De Oorlog.
Biimenlandsch Nieuws.
Diensvolgens zie ik mij verplicht mijn ontslag
te nemen als lid der Koninklijke Akademie
van Wetenschappen; doch doe dit niet zonder
mijn medeleden mijnen oprechten dank te
hebben betuigd voor de vriendelijke en voor
komende bejegening, die ik steeds van hen
heb mogen ondervinden.
w. g. DE SAVORNIN LOKMAN.
Duitschland en de neutraliteit
van Nederland.
De Berliner Zeitung am Mittag schrijft onder
den titel „Duitschland en Nederland" o. a.
Duitschland denkt er niet aah om de neu
traliteit van Nederland te bedreigen. Het
bezit van Antwerpen heeft ook zonder de
vrije beschikking over den Nederlandschen
Scheldemond voor ons zeer groote waarde,
dezelfde waarde, die het voor België had en
die het ook steeds in de oogen van Engeland
had.
Van onvriendelijke bedoelingen tegen het
koninkrijk Nederland is bij ons nooit sprake
geweest en is ook thans bij ons geen sprake.
Wij betreuren het reeds genoeg dat Neder
land door immigratie van vluchtelingen op
groote schaal en de interneeriug van Belgische
en Engelsche troepen zonder zijn schuld mede
door den oorlog te lijden heeft. Wij koesteren
oprecht bewondering voor de gastvrijheid en
de goedheid, die men daar den honderddui
zenden heeft betoond. De moeilijkheden, die
de Nederlanders ondervinden door de scharen,
die over hunne grenzen stroomen, zijn niet
gering. De menschlievende hulpvaardigheid,
welke hun wordt betoond, moet in de hoogste
mate op prijs worden gesteld, maar nu ook
nog Nederland in den maalstroom van den
volkrenoorlog mee te sleepen, daar denkt geen
haar van ons hoofd aan. Duitschland derge-1
lijke plannen toe te schrijven, is even onzinnnig
hls valschaardig.
Onder het opschrift
schrijft de Lokal-Anzeiger
Wanneer wij thans lezen over het jammer
lijke lot dat over een groot deel van het Bel
gische volk is gekomen, dan zwijgt in ons
alle jvolkerenhaat, waarin wij trouwens nooit
meesters zijn geweest. Wij gevoelen deze
dingen slechts als van menscli tot mensch.
En het vervult ons met blijde achting te zien
op welk een menschelijke en edele wijze de
Nederlanders zich kwijten van de hun zoo
onverwacht opgelegde taak. Het is voor de
overheid zoowel als voor het volk iets buiten
gewoon moeilijks, dit binnenstroomen van hon
derdduizenden vluchtelingen. Zoowel aan het
organisatietalent der overheid als aan het
menschelijke gevoel van het volk worden hooge,
haast bovenmenschelijke eischen gesteld. De
huidige Westand kan en zal ook niet lang
duren. Dat hij niet tot een katastrofe ge
worden is, daarvoor komt den Nederlanders
alle eer toe. Het vraagstuk van de rechten
en plichten der neutralen duikt tegenwoordig
ieder oogenblik op. Het is een netelige kwestie
en wij kunnen het begrijpen wanneer het
onzijdige volk waarom het thans gaat zich
eenigszins zenuwachtig maakt in zulke om
standigheden. Het verheugt ons echter te
mogen gewagen van de mooi-menschelijke
wijze waarop de Nederlanders als onzijdige
natie hun houding tegenover de hun land biu-
nenstroomende vluchtelingen, eerst Duitschers,
thans Belgen, hebben begrepen. Wij hebben
altijd geweten dat de Nederlanders een gast
vrij volk zijn zij hebben thans onze verwach
tingen overtroffen.
De Norddeutsche AUgemeine Zeitung schrijft
De tweede uitgave van ons blad van den lOdèn
dezer bevat een artikel over „Duitsche berich
ten in het buitenland" met een waarschuwing
tegen onvoorzichtige, zij het ook goed bedoelde
opmerkingen, die ten doel hebben ter inlichting
van het buitenland bij te dragen. Met name
wordt daarbij gewaagd van brieven, geschre
ven door particulieren, die soms niet beschik
ken over den noodigen tact en de kennis van
het land.
De Norddeutsche haalt ten bewijze een
ingezonden stuk van een Duitscher in de
Telegraaf aan, waarvan de schrijver zich on
behoorlijk over Nederland heeft 'uitgelaten en
vervolgt„Alle Duitscher moeten zich in dezen
tijd van hun verantwoordelijkheid tegenover
het buitenland bewust zijn. Elk moet zich
onthouden van smadelijke woorden, die onze
vrienden slechts kunnen ergeren, onze vijanden
slechts voldoening kunnen geven en aan onzen
giooten strijd slechts afbreuk kunnen doen.
De Nederlandsche regeering heeft met ernst
en vasten wil alles gedaan om de strikte
onzijdigheid van het land te handhaven."
HET ALGEMEENE ADRES VOOR DE
UITGEWEKENEN IS:
LANGE VOORHOUT 45,
's GRAVENHAGE.
Gisteren vergaderde de Eerste Kamer.
De bestendiging van den staat van Oorlog
en van het buitengewoon crediet werd goed
gekeurd.
Belangrijke besprekingen hadden niet plaats.
Het Nederlandsch Comité tot steun van
Belgische en andere slachtoffers te Amsterdam
ontving tezamen met de vorige opgaven frs.
92G.82 en f 78,104.64J/3.
Bij het Comitié te Breda is deze week in
gekomen f246.50 en bij het Comité te Den
Bosch f 440.86.
In totaal met de vorige verantwoordingen
is nu bij het Comité ingekomen f90,863.48;
frs. 4,187.476 en M. 98.13.
De majoor kantonnements-commandant te
Putte maakt het volgende bekend
De heeren Burgemeester en Schepenen van
de stad Antwerpen verklaren, dat de vluchte
lingen van Antwerpen veilig kunnen terug-
keeren in de stad, alsook in de voorsteden
en dat met uitdrukkelijke goedkeuring der
Duitsche krijgsoverheid, die verklaart:
dat privaat-eigendom geëerbiedigd zal worden,
alsook dat de personen, die zich van alle
vijandelijkheden zullen onthouden, niet ver
ontrust zullen worden
dat de ontwapende burgerwachten onverlet
worden gelaten, alsmede dat er geen spraak
is van jonge mannen naar Duitschland te ver
voeren of tot legerdiensten te dwingen.
Bakkers, beenhouwers, kruideniers en an
dere neringdoeners en ambachten alsook de
gasten daarvan en al wat betrekking heeft
op voeding, alsmede de apothekers, letterzet
ters, glazenmakers, worden dringend aange
zocht dadelijk terug te keeren.
Winkels voor voedingstoffen, die binnen 5
dagen niet heropend zijn, stellen zich bloot
aan strenge maatregelen, dit volgens instructie
der militaire overheid.
Volgens deze ook worden alleen zulke per
sonen toegelaten, |die in Antwerpen regelma
tige huisvesting en broodwinning hebben. De
terugkomst moet in goede orde geschieden.
Bij de onschatbare diensten door de |overheid
in Nederland aan onze vluchtelingen bewezen
en waarvoor wij ze hartelijk danken, zouden
wij het zeer op prijs stellen, indien zij er de
hand aan hield, dat de terugkeer geleidelijk
en trapsgewijze gdschiedde.
De correspondent te Brugge van het V. D.
bureau meldt, dat de Duitschers zoowel te
Westcapelle als te Damme en in verscheiden
andere plaatsen de vluchtelingen, die reeds
vroeger uit Leuven, Mechelen enz. de vlucht
hadden genomen en in de richting van de
Hollandsche grens een goed heenkomen zochten,
tegenhouden.
Wat aangaat het bericht betreffende het
schieten van burgers op uhlanen, deelt men
ons mee, dat reeds twee burgers gefusilleerd
zijn. De Duitschers bezetten Knocke en Heyst.
Voortdurend komen nog soldaten over onze
grens, die dan geïnterneerd worden. Ook was
dit te Aardenburg met 50 uhlanen, onder wie
een gewonde officier, het geval.
De Duitsche troepen zijn te Biankenberghe
aan zee gekomen. Men verwacht hen heden
te Oostende.
Volgens hier ontvangen berichten is Brugge
door de Duitschers bezet. Er kwamen gisteren
800 uhlanen in de stad. Naar men zegt werd
op hen geschoten en zijn 2 hunner gedood.
BORDEAUX, 13 Oct. (Reuter). Van
Fransche zijde. De Belgische Regeering
besloot, verlangende zich hare vrijheid van
handelen te verzekeren, naar Frankrijk te gaan.
Met uitzondering van den Minister van Oor
log hebben alle Ministers hedenochtend Ostende
verlaten met bestemming naar Havre, alwaar
de Fransche Regeering voor de installatie alle
maatregelen heeft getroffen.
Koning Albert is aan het hoofd van het
leger gebleven.
BORDEAUX, 13 October. (Reuter.) De
Belgische minister president heeft het volgende
telegram gezonden aan den president van de
republiek
Duinkerken, 13 October. Op het oogen
blik, dat de loop der krijgsverrichtingen haar
op den gastvrijen grond voert van het met
België bevriende groote volk, heeft de konink
lijke regeering de eer haar eerbiedige groeten
tot het staatshoofd te richten en hem van
haar gevoelens van hoogachting te verzekeren.
Ook neemt zij de vrijheid uiting te geven
aan haar onwankelbaar vertrouwen in de
zegepraal van het recht. Zij verheugt er zich
over, dat Frankijk, verbonden met Engeland
en Rusland, als een edelmoedig en fier kam
pioen bekend staat.
Poincarè heeft geantwoord
Bordeaux, 13 October. Zooals ik reeds
persoonlijk aan Z. M. koning Albert verzekerd
heb, zal Frankrijk er trotsoh op zijn, dat het
heden de regeering van een edel volk kan
ontvangen, dat met zooveel heldhaftigheid
zijn onafhankelijkheid en het publieke recht
verdedigd heeft. De regeering van de repu
bliek scheidt de zaak van België niet van die
van Frankrijk en heeft alle noodige maatregelen
getroffen, opdat de koninklijke regeering te
Havre de vrije uitoefening van haar macht
zal hebben. De zekerheid van de eindover
winning zal voor u en voor de nog bezette
Fransche departementen de voorbijgaande
beproevingen verlichten, waaruit onze landen
nauwer verecnigd en machtiger en grootcr
dan ooit zullen opstaan.
LONDEN, 13 Oct. (Reuter.) De Engelsche
minister van koloniën heeft het volgende tele
gram ontvangen van den gouverneur-generaal
der Zuid-Afrikaansche Unie
Sedert het aftreden van generaal Beyers
als bevelhebber der burgerwacht waren er
teekenen van onlnsten bij de afdeelingen in
het Noordwesten van de Kaapkolonie, welke
onder bevel stonden van luitenant-kolonel
Maritz. De regeering heeft toen besloten hem
van zijn commando te ontheffen. Majoor Hen
Bouwer, door kolonel Brits met die opdracht
afgezonden, is bij aankomst in het kamp van
Maritz gevangen genomen en daarna weer
vrijgelaten met een ultimatum, waarin gezegd
werd dat indien de Unie-regeering hem, Maritz,
niet voor Zoudag 11 October 10 uur's morgens
in zijn kamp een onderhoud toestond met de
generaals Hertzog, De Wet, Beyers, Kemp en
Muller, hi] de troepen van kolonel Brits zou
aanvallen en hij zich meester zou maken ^an
het gebied der Unie.
Majoor Bouwer heeft nog meegedeeld dat
Maritz, behalve over zijn eigen troepen, be
schikking had over een afdeeling Duitsche
troepen en dat hij alle officieren en soldaten
die weigerden zich bij de Duitschers aan te
sluiten, had doen arresteeren.
Majoor Bouwer heeft een overeenkomst
gezien, geteekend door Maritz en den
gouverneur van Duitse li Zuid-
west-Afrik a_, waarin de onafhankelijkheid
van de Z.-A. Unie als republiek wordt gewaar
borgd in ruil voor den afstand van de Wal-
vischbaai en andere deelen van het Duitsche
grondgebied, en waarin staat aangeteekend
dat de Duitschers zich alleen op verzoek van
Maritz van de Unie zullen meester maken.
Maritz heeft beweerd, over een voldoende
hoeveelheid munitie, wapens en geld van de
Duitschers te beschikken.
De regeering der Z.-A. Unie neemt de
krachtigste maatregelen en heeft de krijgswet
afgekondigd voor het geheele gebied van Zuid-
Afrika.
KAAPSTAD, 13 Oct. (Reuter). De voor
naamste predikanten van de Ned. Ger. Kerk
stellen een manifest op, waarin zij de Afri-
kaanders zullen aansporen zich in deze crisis
aan de zijde der regeering te scharen. Morgen
beleggen zij hier een vergadering om over den
toestand te beraadslagen. Men gelooft, dat
dan zal besloten worden, twee invloedrijke
predikanten naar het Noordwesten van de
Kaapprovincie te zenden, teneinde de bevolking
daar in de goede richting terug te krijgen.
Te Stellenbosch hebben studenten op een
druk bezochte vergadering met verontwaardi
ging geprotesteerd tegen de verraderlijke daad
van Maritz en having van de orde en ter
verdediging van het land. De sprekers ver
oordeelden scherp de rebellie en de schending
van het verdrag van Vereeniging. De verga
dering is van belang, aangezien er bij de
studenten sterke Hertzogiaansche neigingen
zijn.
Aan de Times werd uit Calais geseind
De aankomst van honderden vluchtelingen
te Calais is een van de aanwijzingen van de
uitgebreidheid van het gevechtsterrein in
Noord-Frankrijk. Meerendeels mannen tus-
schen de 18 en 45 jaar hebben bevel ont
vangen om hun stadjes en dorpen te verlaten
voor de Duitschers komentrein na trein
brengt hen aan met al hun hebben en houden
op liu-n rug in haastig geïmproviseerde knap
zakken van vuile handdoeken en lakens.
Ik verneem dat er een groote beweging van
Duitsche troepen uit dc buurt van Rijsel in
de richting van Kortrijk gaande is en dat dit
een voorspél is tot een ophanden zijnden
grooten^ slag aan den kant "Nan de Belgische
grens. Tezelfdertijd echter is er een toenemen
de roerigheid van den vijand tusschen Rijsel
en de Fransche kust waarneembaar. Het is
dan ook geenszins onwaarschijnlijk, dat de
Duitschers van plan zijn, een poging te doen
om zich aan de kust te nestelen wat,
ofschoon zij met voor de hand liggende ge
varen zou samengaan, de krijgsverrichtingen
van de bondgenooten ernstig zou belemmeren.
PARIJS, 13 October. (Havas.) De officieele
mededeeling luidt
Gisteren hebben wij op verscheidene punten
aanmerkelijke vorderingen gemaakt.
In de streek van Hazebrouck en Béthune
ehbben wij het offensief hernomen.
Een Duitsch legercorps heeft Rijssel bezet
doch tusschen Albert en Atrecht hebben wij
terrein gewonnen.
In de streek van Berry an Bac(aan de Aisne
ten Noorden van Reims) zijn onze troepen
naar Sonain vooruitgedrongen. Ook ten Wes
ten van Argonne en ten Noorden van Malin-
court zijn wij opgeschoten.
Op den rechteroever van de Maas houden
wij de Maasheuvels ten Oosten van Verdun
bezet en zijn langs den weg van Verdun naar
Metz voorwaarts gerukt.
Bij Apremont hebben wij terrein gewonnen.
Op onzen linkervleugel hebben wij een aan
val afgeslagen.
PARIJS, 13 October. Een Duitsch vlieger
is gisterenmiddag over Rouaan gevlogen. Hij
liet geen bom vallen, maar alleen de volgende
boodschap„Franschen. Men bedriegt u. Gij
zijt overal verslagen. Wanjrouw de trouwe-
looze Engelschen, die uw vrienden niet kunnen
zijn".
BERLIJN, 13 October. (Wolff. Officieel.)
et groote Duitsche hoofdkwartier meldt
Onze krijgsbuit in Antwerpen laat zich ook
lieden nog niet overzien. Het aantal vijanden,
dat in Nederland ontwapend is, is ongeveer
tot 28,000 gestegen. Volgens officieele be
richten uit Londen en Nederland, zijn daarbij
2000 Engelschen. Naar het schijnt keeren veel
Belgische soldaten in burgerkleeren naar hun
woonplaats terug.
De schade, te Antwerpen aan de gebouwen
aangericht, is gering. De sluizen en haven
werken zijn door den vijand onbruikbaar ge
maakt. In de haven liggen 4 Engelsche, 2
Belgische, 1 Fransch, 1 Deensch, 32 Duitsche
en 2 Oostenrijksche stoomschepen, alsmede 2
Duitsche zeilschepen. Zoover de Duitsche
schepen tot nog toe zijn onderzocht, schijnen
de ketels onbruikbaar te zijn gemaakt.
BERLIJN, 13 October. (Wolff.) Officieel.)
Het groote Duitsche hoofdkwartier meldt
Van het Westelijk oorlogstooneel zijn er
berichten van betêekenis. Niet heftige aan
vallen van den vijand ten Oosten van Soissons
zijn afgeslagen.
In het Argonner woud worden voortdurend
verbitterde gevechten geleverd. Onze troepen
werken zich in het dichte struikgewas van
het uiterst zware terrein met al de middelen
van den vestingsoorlog stap voor stap vooruit.
De Franschen bieden den hardnekkigsten
tegenstand. Zij schieten uit de boomen, waarin
zelfs machinegeweren zijn opgesteld. Zij heb
ben trapsgewijze loopgraven aangelegd en
steunpunten, sterk als vestingen, ingericht.
De berichten, door het Fransche legerbestuur
verspreid, over voordeelen die ziju troepen in
de vlakte van Woëvre hebben behaald, zijn
onwaar. Naar krijgsgevangenen vertellen, werd
aan de troepen meegedeeld, dat de Duitschers
verslagen en reeds verscheiden forten van
Metz gevallen waren. Inderdaad hebben onze
troepen, die daar vechten, op geen punt terrein
verloren. Etain is nog altijd in ons bezit. Al
de aanvallen, die de Franschen laatstelijk op
onze stellingen bij St. Mihiel hebben gedaan,
zijn afgeweerd.
BERLIJN, 14 October. Het groote hoofd
kwartier deelde mede
Wij hebben Rijssel bezet en bij die gelegen
heid 4500 gevangenen gemaakt,
14 October. (Vad.) Door uit Gent, heden
langs een omweg, over de grens gekomen
personen wordt meegedeeld, dat aldaar een
troepenmacht van meer dan honderdduizend
Duitschers is gelegen. De soldaten logeeren
in groote localiteiten. De officieren zijn bij de
gegoeden ingekwartierd. De huizen 'van hen,
die |vertrokken wareu, zijn opengebroken en
de inboedel is vernield. Het leven gaat zijn
gewonen gang. De winkels zijn eeopend en
de fabrieken werken. Opvorderingen worden
met bons betaald, maar uit de buitengemeenten
werden gevallen meegedeeld, dat de soldaten
zelfs paarden meenemen, zonder daarvoor bons
af te geven. Personen worden niet gemoeid.
Door Selzaete trokken vele afdeelingen
Duitsche troepen naar het westen. Op de
grens moet een talrijk leger zijn.
Men vermoedt dat de militairen, die te Os
tende aanwezig zijn, zullen worden ingescheept
naar Frankrijk, om zich daar bij het strijdende
leger te voegen.
Te Selzaete is een proclamatie uitgevaardigd,
dat alle mannen tusschen 18 en 45
jaar zich binnen 2 dagen moeten
aanmelden. De tot de militairen behoo-
rende zullen als krijgsgevangenen worden
beschouwd. De militairen in burgerkleeren,
die na 2 dagen nog worden aangetroffen, zullen
als spion worden behandeld.
Gisterenavond is het grensstation Esschen
door de Duitschers opgeëischt en hedenmorgen
door Duitsche treinen bezet.
De Duitschers hebben 10 mannelijke per
sonen meegevoerd. Gisterenavond is een
Duitsche grenscommandant te Roosendaal
gekomen, om met den stations commandant
het verkeer te regelen.
LONDEN, 14 October. Martin, dé corres
pondent van de Daily News te Oostende, seint
in den nacht van Maandag op Dinsdag
De vijand nadert langs drie wegen, van
Yperen door Dixmuiden, van Kortrijk door
Thourout en van Eecloo door Brugge.
Het bericht van het overbrengen van den
zetel der regeering heeft diepen indruk ge
maakt. Duizenden denken er nu over, hoe
zij zullen wegkomen. Het zal een stormloop
op de laatste booten worden.
(Reuter) Aan de Times uitOostende; De
Vereenigde Staten zouden aan de Duitsche
en de Belgische regeering aangeboden hebben
de Brusselscho bevolking, waaronder er van
honger zullen sterven, van levensmiddelen te
voorzien.
Uit Nieuw-York verneemt de Times, dat de
overheid zonder toestemming van Duitschland
het verschepen van levensmiddelen naar
Brussel niet kan toestaan.
LONDEN, 14 October. De oorlogscorres
pondent van de Daily News in België beschrijft
den uittocht van |vluchtelingen uit Ostende
Ik ben vanavond om zes uur te Sluis op de
Nederlandsche grens aangekomen, als een van
het groote leger vluchtelingen uit Ostende.
Het leek of heel de bevolking van de tevoren
zoo bedrijvige stad weldra in Nederland zou
zijn. Een paniek had de menschen bevangen,
Een gastvrij volk
Proclamatie van Burgemeester en Wethouders
van Antwerpen.
De Duitschers in Vlaanderen.
Brugge door de Duitschers bezet.
De Belgische regeering overgebracht naar Frankrijk.
Opstand in Zuid-Afrika.
Zuid-Afrika.
De vluchtenden uit Calais.
Bom te Rouaan.
De Duitschers in België.
De Duitschers in Frankrijk.
De Duitschers te Gent.
De Uittocht uit Ostende.