flntirewlutionalt
nieuws- en itdoertentiebiad
Zeeland.
E
000»
a 40 cent,
Uit de Pers.
Uit de Tweede Kamer.
Buiteiilaiidsch Overzicht.
No. 1079.
Zaterdag 20 December 1913.
He Jaargang.
Franco
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen. Ter Neuzen ƒ1—.
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneeri zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D H. L! "T'OIJ As. te TER NEUZEN.
inzending van advertentlSn vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN
STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
plaatsen
Zij, die een NIEUWJAARS-ADVER
TENTIE in dit blad wenschen te
evenals vorige jaren, worden beleefd verzocht
hiervan, liefst spoedig, opgave te doen bij den
Uitgever.
Het Nieuwjaarsnummer wordt in extra
groote oplage verspreid.
V Niet geantwoord.
In ons nummer van 10 Dec. 1.1. deden wij
aan Jhr. De Muralt, lid der Tweede Kamer
voor Oostburg, de vraag of hij zijne beschul
diging, dat de heer K. een grove leugen had
gedebiteerd, toen deze in een Open Brief
beweerde, dat met 1 Jan. 1914 alle 70-jarige
arbeiders pensioen zouden ontvangen zonder
er voor betaald te hebben, nog langer hand
haafde.
Ofschoon ruim 8 dagen sinds dien voorbij
gegaan zijn, heeft de heer De Muralt op onze
vraag niet geantwoord.
Wij zullen thans zoo vrij zijn, het bedoelde
nummer tegelijk met dit nummer opnieuw aan
zijn adres te zenden.
En we herhalen onze vraaghandhaaft gij
nog Uwe beschuldiging van grove leugen, ^ie
volgens U nog wel laag en misleidend was
V Het einde van den strijd
Het ministerie-Cort van der Linden heeft
zich tot taak gesteld, Staatspensionneering in
te voeren en de Grbndwet zóó te wijzigen,
dat we algemeen stemrecht krijgen en de be
letselen voor vrouwenkiesrecht worden weg
genomen.
Nu zal wijziging der Grondwet niet mogeljjk
zijn, als een groot deel der rechterzijde niet
meewerkt.
En die medewerking zal wel niet worden
verleend, als niet tegelijkertijd recht gedaan
wordt inzake onzen schoolstrijd.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
echter geweigerd zelf daartoe het voorstel te
doen, ofschoon hij ons goed recht volmondig
heeft erkend.
Wel wil hij eene Commissie benoemen, samen
gesteld uit alle partijen, die een weg moet
zoeken om aan den schoolstrijd voor goed een
einde te maken. Vindt die Commissie dien
weg, dan nog moet van de rechterzijde, het
voorstel uitgaan tot wets-wijziging.
De minister heeft, indien er zulk een voor
stel komt van dc rechterzijde, de meest wel
willende samenwerking beloofd.
Dat is dus weder een groote stap verder
op den weg ter bevrediging.
Doch de minister is de Kamer niet.
Wel hebben thans alle partijen zich be
reid verklaard, deel uit te maken van de be
doelde Commissie en was de toon, waarop
dit onderwerp in de Kamer besproken werd,
zeer vredelievend doch, 't is haast te mooi
om te gelooven, dat er spoedig een eind zal
komen aan onzen strijd voor vrijheid van
onderwijs.
Het stukje, dat wij onder Uit de Pers
overnamen uit de Nederlander, bewijst alvast,
dat niet alle Socialisten ons de volle vrij
heid gunnen.
Enkele dagen geleden waarschuwde de N.
B. Courant ook reeds, dat men niet moest
meenen, dat de bevoorrechte positie van de
Openbare school ooit zou worden opgegeven.
Zoo zijn er meer aanwijzingen, die doen
vermoeden, dat niet alle man van links het
breede standpunt van den minister inneemt.
Intusschen, de omstandigheden kunnen ook
den felsten tegenstander tot andere gedachten
brengen.
Het is al veel gewonnen, dat een vrijzinnig
minister ons goed recht erkent en zijn mede
werking toezegt, indien de Commissie het
middel vindt, om onze wenschen te bevredigen.
Voorloopig Ikunnen we dus met eenig goed
vertrouwen het verder verloop dezer zaak
afwachten.
V Zonder succes.
De protesten tegen de opvoering van het
stuk Van de Kribbe tot het Kruis in de
Cinema Parisien alhier hebben niet veel
gebaat.
Woensdag- en Donderdagavond is het stuk
opnieuw vertoofid.
Die protesten schijnen dus hij den Burge
meester niet veel gewicht in de schaal te
leggen.
De macht der Pers.
Onder dit hoofd schrijft De Rotterdammer
Er is in de Kamer gedebatteerd over de
vraag, waarom na liet aftreden van een reclitsch
Kabinet altoos meer aanwas voor de socialisten
te constateeren viel dan na het weggaan van
een liberaal bestuur. Het feit, dat dit zoo
was, werd niet betwist.
De heer Troelstra zocht de oorzaak hiervan
in bet bijzonder reactionair karakter der
rechtsche 'Kabinetten. Iets wat al daarom
niet opgaat, omdat in het laatste rechtsche
Kabinet de Minister van Arbeid, wiens politiek
karakter het meest op de arbeiders invloed
uitoefent, den volke werd voorgehouden als
nu letterlijk een staats-socialist.
Maar de heer Aalberse had een veel aan
nemelijker verklaring. Hij wees er op, hoe in
arbeiderskringen, zoowel in kleurlooze als in
Christelijke, de „neutrale" kranten worden
gelezen, die in werkelijkheid liberale zijn. Niet
het minst door de keuze van stukken voor de
rubriek „Uit de Pers" wordt een eenzijdig
overzicht gegeven en zoo ontevredenheid ge
kweekt. En om die ontevredenheid te luchten
stemt men dan op den socialist. Onder een
linksch bewind werkt deze handelwijze natuur
lijk veel minder krachtig.
Dit betoog nu spreekt voor zich zelf.
Maar laat het dan ook onzen Christen-man
nen toespreken.
Een lezer moet een propagandist wezen
voor zijn blad, en wij dringen daarop ook bij
onze lezers aan. Drukt het anderen in uw
kring op het geweten, dat zij de alleen-schijn
baar neutrale, maar in werkelijkheid liberale
pers uit hun gezinnen moeten wegdoen. Onze
Christelijk pers kan niet voort, als zij niet
meer abonnees krijgt. Stijgt dit cijfer, dan
stijgen ook andere batenhet blad rijst in
waarde voor hen, die adverteeren willen en
omgekeerd kan dan het blad weer heter ge
maakt en meer voor zijn doel geschikt worden
ingericht. De enorme toename van het aan
tal abonnees op Het Volk juist door de per
soonlijke propaganda bewijst, wat hier kan
worden bereikt.
Het is er nu juist weer de tijd voor. De
tijd om te lezen en om op te wekken tot lezen.
Laat er nu vóór 1 Januari eens een flink
aantal abonnees bijkomen
De S. D.
A. P. en het bijzonder
onderwijs.
De artikelen van Enka in Het Volk
vinden reeds bestrijding in het Marxistische
Weekblad. W. Wolda schrijft daarin een
artikel om te betoogen dat men Enka's mee
ning niet voor die van de Partij moet houden.
De schrijver zegt o.a.
Het zal zeker tallooze partijgenooten heb
ben verbaasd, in een hoofdartikel in Het
Volk over het neutraal openbare en het gods
dienstige bijzonder onderwijs, te hebben zien
schrijven op een wijze, aisof de keuze der
ouders in deze een kwestie is van volkomen
persoonlijken voorkeur, een hoogst private
aangelegenheid, waarmee de sociaal-demokratie
verder niets heeft te maken.
De Christelijke arbeider heeft ongetwijfeld
een recht, voor zijn kind het onderwijs te ver
langen, dat niet enkel zijn „wereldsch", maar
ook zijn „eeuwig" belang waarborgt. Maar
Enka schijnt niet te hebben bedacht, en er
blijkt althans uit haar artikelen niets van, dat
er in deze materie nog een andere rechts
vraag aan de orde is, n.l. dezeheeft de
sociaal-democratie, in het gezicht van de be
langen van het proletariaat, het recht, den
staat te bewilligen de gelden voor een onder
wijs, dat in liet arbeiderskind de gevoelens
van nederigheid en onderworpenheid kweekt
aan de wereldsclie machten, die naar liet
woord van „Paulus" de afspiegeling zijn der
hemelsche, en dat in wezen en strekking het
burgerlijke nationalisme bevordert, en den
opgroei der jonge arbeiders tot fiere, zelfbe
wuste strijders voor de vrijmaking hunner
klasse belemmert.
De Schrijver meent dan ook dat aan de
Christelijke arbeiders moet worden aangetoond,
waarom liet „uit de burgerlijke rechtsorde
stammende onderrecht" niet kan en niet mag
gaan vóór de behartiging van liet „algcmeene
klassebelang van het proletariaat."
Want de godsdienst is nog geen privaat-
zaa k,betoogt de schrijver verderhi) is ir. wezen
een maatschappelijk verschijnsel en als z.oo-
danig verricht hij maatschappelijke functies,
waarvan volgens den heer Wolda, een der
voornaamste is, „aan de massa des volks een
bevredigende verklaring te geven van de
ellende, waarin de uitbuitingsverhoudingen
van liet kapitalisme haar dompelen, haar te
vertroosten met de hoop op den hemel, als
zij maar de gehoorzame dienares van het ka
pitaal is
De Partij en haar program hebben dan ook
met de opvatting van Enka niets van doen,
zegt de lieer Wolda. „Dit program stelt den
strijd tegen de verkerkelijking van liet on
derwijs, den strijd voor de openbare school
als de spil van de sociaal-demokratische on
derwijspolitiek. En daaraan houdt die Partij
zich."
't Is goed dat we 't een en ander nog eens
hooreu mogen.
't Kan te pas komen.
(De Nederlander.)
Zitting van Woensdag 17 December.
De beraadslaging over de begrooting
van justitie wordt hervat.
Bij afd. II (kosten v/d. rechterlijke macht)
bespreekt de lieer Sannes (S. D. A. P.)
den grondslag onzer justitie en haar karakter,
d. w. z. de „klasse-justitie". De leekenreclit-
spraak aanvaardt hij niet qua talis als de
juiste rechtspraakhij wil rechtspraak door
juristen en leeken, die door het volk tot
rechters gekozen worden. Voor de sociale
verzekeringswetten is z. i. althans arbeiders-
rechtspraak noodig.
De heer M en de Is (S. D. A. P.) behandelt
ook de samenstelling van de rechterlijke macht
en het karakter van haar rechtspraak, o. a.
in verband met delicten, die de vrijheid van
arbeid betreffen.
Spr. beroept zich bij zijn betoog op ver
schillende personen, niet-geestverwanten. Ilij
acht de opleiding van de rechters onjuist,
aangezien deze te weinig van het leven kennen.
Daarna heeft regeling van werk
zaamheden plaats, waarhij de voorzitter
o. m. zegt, dat nu vaststaat, dat de Kamer
voor Kerstmis niet met den begrootingsarbeid
Zal gereedkomen. Hoofdstuk V en VI zullen
blijven liggen tot in Januari.
De behandeling van de j u s t i t i e-b e g r o o-
t i n g wordt daarna voortgezet met een rede
van den heer Ter Spill (V. L.), die de be
schouwingen van de vorige sprekers over
„klasse-justitie" schromelijk overdreven vindt
en onjuist. Spr. wijst echter op de toeneming
van de arbitrage en meent, dat de handels
wereld liet inzicht, doorzicht en de zaken
kennis van do rechters zeer weinig waardeert.
Afgeslotenheid en conservatisme heeft spr.
onder de rechters opgemerkt. Hij gaat hierop
nader in en vraagt dan een betere salaris,
regeling, spoediger een zelfstandiger werk.
kring voor den'ambtenaar, en uitbreiding van
het instituut van den alleensprekenden rechter.
Nog verschillende desiderata heeft spr.,
o. a. verbetering van de opleiding der juristen.
De heer Juten (R.-K.) bepleit o.m. op
heffing van de rechtbank te|Zierikzee en over
brenging naar een plaats in Westelijk Noord-
Brabant.
De heer Van W ij n bergen (R.-K.) be
strijdt den heer Sannes Een rechterlijk college
moet geen bepaalde belangen dienen zij zou
dan juist een klasse-justitie worden. Onze
rechterlijke organisatie moet onveranderd
blijven. Alleen moet z. i. de opleiding van de
juristen nog verder worden verbeterd.
De minister zegt, dat hij voorstander
van leekenrechtspraak is, behoudens voor
strafzaken.
Zitting van Donderdag 18 December.
De beraadslaging over de begrooting
van justitie wordt hervat bij de Vide
afd. (kosten van de algemeene of rijkspolitie).
De heer Kleerekoper (S. D. A. P.)
maakt eerst enkele opmerkingen over het op
treden van de politie te Amsterdam op den
lierstemmingsavond. Hij pleit voor een betere
opleiding van de politie en meent verder, dat
de politie-ambtenaar volkomen rechteloos is.
Spr. vergist zich daarbij zoozeer, dat hij
mededeelt, dat te Rotterdam een agent is
ontslagen wegens de weigering om een Oranje
strikje te dragen.
Rechtspositie wil spr., en geen rijkspolitie,
doch zeggenschap van den gemeenteraad.
De heer M e n d e 1 s (S. D. A. P.) gaat door
op een opmerking van den vorigen spreker,
dio reeds gewezen had op het aantal onont
dekte misdrijven te Amsterdam. Er hapert
z. i. iets aan de politie daar ter plaatse. Heeft
de min. iets gedaan aan de moordzaak van
het jongetje de Klerk, vraagt spr.
Spr. is van oordeel, dat de politie bij die
zaak op uiterst verwaarloozende wijze is op
getreden. Hij maakt in verband daarmede
eenige wenschen met betrekking tot het per
soneel der politie kenbaar.
De politiebewaring is liet volgende punt,
waartegen spr. zijn bezwaren richt. De politic
mag zich z.i. niet allerlei instructiebevoegd
heden aanmatigen.
De minister beantwoordt den eersten
spreker met betrekking tot liet optreden van
de gemeentepolitie op den herstemmingsavond
te Amsterdam en tot de recherche: .Spr. zou
wenschen een rijkspolitie-recherche, recht
streeks onder den procureur-generaal bij liet
hof. In zake de kindermoord heeft de justititie
alles gedaan, wat zij kon doen.
De kwestie met de voorloopige politie-be-
waring acht spr. uiterst moeilijk. Hij heeft
reeds aan Binnenlandsche Zaken verzocht om
een onderzoek in te stellen naar de bewarings-
lokalen.
Bij art. 35 (geheime uitgaven) vraagt de
heer Mondeis mededeeling van het doel,
waarvoor de gelden besteed worden, desnoods
in comité-generaal.
De minister weigert. De heer Men-
dels repliceert.
Het stuk grond in Londen, dat de hertog
van Bedfort heeft verkocht aan het Parle
mentslid Mallaby-Deeley, die daarbij vermoe
delijk ook anderen vertegenwoordigde, heeft
hem, volgens een Engelscli blad, bijna vijf
millioen pond opgebracht.
Op het stuk staan o. a. vier schouwburgen
het Drury Lane Theatre, het Covent Garden
Opera House, het Aldwych Theatre en het
Strand Theatrevoorts het Waldorf Hotel,
het gebouw van de National Sporting Club,
liet bekende politiehof van Bow-street en dan
de Covent Garden Market, de vermaarde
groentemarkt. In het geheel is het ongeveer
19 acres groot, d. i. een 7Vs II.A.
Dit kostbare stuk grond is al honderden
jaren in liet bezit van de hertogelijke familie.
De hertog bezit in Londen nog een groot stuk,
nl. in Bloomsbury. Een klein jaar geleden
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
ENGELAND.