flntirmluiionai?
voor
nieuws* en Advertentieblad
Zeeland.
FEUILLETON.
IfcTIet gedacl;Lt.
Uit de Pers.
Uit de Tweede Kamer.
No. 1115.
Mei 1914.
11' Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen. Ter Neuzen ƒ1,—. Franc®
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOIJ Az. te TER NEUZEN
Inzending; van advertentlBn vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 1—4 regels 0,40. Voor eiken regei meer ƒ0,10
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENT1Ë&1 TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
V De verjaardag van Prinses
Juliana.
Er was Donderdag blijdschap in liet koninklijk
paleisprinses Juliana vierde haar vijfden
jaardag.
Een vreugdedag voor de liooge ouders, die
hun kind zien opgroeien en zich ontwikkelen,
om, als God haar 't leven spaart, hoe langer
hoe meer het middelpunt te worden, waar
omheen beider liefde en zorg zich concentreert.
Doch niet slechts in de koninklijke woning
in heel het land was er blijdschap op dezen
Want wij gevoelen hetdit vijfjarig kind
behoort niet alleen aan de oudersop haar
is de hoop van gansch Nederland gevestigd.
In haar herleefde de bijna uitgestorven
stam der Oranjes en zonder Oranje kunnen
we ons geen gelukkig Nederland denken.
Hoezeer overigens ook verdeeld door partij
schappen, in liefde tot het aloude stamhuis,
waaraan Nederland zijn volksbestaan en zijn
grootheid dankt, is lieol ons volk één.
En daarom verheugde zich op dezen dag
gansch Nederland met de koninklijke ouders
en deelde in de vreugde op Juliana's verjaardag.
God spare haar een lange reeks van jaren
en doe haar opgroeien tot vreugde der ouders,
tot heil van 't land, bovenal tot Zijne eer.
Moge zij de voetstappen drukken der door
luchtige Vrouwe, wier naam zij draagt.
V Middelburg's verlossing.
Al stapte in Nov. 1813 de Prins van Oranje
aan wal en verlieten de Franscben spoedig
daarna het centrum van ons land, toch was
daarmede heel 't land nog niet bevrijd van
't gehate juk.
Zoo bleef de Fransclie vlag op den toien
van Middelburg waaien tot den BOsten April
1914, toen ze onder klokkenspel en vroolijke
muziek vervangen werd door de geliefde
driekleur.
Pas in de eerste dagen van Mei was Wal
cheren bevrijd van de Franschen en den 5en
deden de commissarissen-generaal hun intocht
in Middelburg.
In een rij van feesten gaf Middelburg's be
volking lucht aan haar vreugde over liet
vertrek der onderdrukkers, terwijl door de
commissarissen-generaal voor liet lieele district
Walcheren een godsdienstoefening werd uitge
schreven in alle kerken, ten oogmerk hebbende,
zooals de M. C. herinnert, „om de grootste Lof
en Dank aan het Oneindig Opperwezen toe
te brengen over die gezegende en wonderbare
Redding zoo aan het dierbaar Vaderland in het
algemeen, als aan het district Walcheren in
EEN VERTELLING
(Voor Kinderen.)
11) door ZELANDIA.
Als ze daar nu Gaston ziet liggen, gaau
haar gedachten terug naar dien laatsten nacht,
dien Tiaar zoon Anton in haar klein huisje
heeft doorgebracht. Ze had hem toen ook
zoo rustig zien liggen maar niet zoo doodelijk
bleek als Gaston nu. Neen, maar met rozen
op de wangen, vol blijde verwachting in liet
hart. Dat was nu al twintig jaar geleden.
Als hij nog leefde, moest hij reeds een man zijn
Had ze dan nooit meer iets van hem ge
hoord Ja, in 't eerst had hij haar menige
brief geschreven op z'n lange, verre reis, die
meer dan drie jaren duurde. Maar lang-
zangzamerhand waren de brieven zeldzamer
geworden en eindelijk ontving ze er geen
enkelen meer.
Hoe kwam dat
Wat Greet vreesde, was waarheid.
Slechte kameraden, ruwe, goddelooze ma
trozen, met wie hij eerst niet had willen om-
het bijzonder geschonken, en om de vurigste
gebeden voor den Troon des Almachtigen uit
te storten, dat liet Hem behagen moge, om
dat dierbaar vaderland verder in Goedertieren
heid aan te zien, deszelfs staat van Vrijheid
en Onafhankelijkheid bevestigende, en hetzelve
in Bloei en Welvaart doende toenemen; dat
Hij zijn beste Zegeningen uitstorte over Z.
K. H. den Souvereinen Vorst der Nederlanden,
Hoogstdeszelfs Doorluchtig Huis en Geslacht
en dat Hij allen die met of onder Hoogst-
denzelven de belangen des Volks, in onder
scheiden betrekkingen behartigen, tot hun
werk gesterkt en bekwaam make".
Aanstaanden Dinsdag hoopt Middelburg het
eeuwfeest zijner verlossing te vieren.
Een groote historische optocht de intocht
der commissarissen-generaal voorstellende
wordt gehouden, terwijl nog tal van andere
feestelijkheden ter opluistering moeten dienen.
't Is voor de oudernemers te hopen, dat er
in onze provinciale hoofdstad meer geestdrift
zij, dan er hier verleden jaar was bij onze
onafhankelijklieidsfeesten.
V Nieuwe zegening.
Staatspensioen en algemeen stemrecht zal
ons liet huidig ministerie brengen.
Zoo luidt althans de belofte.
We zullen daarover nu niet veel zeggen.
Maar we willen onze lezers opmerkzaam
er op maken, dat liet ministerie toch ook
speciaal iets wil doen ten bate voor liet
platteland en wel allerbijzonderst voor den
landbouwenden stand.
Voor patroon en arbeider beiden.
Of ectiter de erkentelijkheid van deze per
sonen groot zal zijn, wagen we ten zeerste te
betwijfelen.
Wat toch is het geval?
De minister van Binnenl. Zaken heeft eenige
wijzigingen voorgesteld in het wetsontwerp
tot gedeeltelijke herziening van de leerplicht
wet.
Niemand zal ontkennen, dat de leerplichtwet
herzien dient te worden.
Bij liet debat, dat indertijd werd gevoerd
over deze wet in de Tweede Kamer, noemde
men liet van socialistisclien kant, een straf
op de armoede.
Wat het iu vele gevallen dan ook is.
Dat zulks nog niet meer algemeen wordt
ingezien, is alleen daaraan toe te schrijven,
dat de wet in vele gevallen slechts zeer slap
wordt toegepast.
Wat doet nu minister Cort van der Linden
Hij stelt o. a. voorliet verlof voor veld
arbeid te beperken tot vier tveken.
Nu is dat zes.
Bovendien zullen die vier weken niet meer
over een grooter tijdsverloop dan ten hoogste
vier achtereenvolgende maanden mogen worden
gaan, waren ten slotte z'n beste vrienden ge
worden, en toen hij z'n eerste reis ten einde
gebracht had, deed hij voor hen in niets
kwaads onder.
En toch schaamde hij zich over zichzelf.
Zóó durfde hij z'n mooder niet ontmoeten. Hij
zou zich eerst verbeteren. Er kwam niets van.
't Waren wel goede voornemens, die hij op
vatte, maar hij vergat het gebed tot God. Hij
wilde het doen in eigen kracht. En dan gaat
liet nooit goed.
Hij kwam hoe langer hoe verder op ver
keerde wegen en als zijn moeder nog een iets
van hem te liooren kreeg, was liet niet veel
goeds.
Zou hij nog ooit weer keeren
IX.
Vroeger en nu.
De rustige slaap heeft den jongen veel goeds
gedaan. Bij zijn ontwaken ziet hij rustig de
kamer rond. Vreemd komt hem alles voor.
Waar is hij toch
Hij bezint zich. O, daar herinnert hij zich
weer alles. Zijn val, zijn pijn! Als hij eraan
denkt, voelt hij 't weer. Hij wil oprijzen,
maar kan niet.
„Sst," doet Greet, met den vinger op de
lippen. „Stil blijven liggen."
Ofschoon kleine Gaston alleen maar Franscli
verdeeld.
Dat wil dus zeggen voor onze streken, dat
een kind, 'twelk zeg in April eenige weken
verlof krijgt voor vlaswieden (vlaskooi), de
rest van de vier weken verlof, in geen geval
later dan Juli mag gebruiken.
In Augustus dus geen verlof meer mogelijk.
Neem den aanvang der vier achtereenvol
gende maanden later, bvb. in Mei, dan is na
Augustus alle recht op verlof weg.
Zijn daar onze arbeiders mee gebaat of
achteruit mee gebracht
Een nieuwe bepaling zal luiden, dat het
maximum der boete wordt verhoogd tot f30.
Zoodat het mogelijk wordt, dat iemand
dertig gulden boete zal hebben te betalen,
omdat hij zijn kinderen niet school zond.
De werkgevers zullen een geldboete van
hoogstens vijftig gulden moeten betalen, als
zij leerplichtige kinderen in dienst hebben.
De twee schooltijden, welke een kind nu in
twee achtereenvolgende maandeu verzuimen
magvervallen.
De wet wordt dus, indien deze wijzigingen
haar weg naar liet Staatsblad vinden, zeer
verscherpt.
O i. zeer ten onrechte.
Wat is het geval
Het is bekend, dat het schoolverzuim inde
wintermaanddn ten plattenlande, zeer mi
niem is.
Dan is er schier geen sprake van school
verzuim.
In den zomertijd is liet in de lioogcre klas
sen groot.
Echter in de meeste gevallen noodgedwongen.
Er is een soort van arbeid, die alloen door
kinderen kan verricht.
Er moet vaak door kinderen wat mee ver
diend worden, wat op zich zelf treurig genoeg
is, maar waartegen bepalingen als nu worden
voorgesteld, niet haten integendeel, daardoor
wordt de zaak nog verergerd.
Het lijkt heel radicaal dergelijke dingen
voor te stellen en we willen wel aannemen,
dat de minister meent, daardoor liet volks
onderwijs vooruit te brengen.
Maar niettemin zou aanneming van deze
bepalingen te sterker het stempel drukken op
de weteen straf op de armoede. Z.
Verouderd.
Onder dit hoofd schrijft de Standaard
De politieke liberale Pers laat zich steeds
meer gelegen liggen aan wat van moderne,
van pliilosopliische, en van secten-zijde over
liet Christendom in ons land, zoo in geschrifte
als in meetings, ten beste wordt gegeven.
Zoo ook nu weer voor wat Prof. Dr. R.
Eucken's optreden betreft.
verstaat, begrijpt hij Greets raad toch en
blijft rustig.
llij kijkt de Kamer weer eens rond. Waar
is hij toch? Waar is Leo?" Wie is die goede,
oude vrouw
Vol verbazing blijft zijn oog eindelijk rusten
op een groot schilderij, voorstellende den
Ileere Jezus, wandelende op de zee, terwijl
in een schip, dat door de woedende golven
geweldig wordt geslingerd, zich de discipelen
bevinden, die vol angst den Wandelaar op de
zee, zien naderen
De jongens en meisjes, dié dit lezen, kennen
allen, naar ik hoop, deze geschiedenis en
weten ook wel, hoe die zee heet. Maar Gaston
wist er niets van. „Koorddansen," zoo dacht-
ie. „is moeilijk"maar te loopen op de zee,
scheen hem toch noch oneindig moeilijker toe.
De zee, Gaston had ze dikwijls gezien, toen
hij nog thuis was, maar dat was minstens al
eenige jaren geleden.
Al denkende vermoeide liij zich te veel en
viel weer in slaap en droomen.
Hij droomde
Van een klein kamertje in een achterbuurt
van een groote stad van een vrouw, z'n
moeder, die hem liefkoosdevan een man z'n
vader, die dikwijls dronken was, vloekte en
hem sloeg.
Hij droomde van z'n lmis.
Deze hoogleeraar uit Jena, ambtgenoot van
Haeckel aldaar, was door liet moderamen van
de Vereeniging van moderne Theologen uit-
genoodigd, op de jaarvergadering te komen
spreken.
Hij gaf hieraan gevolg, en heeft dan ook
in Amsterdam zijn rede ten beste gegeven
over de noodzakelijkheid van een nieuw
Christendom.
Deze rede verdient in één opzicht waar
deering.
Positiever, stelliger dan dit gemeenlijk
onder deze moderne Theologen geschiedt,
sprak Prof. Eucken het toch uit, dat finaal
gebroken moet worden met al wal sinds 19
eeuwen als het Christendom is gepredikt en
aanbevolen.
Heel dit historisch Christendom, gelijk we
dit uit de Heilige Schrift kennen, is z. i.
verouderd liet past voor onzen tijd niet meer
wij hebben er niets moer aan liet smaakt
ons niet meer; liet kan ons niet meer bevre
digen.
Daarop komt in 't kort heel de rede van
dezen hoogleeraar neder.
Toch wil hij een soort Godsdienst. Doch
dan moet liét een Godsdienst zijn die past hij
zijn denkwijze, bij zijn inzicht, hij zijn levens
opvatting.
Niet hij wil zich buigen voor den Christus,
maar de Christelijke zaak moet zich schikken
naar zijn idééën.
Het moet dus een nieuw Christendom wor
den, dat ons niet van Jezus, maar, met torzij-
stelling van den Christus, van Prof. Eucken
en zijn geestverwanten zal toekomen.
Nu is hier op zichzelf niets op tegen.
Religie gaat niet met dwang.
Ook aan Prof. Eucken verblijve de vrijheid
van keuze en van overtuiging.
Alleen maar, dan gebruike hij niet langer
een naam van eeuwenoude autoriteit, waarop
hij geen recht meer heeft.
Wil hij, dat zijn tijdgenooten niet hij Christus
en zijn apostelen, maar hij hem en zijn volge
lingen zullen zweren, dan hebbe hij den moed
openlijk te breken met een kerk, waarin hij
niet meer thuis hoort, en late in zijn kring
van het Christendom af, om nu liet pleit te
gaan voeren voor het Euckenisme, d.i. voor
liet nieuwe Evangelie, dat hij aan de wereld
brengen zal.
Durft hij dit niet, dan heeft hij geen over
tuiging om te bestaan wat hij zegt te willen.
Zitting van Woensdag 29 April.
Aan de orde is de interpellati e-V a n
Deventer over de bestrijding van de p e s t
op Java.
De heer Van Deventer (V.-D., Assen)
herinnert aan liet verloop der ziekte, die allengs
't Was maar 'n klein huis geweest, waarin
hij had gewoond. In een donkere, morsige
steeg. Maar toch wensclito Gaston in stilte,
dat hij er maar weer was, bij z'n lieve moeder.
Want haar liefkoozingen deden hem spoedig
vaders vloeken en slagen vergeten.
Uit de vuile steeg ging Gaston vaak naar
een der kaden van de groote stad, waar hij
woonde, Marseille. Daar zag hij dan de zee,
schoon en groot. Lang kon hij er naar zitten
kijken en peinzen, tot dikwijls do duisternis
hem herinnerde huiswaarts te keeren.
Maar ach, dat huis 1
Hoe somber en eenzaam werd het hem,
toen z'n lieve moeder ziek werd en stierf.
Halfdronken ging z'n vader achter de lijkkoets
aan. Voor Gaston werd liet leven nu nog
ellendiger. Slagen en verwenschingen kreeg
hij genoeg, meer dan brood. Zijn ruwe en
verdierlijkte vader liet 'm geheel aan z'n lot
over. Als medelijdende buurvrouwen hem
niet somtijds een stuk brood of wat ojige-
warmd eten gegeven hadden, hij zou wellicht
verhongerd zijn.
Eindelijk kwam er verandering in z'n treurig
lot, maar heter werd het niet.
(Wordt vervolgd.)