Korte Berichten.
Uit Stad en Provincie.
Kerk en School.
patroons zijn bereid met October 97a en met
April 10 stuivers te geven, n.l. aan de vol
leerde ververs. Zij willen drieërlei loon geven
aan de leerlingen, aan hen die na vijf jaar in
het vak overgaan tot de middelsoort en aan
hen die na een zeker aantal jaren in de hoogste
klasse worden opgenomen. Daar bedanken
wij voor, zeggen de ververs, want dan gaan
de patroons zooveel mogelijk de middelsoort
in dienst nemen. Men vreest, dat timmer
lieden, metselaars en al wie verder bij het
bouwvak hooren, zich bij de staking zullen
aansluiten. Dan zouden er in Londen weldra
een 200.000 leegloopen.
Prinses Louise.
BRUSSEL, 27 Augustus. De advokaat In-
lioffen en de Hamburgsche ingenieur Schende
man hebben voor de rechtbank te Brussel
een verzoek ingediend teneinde de bevoegd
heid te verkrijgen om de rechten uit te oefenen,
waarvan prinses Louise verzuimt gebruik te
maken ten opzichte van de bezittingen, af
komstig uit de nalatenschap van koning Leo
pold II.
Woensdagochtend in de vroegte 7ra-k er
brand uit in een groot buiten in Noord-Finch-
ley. Er was alleen een huisbewaarder in.
De brandweer bluschte het vuur, toen er voor
een 200 schade was gedaan. Men vond
later bij het huis geschriften van kiesrecht
vrouwen.
De gemeenteraad van Limoges heeft aan
de doehter van Bebel een brief van rouw
beklag verzonden en daarin medegedeeld, dat
een straat in die stad naar Bebel genoemd
zal worden.
LEEDS, 27 Augustus. Gisterenavond is er
hier in een staalfabriek een ketel gesprongen.
Drie menschen werden aanstonds gedood en
zeventien naar het hospitaal vervoerd, waar
er spoedig nog een bezweek.
PETERSBURG. Op de Lena zijn twee
booten omgeslagen. Er zijn 49 werklui ver
dronken.
AXEL'S FEESTVIERING.
Axel viert heden (Donderdag) feest ter her
denking van het herstel onzer onafhankelijk
heid in 1813. De burgemeester, de heer Den
Hollander schreef aan den vooravond der
feestviering in de Axelsche Courant een geest
driftig stuk aan het slot waarvan de volgende
interessante mededeeling voorkomt
In het gemeentearchief berust een register,
waarin de notulen voorkomen eener raads
vergadering, welke betrekking hebben op het
historisch feit, dat heden wordt herdacht. Ik
laat deze notulen hier volgen, welke zijn on
derteekend door den Raad, die destijds aldus
was samengesteldC. Hisser, burgemeester,
N. Meertens, vice-burgemeester, J. van Veer-
degem, D. Mullée, J. van den Berge, P.
Beaufort, J. van de Vondel en J. de Brujjne,
raadsleden.
Vergadering van Burgemeester, Vic-Burge-
meester en Raaden, uitmakende het Ge
meente Bestuur van Axel, gehouden den
15 februari 1814.
De Burgemeester geeft de Vergadering
berigt, dat op gisteren, den 14 dezer, des
namiddags, de WelEdel gebooren Heer F.
C. de Jonge, Commissaris generaal in het
departement der monden van de Schelde,
belast met de Organisatie iu Staats-Vlaan-
deren, uit naam van Zijne Koninglijke hoog
heid, den Heere Prince van Orange Nassau,
Souvereijn Vorst der vereenigde Nederlan
den, de Landen deelmakende van het Can
ton van Axel, als voor de invasie, en over-
heersching der Franschen, gehoord heb
bende, onder Staats of hollands Vlaanderen
weder in bezit genomen en aan de vereenig
de Nederlanden zijn ingelijfd geworden. Waar
op de Vergadering hunen wensch en aan-
gekleefdheid willen bewijzen, aan| hunnen
wettigen Vorst, hebben eenpariglijk geresol
veerd zijne doorluchtige hoogheid, met de
tederhartigste gevoelens, en genegenheid
met ter daad te erkennen, en te aanvaarden,
als hunnen wettigen, en vrijwilligen aange
nomen Souvereine Vorst, en deeze heug
lijke gebeurtenissen in de archieven hunner
gemeente te vereeuwigen en tevens hunne
Hulde en eerbiedigste gevoelens te brengen
aan de voeten van den Doorluchtigen Af
stammeling der Verlossers van Nederland
en Voorstanders der aloude Nederlandsche
Vrijheid en Bewerker der weleer zoo voor
spoedige dagen, en gezegende onafhankelijk
heid in de vereenigde provinciën, door de
tusschenkomst van hoogst deszelfs ver
trouwden Tolk de voornoemde Heer Com
missaris Generaal, Zijn WelEdelgebooren,
ten deezen einde zeer ootmoedige verzoe
kende, deeze hunne Eerbied volle gevoelens
en Hulde aan Zijne Koninklijke Hoogheid,
als hunnen wettigen en Geliefden Souvereijn
en Vorst der vereenigde Nederlanden ge
lieven voor te draagen, en aan te bieden
en die Vorst uit hun aller Naam te verze
keren van hunne onkreukbare aankleeving
van zijn vorstelijk Persoon en hoogst des-
zelfs doorluchtig Huis en familje waarin het
geteisterd Vaderland zoo menigwerf deszelfs
Redders en Herstellers van Heil en wel
vaart van de Nederlandsche Natie heeft
aangetroffen, vuuriglijk wenschende dat het
Devies Je Maintien drai door een Neder-
landscli Souvereijn Vorst des overwaardig
zijnde aangenoomen door alle oprechte ne-
derlanders, als daartoe wederkeerig verpligt
met goed en Bloed mag worden onder
schraagd.
En eindelinge dat Extract deezer zal
worden gezonden aan den WelEdelen ge
booren Heer de Commissaris Generaal voor
noemd, met ootmoedige Bede om het zelve
aan de voeten van Zijn Koninglijke Hoog
heid, onzen Geeerbiedigden Souvereijn te
worden gebracht, ten blijke eener volledige
en opregte aangekleefdheid aan hoogst des
zelfs vorstelijk Persoon en doorluchtig Huis
en familje, over wien allen zij den Zegen
des Allerhoogsten zijn afsmeekende, opdat
zijn Vaderlijke en Vorstelijke Regeering, zoo
merkwaardig door Gods medewerking ge
vestigd mag doen herleven den Bloeij en
Welvaart in het diep gezonken en verne
derd Vaderland,
Aldus gedaan ter Extraordinaire Verga
dering binnen de gemeente van Axel, deezer
vijftienden Februari 1814.
Ook komen in het archief voor een groot
aantal declaratiën van leveranciers betreffende
verteerkosten enz. van haver, stroo, enz., door
de Russische troepen, die te Sas van Gent
gedetacheerd waren in het begin van het jaar
1814.
Deze declaratiën werden opgemaakt op order
van den Burgemeester te dezer plaatse en
uitbetaald door den gemeente-ontvanger, den
heer J. Lamaitre.
Het is wel eigenaardig te kunnen vermelden
dat deze functionaris Jacobus Lamaitre, ge
boren te Axel in 1763 en overleden aldaar 1
Februari 1814, de grootvader was van onzen
tegenwoordigen wethouder den heer L. La
maitre.
De Herdenking der 100-jarige Onafhankelijkheid
te AXEL.
Aangelokt door den roep die reeds lang te
voren van het Axelsche feest uitging, maakten
wé ons op om te zien wat de Axelaren van
dit feest gemaakt hebben.
En inderdaad, onze verwachtingen werden
niet beschaamd. Wie vanaf het station Axel
binnenstapte, werd reeds dadelijk in de feest
stemming gebraclit door de versiering, die in de
verschillende straten was aangebracht. Aan
den ingang der Nieuwstraat staat een eere
poort die ons reeds dadelijk herinnert, waarom
Axel feest viert. Met groote letters staat er
op te lezen „100-jarige Onafhankelijkheid."
Alle straten en stegen van Axel zijn ver
anderd in groene lanen. Aan weerszijden der
straten zijn boompjes geplant of mét groen
omwoelde palen gezet en deze zijn onderling
verbonden door kransen van groen of slingers
van gekleurd papier. Op verschillende punten
der stad zijn eerebogen opgericht, de eene
met nog meer zorg afgewerkt dan de andere.
Vooral de Noordstraat en de Nieuwstraat zien
er aardig uit. De ingewijden weten dat het
verscheidene uren arbeid gekost heeft, voor
alles in orde was, doch nu alles klaar is,
kunnen de buurtcommissies met genoegen op
hun arbeid terugzien.
Ook de muziektent op de markt zag er in
haar groen pak netjes uit. En wanneer des
avonds de lichtjes branden, is de totaalindruk
zeer schitterend.
Vooral eigenaardig was de versiering in de
Weststraat. De verschillende eerebogen iu
die straat waren o. a. ook versierd met borden,
waarop gedichten voorkwamen, die te zamen
een geheel vormden en vervaardigd waren
door een der bewoners van die straat, den
heer J. Blansaart.
Dit gedicht luidde als volgt
PAX INTRANTIBUS.
Onafhankelijk te wezen
Niemand naar de oogen zien
Voor geen oorlog meer te vreezen
Dan dat beetje in Atjeen
Geen geweer meer te hanteeren
Dan voor 't schieten van een haas,
Elk soldaat doen huiswaarts keeren
Kijk, dat is bij ons de baas
Wie steekt nog 'dit jubeljaar
Zulk een opus in elkaar
Napoleon destijds de geesel van Europa
Werd door zijn ruw geweld de bron van onze
[kracht.
Hij was het die ons Neerland deed beseffen
't Aloud devies dat „Eendracht maakt de macht."
Juich thans o Nederland! Uw vrijheid is
[herboren 1
Ontrukt der klauwen van den Franschen Adelaar
d'Oranjezon schijnt helderder dan ooit te voren
En koestert donzig zacht na tijden van gevaar.
Wat hier in deze straat te aanschouwen wordt
[gegeven
Zag in de smidse van Van Cruyningen het leven.
Was grootendeels gerijst in 't brein van Maarten
[Kejjzer
En wat er aan ontbrak, daarvoor zorgde
[Marijs er.
Zoo kwam met hulp der buurt deez' eereboog
[tot stand,
Die doodeenvoudig wijst op 't innig nauw
[verband
Dat er bestaat tusschen ons Axelaren
En 't Dierbaar Vorstenhuis dat God steeds moge
[sparen
Hoe krom de Weststraat moge loopen
Daar wonen rechte Burgers in,
Die 't Huis van Nassau trouwe dienen
Met opgewekten blijden zin.
Zij zullen geen van allen dulden
Verguizing van 't Oranjehuis
En zullen onafhank'lijk blijven,
Eenmaal bevrijd van 't Fransch gespuis.
't Kanongebulder bij dit feest
Het ademt een heel andren geest
Dan in Waterloosche dreven.
Toen was het strijden met beleid
Voor Neerlands Onaf hank'lijkheid
En menig held liet er het leven.
Thans is het bloedvergieten uit,
De Dwing'land in zijn loop gestuit,
Oranje is weer ten troon verheven.
Daarom zingt nu met blijden zin
Een lied ter eer der Koningin,
God geve Haar nog te leven
Geen enkle Patriot wordt er in onze buurt
Gevonden. Want de vent werd cito weggestuurd
Naar St. Heieen verbannen als Napoleon.
Neen, ieders hart klopt warm voor land en overheid
Bij 't honderdjarig feest der Onafhank'lijkheid
Herrijzing van d'Aloude Oranjezon.
Des morgens om 6 uur was het feest reeds
ingeluid door salvo's vau de Schietvereen.
„Prins Maurits" die zich op verschillende
punten der stad deden hooren.
Daarna werd om 7 uur de burgerij opge
roepen om zich gereed te maken door middel
van klokgelui en kanongebulder.
Om half 9 werd getoond dat de burgerij
ook op deze feestdagen de armen niet ver
gat, maar aau hen door een extra-bedeeling
ook een aangenamen dag wenschte te be
zorgen.
Nu begaven de feestgangers zich naar de
verschillende kerken om daar 's Heeren zegen
over dit feest af te smeeken.
In de Geref. Kerk A werd de bijeenkomst na
het zingen van Ps. 138: 1, door Ds. Lam-
mertsma, de predikant der gemeente, met
gebed geopend.
Deze zette uiteen waarom met godsdienstige
wijding de herkrijging van Nederlandsch on
afhankelijkheid van het Fransche juk herdacht
moest worden.
Dit moet geschieden ten eerste omdat Ne
derland een natie is waarop het woord van
God zijn stempel heeft gedrukt, of met andere
woorden omdat het een Christennatie is.
Ten tweede omdat we er behoefte aan
hebben in het openbaar het godsdienstig ka
rakter van ons land te handhaven. Daarom
is het jammer dat de regeeriug geen alge-
meene gedenkdag heeft uitgeschreven. Iu dit
opzicht heeft de Axelsche feestcommissie, die
de uitnoodiging tot deze bijeenkomst gedaan
heeft, beter gehandeld dan de overheid van
ons land.
Met grepen uit de geschiedenis bewees de
spreker dat ook Willem I openbare dank- en
bededagen noodig vond.
Daardoor moet de burgerij V. D. en Christeu-
natie ook begrijpen, dat de feestvreugde niet
mag ontaarden in teugellooze ongebondenheid,
maar op gepaste wijze genoten moet worden.
In de derde jllaats wijden we dezen dag op
godsdienstige wijze, omdat de Prins van Oranje
ons dus zelf zulk een schoon voorbeeld gaf.
En in de vierde plaats omdat wij op dien
dag niet mogen blijven rusten bij de menschen.
Want sterker dan onze liefde voor de Axelsche
burgerij en voor het Oranjehuis is onze liefde
tot God.
Na het zingen van Ps. 75 1 beklom nu
Ds. Cli. Bruijus, pred. der Geref. Kerk B de
kansel, om te spreken over de beteekenis die
het jaar 1813, gezien het verleden van ons
geslacht, heeft.
Spr. wees er daarbij op, dat het dit jaar
juist 127a jaar geleden is, dat ons Vorstelijk
paar in het huwelijk is getreden, waardoor
de kans op voortbestaan van het Oranjehuis
waarborgt de handhaving van ons volksbestaan.
Bij de verbrokkeling in ons volksleven is
er één band die het gansche volk samenhoudt
de Oranjeband, de liefde tot het Oranjehuis.
Als één man heeft het gansche Nederland
sche volk en dus ook de gansche Axelsche
burgerij zich opgemaakt om dit feest te vieren.
Dit is geen wonder. Het zou verkeerd wezen
als men zich uit „Doopersche mijding" onttrok
aan de viering daarvan. Zullen de Nationale
banden blijven trekken, dan hebben we ook
noodig nationale feesten.
Spr. bewees daarop dat feest en feest
vreugde schriftuurlijk zijn en dus ook de
Christen passen.
En waar wij thans herdenken hoe God ons
bevrijd heeft, laten we dan feestvieren, doch
laten we het doen ter eere Gods.
Wel is het jammer dat het feest altijd ont
sierd wordt door allerlei brooddronkenheid,
doch dit is voor ons geen reden om niet mede
te doen.
Waar het feest een gave Gods is, moeten
wij er van genieten. Wij mogen de wereld
niet overlaten aan haar zelve, want waar zij
zouteloos is zal haar dan het verderf over
komen. Maar wij als het zout der aarde,
moeten, ons openbaar in de wereld, door ons
voorbeeld toonen hoe een Christen feest viert,
opdat er kracht van ons uitgaat.
Na het zingen van Ps. 339 werd deze
bijeenkomst gesloten.
Een ander gedeelte van Axelsch burgerij
was intusschen samengekomen in de Ned.
Herv. Kerk, waar Ds. J. B. T. Hugenholtz
voorging. (Zie laatste berichten.)
TER NEUZEN, 29 Aug. 1913.
Wederom zal de Singer-Maatschappij een
veertiendaagsche cursus alhier geven, in het
moderne borduren en stoppen op hunne naai
machines. De cursus wordt kosteloos gegeven
door een dame.
Op verzoek verwijzen we derhalve voor
meerdere bijzonderheden naar de advertentie,
die thans in dit blad voorkomt.
Van bevoegde zijde bericht men ons, dat
de concessie voor de oprichting van een
electrische centrale voor verlichting van deze
streek, niet aan de directie der cokes ovens
te Sluiskil gegeven kan worden.
Sluiskil. Het ging Zondag op de cokesfabriek
niet naar wensch. Nadat de laatste week een
veertigtal werklieden er van door gegaan
waren, ontevreden over het werk, bleven er
Zondag een zestien werklieden, belast met
het stoken der ovens, weg en kon men door
andere mannen op te trommelen, met veel
moeite het werk voort zetten. Evenwel had
men gedacht dien dag volop kolen te kunnen
lossen, want er lagen twee groote zeebooten
en een groot schip ter lossine, maar eerst
's avonds slaagde men daarin. Men had zooveel
mannen te kort, dat de nachtwakers en de
garde moesten meewerken.
De ontevredenheid bestaat hierin
Vroeger werden de werklieden, die Zondags
morgens om 6 uur het werk aan de ovens
begonnen tot den anderen morgen 6 uur, dus
24 uren achtereen 36 uren toeberekend en
uitbetaald, maar thans volgens een nieuwe
regeling, wordt hen slechts twintig uren uit
betaald, wijl er 4 uur voor schaften afgetrokken
wordt.
Voorts begint men een hekel aan den
Zondagsarbeid te krijgen. (Zelandia).
Axel. Gisterenavond is een eerepoort in
brand geraakt bij het aansteken van de vet
potjes. Het liep echter goed af.
Axel. Door een defect aan de machine kon
de trein die te 1.48 nit Ter Neuzen vertrekt,
en te Hulst om 2.23 moet aankomen, Woens
dagnamiddag even voorbij het station Axel
niet meer verder. Een telefonisch ontboden
andere machine bracht de reizigers met ruim
U/2 uur vertraging op de plaats hunner be
stemming.
Axel. Het bericht aan Zelandia ontleend
schijnt niet juist te zijn.
Het gemeentebostuur alhier heeft geen
aanbod van de cokes-ovens te Sluiskil ont
vangen, teneinde gas te leveren aan de gemeente
Axel.
Hulst. Zelandia schrijftWanneer H. M.
de Koningin in September Amsterdam bezoekt,
zal Haar worden getoond het mooie Neder
landsche costuum, zooals het door Hare onder
danen gedragen wordt, die nog niet hebben
afgelegd de karakteristieke dracht van hun
streek.
De belangstelling in het nationaal karakter
van ons volk is onder de Katholieken van
Zeeuwsch-Vlaanderen, zoo goed als gelijk
aan nul.
Reeds vroeger hebben wij er op gewezen,
dat men op de tentoonstelling te Middelburg
heel toevallig verzuimd had de nationale
kleederdracht uit het Katholieke Land van
Hulst, en der Katholieke vrouwen uit het
Land van Cadzand te exposeeren.
Omdat de kleederdracht, vooral de hoofd
tooi is een aanwijzing van den stam, waaruit
een bevolking is voortgekomen is het van be
lang, dat ook de kleederdracht der Katholieke
vrouwen van Zeeuwsch-Vlaanderen aan H. M.
de Koningin wordt getoond.
Hoewel het reeds laat is, het nog niet te
laat om nog maatregelen te nemen, dat cok
de nationale kleederdracht de Katholieke be
volking van Zeeuwsch-Vlaanderen wordt ten
toongesteld, tegelijk met die der Protestant-
sche inwoners van ons gewest.
Als men slechts wil, kan alles nog in orde
komen.
Naar wij vernemen bestaan plannen om
te Hontenisse de onafhankelijkheid van Neder
land feestelijk te herdenken. De feesten zullen
gehouden worden op 't laatst der maand
September.
Vlissingen. Dinsdagmiddag heeft de op de
werf „Zeeland" te Hansweert gebouwde motor
plezierboot „de Administrateur de Bats" een
plezier-proeftocht gemaakt, waaraan een 110-tal
personen deelnamen' Deze boot is des zomers
bestemd voor pleziervaarten en des winters
voor berging en sleepdienst.
Een 800-tal passagiers kan de boot vervoeren.
De boot is practisch en confortabel ingericht.
De reis was naar Ostende.
In Ostende werd eenige uren vertoefd. Een
koud maal werd aan boord gebruikt. Des
avonds werden eenige gasten te Breskens aan
wal gebracht, waarna de boot om half elf des
avonds te Vlissingen meerde.
Te lerseke zijn op een terrein, waar pas
twee schoollokalen gebouwd zijn, bij het leggen
van afvoerbuizen op ongeveer 72 nieter diepte
twee geraamten van volwassenen gevonden.
Van de herkomst is niets bekend. Vroeger
was dit terrein bouwland.
Gereformeerde Kerken.
Tweetalte Koog-Zaandijk V. K. Kuyven-
hoven te Oosterbierum en C. Bouma, cand.
te Groningen.
Bedanktvoor Kampen door S. Datema te
Delfshaven.
Ned. Herv. Kerk.
Drietalte Meppel (vac. dr. Marang)dr.
J. F. Beerens te Doesburg; P. W.FoekenJr.
te Ernst en P. J. de Jong te Heinenoord.
Zestalte Spaarndam (2e pr. pl.)II. G.
