigd. Vervolgens bestrijdt spr. den rentevoet van 5 pet., dien hij het liefst op 4 pet. had gezien en bespreekt 'hij ook het gesloten houden van de beurs. Dan komt hij tot de wijze van dekking. Sprekers amendement te dien aanzien beoogt in de eerste plaats de opcenten op de perso- neele belasting te doen vervallen. Evenmin als deze acht hij echter de opcenten op de accijns en de lage aanslagen in de bedrijfs belasting te aanvaarden. De vrijlating van de successiebelasting keurt spr. ook zeer af. Hij besluit met nogmaals de noodzakelijkheid te betoogen van een be lasting van het kapitaal. Bij de regeling van werkzaamhe den wordt besloten Donderdagavond, zoo zoo uoodig ook Vrijdagavond, zitting te houden en tot aanvang, naast afdoening van eenige kleine ontwerpen, met de staatsbegrooting. Maandagmiddag, Dinsdagavond en Donderdag avond zal worden vergaderd. De beraadslaging over liet ontwerp- leeningswet wordt voortgezet. De heer VanVuren (R.-K., Zevenbergen), verklaart in een uitvoerige rede, dat hij de voorkeur zou hebben gegeven aan het wets ontwerp in zijn oorspronkelijken vorm, doch geen voorstel zal doen tot herstel in deze bijzondere omstandigheden. Sterk verzet spr. zich tegen de amende menten, die hij acht een tegen-voorstel te vormen en bij aanneming het aftreden van den minister ten gevolge te moeten hebben. De heer Bos (V.-D., Winschoten) richt zich in zijn antwoord tegen de beschuldiging in de Meni. v. Antw. nopens het wekken van agitatie in den lande. Spr. noemt het verwijt on voorzien, omdat de minister de stemming tegen het ontwerp zeer goed kende. Zitting van Donderdag 10 December. De beraadslaging over het ontvverp Lee- ningswet wordt voortgezet. Do heer Troelstra (S. D. A. P., Leeuwar den) bespreekt de kritiek, aan welke liet wetsontwerp onderhevig is geweest. Spr. zegt, dat de politieke wapenstilstand niet te lang kan duren. Er kan een oogenblik komen, dat hij moet ophouden, omdat het volk anders de prooi zou worden van leiders met minder politiek inzicht. Spr. is van meening, dat het nationaal ver mogen zeer goed de heffing in eens kan velen. Nogmaals komt spr. op het recht tot kritiek oefening terug en zegt hij, dat bij den poli- tieken wapenstilstand de liefde niet van één kant komen kan. Voorts is spr. van oordeel, dat de regeering jiaar eigen overtuiging moet handelen en niet naar die van anderen. In het bijzonder acht hij met dit ontwerp aan dezen eisch niet vol daan door den minister van financiën. Spr. ontkent, dat de rechterzijde als éen man tegen de oorlogsbelasting is, wat hij nader uiteenzet. Spr. kant zich er vooral tegen, dat de mi nister met een volledig leenings- en dekkings plan is gekomen, dat 15 jaar zou duren. Eerst na de bespreking met de commissie van rap porteurs is voorgeschreven, dat een nieuwe wet moet komeu binnen 3 jaar. Men zal z. i. nu moeten zorgen, dat het volk niet tegen den last ineens zal opzien als het zoover komt en dat zal een agitatie gaande houden. De veranderingen in het ontwerp zijn niet van dien aard, dat de socialisten kunnen voorstemmen. Alleen wanneer het amendement-Vliegen wordt aangenomen, kan dat geschieden, want dit amendement komt ZELANDIA. 33) Op alles moest nu worden bezuinigd en hij dreef zijn schraapzucht zoo ver, dat de boerin zich niet kon weerhouden, er aanmerking op te maken. Het was toch niet noodig, dat de boer-zelf zich ging afsloven gansche dagen? Wat moest de buitenwacht er van zeggen Want, ofschoon men in het algemeen niet beweren kon, dat Anna zich veel aan het oordeel van derden liet gelegen liggen, het krenkte toch haar trots, haar man, die dan toch tot de vermogendste boeren uit den omtrek behoorde, (door haar immerszich te zien afjakken, als stond het gebrek voor de deur. Maar Gerrit Wouters dulde geeu aanmerkingen het gaf maar aanleiding tot nieuwe, vaak onstuimige tooneelen, want de verhouding was er de laatste jaren niet beter op geworden. Wat konden hem de menschen schelen wat had zij er mee te maken. Hij zou doen, wat hem aanstond en zij had zich er niet mede te bemoeien. De geldduivel bezat hem, geheel en al. En het werd hoe langer hoe meer een vast, ingeworteld denkbeeld bij den vrekkerigeu boer van den Eikenhof, het werd een idéé fixe, een hersenschimmige angstgestalte, dat hij achteruit ging, dat langzaam maar zeker zijn ondergang naderde. Banken, finaucieele instellingen vertrouwde hij niet, geen cent werd daar belegd. Ook de oude boer had daar in zijn bekrompenheid en wantrouwen nooit mee van doen willen hebben alles wat de bewoners van den Eikenhof bezaten, werd in een solide brandkast bewaardsolide, althans naar de verzekering van een tweede- bands-koopman, wien hij bet ding na veel loven en bieden voor een prikje bad afgekocht. En de avond vond Wouters vaak, in den let terlijken zin geknield voor zijn afgod. Wanneer de blinkende geldstukken hem door de vingers gleden en ze zacht tegen elkander klikten, dan schitterden zijn oogen van een onnatuur lijken glans, dan streelden zijn banden lief- koozeml den kouden schat. Wanneer hij, al waren het slechts enkele guldens bij de andere munten kou voegen, dan verhelderde zijn blik, dan achtte bij zijn toestand weer meer be vredigend, dan was bet denkbeeldig gevaar weder eenige schreden van hem geweken En zoo waren de luttele guldens van de woekerrente, zijn broeder afgedwongen, hem neer op een uitgestelde oorlogsheffing op bet bezit. De beer F o c k (U.-L Haarlem) spreekt als voorzitter van de commissie van rappor teurs, en verklaart, dat hij voor bet ontwerp in oorspronkelijken vorm niet zou hebben kunnen stemmen, doch de commissie thans de aanneming metgroote meerderheid wenscht, hoewel niet al de bezwaren zijn weggenomen. De heer De Monté ver Loren (A.-R., Breukelen) is ook voor bet ontwerp, doch spr. is niet te verstaan. De beer De Geer (C.-H., Schiedam) ver dedigt bet ontwerp eveneens. DE TOESTAND. Wij weten nu reeds, zegt de N. R. C., boe groot het voordeel is geweest, daj de Duit- schers bij Lodz hebben behaald. Om dit te weten moesten wij de gevolgen van bet succes afwachten, moest' ons bekend zijn, waar de Russen zouden standhouden. Dat wij dit nu al weten, "wijst er op zichzelf reeds op, dat bet succes niet bijster groot kan zijn. Het Duitsche hoofdkwartier heeft ons gemeld „In Polen hebben onze troepen nauwe voeling met den vijand, die in een krachtig versterkte positie ten Oosten van de Miasga halt heeft gehouden." Als gewoonlijk bevat de bijzin de belang rijkste "mededeeling, dat is nu eenmaal een eigenaardigheid van de stijl der officieele oorlogsberichten. De Russen, die van Lodz zijn geweken, houden stand achter de Miasga, dat is de mededeeling, waar wij op wachtten. De Miasga is een zijrivier van de Pilica, die ongeveer midden tusschen Lodz en Brzeziny ontspringt, aanvankelijk Zuid-zuidoost loopt, Bedkow naar bet Zuidoosten ombuigt en bij Tomaszow in de Pilica valt. (Tomaszow ligt aan de Pilica, waar de spoorweg naar Opoczno over die rivier gaat.) De Russen zijn op dit gedeelte van bet front dus een 24 a 25 K.M. met een linksche zwenking achteruit gegaan. Zij hebben echter stand gehouden tusschen den spoorweg Sieradz— LodzWarschau en den spoorweg Warschau—Czenstochowa. De eerste spoor weg is nu, wat wij reeds wisten, geheel in Duitsche handen. Alvorens zij echter aan dien tweeden gewichtigen spoorweg vasten voet kunnen krijgen, moeten de Duitschers opnieuw de Russen achteruitwerpen. Al hebben dus de Duitschers bij Lodz terrein gewonnen, de strijd is hier in Midden-Polen, telkens zoo welkom Mear zijn schrikbeeld liet hem niet los, niet vrij. Slechts enkele oogenblikken verruimde zich zijn geest, straks keerde de volle somberheid in het gierigaards- harte weer. Hij had het weten door te drijven, dat zelfs op de dagelijksche spijzen bezuinigd werdhoe de boerin zich er tegen gekant had, het hielp niet; het moest en het zou. Het geld kon immers tóch wel op. Waren er niet duizenden menschen, die het schraler aanlegden waarom was het noodig, zoo royaal te wezen, te leven, alsof er geen einde aan het geld wasAls men 's middags een blik had kunnen werpen op den maaltijd, dien een vermogend man als hij, bereid was, men zou de oogen niet hebben kunnen gelooven. Maar niemand zag het en niemand mocht het weten. 't Is avond, al laat. Op den Eikenhof is alles in diepe rust. Neen, toch niet. Daar, in dat zijvertrek is lichtal is het ook zwakeen klein laag nachtpitje kampt met de duisternis. De blinden en deuren zijn stevig gesloten en gegrendeld. De vrouw is ter ruste. Ook arme Greta, zwakker dan ooit, wien zelfs door de schriel beid van den boer de zoo zeer noodige ver sterkende middelen ontbreken. Ivarel is nog steeds in de stadmaar 't zal niet lang meer duren't wordt te kostbaarhij is twaalf en zoo goed als in de streek ten Noorden van Warschau en ten Zuiden van Krakau nog onbeslist. Wij zeiden zooeven, dat de Duitschers be noorden de Miasga op het front IlowoGlowno staan Op dit front woedt een lievige strijd, daarin stemmen het Duitsche en het Russische bericht overeen. Maar terwijl zich de Duit schers bepalen tot de simpele mededeeling, dat er wordt doorgevochten, onthullen ons de Russen dat op dit heele front de Duitschers reeds talrijke verwoede aanvallen hebben gedaan, en dat wel zonder succes en, naar men erbij mag veronderstellen, ten koste van groote verliezen. Over den Duitschen aanval van Soldau uit, melden ons de Russen, dat de gevechten, waartoe die aanval heeft geleid, Dinsdag een minder hardnekkig karakter hadden. Ook ten Zuiden van Krakau hebben de Oostenrijksch-Duitsche troepen twee mislukte pogingen gedaan om door het Russische front heen te breken. In het algemeen gesproken zijn op het Oostelijk oorlogsterrein de Russen tot het defensief gedwongen. Aan den anderen kant heeft tot nog toe het offensief van de Duit schers en Oostenrijkers tot geen resultaat van belang gevoerd. Van het westelijk oorlogsterrein hoort men nog steeds geen gewichtig nieuws. De dage lijksche berichten over de gevechten in het Argoiinerwoud konden de Duitschers en Fran- schen wel van elkander overnemen, want zo zijn bijna eensluidend Beide partijen winnen er maar steeds op verschillende punten ter rein. Voor het overige bepaalt zich het nieuws aan beide zijden tot afgeslagen aanvallen en niet nader omschreven voordeelen. Van de Belgische grens. Na de kanonschoten, die den 30en November door de Engelsche vloot op Zeebrugge zijn gelost, en het hevige bombardement op 1 December, is hier biina geen enkel schot meer gehoord, 't geen vermoedelijk moet worden toegeschreven aan het onstuimige weer, waar door het voor de vloot ondoenlijk is om juist te vuren. Maandagmiddag zijn echter weder talrijke kanonschoten uit Z. W. richting ge hoord, zoodat waarschijnlijk de vloot weer in actie is gekomen. Dat zij nog steeds langs de Belgische kust kruist staat vast, daar men bij helder weer vaak de rookpluimen kan zien. Sedert de afgeloopen week zijn bij de zeekust de Duitsche grensposten meer dan verdubbeld en overal ziet men nu de posten en schild wachthuisjes staan. De manschappen houden streng toezicht dat er niemand over de grens moet maar van de school af. Eén is nog wakker. Die eene is Gerrit Wouters. Voorzichtig heeft hij zijn bed verlaten zelfs in den nacht laat de gedachte aan geld hem geen rust meer. Reeds meermalen is hij des nachts opgestaan hij meent dan iets te hoorenhij ducht dieven en inbrekerseen vreemd geraas, een of ander nachtelijk ge luid, waarvan hij de oorzaak niet dadelijk kan bevroeden, drijft hem uit het slaapver trek en doet hem dwalen door het huis, tot hij eindelijk weer bij zijn schat belendt. Ook nu is het zoo gegaan. Het pinkelend nachtlicht, op den grond neergezet, doet grove schaduwen dansen op de wanden van het vertrek. De deur van de brandkast is opengetrokken. Gerrit Wouters zit er op de knieën vóór. Zijn handen graaien in de kleine afdeelingen, waarin verschillende stapels de munten liggen gestapeld, waar linnen zakjes met kostelijken inhoud liggen neergevlijt. Nogmaals wordt een zakje geopendnog maals nageteld. Zie hoe ze hem door vingers glijden zie met welk welbehagen zijn oogen zich er op richten. In een der onderste afdeelingen ligt een boekje met aanteekeningen. Ilij neemt het ter hand en slaat het open. (Wordt vervolgd). Nadruk verboden. DOOR

Krantenbank Zeeland

Luctor et Emergo | 1914 | | pagina 1