De Oorlog*
Bimienlandscli Nieuws.
voortvloeit, is moord En vreeslik zal 'n oor
deel zijn, dat eens kotnen zal over die vorsten
en staatslieden, die uit lust tot de oorlog, uit
eerzucht, uit zucht tot verovering, volk en
vaderland in 'n bloedige oorlog dompelen.
Om deze reden sta ik hier nu in de naam
van mijn God. Als bedienaar des woords,
om te protesteeren tegen deze nodelooze krijg,
omdat God niet meer met ons kan en mag
gaan en ons volk als volk er absoluut op
tegen is.
Wil men zo gaarne strijden Laat men dan
die helden gelegenheid geven. Zend 'n 10,000
vrijwilligers om 't Engelse leger te helpen.
Laat onze regeering schepen en alles geven
wat nodig is daar! Dat zal helpen.
Vervolgens ging de prediker na, hoe
het volk in Zuid-Afrika van den Heer is
afgeweken. En dan
Niemand weet beter dan hij die tot u spreekt,
dat men met mooie woorden, met schijnbare
klinkende argumenten deze inval in Duits
W.-Afrika zal willen recht praten. Maar als
Evangeliedienaar, als zoon van mijn volk, als
man van geweten, is alleen de vraagwat
wil God En daar zeg ik u op grond van
waarheid eu rechtTrek niet op. Deze stem
mag zijn de stem des roepende in de woestijn.
Maar ik moet eindigen, dit is mijn heilige
overtuiging, God leide elk en een ieder om
te handelen volgens eigen geweten in het
licht van Gods geest.
Ik eindig met 'n sitaat van Bilderijk
De menschheid, sidderend, strekt haar armen
Voorzichtig.
Te Maastricht schijnen valsche nieuwe Bel
gische Bankbiljetten tot 1000 francs toe zelfs,
in omloop te zijn.
Postverkeer met Antwerpen.
Tot nadere mededeeling zal geen verzending
van brieven en andere stukken voor België
uit Nederland naar Antwerpen plaats vinden.
(St. Ct.)
Graan.
De burgemeester van Alkmaar heeft Zater
dag op de graanmarkt aldaar de geheele hoe
veelheid aangevoerde tarwe, in totaal 938 HL.,
in beslag genomen, tegen de door den minister
bepaalde maximum-prijzen, nadat gebleken
was, dat da verkoopers hoogere prijzen hadden
gevraagd.
Naar uit Den Haag wordt gemeld, is de
Nederlandsche Regeering met de Duitsche in
onderhandeling getreden om de vluchtelingen
zoo spoedig mogelijk naar hunne woningen
te Antwerpen en in de omgeving te doen
terugkeeren.
Reeds Donderdagavond verlieten de Belgen
Antwerpen. Hun aftocht werd gedekt door
het 7de linieregiment, dat de schipbrug op
blies. Toen de Engelschen Vrijdagmorgen
aftrokken, hield de beschieting om 10 uur op.
De (burgemeester begaf zich als parlementair
naar-de Duitschers, die eveneens een parlemen
tair zonden.
De Duitschers trokken om 12 uur Antwerpen
binnen. De voorwaarden waren, dat de garde
civique niet gevangen genomen en niet ont
wapend zou worden en geen lieden van 18
tot 30 jaar gevangen werden genomen. Men
mompelt, dat de stad een half milliard oorlog
schatting zal moeten opbrengen. Baron von
der Schuetz is tot gouverneur benoemd.
Geen der forten is verdedigd, de meeste
zijn platgeschoten nadat zij verlaten waren.
De Duitschers voerden geen bestormingen uit.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
bliezen de Belgen achtereenvolgens de forten
Ertbrand, Brasschaet en Beirendrecht en om
7 uur 's morgens Stabroeck (alle bij de Neder
landsche grens) op.
Reeds bijna 2000 man zijn geïnterneerd, nog
2000 man zijn door officieren Westwaarts ge
voerd. Hiertegen werden Zaterdagavond
sterke Duitsche colonnes afgezonden, waarop
weer vele Belgen over de grenzen gingen.
Baron von der Schuetz heeft bekend ge
maakt dat de burgers rustig terug kunnen
keeren. Een gedeelte geeft daaraan gehoor,
maar anderen vluchten nog, zoodat de weg
van Antwerpen naar Capellen en Putte zwart
is van vluchtende en terugkomende menschen,
die elkaar kruisen.
De parlementair der Duitschers, die de
forten kwam opeischen, kwam te laat, daar
de forten reeds opgeblazen waren. Het fort
Merxem is door de Duitschers stukgeschoten
en verlaten door de Belgen.
De verwoesting van Antwerpen is behalve
bij het Zuiderstation onbeduidend. De huizen
in de Schoenstraat staan in brand. Duitsche
soldaten helpen bij liet blusschen.
Een bom heeft de Lievevrouwekerk be
schadigd. In Bed- en Ramstraat zijn huizen
stukgeschoten, maar de verwoesting is over
dreven. Het paleis des Konings op de Meir-
plaats en het Centraalstation zijn onbeschadigd.
Het hoofdkwartier der Duitschers is met
medewerking van den gemeenteraad in het
Stadhuis gevestigd.
Uit de portieren van een trein met duizend
geïnterneerde Belgische, Fransche en Engel-
sclie soldaten uit de forten om Antwerpen
vertellen zij, dat de bezetting al de nog on
geschonden forten heeft opgeblazen. De
Duitsche troepen omsingelen de geheele stad
en achtervolgen het leger over de Schelde in
de richting van Ostende.
BERLIJN, 11 Oct. (Wolff.) Mededeeling
van het groote hoofdkwartier van 10 October
's avonds
Reeds na een belegering van twaalf dagen
viel Antwerpen met alle forten in onze handen.
Den 29sten September viel het eerste schot
tegen forten van den buitengordel. Den lsten
October werden de eerste forten berend en
den 6den en den 7den October de sterke,
opgestuwde, voor het grootste gedeelte 400
meter breede deel van de Nethe door onze
infanterie en artillerie geforceerd.
Den 7den October werd in overeenstemming
met de Haagsche Conventie de beschieting
van de stad aangekondigd. Daar de plaatselijke
bevelhebber verklaarde, de verantwoording
voor het bombardement op zich te willen
nemen, begon dit in den nacht van 7 op 8
October om 12 uur. «Gelijktijdig ving de aanval
op den binnengordel der forten aan en werden
deze genomen.
In den middag van den 9den October kon
de stad zonder ernstigen tegenstand bezet
worden. De vermoedelijk zeer sterke bezet
ting had zich aanvankelijk dapper verdedigd.
Aangezien zij zich Evenwel tegen den storm
loop van onze infanterie en onze divisie
mariniers en tegen de uitwerking van onze
geweldige artillerie ten slotte niet opgewassen
voelde, was zij gevlucht in een toestand,'
waarbij van onderling verband geen sprake
meer was.
Tot de bezetting behoorde ook een onlangs
aangekomen Engelsche brigade mariniers. Deze
moest volgens berichten in Engelsche bladen
de ruggegraat van de verdediging vormen.
De graad van ontbinding van de Engelsch-
Belgische troepenmacht wordt geteekend door
het feit, dat de onderhandelingen over de
overgave met den burgemeester gevoerd moes
ten worden, omdat geen militaire overheid
was op te sporen. De overgave is den lOden
October door den chef van den staf van het
voormalige gouvernement Antwerpen bevestigd.
De laatste nog niet overgegeven forten werden
door onze troepen bezet.
Het aantal gevangenen is nog niet te over
zien. Vele Belgische en Engelsche soldaten
vluchtten naar Nederland, waar zij geïnter
neerd werden. Reusachtige voorraden van
allerlei aard werden buit gemaakt.
De' laatste Belgische vesting, het onneem
bare" Antwerpen, is bedwongen. De aanvals-
troepen hebben de buitengewone verrichting
volbracht, welke door den keizer beloond werd
door hun bevelhebber, den generaal der infan
terie Von Beseier, het kruis Pour le Mérite
te verleenen.
ROOSENDAAL, 12 October. De toestand
hier in Roosendaal een stad met 'n der
tienduizend zielen, moet ge niet vergeten
waar reeds zooveel inkwartiering was, wordt
steeds wanhopender. Blijkbaar voert het
overkropte Bergen op Zoom den overvloed
van vluchtelingen nu gestadig hierheen af,
zoodat de karavaan hier weer onophoudelijk
binnentrekt. Roosendaal echter is immers al
dagen lang tot op zolderen in kelders tjokvol.
Nu is gisteren van hoogerhand de beslissing
afgekomen, dat de vluchtelingen niet kosteloos
meer met de treinen mogen reizen. Dus al
wat er is blijft haast hangen.
Het stroomt gestadig toe, en bij overmaat
van ramp moeten nu eindelijk de groote kerk
en de groote zaal van den Katholieken Kring
ontruimd worden voor een grondige reiniging
tot voorkoming van ziekte. Aan de groote
kerk staat aangeplakt, dat zij ook hedennacht
gesloten zal wezen. Dit alles beteekent steeds
stijgend gebrek, beteekent weer honderden
in de buitenlucht voor vannacht.
Verschillende particulieren, verschillende
comité's werken allemaal op eigen gelegenheid
centralisatie ontbreekt. En wij zitten hier
met duizenden van de allerarmste vluchtelin
gen, in wier nijpende behoeften de comité's
niet kunnen voorzien. Men gaat voort met
te seinen naar binnenlandsche zaken om toch
raad te schaffen. Particuliere telegrammen
naar België, waarmee de vluchtelingen het
kantoor hier bestormden, worden niet meer
aangenomen. N. R. C.
OSTENDE, 10 Oct. (Reuter). De beschieting
van Antwerpen geschied met 200 kanonnen
en wel stukken van 28, 30 en 42 c.M. Duizen
den gewonden en vluchtelingen zijn hier aan
gekomen. De booten, die naar Engeland ver
trekken, zijn overvol.
GENT, 12 Oct. (V. D.) Zondag werden
de schermutselingen voortgezet, doch meer
Zuidelijk en Westelijk van de plaatsen, waar
Zaterdag en Vrijdag gevochten was.
Een „Zeppelin" vertoonde zich Zondag nabij
Oudenaerden. Ze vloog in de richting van
Deynze en vandaar naar Brussel. Uhlanen
trokken in de richting van Kortrijk500
Duitschers kampeeren te Sotteghem. De
spoorbruggen tusschen Oudenhoven, St. Marie,
Lierde en Heuvelveerdeghem bij Grammont
zijn verwoest.
Te Moerbeke vond de correspondent 15
Duitsche soldaten. De uittocht uit Gent be
gint reeds in de richting van Zeeuwsch-Vlaan-
deren. De correspondent kon Sas van Gent
nog bereiken, maar het is onmogelijk van
Lochristy (N. O. van Gent) naar Sas van Gent
te komen.
Te Lokeren heeft het bombardement den
geheelen nacht voortgeduurd. Te Gent waren
de kanonnen duidelijk te hooren.
Vrijdag heeft een „Taube" over Gent ge
vlogen. Het vliegtuig kon worden neerge
schoten. De aviateur is gedood.
PARIJS. (Reuter.) De officieele mededee
ling luidt
Op onze linkerzijde trekt de Duitsche rui
terij, wier operaties ten oosten van Aire (aan
de Lys, 40 K.M. ten zuiden van Duinkerken)
mislukt zijn, terug naar het district Armen-
tières.
Hevige aanvallen der Duitschers tusschen
Atrecht en de Oise zijn afgeslagen. Ten
noorden van de Aisne zijn wij eenigszins op
geschoten, met name in de streek ten noord
westen van Soissons.
Nachtelijke aanvallen van de Duitschers
tusschen Craonne en Reims zijn afgeslagen.
Apremont is na verwoede gevechten, waarbij
de stad is genomen en hernomen, ten slotte
in onze handen gebleven.
Op onzen rechtervleugel, in Lotharingen en
de Vogezen is niets van belang gebeurd.
Als samenvatting van den toestand kan ge
zegd worden dat wij overal onze stellingen
hebben gehandhaafd.
PARIJS, 11 October. (Reuter Twee Duit
sche vliegtuigen hebben in verschillende stads
wijken 20 bommen geworpen. Er zijn drie
dooden en veertien gewonden, voornamelijk
in de voorstad St. Antoine en de Rue Lafayette.
De stoffelijke schade is gering. Een bom is
gevallen op het dak van de Notre Dame,
doch niet ontploft. Tal van Fransche vlieg
tuigen hebben de Duitschers nagezet.
LONDEN, 10 October. De avondbladen, die
over de gevolgen van den val van Antwerpen
schrijven, vertrouwen, dat Nederland de on
zijdigheid van de Schelde, welke Engeland
geëerbiedigd heeft, tegen Duitschland eveneens
zal handhaven, zoodat er geen basis voor de
vloot zal kunnen ontstaan.
De Westminster Gazette schrijft: Wij
durven niet zeggen, dat het onmogelijk is, dat
Duitschland de onzijdigheid van Nederland
niet zal schenden om van Antwerpen een
basis voor zijn vloot te maken, doch Nederland
is geen te verwaarloozen factor. En of het
voordeel van het binnenvaren van onder
zeeërs naar Antwerpen en een poging om van
deze vaartuigen van daar uit partij te trekken,
wat alles is, dat kan worden verwacht, de
ernstige moeilijkheden met Nederland waard
is, kan ten minste een betwistbaar punt
he eten.
De GlobeIndien de bedoeling is, de ver
meesterde vesting als een vloot- en luchtvaart
basis tegen Engeland te bezigen, dan zal
Duitschland de onzijdigheid van Nederland
moeten schenden, welke dit land zoowel ge
houden als besloten is te verdedigen.
Alleen de Pall Mall Gazette zegt wat van
het op aanzetten van Duitschland versterkte
Vlissingen, ofschoon het blad niet twijfelt aan
het voornemen der Nederlanders om de on
zijdigheid van de Schelde tegen Duitschland
te handhaven.
LONDEN, '10 October. (Reuter.) De oogge
tuige in het groote Engelsche hoofdkwartier
vervolgt zijn beschrijving van de wederwarig-
heden van de Engelsche troepen.
Van 3 tot 8 October bleef het betrekkelijk
kalm. De dagen waren warm en er hing een
lichte mist. De heldere maneschijn belem
merde nachtelijke aanvallen. Dekrijgsvorich-
tingen beperkten zich bijna tot een licht artil
lerievuur. Oij 5 dezer waren er drie op zich
zelf staande tweegevechten tusschen Fransche
en Duitsche vliegers- Twee bleven onbeslist,
maar in het derde overwon de Fransche en
doodde hij twee Duitschers met een snelvuur
kanonnetje.
Op een punt waar de Franschen last onder
vonden van het vuur van een Duitsch machi
negeweer, groeven Fransche soldaten| die mijn
werkers waren, een galerij ter lengte van 50-
M. onder het terrein en bliezen het machine
geweer op.
Het schieten van de Duitsche artillerie is
juist, maar de kannonniers hebben weinig
geluk'gehad en in de drie laatste weken
hebben een verwonderlijk klein aantal van
hun projectielen uitwerking gehad.
LONDEN, 11 October. (Reuter). Tal van
stoomschepen zijn gisteren te Folkestone aan
gekomen met vluchtelingen uit Antwerpen
voorts zijn er bijna zeshonderd gekwetste
Belgische soldaten aangekomen, zij zijn in
ambulance-auto's naar het hospitaal te Rams-
gate vervoerd.
De oorlogscorrespondent van de Times in
Frankrijk seinde over de gevechten rond
Rijssel
De slag heeft hier thans vijf dagen geduurd.
Ik spreek van den slag bij Rijssel, omdat het
laatste offensief der Duitschers den vorm
heeft gehad van een opmarsch tegen het
Fransche Manchester en de krijgsverrichtingen
die daarop zjjn gevolgd, zich in een kring om
de stad hebben afgespeeld. De kring, door
de Duitschers om de stad getrokken, is nu
verbroken.
Donderdagmiddag rukte Fransche artillerie
tot edltele K.M. van Lens op en bombar
deerde, over de stad heenvurend, met buiten
gewoon goed gevolg de Duitsche stellingen
nabij het dorp Loison. Het vuur richtte
groote verwoestingen aan en heeft den op
marsch der Duitschers van het Noordoosten
gebroken.
De groote slag begon j.l. Zondag, toen de
Duitschers hun wanhopige poging om aan de
omtrekkende beweging der verbondenen te
ontkomen, begonnen. Die beweging heeft hen
langzaam maar zeker teruggedreven naar de
Belgische grens. Het artillerievuur van de
Duitschers berokkende de verbondenen echter
weinig schade.
's Middags kwam een Duitsche gepantserde
trein op het tooneel van het gevecht ten
oosten van Rijssel, waar zich vervolgens een
reeks verbitterde gevechten tusschen een
groote strijdmacht der Duitschers naar
schatting 10,000 man en Fransche infan
terie, die tot het garnizoen van Rijssel en
omgeving behoorde, ontwikkelden. De ge
vechten werden den geheelen Zondag tot in
de buitenwijken der stad voortgezet en duurden
Maandag nog voort. Dien dag werden de
Duitschers teruggeslagen.
Later seinde dezelfde correspondent, dat de
Duitschers het geheele district hadden ont
ruimd.
Hij acht de bij Rijssel behaalde voordeelen
van groot gewicht.
BERLIJN, 11 October. (Wolff.) Mededee
ling van het groote hoofdkwartier van heden
avond
Ten westen van Rijsel heeft onze cavalerie
Zaterdag een Fransche divisie cavalerie bij
Hazebrouck volkomen en een andere Eransche
divisie cavalerie onder ernstige verliezen ver
slagen. I
De gevechten aan het westelijke front
hebben totnogtoe tot geen beslissing gel eid
WEENEN, 11 October. (Wolf.) Gisteren heb
ben de Russen een stormloop op het Zuidelijke
front van Przemysl gedaan, die is afgeslagen.
Daarna is de terugtrekkende beweging der
Russen algemeen geworden. Zij hebben het
Westelijke front moeten ontruimen en onze
ruiterij is daar reeds de stelling binnengereden
Vijf tot zes divisies Russische infanterie, die
bij Lancut stand hielden, moesten naar de
San vluchten. Verder is een divisie kozakken
met een brigade infanterie ten Oosten van
Dymow teruggeworpen. Onze troepen zitten
de Russen overal op de hielen,
WEENEN, 11 October. (Wolff.) Het snelle
optreden van de Oostenrijksche troepen heeft
Przemysl ontzet. Onze troepen zijn de vesting
binnengetrokken.
Overal waar de aftrekkende Russen stand
hielden, zijn zij verslagen en op hun vlucht
aan de overgangen der rivier bij Siniawa en
Lszajks (aan de San ten noorden van Jaros-
law) in grooten getale gevangen genomen.
Op aanschouwelijke wijze vertelt een
officier in de „Weener Ztg." hoe de Russen
in de Masoerische meren en moerasgronden
werden gedrongen.
Wij trokken, vertelt hij, spronggevvijze voor
waarts en lagen dan weer heele dagen en
nachten in de loopgraven. De munitie was
karig en de toevoer gering. Het gevecht
was een verkwikking, want dan hadden wij
tenminste een doel en konden onze woede
tegenover den vijand luchten. Maar de einde-
looze marschen, die dan weer volgden, langs
moerassen en over beslijkte wegen, dagen en
nachten achtereen, terwijl er van den vijand
geen spoor te zien was, die heldere maan
nachten en die dagen van storm- en regen
vlagen, die brachten een oneindige zwaar
moedigheid over ons, en maakten ons krach
teloos en afgemat.
Zoover 't oog reikte niets anders te zien
dan ontbladerde boomen, kale velden
huizen ja, maar half tot puin geschoten en
door brand verwoest. In de bosschen dreun
den bijlslagen. Nieuwe wegen werden aan
gelegd, die den vijand op een dwaalspoor
moesten lokken wegen, die recht door
de bosschen voerden en uitliepen op moerassen
en meren Eindelijk hadden we onzen
weg afgelegd, waarmede eene omtrekkende
beweging beoogd was, en wij lagen weer
veilig in nieuwe loopgraven. De veldkeukens
kwamen ratelend aanrijdenwe kregen ons
rantsoen. Het smaakte! En toen sliepen we
voor 't eerst sinds dagen
Steeds dichterbij kwam de vijand wij
lagen stil en wachtten. Patrouilles lokten
hem steeds dichterbij. Tot plotseling uit het
struikgewas een hagel van slirapnells hem
begroette. Angstig hinnekend steigerden de
paarden. Trompetten schalden en wij stormden
als duivels op den vijand los, die weldra op
de vlucht sloeg het bosch in. Die vlucht was
vreeselijk, dreunend en ratelend, doelloos, in
een razende jacht. Huiveringwekkend klonk
ons het hoefgetrappel, het donderen van de
munitiewagens in de ooren, langzaam ver
wijderde het zich
De vijand wist van geen rechts, wist van
geen links, slechts de beweging zat hem als
een ijlkoorts in het lijf. Zij bliezen op hun
trompetten, zij sloegen de trommels aan
flarden het was een doodenrit want de
[naar den Hoogen,
En vult de holle lucht met eindeloos geklag.
Houdt, Koningen der aard, rechtvaardigheid voor
[oogen,
En zalig is deze aard in 't Koninklijk gezag.
Dit, leiders, is uw plicht, hierin uw roepi en eer,
Al 't overige is, uw volk, hun recht en zucht, verraan,
Geen glorie zijt gij hun verschuldigd van het geweer,
Maar vrede en rust en bloei en welvaart voort
[te staan.
Wat eindlijk is uw doel Bij't uitgestrektst bezitten,
Verplengd met stroomen bloeds om een woestijntje
[meer,
Bampzaalge razernij, onzinnig breinverhitten,
Onmenschlijk en verdwaasd, ja, beide evenzeer.
De val van Antwerpen.
De val van Antwerpen.
In Vlaanderen.
De Duitschers in Frankrijk.
Duitsche vliegtuigen werpen bommen op Parijs.
Uit Engeland over de onzijdigheid van Nederland.
De Duitschers in Frankrijk.
Over de gevechten rond Rijssel.
Van het Oostenrijksch-Russische front.
Hoe de Russen in de moerassen werden gedrongen.
