Binnenlandse!! Nieuws.
Biiitenlandsch Overzicht.
Uit Stad en Provincie.
Kerk en School.
bevordering der arbeidsbemiddeling op het
platteland, in overleg en samenwerking met
de vereeniging van Nederlandsche arbeids
beurzen. Voor steun aan die vereeniging is
f 1000 uitgetrokken.
Verder wordt o. m. liet artikel voor de
renten krachtens art. 369 en 370 der Inva
liditeitswet verhoogt tot f 10,500,000
waarbij voor dat jaar gerekend wordt op
f 105,000 renten gemiddeld ad f 100. Voor
administratiekosten wordt t 150,000 meer
gerekend
Men verzoekt ons opname van het volgende
Hoef ij zerver bond.
De actie voor het lioefijzerverbond breidt
zich meer en meer uit. Reeds wordt in 400
gemeenten gewerkt om de gelden voor het
Nederlandsch Kinderherstellingsoord te Nun-
speet te verzamelen. In Friesland is of wordt
ingezameld in 38 van de 43 gemeenten, in
Groningen in 46 van de 57, in Overijsel in 40
van de 60, in Noord-Holland in 89 vnn de
134, in Drente in 22 van de 34, in Gelderland
in 49 van de 116, in Zuid-Holland in 57 van
de 188, in Zeeland in 32 van de 109, in Utrecht
in 17 van de 72, in Noord-Brabant in 11 van
de 185. T,
Door 115 van de 401 gemeenten is het geld
afgedragen te zamen 26383,815 gld.
Het werken van Hoefijzerverbond heelt
behalve het directe gevolg de bouw van een
ruim en goed ingericht Kinderherstellingsoord
tot resultaat, dat de preventieve tuberculose-
bestrijding algemeen ingang vindt en vervolgens
de vermeerdering en versterking van de afdee-
lingen van het Centraal Genootschap, waardoor
het uitzenden van kinderen naar herstellings
oorden en vacantiekolouies veel meer algemeen
wordt.
De waarde van het verzamelde en nog in
te zamelen bedrag wordt verhoogd door het
feit, dat het m'et centen, dubbeltjes en guldens
wordt bijeengegaard.
Behalve de giften van het Vorstelijk Huis
zijn er tot heden nagenoeg geen groote giften
bij.
Het bestuur van het dames comité^ hoopt
door onvermoeiden arbeid tenminste 600 ge
meenten te bewerken en dan met behulp van
de groote giften (die komen immers op 't laatst?)
vóór Juli het bedrag bijeen te hebben.
Penningmeesteresse is Jonkvrouw J. van de
Santheuvel, Corn. Speelmanstraat 21, 'sGra-
venhage.
Uit rood Zaandam.
Volgens de „Tijd" is omtrent de vraag op
1 Mei de roode vlag op het stadhuis van
Zaandam zal worden geplaatst, zooals door
den wethouden, den heer Duys, toen hij op
het balkon van „Ons Huis" zijn overwinmngs-
speech hield over het behalen der meerder
heid in den Raad, was „beloofd", door het
dagelijksch bestuur nog geen beslissing ge
nomen.
Op Prinsen verjaardag werd bier met otli-
cieel gevlagd.
Wethouder Duys te Zaandam heeft na
de verkiezingen beloofd, dat op 1 Mei van
het stadhuis de roode vlag zou waaien, en
dat de scholen en de gemeentewerklieden
dien dag vacantie zouden krijgen. De N R.
Crt. verneemt, dat deze belofte met gehouden
zal wordenalleen het secretarie-personeel
krijgt op 1 Mei vacantie.
Amsterdam heeft thans zijn eersten vrij
zinnig Hervormden predikant. Naar aan de
N. R. Ct. van zeer vertrouwbare zijde werd
medegedeeld, heeft n.l. ds. W J. M. Engel-
berts W.E.M.zn., predikant der Ned. llerv.
gemeente te Amsterdam, de presentielijst van
de eenige dagen geleden aldaar gehouden
vergadering van vrijzinnig Hervormde predi
kanten geteekend. Ofschoon ds. Engelberts,
op het punt voor een buitenlandsehe reis te
vertrekken, geen gelegenheid had de verga
dering bij te wonen, wilde hij toch door het
teekenen'der presentielijst een nadrukkelijk
blijk geven, dat hij zich van nu af officieel
tot de vrijzinnig Hervormden rekent.
In dit 'verband is mede van belang, dat
een ander predikant bij de Ned. Ilerv. ge
meente te Amsterdam, dr. A. J. de Sopper,
een vereeniging voor evenredige vertegen
woordiging in die gemeente zal oprichten.
Deze verschijnselen, waartoe ook de rede
voeringen van de Amsterdamsclie predikanten
L. C. Schuller tot Peursum en J. J. van Noort
ep het Ilaagsclie kerkcongres mogen worden
gerekend wijzen erop dat voor de Amster-
dainsche Ned. Herv. gemeente een nieuw
tijdperk is aangebroken.
ULSTER.
De groote slag, dien de mannen van Ulster
Vrijdagavond en -nacht met de lossing van de
wapenen en schietvoorraad uit het sluikschip
Mount joy, anders gezegd Fanny, hebben ge-
slagen, naar de N. R. C. meldt, zoo goed
voorbereid, dat de overheid volkomen over
rompeld werd. -
Van Belfast tot Larne, een afstand van 48
K.M., patrouilleerden Vrijdagavond sterke af-
deelingen vrijwilligers langs de geheele kust.
Ook de landwegen en toepaden, die uitGlenarm,
Ballymena, Ballyclare en andere plaatsen,
naar Larne leiden, waren door hen afgezet.
De menschen merkten dat er iets bijzonders
gaande was, maar slechts weinigen, ook onder
de vrijwilligers zeiven, wisten wat er gaande
was.
In de buurt van de haven en in de straten
van Larne stonden gewapende mannen ge
schaard, zoo stil als soldaten die paradeeren,
terwijl de officieren heen en weer hepen en
op gedempten toon spraken. Om negen uur
's avonds hoorde men de machines van een
stoomschip dat de Lough opvoer. De lichten
aan de masten werden zichtbaar en ten slotte
doemde de- gedaante van het geheimzinnige
schip uit de duisternis op. Eenige minuten
later lag het aan de kade gemeerd.
Kort daarvoor was Larne van de buiten
wereld afgesloten, daar alle telegraaf-en tele
foon-lijnen vernield waren. Alle voertuigen,
die kwamen en gingen, werden aangehouden
en alleen auto's, die van een bijzonderen pas
voorzien waren ten bewijze dat zij voor het
vervoer van het wapentuig dienst moesten
doen, werden doorgelaten. an alle kanten
kwamen nu de auto's aanrijden.
Het schip had aangelegd aan den steiger
van de postboot van Stanraer, welke steiger
door een hek van den openbaren weg afge
sloten is. Niemand mocht het hek door, tenzij
hij weer kon bewijzen, dat hij aangewezen
was, om zijn diensten te verleenen. En toen
nam het lossen een aanvang. De vrijwillige
bootwerkers werkten als paarden.
Terwijl men bezig was de wapenen aan
den wal te lossen, kwam er een ander stoom
schip langszij het andere liggen, en dadelijk
begon men daar een gedeelte van de lading
in over te ladeh. Het nam duizenden ge
weren aver en stoomde daarna weg, om de
geweren en munitie op een andere plaats van
de kust, waar dergelijke maatregelen als te
Larne genomen waren, aan wal te brengen.
Zoodra een ploeg van bootwerkers vermoeid
was werd zij door een versche afgelost.
Toen de dag begon aan te breken, was de
karwei volbracht en lichtte de Mountjoy
dadelijk het anker. De politie, kustwacht en
kommiezen van de invoerrechten waren tegen
over de cordons van de vrijwilligers machte
loos, zij waren een handjevol tegenover een
heel leger en konden dus niets uitrichten.
De gezagvoerder van het sluikschip heette,
volgens de bladen, kapitein Falke, die als een-
onverschrokken zeevaarder geroemd wordt.
Eerst hadden Noren, die het stoomschip ge
kocht hadden, het vervoer van het wapentuig
op zich genomen. Maar op liet laatste oogen-
blik durfden zij de verantwoordelijkheid met
aan. Daarop kocht kapitein Falke het schip
op de plaats waar het lag voor een hoogeren
prijs dan de Noren ervoor betaald hadden.
Hij nam het besluit, om de Noorsche kust
lan«s te varen, zoogenaamd met bestemming
naar Zweden, maar dan recht op de Iersche
kust aan te houden. Zoo is het ook gebeurd.
I Toen kapitein Falke met zijn schip uit Larne
vertrok, noodigde hij de aanwezigen uit drie
maal te juichen voor den Koning en de vrij
willigers van l lster.
Het schip, dat een gedeelte van de lading
van de Mountjoy had overgenomen, stoomde
nog den eigen nacht naar Donaghadee en gmg
daar voor de groote stoomkraan liggen. Daar
wachten ook gewone auto's en vrachtauto's cn
werden 70 ton geweren en munitie onder de
oogen van politie en kommiezen, die door 700
vrijwilligers in bedwang werden gehouden,
geiost. De rest van zijn lading loste het
schip te Bangor.
Moge deze lijn in steeds meerdere mate de
welvaart van Zeeuwsch-Vlaanderen bevorderen.
Als men nagaat wat elders in Nederland op
het gebied van verkeerswezen is tot stand
gebracht, en men vergelijkt dit met wat
Zeeuwsch-Vlaanderen bezit, dan komt men tot
het besluit dat deze streek lange jaren stief
moederlijk is bedeeld geworden. Spr. echter
is ervan overtuigd dat wanneer dit werk is
tot stand gebracht, zulks niet meer zal kunnen
worden verklaard, ja, dat misschien dit 1Q0
K.M. lange traject aan andere streken zal
kunnen worden ten voorbeeld gesteld. En
nu, heeron, nu deze eerste rail gelegd wordt,
doe ik dit met een wenscli. En dat is de
wensch dat èn door directie èn door aannemer
later met genoegen en tevredenheid op het
tot stand gebrachte werk zal kunnen worden
terruggezien. \Bravo's.)
Hierna draait de heer Fruijlier den eersten
bout in de rail.
Vervolgens neemt de heer Mr. P. Dieleman
het woord, die er op wijst dat hier de eerste
stap gezet wordt om de verbinding te brengen,
tusschen het vierde en vijfde district. Van
deze verbinding verwachten wij. voor Zeeuwsch-
Vlaanderen groote dingen. ZeeuwschA laan
deren, gelegen tusschen den Scheldestroom en
België het land zoo vruchtbaar en schoon, is
een wonderlijk land. Weleer was het door
sneden van kreeken en wateren, waardoor m
den ouden tijd van een regelmatig verkeer
tusschen de verschillende deeleu van Zeeuwsch-
Vlaanderen geen sprake zijn kon. Daarvan
daan is de bewoner van het Land van Hulst
een geheel ander man dan die van liet Rand
van Cadzand, is die van Philippine een ander
dan die van het Land van Axel. Door inpol
dering, enz. echter zijn die scheidsmuren weg
gevallen Zeeuwsch-Vlaanderen vormt nu geen
delta-land meer, maar één land. Nog met
één ding zitten we in de maag n.l. den Braak
man, maar ook daarvan zullen we wel af
komen. Hoek en Philippine zijn niet meer
van elkaar gescheiden en onze tram zal reeds
door den nieuwen polder zijn weg vinden.
Zeeuwsch-Vlaanderen zal door deze tramlijn
van een oud land een nieuw land geworden
zijn. Evenals België zal het door energie en
nieuwe krachten worden vooruitgebracht.
Met den stoomtram gaat Zeeuwsch-Vlaan
deren, wiens volk de Vlaamsche geestdrift
paart aan de Zeeuwsche bedachtzaamheid,
een schoone toekomst tegemoet. Nijd, afgunst
en kleingeestigheid hebben niet mogen ver
hinderen dat een grootsch werk is ondernomen
en ten uitvoer wordt gelegd. Moge de tram
strekken tot grooten bloei van ons dierbaar
Zeeuwsch-Vlaanderen, mogen directie en aan
nemer zóó samenwerken dat allen straks met
vreugde op den verrichten arbeid terugzien
en moge tot in lengte van jaren, tot in lengte
van eeuwen de tram tot heil van Zeeuwsch*
Vlaanderen strekken. (Bravo's.)
Hiermede was de plechtigheid afgeloopen
en vereeuigden de aanwezigen zich tot een
samenzijn in het hotel „Rotterdam.
De aan den aanleg werken personen werden
door de directie bij gelegenheid dezer eerste
raillegging onthaald.
wedstrijd te Ostende-zeekust, de renner Da
Sy, rijdende op een Transvalia rijwiel, als no.
4 aankwam en dat slechts met een halven
meter verschil met den eerst aankomenden op
een afstand van 15U K. M.
Aan den wedstrijd namen 80 renners deel,
waaronder de beste van België.
Hoek. Aan de Chr. School op het dorp alhier
is met ingang van 1 Mei benoemd tot volontair-
onderwijzer de heer J. J. de Ridder.
Axel. Bij het te Middelburg gehouden examen
voor de on'derwijzersacte zijn geslaagd de heeren
P. van Houte, J. C. J. Olijslager en A. J. Schie
man, allen te Axel.
Axel. Maandag had in de Noordstraat alhier
een ongeluk plaats, dat nog betrekkelijk goed
is afgeloopen. Zekere B. van Koewacht viel
van zijn paard, doch hield de lijn vast. Hij
kreeg een trap van het paard tegen zijn hoofd,
waardoor hij bewusteloos neerzeeg. Het bloed
gutste uit 'zijn oor. Hij werd bij Pieterse
binnen gedragen, waar weldra het bewustzijn
terugkeerde. De gewonde werd door dokter
Jens° een hoofdverband gelegd. Nadat het
paard, dat op den loop ging, was gegrepen
door den veldwachter, kon de man zijn weg
vervolgen.
Men schrijft aan De Zeeuw en aan
Zelandia
Toen op 15 Maart jl. de tarieven dei-
Provinciale stoombootdiensten werden gewij
zigd en daarbij de retonrs werden afgeschaft,
is deze wijziging weinig symphatiek door hen,
die dikwijls van de booten gebruik maken,
ontvangen'. Bij deze ontevredenen hebben
zich thans nog velen gevoegd, die de boot
Vlissingen—Breskens dikwijls gebruikten als
een pleiziertochtje en volgens het oude tarief
voor den prijs enkele reis heen en weer konden
varen, indien zij te Breskens maar aan boord
bleven. Nu móeten ook deze reizigers twee
enkele reizen betalen en wij hoorden reeds~
van vaste klanten van die boot, die dit te
duur vinden en dan liever een ander uitstapje
voor hetzelfde geld maken.
Oostburg. Het buizennet der gasfabriek al
hier is officieel beproefd en goedgekeurd. Voor
zoover de aansluiting was aangebracht en de
installaties voltooid waren, was het gaslicht
ontstoken en voldeed uitstekend. De beide
gemeenten die door deze fabriek van gas
worden voorzien, Oostburg cn Zuidzande,
waren keurig verlicht.
Middelburg. De schildersstaking is opge
heven met ingang van heden. Beide partijen
hebben aangenomen een voorstel van den
waarnemenden burgemeester om het minimum
loon voor een volwassen gezel te bepalen op
20 cents.
Verder is bepaald, dat er geen rancune
maatregelen worden genomen.
De provincie Zeeland telde op 1 Januari
1914 237,508 inwoners. Middelburg had op
dien datum 18,784 en Vlissingen 21,677, dus
bijna 3000 meer.
Eerste rail-legging van de tramlijnen der
Zeeuwsch-Vlaamsche Tramweg-Maatschappij.
Achter de gebouwen der Eerste Nederland
sche Coöperatieve Beetwortelsuikerfabriek te
Sas van Gent, had j.l. Woensdagnamiddag ten
ruim twee uur, zooals we reeds meedeelden,
de eerste raillegging plaats van de aanstaande
stoomtramverbindingen in Zeeuwsch-Vlaande
ren. Van eenige gebouwtjes, op het terrein
staande, woei de nationale driekleur, terwijl
eenvoudige groenversiering op de plaats der
raillegging was aangebracht, aldus schrijft de
Z. Koerier.
Aanwezig waren o.m. de heeren: JL. r.
Fruijtier, voorzitter der maatschappij, Mr. I
Dieleman, secretaris der Maatschappij, I
Zijlstra, voorzitter der commissie van advies,
Bruning, directeur der maatschappij, de heeren
hoofd-ingenieur en hoofd-opzichter der maat
schappij, benevens de heeren H. Gross, di-
rccteur der Coöperatieve Suikerfabriek, r
Kaan, P. J. Scheele, Ceulenaere, burgemeester
van Philippine, van Drongelen, aannemer dei-
werken, enz.
Nadat door den heer II. Feijen, fotograaf,
eenige opnamen van de kleine groep genomen
waren, nam de heer P. F. Fruijtier het woord.
Spreker zeide dat, toen hij gisteravond een
telegram ontving om bij deze plechtigheid
tegenwoordig te willen zijn, hij zich geen
oogenblik had bedacht en hedenmorgen te
dien einde dan ook vroeg op reis was gegaan.
Het deed spr. genoegen hier eenige woorden
te kunnen spreken, omdat het werkelijk eene
zeer belangrijke zaak goldt. Het feit dozer
eerste rail-legging is een feit van groote be-
teekenis voor deze streek. Spr. wees er op
dat reeds sedert de vorige eeuw pogingen in
het werk werden gesteld om Zeeuwsch-Vlaan
deren zijn tram verbindingen te geven. Een
comité, waarvan spreker voorzitter was, be-
oogde een tram HontenisseSelzaete Sas
van Gent. Na dien tijd kwam een comité
Sas van GentIJzendijke. Deze beide zijn
één geworden, en daaruit is ontstaan de tegen
woordige Zeeuwsch-Vlaamsche Iiamwegmaat-
schappij. Ik behoef Lr niet te zeggen wat
werk er is moeten verricht worden om te
komen tot het nu bereikte. Er is geweest
veel tegen-, ook veel medewerking en voor
die medewerking betuigt spr. zijnen dank.
TER NEUZEN, 28 April 1914.
De straattooneelen duren, vooral des
Zondagsavonds na 10 uur ongestoord voort in
de Nieuwediepstraat bij de Vlooswijkstraat
alhier. Alsof er geen gemeente-politie is, zoo
gaat men zijn gang maar. De rijkspolitie doet
in de kom der gemeente alleen dienst op
verzoek, en verleent dienovereenkomstig ook
assistentie. Na 10 uur des avonds treft men er
hoogst zelden politie aan. En of het noodig
is den laatsten tijd, is een overbodige vraag.
De vorigen Zondagavond kon men een persoon
in een lichtpaal zien klimmen om daar gevaar
lijke toeren te doen.
L.l. Zondagavond werd met veel getier een
groot vat, wat geheel met water gevuld stond,
bij den stal van Loof, uit het geraamte go-
trokken en over de straat leeg gesmeten.
Het moest nog half elf zijn, zoodat menige
voorbijganger zich een natte voet getrapt zal
hebben.
Geruimen tijd heeft het leven in die straat
nog voortgeduurd, tot eindelijk de nachtelijke
stilte ook in dit stadsgedeelte intrad.
Er waren tegen 1 Mei twee vacatures
bij de gemeente-politie alhier, wegens be
noeming van den heer Trijsburg tot klerk op
de secretarie en wegens vertrek van den
heer Reudink. Gisteren werd reeds een po-
litie-agent benoemd en wel de heer K. Boer-
sma uit Groningen.
Sluiskil. Gisteren werd alhier geveild ex
art 1223 B. W. een huisje, eigendom der
erven A. de Witte, weduwe P. F. Verdeghem.
Het hoogst werd geboden de som van f 850,—
door G. J. de Meijer, smid te Sluiskil, die
kocht voor J. Dubbeldam, werkman aldaar.
Sluiskil. Nadat zij de cokesovens hadden
gezien, zouden een drietal dames enecnheei
zich per fiets verder begeven. Bij het op
stappen evenwel verzwikte een der dames
haar voet, waardoor zij kwam te vallen. Bij
den concierge der cokesfabriek binnen gebracht
zijnde, werd de dokter getelefoneerd, onderwijl
was reeds het eerste verband gelegd. 1 er
rijtuig werd de dame naar haar woning te
Philippine vervoerd.
Hoek. De bekende Transvalia rijwielfabriek
der Firma Gebroeders Kaan, heeft een prachtig
succes behaald, daar, zooals uit achterstaande
advertentie blijkt, bij den gehouden rijwiel-
Geief. Kerken.
Beroepen: te Meerkerk II.. L. Both, to
'feindhovente Veenendaal R. W. Huizing te
IJmuiden.
Bedanktvoor Kommerzijl P. Hekman,
cand. te Zuidbroek.
Ned. Herv Kerk.
Bedanktvoor EdamH. H. Riepma, te
Oudshoorn.
Geref. Gem.
Bedanktvoor Giessendam G. van Reenen,
te Opheusden.
De Zending vanwege de Geref. Kerken
heeft den laatsten tijd met allerlei teleur
stellingen te kampen.
Dr. B. J. Esser, van Poerbohngo, toeft thans
met vervroegd verlof te Amsterdam, opdat
zijn echtgenoote, die zeer zwak is, in ons land
weer herstel van krachten mag vinden.
Ds. W. Pera, predikant der Geref. Kerk te
Soerabaja, heeft om ernstige krankheid van
zijn gade, deze stad moeten verlaten.
Dr. W. L. Vogelesang, missionair arts te
Solo, heeft eveneens zijn plaats moeten ver
laten om ziekte, tengevolge van overspanning
en zoekt door rust in koeler klimaat herstel.
Mevrouw van Andel-Rutgers, de echtgenoote
van Dr. II. A. van Andel, missionair dienaar
des Woords te Solo, lijdt aan herhaalde aan
vallen van malaria, die haar noodzaken elders
herstel te zoeken.
Ds. II. Ph. Ingwersen, van Poerworedjo,
thans te Baarn wonend, kon met het oog op
vrouw en kinderen onmogelijk naar zijn
arbeidsveld terugkeeren en moest een beroep
bij een der Geref. Kerken in ons land (Berlikum)
aannemen.
Ds J. Kruger, van Silvolde, die door de
Geref. Kerk van Utrecht werd beroepen als
opvolger van Ds. Ingwersen, wilde naar loer-
woredjo gaan, maar werd voor een verblijl in
de tropen afgekeurd en moest mitsdien be
danken.
Dr van Leeuwen te Utrecht, die, nadat de
Geref. Kerk van Utrecht driejaren voortdurend
was bezig geweest om te pogen een missionair
arts voor Poerworedjo te vinden teneinde
daar een hospitaal te stichten, een benoeming
als zoodanig aannam, heeft daarna weer be
dankt.
Alle deze zaken zijn ernstige tegenslagen.
De Geref Kerk van-Valthermond heeft
voor de vergadering der classis Stadskanaal
een voorstel ingediend, dat instemming betuigt
met het voorstel der classis Gorinchem om
te Batavia een tweeden predikant te beroepen
