flinke 2e Meid.
Gemengd Nieuws.
E
Ingezonden Stukken.
Handelsberichten.
Telegrafische Berichten.
Hoogwatergetij te Terneuzen.
Advertentie li.
Een ontploffing.
L. S.
PREDIKBEURTEN.
KOERS VAN HET GELD.
23
HAVING MENKE.
Vereeniging tot Ziekenverzorging
te Ter Neuzen.
streken worden tegenwoordig zeer veel man
gelwortels geteeld. Het is dan ook een goed
ruivvoer, dat in veel voederrantsoenen ge
bruikt kan worden. Er is echter een bezwaar
verbonden aan de teelt van dit gewas, wanneer
op de hoeve ook veel suikerbieten gewonnen
worden. Deze drie gewassen stellen alle drie
hooge eischeu aan den kali voor raad van het
land. Wanneer men daarmee maar rekening
houdt, is het bezwaar gemakkelijk te over
winnen. In de eerste plaats kan men de
kwestie eenigszins regelen met de vruchtop
volging. Men moet zorgen, dat de gewassen
nu juist niet geregeld jaar in jaar uit elkander
opvolgen.
Er zijn nog andere cultures genoeg, die er
gevoeglijk tusschen kunnen vallen. Ten tweede
kan men de bemesting ernaar regelen. Men
kan, ook op kleigronden, met kali bemesten.
De voederbieten is ten opzichte der kalizouten
een zeer gemakkelijk gewas. Zij zijn zeer
dankbaar voor chloornatrium (keukenzout),
dat b. v. in kainiet voorkomt iets wat juist
bij de aardappelen en ook, alhoewel iu minderen
graad, bij de suikerbieten in 't geheel niet het
geval is.' De voederbieten kan men daarom
overal, ook op kleigronden, met kaïniet be
mesten. In het najaar, of iu Januari kan men
deze bemesting geven. Wanneer we op voeder
bieten moeten kiezen, tusschen 40 pCt. kalizout
en kainiet, dan zou ik aan dit laatste, juist
met het oog op zijn hoog keukeuzout-gehalte
de voorkeur geven. Het komt zelfs voor, dat
men in sommige streken een gedeelte van de
kalibemesting als overbemesting geeft. Zelfs
heb ik gehoord van landbouwers, die aan
mangels gewoon keukenzout als bemesting
geven.
Wanneer we kainiet aan voederbieten geven,
moeten we op de klei en op het zand niet
te karig met de hoeveelheid zijn. Men moet
aanhoudend probeeren. of men niet door nog
meer te geven, niet nog meer kan oogsten.
De minimum-hoeveelheid is 1200 K.G. per
Hectare.
Een geluid als een donderslag weerklonk
Woensdagochtend omstreeks kwart voor achten
op de Maaskade O.Z. te Rotterdam en deed
zich in de stad en ook ver in den omtrek
hooren. De N. R. Crt. schrijft verder
De slag ging gepaard met een trilling, die
zich plotseling in de huizen en op de straat
deed voelen en al de bewoners van de Maas
kade en daatop uitkomende straten deed op
vliegen. Met één slag ook lagen honderden
ruiten van winkel- en woonhuizen aan gruizels
en had gansch de Maaskade het aanzien, of
er een cycloon overheen gegaan was. De
gordijnen fladderden naar buiten, deuren waren
ingeslagen, van groote fabrieken en kapitale
woonhuizen waren opeens alle ruiten inge
slagen. En van de straat af keek men diep
de huizen in, waar lagen stol de meubels
bedekten en de bewoners met doodelijk ver
schrikte gezichten rondliepen. Het geheel
gaf een aanblik van totale verwoesting.
Was was het geval?
Op de Maaskade O.Z. op den wal langs de
rivier en tegenover de De Ruyterstraat, waar
de nachtboot D. A. Verschueren van den
Amsterdamschen vrachtdienst, firma J. A.
van der Schuyt, ligt, waren een of twee ijzeren
flesschen, elk ongeveer 2 meter lang en volgens
het cognossement gevuld met waterstof, plot
seling uiteengeslagen. De flosschen waren
uit Amsterdam aangevoerd en hier gelost.
De oorzaak is nog niet bekend.
De waterstof stond onder een druk van 200
atmosferen.
De gevolgen waren noodlottig voor de om
staande menschen.
IJsbrand Bedeel, een 43-jarige losse werk
man uit de Witte Hertstraat, op de Gedempte
Slaak, werd op slag in stukken gescheurd.
Deelen van zijn lichaam kwamen in de boomen
langs de kade terecht. Zij werden met den
romp naar de algemeene begraafplaats ge
bracht.
Schipper R. Ylietstra, van de nachtboot
Koophandel, firma J. P. Oomes, brak een arm
en kreeg verschillende kwetsuren de werk
man Van Dam, uit de De Ruyterstraat, brak
een been en kreeg brandwonden aan het hoofd
de bootwerker J. Vogel, uit de Prins Alcxan-
derstraat, brak een been en kreeg kwetsuren
in de maagstreek. Zij allen werden met spoed
naar het ziekenhuis gebracht en daar ter ver
pleging opgenomen later bleek daar, dat hun
toestand voorloopig geen gevaar opleverde,
laas S. di
De walbaas S! de Ruiter, wonende aan de
Prins Hendrikkade, werd aan het hoofd en
een been verwondhij is naar zijn huis ge
bracht. De machinist Tj. de Klooster, wonende
in de Cornisserlaan, sloeg bewusteloos tegen
het dek van zijn voor den wal liggend schip.
Hij werd naar het hulpziekenhuis aan de
Nassaukade gebracht, waar hij eenigen tijd
later bijkwam. De man, die blijkbaar geen
letsel gekregen heeft, wist alleen te vertellen,
dat hij, uit de machinekamer aan dek komende,
plotseling een vuurstraal had gezien en tegen
:iet dek was geslagen.
Verder liepen verschillende menschen door
de scherven van op de straat vallende ruiten
snijwonden aan hoofd of handen op, die
meestal van onbeduidende)! aard zijn.
De stoffelijke schade treft in de eerste plaats
nagenoeg alle huizen aan de Maaskade Oz.,
van perceel 9 af tot perceel 65. Vooral de
rijwielfabriek van W. Bayer biedt uitwendig
een toonbeeld van verwoesting, alle ruiten
zijn daar uit de sponningen geslagen. In de
zeilmakerij van M. Tazelaar Zoon is een
deur er vierkant uitgeslagen, en in de zeil
makerij werd een stuk ijzer van een der ge
sprongen flesschen teruggevonden. Een ander
stuk ijzer kwam terecht op een plaatsje achter
pand no. 9 in de De Ruyterstraat. In die
straat, in de Olivier van Noordstraat, in de
PrinsAlexanderstraat en in de Feyenoord
straat, alle straten op de Maaskade Oz. uit
komende, zijn mede tal van ruiten vermeld,
vooral in de De Ruyterstraat. Ditzelfde geldt
voor het Prins Frederikplein.
Ook aan de overzijde van de Maas, in de
Boompjes aan het Bolwerk en de Oosterkade
zijn ruiten stukgeslagen en ook hier en daar
op schepen, die voor den wal liggen.
De geneeslieeren dr. P. de Snoo en De
Wilde verleenden de eerste hulp, en bran
cards der politie en van Eerste hulp bij On
gelukken waren zoo spoedig ter plaatse, dat
de gewonden reeds een kwartier na de ont
ploffing op weg naar het ziekenhuis waren.
Ook de reddingsbrigade was heel spoedig ter
plaatse.
Manschappen van de gemeentereiniging
waren daarna een paar uren bezig om de scher
ven van de gebroken ruiten op de straat op
hoopen te vegen.
Met den burgemeester, mr. A. R. Zimmer
man, verschenen ook de waarnemende hoofd
commissaris, de lieer J. J. Soer, en de afdee-
lingscommissaris, de heer D. A. Casper.^, ter
plaatse. De burgemeester liet zich onmiddel
lijk de noodige inlichtingen verschaffen.
Later heeft de burgemeester in het Zieken
huis de gewonden bezocht.
I)e oorzaak van de ontploffing ligt, zooals
gezegd, nog in het duister, en de lezingen die
ervan gegeven worden, loopen, zoo er al
waarde aan kan worden gehecht, uiteen.
Sommigen beweren, dat een flesch ontploft
is op het oogenblik dat zij nog in de takels
hing hoven den wal, hetgeen zou doen denken
aan een mogelijke oude breuk. Anderen
ze<«*en, dat een van twee mannen, die het
apparaat hadden aangevat om het op den wal
te leggen, het heeft laten vallen en dat daarna
de ontploffing volgde.
Op de plaats van het onheil bewogen zich
den geheelen dag talrijke belangstellenden
de glazenmakers kwamen handen tekort om
de velen, die in hun geheel-open huizen liepen
te bibberen van de koude, aan nieuwe ramen
te helpen.
H. M. de Koningin heeft telegrafisch aan
den burgemeester dezer gemeente verzocht
omtrent den toestand der bij het ongeval aan
de Maaskade gewonden te worden ingelicht
en daarbij tevens den wensch te kennen ge
geven, dat Harer Majesteits deelneming aan
hen en aan de nagelaten betrekkingen der
overledenen zóu worden overgebracht.
Omtrent de oorzaak van de ontploffing tast
men nog steeds in het duister. Er doen ver
schillende geruchten de ronde, waarvan wij
echter geen melding zullen maken. De zaak
is in handen van de justitie, die, zooals reeds
medegedeeld, twee cylinders in beslag heeft
genomen. Het scheikundig onderzoek zal licht
moeten verschaffen omtrent de samenstelling
van de houders.
Men heeft ons erop gewezen dat, de aan
zienlijke lengte van de flesschen een element
voor gevaar zou kunnen opleveren. De ont
plofte cylinders toch hadden een waterinhoud
van 94 liter en moeten ongeveer 3Va meter
lang zijn, wat van deskundige zijde niet ge
heel onbedenkelijk werd geacht.
Vele bewoners van de Maaskade O.z. en
omgeving hebben het gisterennacht heel koud
"eliad. Want de glazenmakers, die Woensdag
hard gewerkt hebben, zijn bij lange ha niet
in staat geweest alle gebroken ruiten te ver
vangen door nieuwe. Gisteren hoopte men
de grootste helft van wat er brak te kunnen
vervangen.
Velen, die het vooruitzicht hadden met open
ramen den nacht in te gaan, hebben hun ramen
met planken laten dichtspijkerenelders heeft
men de vloerkleeden en karpetten opgenomen
en deze zoo goed mogelijk voor de openingen
bevestigdweer anderen hebben alles gelaten
zooals het was en zijn zoo maar den nacht
ingegaan, de wijk nemende in het achterge
deelte van hun woning.
Een der met waterstof gevulde ijzeren
flesschen, die gisterenmorgen aan de Maaskade
O.z. voor den wal boven het water uitstak,
heeft men met laag water op den kant ge
haald, en gisterenmiddag zonden korrepikkers
trachten de flesschen, die men vermoedt, dat
daar ter plaatse, tegenover de De Ruyter
straat, onder water liggen, op het droge te
brengen.
De rijwielfabriek van den heer V\Baijer,
waarin zoowel aan de zijde van de Maaskade
als in de De Ruyterstraat geen ruit heel
bleef, is gelijkvloers en op alle verdiepingen
met planken 'dichtgespijkerd.
stukken door den vader gndicht en door de
moeder gecomponeerd.
De familie heeft een rondreis door Gronin
gen gemaakt en best voldaan.
(O. N.)
Te Haarlem is gistermorgen in de Tem
pelierstraat, door onvoorzichtigheid van het
personeel, een volgwagen der E. S. M., 12000
K.G. zwaar omgevallen.
Gelukkig zat er niemand in en een melkboer
die er naast liep, kon nog juist ontkomen.
De materieele schade is groot.
Te Opende is Woensdagnacht een ernstige
mishandeling gepleegd. Twee personen, zekere
Van der Heide en Gjekema, komende van de
markt te Marum, hadden ruzie. Daar schijnt
zich een derde, zekere Bijstra, in gemengd te
hebben, met dit gevolg, dat hij op een ge
geven oogenblik ter hoogte van de long met
een mes gestoken werd en ineenzakte. Ilij
schijnt levensgevaarlijk gewond.
In verband met deze mishandeling is de
vermoedelijke dader, bovengenoemde Van der
Heide, te Surhuisterveenscheheide, van zijn
bed gelicht en in voorloopige bewaring ge
houden. (Prov. Gron. Ct.)
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Ter Neuzen, 13 Jan. 1914.
De afd. Vlissingen—Middelburg van de Nat
Ohristen-Onderoff icieren-Vereen.", heeft de eeronder
Uwe aandacht te brengen de bepaling van Z.Exc.
den Minister van Oorlog
„Aan Militairen die verlangen in de gelegen
heid te worden gesteld tot het bijwonen eener
„gemeenschappelijke bijbellezing of huiselijke
„godsdienstoefening van anderen aard, zal die
„gelegenheid éénmaal per dag en ten hoogste
„gedurende 15 minuten worden gegeven, terwijl
„daarvoor een locaal ter beschikking zal moeten
„worden gesteld."
Vriendelijk verzoekt zij aller medewerking om
deze bepaling zooveel mogelijk ter algemeene kennis
te brengen, vooral in de Christelijke gezinnen,
opdat de deelname zoo groot mogelijk zij.
Namens de Afdeeling,
H. HUIZINGA Jz.,
Corr. voor Ter Neuzen e. o.
ZONDAG 18 JAN. 1914.
Roermond. Gisteren zijn twee Theologanten
van het klooster alhier bij het schaatsenrijden
verdronken.
Hamburg. Volgens een telegram uit Havana
is het stoomschip Diana van de Hamburger-
Amerika-lijn dat van de Azora met 300 passa
giers naar Havanna is vertrokken nog steeds
niet aangekomen. Men is zeer ongerust over
het lot van de passagiers en over het schip.
Tilrazo. Naar verluidt zal Wilhelm von Wied
bij zijn aankomst tot erfelijk Koning van
Albanië worden uitgeroepen.
Borbeco. Bij de spoorweg overgang reed de
expres-trein KeulenBerlijn op [een tram
wagen. Vier personen werden opslag gedood,
en^vele passagiers werden gewond.
AMSTERDAM, 15 Jan. 1914.
Lijnolie, Feb. f 26'/s, Mei/Aug. f 273/t, Sept./Dec.
f 28-Va-
Suiker lusteloos, Jan. f ll3/8 genoteerd, Mei
t ll"/i6 gedaan, en te koop, Aug. f ll,s/i* gehouden.
Aardappelen per H.L.
Friesche Borgers f 2,25 a f 2,40.
Friesche Blauwen f2,90 f3,20.
Geldersche Bravo's f 2.60 a f 2,75-
Zeeuwsche Bonten f2,10 a f3,40.
Zeeuwsche Blauwen f3,— a f3,50.
Zeeuwsche Bravo's f 2,80 a f 3,—
Zeeuwsche Eigenheimers f 2,80 a f 3.—.
Spuische Eigenheimers £2,90 a f3,10.
Eigenheimers Drentsche f 1,90 a f 2,30.
Duinzand Eigenheimers f 4,20 a f 4,40.
Duinzand Thomassen f 4,— a f 4,50.
ANTWERPEN, 15 Jan. 1914.
Chilisalpeter kalm, Loco fr. 25.20, Feb. fr. 25,35,
Maart fr. 25,45, April fr. 25.40, Mei fr. 25,25.
TER NEUZEN, 16 Jan. 1914.
Boter per Va K.G. f 0.60.
Eieren 104 stuks 5.40.
Fransch per 100 fr. f 47.55 a f 47.57Vj-
Gereformeerde Kerk.
Engelsch per 12
at
91
Tot Neuzen 9 en 2 uur, Ds. M. M. Horjus van
Breda. 6 uur, Ü3. Horjus, rede in
't belang der Evangelisatie in Noord-
Brabant en Limburg.
Axel Kerkdreef 9 uur, Ds. Chr. Bruins en 2 uur,
Ds. J. H. Lammertsma.
Axel Stationstraat 9 uur, Ds. J. H. Lammertsma
en 2 uur, Ds. Chr. Bruins.
Zaamslag 9 en 2 uur, Ds. H. P. M. de Walle.
Hoek 9 en 2 uur, Ds. H. v. d. Wal-
Kloosterzande Geen dienst.
Aardenburg 9'/j uur Ds. J. F. van Hulsteijn
Breskens 5'/j uur van Ter Neuzen.
Hervormde Kerk.
Ter Neuzen 9'/i en 2 uur, Ds. A. Timmerman,
Doopsbediening.
Sluiskil 9'/i uur, dhr. L. Dek.
Axel 97ï uuren 2 uur, ds. J. B.T.
Hugenholtz.
Zaamslag 9'/i 2 uur, ds. G. van Dis.
Hoek 9'/ï en 2 uur, ds. E. Raams.
Hulst 9 uur, ds. Den Boer.
Ilontenisse 9'/ï uur, ds. Hugenholtz van Axel.
Bed. H. Avondm.
Chr. Geref. Kerk.
Zaamslag 9 en 2 uur, Leeskerk.
Gereformeerde Oemeente (Vlooswijkstraat.)
l{qr Neuzen 9, 2 en 6'/j uur, Ds. J. Fraanje van
Rotterdam.
Qud-Gereformeerde Oemeente (Vlooswijkstraat)
Ter Neuzen 9, 2 en 5'/, uur, Ds. L. Hubregtse
van 's Gravenpolder.
Lokaal „Eben-Haëzer" (Kerkhoflaan).
Ter Neuzen 6'/i uur, Evangelisatie.
Familie Zangkoor.
Donderdag 22 Januari zal in de groote kerk
te Seek ds. Broekema met zijn 8 kinderen op
treden tot het geven van een zanguitvoering.
De oudste dochter ruim twintig jaar bespeelt
het orgel, de anderen, waarvan de jongste
7 jaar, zijn de zangers.
Het gezin van ds. Broekema is een poëtische,
muzikale familie. Uitgevoerd wordeo o. m.
12-
MIDDELBURG, 15 Jan.
Ter graanmarkt van heden was de aanvoer
gering. Tarwe, rogge, zomergerst en lange
bruineboonen onveranderd, witteboonen f 1.50,
ronde bruineboonen 50 cent, en kroonerwten
75 cent hooger.
Noteering van boter en eieren.
Boter f 0,60 a f 0,70, voor particulieren
ƒ0,70 per Va kilo.
Eieren f 6.10, voor particulieren ƒ6.50 per
100 stuks.
DAGEN.
Voorm,
Zaterdag
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag 21
Donderdag 22
Vrijdag
17 Jan.
18
19
20
5.9
5.56
6.48
7.48
8.59
10.21
11 39
Nam.
5.32
6.21
7.16
8.22
9.40
11.2
Door Gods goedheid werden we heden
verblijd met de voorspoedige geboorte van
onzen zoon
E. HOPMA.
C. J. HOPMA—Wolfert.
Kampen, 12 Jan. 1914.
Middelburg. Heden werd ter Arondissements-
rechtbank alhier behandeld
Wegens mishandeling werd tegen F. v. d.
K. uit Sluis f20 boete sub. 20 dagen hechte
nis geëischt.
Veroordeeld werd B. de S. 23 jaar, boeren
knecht te Philippine wegens diefstal tot 12
dagen hechtenis.
Ontslagen van rechtsvervolging M. S. M.
73 jaar, weduwe C. Ie N. te Oostburg, be
klaagd van overtreding der gemeente-ver
ordening.
ALGEMEENE VERGADERING op MAAN
DAG 29 JANUARI 1914, des avonds 8 uur, in
het hotel des Pays Bas.
HET BESTUUR.
Mevrouw JAMES te Sluis vraagt tegen
Mei a. s, een
