Htttirmlutionaf!
voor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
Gem eenter a a d.
FEUILLETON.
IbTIet grecLeucli:t-
Uit de Pers.
No. 1105.
Woensdag 25 Maart 1914.
He Jaargang.
Franc®
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen. Ter Neuzen ƒ1,
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. L1TT00M Az. te TER NEUZEN.
inzending van advertentlSn vóór uren op den dag der uitgave.
I
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES TE BEZORGEN BIJ DEN
ADVERTENTIEN:
Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend,
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
UITGEVER.
iJ
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maakt bekend, dat eene Openbare Verga
dering van den Gemeenteraad zal worden ge
houden op Donderdag den 16 Maart 1914, des
voormiddags te 10 ure.
Ter Neuzen, den 24 Maart 1914.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZING A
V Patrimonium.
Maandag en Dinsdag hield liet Nederl. Werk
liedenverbond, Patrimonium te Amsterdam zijn
jaarlijksche algemeene vergadering. Aan de
N. R. C. ontleenen wij het volgend verslag
De voorzitter, de heer P. van Vliet, opende
de vergadering met een rede, waarin hij eraan
herinnerde, dat tijdens de vorige jaarlijksche
vergadering, te Rotterdam gehouden, de voor
bereiding van den verkiezingsstrijd reeds be
gonnen was. De aanval op het kabinet-Heems
kerk, van de zijde der geconcentreerde linksche
partijen en niet minder fel door de S. D. A.
Partij, was reeds aangevangen en nam [steeds
in hevigheid toe.
Tarief, Herv. Kerk, weg met Rome, algein.
kiesrecht, staatspensioen en geen verplichte
verzekering enz., hebben daarbij dienst moeten
doen, om het zittend kabinet op zij te dringen.
De gevolgen zijn bekend. De concentratie van
al wat zich vrijzinnig noemt, de eenmaal
oppermachtige liberale partij, heeft bet niet
verder kunnen brengen dan tot een minderheid,
zoodat zij alleen door aansluiting aan de S. D.
A. Partij boven de rechterzijde uit kon komen
en een meerderheid vormen.
Spr. herinnerde voorts aan de weigering der
ministers-portefeuilles der S.D.A.P. en de op
lossing der crisis door het optreden van een
extra-parlementair kabinet, van mr. Cort v. d.
Linden die krachtens den bij de jongste ver
kiezing gebleken volkswil, de twee punten
kiesrecht en staatspensioen zou trachten ten
uitvoer te brengen, terwijl tevens de nog altijd
hangende schoolstrijd zal getracht worden tot
een minnelijke oplossing te brengen.
Dat het noodzakelijk was de invoering van
dit Staatspensioen mogelijk te maken, door de
opneming in het kabinet van mr. Treub, den
meest feilen bestrijder van dit conoentratiepunt
heeft zoo zeer de algemeene verbazing van
heel het land gewekt, dat het niet noodig Is
daarvan nog iets te zeggen.
Aangaande de plannen van minister Treub
zeide spreker
Wij, de Chr. arbeiders in het algemeen, en
daarónder de mannen van Patrimonium niet
i)
EEN VERTELLING
(voor Kinderen.)
I.
Een verboden uitstapje.
Het was een gure winteravond in het dorpje
Veldenwei, even guur als in andere dorpjes.
De wind rukte aan deuren en blinden, huilde
door de schoorsteenen en deed de huizen die
niet al te stevig meer waren, somwijlen
schudden en beven.
Het begon reeds knapjes donker te worden
en de straten werden nog verlatener en on
gezelliger. De meeste menschen hielden zich
dan ook maar binnen, om daar bij het vrien
delijk lamplicht en een kopje warme koffie
het ruwe weer daarbuiten te vergeten, al
werden ze er telkens weer aan herinnerd,
wanneer het bulderen van den wind tot in de
huizen binnendrong.
Toch, mochten de meesten in huis zijn ge
bleven, telkens kon men in de eenzame Dorp
straat tusschen de windvlagen door het geluid
het minst, hebben jaren lang gestreden voor
eene verplichte verzekering, die zou voorzien
in de gevolgen van invaliditeit en ouderdom,
niet bij wijze van aalmoes, maar als een recht,
waarvoor men ook onzerzijds bereid was, bij
vele andere verplichtingen tegenover kerk en
school, een deel der kosten te dragen wij
hebben thans het recht onze teleurstelling
over dezen loop van zaken uit te sproken.
Het vorig kabinet had door den stoeren arbeid
van den arbeidsminister in dat kabinet, liet
eindelijk zoo ver gebracht, dat zoowel de
Ziektewet, als de Inv. en Oud. verzekering
tot stand waren gekomen. De invoering
daarvan binnen bepaalden tijd stond vast.
Als men kalm nagaat, wat thans de ge
volgen zijn van een met zooveel felheid ge-
voerden stembusstrijd ten opzichte van het
groote belang der sociale wetgeving, dan rijst
de vraag: wat staat er op dit oogenblik vast,
wat hebben wij te wachten van de Invalidi
teitsverzekering, als die inzake Ouderdom
mocht ingeruild worden tegen de nieuwe be
deeling der behoeftigen volgens liet ontwerp-
Treub
Een andere vraag isof het tegenwoprdig
kabinet toen het verplichte Invaliditeitsver
zekering uitbreiding van de verplichte Ziekte-
verz., de defensie en tegemoetkoming aan de
Vrije School mede in haar program opnam,
daarbij met den gebleken Volkswil rekening
heeft gehouden, en waar de beteekenis van
dit begrip zoo weinig vaststaat, niet bet minst
op deze punten de gekozen grondslag bijster
soliede zal blijken. Hoe het ook zij, bet zor
gelijke van den toestand voor de sociale wet
geving, komt niet alleen voort uit vrees voor
een minder gewenscliten vorm van de te
wachten maatregelen, maar veel meer uit de
zorg, dat door dit alles eene groote storing
zal komen in dit gewichtig onderdeel der so
ciale hervorming.
Het komt mij voor, zoo vervolgde spr., dat
we te midden van deze onzekerheid waak
zaam dienen te zijn, en voorts af te wachten,
wat God uit dezen verwarden toestand zal
doen geboren worden.
Het blijft onder ons, ik ben er zeker van,
dan ook zoodat de leden van liet verbond
gelijk in het verleden, zoo in de toekomst,
ook bij hun politiek streven rouw zullen
blijven aan de overtuiging, dat de geestelijke
belangen voorop gaan, omdat ook de stoffe
lijke belangen door de geestelijke worden be-
heerscht en daarom de leuze zullen blijven
handhaven Tegen de Revolutie liet Evangelie.
In de tweede plaats een enkel woord over
onze eigen organisatie als algemeen Chr.
Sociaal Verbond en onze verhouding tot onze
medestanders op dit terrein.
Het kan niet ontkend worden, dat na iedere
algemeene verkiezingsstrijd, die eindigt met
eene nederlaag van ons verwante politieke
hooren van voetstappen. Verscheidene be
woners van het dorpje begaven zich, blijkbaar
met haast om aan den woedenden storm en
den dichten motregen, die begon te vallen,
te ontkomen, naar een houten gevaarte, dat
een eindweegs buiten het dorp, op een ruime
weide, was opgeslagen. Hun aantal vermeer
derde telkens en tegen zevenen waren reeds
velen in de wijd geopende deuren verdwenen.
Het was wel geen aangenaam tochtje, dat zij
te maken hadden, te minder, daar buiten het
dorp zelfs geen enkele lantaren het pad ver
lichtte, maar dat houten gebouw, en het
schitterend licht, dat door de gescheurde en
verweerde ruiten heendrong, schenen zooveel
schoons en heerlijks te beloven, dat zij het er
voor over hadden.
Om zeven uur scheen de zaal, (want dezen
naam moest het inwendige van het getimmerte
dragen), geheel gevuld. De deuren werden
tenminste gesloten, en men kon het geluid
hooren van enkele blaasinstrumenten, die ge
stemd werden.
Ge hebt misschien reeds geraden, waartoe
dit gebouw dienen moest. Het was nog maar
eenige dagen geleden neergezet, en het zou
slechts een week blijven staan. Dan zou het
weer uit elkaar genomen worden, om op een
andere plaats weer te worden opgesteld.
De dorpelingen noemdeu het een paardenspel,
partijen, eenige inzinking van kracht ook in
onze gelederen valt waar te nemen.
Daartegenover wordt nieuwe krachtsinspan
ning en verhoogde energie vereischt.
De verhouding tot andere Chr. honden en
tot het Chr. Vakverbond, is, naar spr. op
merkte, ook in het afgeloopen jaar van den
meest vriendschappelijken aard geweest.
Aan het verslag van den secretaris, den
heer Noordliof, ontleenen we het volgende
Het Verhond heeft, hoewel het als zoodanig
geen deel neemt aan de actueele politiek, in
de verkiezingsdagen in samenwerking met
andere Chr. soc. organisaties een actie gevoerd
voor het behoud van het toen zittend kabinet.
De uitslag der verkiezingen is door het Ver
bond betreurd, met name, omdat daardoor
minister Talma is verhinderd zijn arbeid op
het gebied der sociale wetgeving te voltooien.
Het verslag maakt voorts met dankbaarheid
melding van hetgeen deze minister voor de
ouden van dagen deed.
O. in. werd door het Verbondsbestuur liet
initiatief genomen tot een actie ter verkrijging
van den vrijen Zaterdagmiddag en verkorting
van den arbeidsduur, wat tengevolge heeft
gehad, dat voor deze zaak een permanent
comité, bestaande uit vertegenwoordigers'van
verschillende Chr. werklieden- en vakbonden,
in het leven werd geroepen.
Eec commissie werd benoemd om een her
ziening van het sociaal program te ontwerpen.
Deze commissie kwam nog niet geheel met
haar arbeid gereed.
In het afgeloopen jaar werden 7 nieuwe*
afdeelingen opgericht, doch ook weder een
zestal opgeheven. Het aantal afdeelingen
bedraagt thans 226.
Het Verbondsbestnur is begonnen met liet
beleggen van provinciale vergaderingen om
zoodoende een nauwere aanraking met de
afdeelingen te verkrijgen.
Omtrent den arbeid van liet Centr. Bureau
van het Verbond vermeldt het verslag, dat
in dit jaar ongeveer 190 adviezen werden ver
strekt, ook van rechtskundigen aard, betrek
king hebbende op zaken rakende het Burg.
Wctb. (in liet bijzonder de wet op liet arbeids
contract) de woningwet, de invaliditeitswet,
enz. Verder werden inlichtingen verschaft om
trent allerlei vereenigingsaangelegenheden en
voor zoover mogelijk, gegevens verstrekt voor
liet behandelen van onderwerpen.
De rekening en verantwoording van den
penningmeester vermeldt een bedrag van
f2676,76 aan ontvangsten, en van f2855,936
aan uitgaven, zoodat er een nadeelig saldo is
van f 179,175.
Besloten werd een telegram van hulde te
zenden aan H. M. de Koningin.
De voorzitter heette den oud-minister, ds.
A. S. Talma welkom. Hij constateerde met
groote ingenomenheid, dat de heer Talma
maar dit was toch eigenlijk geen passenden
naam, daar er geen andere paarden in waren
dan die, welke bij verplaatsing van liet ge
bouw, de groote, zware wagens moesten trek
ken, waarin alles opgeladen werd. Een paarden
spel was het dus niet, maar veel beters toch
ook niet. Het „spel" diende n.l. tot verblijf
van rondtrekkende kunstenmakers, die hier
's avonds de menschen bezig hielden met hun
toeren, waarvan ik u straks wel meer ver
tellen zal.
Maar vóór ik dat doe, moet ik u eerst weer
mee terugnemen naar Veldenwei, want daar
woont een jongen, met wien ge voor af kennis
moet maken.
Ik bedoel Frits van den dominé. Dien kent
ge nog niet. Maar uit wat ik u van hem ga
vertellen, zult ge gauw genoeg kunnen op
maken, wat voor een jongen het was. Dat
z'n vader dominé is, weet ge nu al. Hij woont
op den lioek der Dorpsstraat in een tamelijk
mooi en groot huis. Frits is om zes uur al
naar bed gebracht, (hij is nog maar negen
jaar), en hij ligt rustig te slapen.
Dat denkt ge zeker, en dat denkt zijn moeder
ook, die in de gezellige huiskamer zich bezig
houdt met het verstellen van de kleeren van
Frits en van zijn broertjes en zusjeswant
Frits is geen kind-alleenze zijn met hun
zessen en hij is op éen na de oudste. En als
thans weer een werkzaam aandeel neemt in
het streven van Patrimonium en sprak den
wensch uit, dat het verbood hem in langen
tijd niet meer moge missen of het zoude moeten
zijn, dat hij weer geroepen wordt tot denzelf
den hoogen post, waarvoor hij 5 jaar lang
zijn aangename betrekking met het Verbond
heeft moeten afbreken. Hiertoe 7.011 Patri
monium zeker van harte willen medewerken.
De heer Talma werd bij acclamatie benoemd
tot lid der commissie van advies herbenoemd
werd als lid dezer commissie de heer mr.
H. T. van Vegte te Zwolle. De drie periodiek af
getreden bestuursleden, de heeren M. de Braai,
II. Ouborg en F. Noordliof werden herkozen.
Vrijzinnige fusie
Uit Emmon meldt men aan de N. R. C.
In do heden gehouden algemeene vergade
ring van de centrale liberale kiesvereeniging
Drenthina is in behandeling gekomen de
vroeger aangehouden motie, bedoelende, dat
ter kennis van liet centrale comité der vrij
zinnigen zal worden gebracht de wensch, dat
samensmelting van de vrijzinnige partijen,
thans in concentratie vereenigd, tot stand
kome.
De voorzitter, de heer D. Boersma, opende
11a voorlezing van liet hoofdartikel van de
Nieuwe Rotter d. Courant van gister
avond de discussie over dit punt.
De heer Hoogendoorn, van Klazienaveen,zou
allereerst gaarne de meening vernemen van
mr. Goeman Borgesius, die ter vergadering
aanwezig was.
De lieer Borgesius zeide gaarne aan dit
verzoek te willen voldoen. Hij zeide, dat uit
het artikel van de Nieuwe Rotterd. Courant
duidelijk blijkt, dat in het lieele land de motie
de aandacht heeft getrokken, en geen wonder,
want het is een belangrijke kwestie. Blijk
baar verwachtte de Nieuwe Rotterd. Ct. dan
ook, dat spr. over deze motie zijn meening
zou zeggen, en het is heel natuurlijk, dat de
redactie denkt, dat spr. over deze zaak niet
kan zwijgen.
Na te hebben uiteengezet, wat er is gedaan
en ook wat spreker deed om tot eenheid
onder de vrijzinnigen te komen, wees spreker
op de totstandkoming van de concentratie,
die de vraag geeft doen geboren worden, of
die concentratie niet kon worden omgezet in
een fusie van de verschillende vrijzinnige par
tijen. Spreker is van meening, dat, hoe goed
een fusie ook zou zijn, op het oogenblik de
tijd nog niet is gekomen oin er toe over te
gaan, omdat dit eerder een verzwakking dan
een versterking van de concentratie tengevolge
zou hebben. Spreker is er om intieme rede
nen tegen, omdat bij een verkiezing een zoo
er zooveel kinderen zijn, is er aardig wat te
naaien en te stoppen dat moet ge maar eens
aan uw Moeder vragen.
Zooals ik zei, Frits sliep niet. Hij deed
heel wat anders. Toen zijn moeder, die hem
te bed gebracht had, weer naar beneden was
gegaan, was Frits heel zachtjes en voorzichtig
het bed uitgestapt en was begonnen, zich weer
te kleeden. Hij deed dat met een kloppend
hart en telkens schrikte hij, wanneer hij eenig
geluid meende te hooren.
Dat kwam, omdat hij iets deed, wat hij
niet mocht doen en omdat hij iets van plan
was, dat nog erger was. Nu sprak zijn ge
weten en werd hij onrustig. Toch wist zijn
moeder niets van wat hij deed en niemand in
huis wist liet. Maar Frits' geweten zei hem,
dat er toch Eén is, die het zag, die alles weet,
voor Wien niets verborgen is. God ziet ons
immers altijd en Hij kent zelfs onze gedachten.
„Doe hét niet, Frits," zei de stem van
binnen maar Frits luisterde er niet naar en
ging voort zich geheel aan te kleeden, al was
het ook in duizend vreezen.
(Wordt vervolgd.)
j
DOOR ZELANDIA.